خشونت علیه زنان، چرا اپیدمی شده است؟

جرم شناس و پژوهشگر مسائل اجتماعی با هشدار نسبت به زنگ خطر سالمندآزاری در کشور گفت: اپیدمی سالمندآزاری باید بطور جدی در کشور مورد توجه قرار گیرد چراکه آمار آن بالاتر از آمار جهانی است.
سعید مدنی در هشتمین همایش سلامت روان و رسانه افزود: شیوع خشونت علیه سالمندان بین چهار تا 9 درصد در جهان است اما اغلب مطالعات در ایران این آمار را تقریبا 10 درصد اعلام می کنند که زنگ خطر است.
وی ، غفلت طرد و سوء رفتار مالی را از جمله خشونت های علیه سالمندان در کشور عنوان کرد.

جرم شناس و پژوهشگر مسائل اجتماعی با اشاره به خمیرشدن 30 جلد گزارش خشونت علیه زنان در دوران ریاست جمهوری احمدی نژاد ، گفت: نسخه هایی از این گزارش باقی مانده که طبق آن ، خشونت علیه زنان در 66 درصد خانوارهای ایرانی شایع است؛ 30 درصد تجربه خشونت حاد را داشتند و در 10 درصد خانوارها منجر به صدمات موقت و دائم شده است.
مدنی افزود: مطالعات نشان می دهد که شیوع خشونت علیه زنان باردار بالا است و ۴۸ درصد زنان باردار تجربه خشونت فیزیکی و ۲۱ درصد خشونت جنسی داشته اند.

خشونت علیه کودکان
جرم شناس و پژوهشگر مسائل اجتماعی گفت: شیوع خشونت علیه کودکان خیلی بالا است و شیوع خشونت علیه کودکان در ایران 28.2 درصد است و براساس مطالعه دیگر خشونت جنسی بین کودکان نیز 42 درصد و خشونت عاطفی و روانی 81 درصد است.
مدنی افزود: خشونت علیه کودکان با دور شدن از تهران ، افزایش می یابد و شیوع خشونت علیه کودکان از ۳.۹ درصد تا ۷۱.۴ درصد در مناطق مختلف کشور متغیر است که آمار بالا بیشتر در خانواده های دارای اعتیاد اتفاق می افتد.
وی ، فقر و نابرابری ، اختلالات روانی والدین و سوء مصرف والدین را از مهم ترین عوامل خشونت علیه کودکان برشمرد.

خشونت علیه خود در ایران
جرم شناس و پژوهشگر مسائل اجتماعی درباره خشونت علیه خود در ایران گفت: آمار رسمی مرکز آمار نشان می دهد تعداد موارد خودکشی از سال ۷۵ تا ۹۰ از دو هزار و ۷۰۰ مورد به سه هزار و ۳۱۵ نفر افزایش یافته اما در مجموع نرخ خودکشی در ایران کمتر از جهان اما بالاتر از نرخ خاورمیانه است.
مدنی افزود: اقدام به خودکشی در میان زنان، شایع تر است اما خودکشی منجر به فوت در مردان بیشتر است . میانگین شیوع خودکشی در جهان طبق مطالعات سیستماتیک ، هشت نفر در هر یکصد هزار نفر است.
وی خاطرنشان کرد: با این وجود خودکشی در برخی شهرهای ایران بالاتر از میانگین جهانی است بطورمثال میانگین خودکشی در مسجد سلیمان ۲۷.۲ و کرمانشاه ۲۶.۲ در هر یکصد هزار نفر است.

خشونت اجتماعی
جرم شناس و پژوهشگر مسائل اجتماعی گفت: شواهد نشان می دهد که روند خشونت اجتماعی رو به افزایش است. در سال 70 ، یکهزار و 419 مورد قتل گزارش شد که این آمار در سال 90 به دو هزار و 112 نفر رسید. طی همین مدت موارد ضرب و جرح از 60 هزار به 69 هزار و چاقوکشی از سه هزار مورد به سه هزار و 700 نفر رسید.
مدنی افزود: این آمار نشان می دهد که سهم جوانان در خشونت اجتماعی و سهم زنان در برخی خشونت ها مانند قتل و اعتیاد ، افزایش پیدا کرده است.
وی ادامه داد: همچنین طبقه متوسط هم وارد گروه اعمال کنندگان خشونت شده اند.
وی با اشاره به وجود ۱۵ تا ۲۰ میلیون پرونده قضایی در دستگاه قضا در ۶ ماهه نخست سال ۹۰ ، گفت: ضرب و شتم و توهین بین ۱۰ اتهام نخست ایرانی ها قرار دارد .
جرم شناس و پژوهشگر مسائل اجتماعی اظهار داشت: شیوع خشونت در مردان بیشتر از زنان است و اغلب جوانانی که خشونت می ورزند ، مجرد هستند .
وی در بخش دیگری از سخنان خود به خشونت علیه کارکنان نظام سلامت به ویژه پرستاران اشاره کرد و گفت: ۷۲.۶ درصد پرستاران در طول دوره کاری خود مورد خشونت قرار می گیرند.

