تکنولوژی برای کودکان، سبب چه می‌شود؟

به گفته رئیس پژوهشکده علوم شناختی و مغز دانشگاه شهید بهشتی، استفاده افراطی از لوازم دیجیتالی باعث می‌شود کودکانی که از نظر بیولوژیکی یا ژنتیکی آمادگی ابتلا به بیماری‌های رشدی مثل اتیسم را دارند، در برابر علایم شدیدتری از بیماری قرار بگیرند.
اتیسم نوعی اختلال رشدی (از نوع روابط اجتماعی) است که با رفتارهای ارتباطی،کلامی غیرطبیعی مشخص می ‌شود.علائم این اختلال تا پیش از سه سالگی بروز می ‌کند و علّت اصلی آن ناشناخته ‌است.
باتوجه به اینکه این بیماری، اختلال در رشدمغز است و هرآنچه بر روند رشد طبیعی مغز تاثیر بگذارد باعت نابهنجاری رشد مغزی شده و می تواند عاملی برای ایجاد با تشدید بیماری محسوب شود.
اتیسم یک اختلال پیچیده رشد است که معمولا در ۳ سال اول زندگی خود را نشان می دهد و توانایی های گفتاری ، ارتباطی کودک را تحت تاثیر قرار می دهد.
دکتر حمید رضا پوراعتماد افزود: استفاده افراطی از لوازم دیجیتالی در کودکان، به خصوص آنهایی که تعاملی نیستند، اثرات مخربی بر روی رشد مغز آنان دارد. این اثرات، در کودکانی که در محیط ارتباطی- اجتماعی فقیر رشد می کنند بسیار مخرب تر است.
وی اظهار کرد: استفاده از لوازم دیجیتالی که به آن «والدگری یا فرزند پروری دیجیتالی» نیز گفته می شود، علاوه بر ایجاد یا تشدید بیماری آسم، فرصت تجربیات اجتماعی را از کودکان می گیرد. در حالی رشد طبیعی مغز انسان منوط به تعاملات اجتماعی است.
استاد دانشگاه شهید بهشتی با اشاره به اینکه رفتار برخی خانواده ها سبب ترغیب کودکان به استفاده بیشتر از این ابزارها می شود، اظهار کرد: خانواده ها غافل از معضلات، وسایل دیجیتالی را ساعت ها در اختیار کودکان قرار می دهند. در این شرایط، کودکان به ظاهر در محیط های اجتماعی به سر می برند اما کاملا محدود و از فرصت های ارتباطی- اجتماعی محروم هستند.
پوراعتماد افزود: اگر فردی در چند دهه قبل دچار علائم خیلی ضعیف اتیسم بود به دلیل محیط غنی اجتماعی، علائم بیماری خود را نشان نمی داد اما در شرایط کنونی به دلیل محیط فقیر اجتماعی و استفاده از این ابزار ها علائم بیماری تشدید می شود و معمولا اقدامات آموزشی و توانبخشی پراکنده هم موثر نیست.
وی به عوامل ایجاد بیماری اشاره کرد و گفت: عوامل بیولوژیکی از جمله عوامل ژنتیکی، عومل محیطی و تاثیر عوامل محیطی بر رفتار ژن ها سه متغیر بزرگ در ایجاد بیماری اتیسم هستند. البته عوامل محیطی، به محیط درون رحمی یا به دوران قبل از تولد هم تعمیم پیدا می کند.
استاد دانشگاه شهید بهشتی افزود: نتایج تحقیقات علمی نشان می دهد عوامل ژنتیکی معمولا از طریق والدین منتقل شود، انواع عفونت هایی که مادر قبل از تولد مبتلا می شود، ناهمخوانی سیستم ایمنی مادر و کودک، ابتلای کودک به برخی بیماری های متابولیکی یا مسمومیت با فلزات سنگین، از جمله عوامل بیولوژیکی هستند که می توانند سهمی در بروز اتیسم داشته باشند.
رئیس پژوهشکده علوم شناختی و مغز دانشگاه شهیدبهشتی گفت: کمبود نور خورشید، آلودگی هوا و مواد غذایی به خصوص با فلزات سنگین، فقر روابط اجتماعی- ارتباطی و فرزند پروری دیجیتالی، از جمله عوامل محیطی هستند که می تواند در ابتلا کودکان به بیماری اتیسم نقش داشته باشد.
وی با اشاره به اینکه عوامل محیطی می توانند باعث تغییر و تعدیل رفتار ژن ها شوند، بیان کرد: اگر عوامل محیطی تغییرات جدی داشته باشد می توانند سبب تغییر رفتار ژن ها شده که این موضوع در جهت مخرب یا سازنده تاثیرگذار خواهد بود. پس در تبیین افزایش شیوع اتیسم و نیز در روند آموزش و نوپروری این کودکان باید مجموعه این علایم مد نظر قرار گیرند.