جرم شناس و پژوهشگر مسائل اجتماعی گفت: خشونت علیه زنان در محل کار رو به افزایش است . احساس عدم امنیت اجتماعی یکی از علائم بالا بودن خشونت است و در مطالعه سال 90 ، نزدیک به 80 درصد جمعیت ایران احساس عدم امنیت اجتماعی به میزان کم یا زیاد می کند.
مدنی افزود: احساس عدم امنیت در زنان بیشتر است بطورمثال طبق مطالعه ای در مشهد ، ۷۵ درصد زنان در ۶ ماه منتهی به انجام مطالعه ، احساس عدم امنیت از جمله چراغ زدن اتومبیل و زل زدن کرده اند. ۸۵ درصد این زنان با موقعیت اصرار به شماره دادن یا گرفتن ، روبرو شده اند .
وی تصریح کرد: وضعیت نابرابری به نهایت در ایران نامطلوب است و درصورت ادامه وضعیت موجود طبیعتا چشم انداز خوش بینانه ای برای آینده خشونت در ایران سراغ نداریم.

تعریف خشونت
جرم شناس و پژوهشگر مسائل اجتماعی گفت: احساس امنیت و احساس عدم امنیت دو شاخص مهمی هستند که وضعیت خشونت را در جامعه مشخص می کنند. خشونت حالتی از رفتار است که فردخشن با استفاده از زور فیزیکی یا غیرفیزیکی ، خواسته خود را تحمیل می کند.
مدنی افزود: خشونت از رویکرد روانشناختی به رویکرد جامعه شناختی و اجتماعی سوق پیدا کرده و سهم و نقش ساختارها در خشونت بیشتر مورد توجه قرار داده است . خشونت ضد توسعه است.

انواع خشونت
جرم شناس و پژوهشگر مسائل اجتماعی گفت: خشونت از منظر گونه شناسی و ماهیت به چهار نوع جسمی ، جنسی ، روانی اجتماعی و غفلت تقسیم بندی می شود و از نوع دیگر نیز به خشونت نسبت به خود ، خشونت بین فردی و خشونت جمعی تقسیم بندی می شود.
مدنی افزود: گونه بندی خشونت براساس معیار قوانین نیز به خشونت ساختاری ، نهادی ، رسمی و قانونی تقسیم بندی می شود بطورمثال اعدام براین اساس نوعی رفتار خشونت آمیز محسوب می شود.

مصادیق خشونت
جرم شناس و پژوهشگر مسائل اجتماعی خاطرنشان کرد: خشونت مجرمانه در قالب جرم یا اعتراض اجتماعی به وجود می آید. خود زنی و خودکشی نیز از مصادیق خشونت علیه خود به شمار می روند. بسیاری از مشکلات اجتماعی مانند اعتیاد و بیماری های روانی در حقیقت ، خشونت به خود است.
مدنی گفت: ضرب و شتم و همسرآزاری نیز از مصادیق خشونت بین فردی به شمار می رود و خشونت دولت ها نیز می تواند در ابعاد فرهنگی ، اجتماعی و اقتصادی باشد.
وی افزود: خشونت از نظر محل اعمال خشونت نیز به انواع خشونت خانوادگی ، آموزشی و خشونت در محل کار تقسیم می شود و قربانیان آن را اقشار گوناگون مانند زنان ، کودکان و سالمندان تشکیل می دهند.

اپیدمی خشونت
جرم شناس و پژوهشگر مسائل اجتماعی گفت: گفته می شود که استفاده از زور ، گرایش همگانی است که باید جلوی آن گرفته شود.
مدنی افزود : وقوع خشونت و عدم وقوع خشونت در جوامع وجود دارد اما تضاد بین آن باید مدیریت شود تا آثار مخرب نداشته باشد.

چه کسانی مرتکب خشونت می شوند؟
جرم شناس و پژوهشگر مسائل اجتماعی گفت: خشونت یا از جانب فرادستان یا از جانب فرودستان انجام می گیرد و الگوهای متفاوتی دارد . در خشونت فرادستان با قوانین ، سر و کار داریم بطورمثال گاهی قوانین مانند اعدام یا تائید اعمال خشونت مرد بر زن طبق قانون مدنی ، موجب خشونت می شود. جهل مقدس و عرف و فرهنگ نیز در ابعاد مختلف می تواند خشونت را ترویج کند .
مدنی افزود: مهم ترین عامل در خشونت فرودستان به ویژه در انواع خشونت های جمعی و بین فردی، ناکامی و سرخوردگی است .
جرم شناس و پژوهشگر مسائل اجتماعی گفت: در مطالعه ای با عنوان سنجش سرمایه اجتماعی که در سال 94 انجام و در آن از مطلوب بودن برابری و عدالت در جامعه سئوال شد ، 59 درصد گفتند که عدالت و برابری در جامعه کم، 34.8 درصد گفتند متوسط است. بنابراین ارزیابی عمومی جامعه این است که برابری و عدالت وجود ندارد و بیش از نیمی از جمعیت معتقدند که برابری نیست. این مسائل موجب می شود که تمایل خشونت در جامعه بالا رود.
مدنی افزود: در ساختار سیاسی که اقتدارگرا یا نسبتا اقتدارگرا و در وضعیت که ساختار خانواده در حال گذار از مرحله سنتی است باید منتظر خشونت باشیم.
وی خاطرنشان کرد: روزانه در جهان چهار هزار و 400 نفر براثر خشونت جان خود را از دست می دهد . چهارمین علت مرگ و میر در گروه سنی 15 تا 44 سال در جهان ناشی از خشونت است. از 1.6 میلیون نفری که در سال 2000 در جهان ، جان خود را از دست دادند ، یک سوم به قتل رسیدند ، یک پنجم براثر جنگ جان خود را از دست دادند و نیمی نیز خودکشی کردند.