مراقبت‌های لازم بعد از کولپوسکوپی به چه صورت است؟

مروری بر کولپوسکوپی

غربال‌گری برای سرطان دهانه رحم (چه با آزمایش پاپ و یا آزمایش ویروس پاپیلومای انسانی [HPV]) بخش مهمی از حفظ سلامتی و جلوگیری از سرطان دهانه رحم است. اگر نتایج آزمایش غربالگری شما غیرطبیعی باشد، آزمایش‌های بیشتری برای تأیید نتیجه و تعیین شدت تغییرات غیرطبیعی لازم است. کولپوسکوپی آزمایشی است که معمولاً در این مواقع توصیه می‌شود.

این آزمایش به پزشک شما این امکان را می‌دهد که دهانه رحم شما را با استفاده از بزرگنمایی مشاهده کند. همچنین ممکن است در حین کولپوسکوپی بیوپسی (نمونه‌برداری) انجام شود. کولپوسکوپی (یعنی مشاهده دهانه رحم) و بیوپسی‌ها (برداشتن مقدار کمی بافت برای آزمایش در آزمایشگاه) ممکن است هم‌زمان یا به طور جداگانه انجام شوند. 

همه افرادی که آزمایش غربالگری دهانه رحم غیرطبیعی دارند، نیاز به درمان ندارند. کولپوسکوپی با یا بدون بیوپسی می‌تواند کمک کند تا مشخص شود که آیا و چه زمانی درمان برای تغییرات غیرطبیعی لازم است.

چرا به کولپوسکوپی نیاز دارم؟

کولپوسکوپی برای پیگیری نتایج غیرطبیعی آزمایش‌های غربالگری سرطان دهانه رحم (مانند آزمایش پاپ، آزمایش ویروس پاپیلومای انسانی [HPV]) یا نواحی غیرطبیعی که بر روی دهانه رحم، واژن یا فرج مشاهده شده است، استفاده می‌شود. آزمایش پاپ شما ممکن است غیرطبیعی باشد اگر تغییرات پیش‌سرطانی یا سرطان در دهانه رحم داشته باشید، که معمولاً به دلیل عفونت HPV در دهانه رحم است. 

کولپوسکوپ ظاهر دهانه رحم را بزرگ‌نمایی می‌کند. اسید استیک یا سرکه روی دهانه رحم و واژن قرار می‌گیرد تا سلول‌ها رنگ‌دار شده و به پزشک کمک کند که به راحتی محل و اندازه نواحی غیرطبیعی را مشاهده کند. اندازه، نوع و موقعیت سلول‌های غیرطبیعی کمک می‌کند تا مشخص شود کدام نواحی نیاز به بیوپسی دارند. این اطلاعات همچنین شدت تغییرات غیرطبیعی را تعیین کرده و کمک می‌کند تا مشخص شود که آیا درمانی نیاز است یا خیر. وقتی تغییرات پیش‌سرطانی تحت نظارت و درمان قرار گیرند، معمولاً به سرطان دهانه رحم تبدیل نمی‌شوند.

آمادگی برای کولپوسکوپی

کولپوسکوپی می‌تواند در هر زمانی از چرخه قاعدگی شما انجام شود، اما اگر در روز قرار ملاقات خونریزی واژنی شدید دارید، با پزشک خود تماس بگیرید و بپرسید که آیا باید قرار ملاقات خود را دوباره تنظیم کنید.

همچنین باید به پزشک خود اطلاع دهید اگر:

● دارویی برای پیشگیری از لخته شدن خون (مانند آسپیرین، وارفارین، هپارین یا کلوپیدوگرل) مصرف می‌کنید. این داروها می‌توانند در صورت نیاز به بیوپسی در حین کولپوسکوپی باعث افزایش خونریزی شوند.

● باردار هستید یا احتمال می‌دهید که باردار باشید. کولپوسکوپی در دوران بارداری ایمن است، اگرچه پزشکان ممکن است در دوران بارداری بیوپسی از دهانه رحم انجام ندهند.

برای کمک به کاهش ناراحتی، می‌توانید یک ساعت قبل از قرار ملاقات خود ایبوپروفن (400 تا 600 میلی‌گرم) مصرف کنید، اما این کار ضروری نیست.

روند کولپوسکوپی

کولپوسکوپی می‌تواند توسط پزشک، پرستار متخصص یا دستیار پزشک که آموزش تخصصی دیده باشد انجام شود. کولپوسکوپی حدود 5 تا 10 دقیقه طول می‌کشد، می‌تواند در هنگام ملاقات با پزشک انجام شود و باعث ناراحتی کمی می‌شود.

کولپوسکوپی مشابه یک معاینه لگنی معمولی انجام می‌شود در حالی که شما روی تخت معاینه دراز کشیده‌اید. پزشک از ابزاری به نام اسپکولوم برای باز کردن واژن و مشاهده دهانه رحم استفاده می‌کند. پزشک ممکن است آزمایش پاپ را تکرار کرده و سپس دهانه رحم را با کولپوسکوپ مشاهده کند. کولپوسکوپ شبیه یک میکروسکوپ روی یک پایه است و به شما تماس نمی‌یابد.

پزشک محلول اسید استیک (سرکه) را روی دهانه رحم شما اعمال خواهد کرد. این محلول به هایلایت کردن نواحی غیرطبیعی کمک می‌کند و مشاهده آنها با کولپوسکوپ را آسان‌تر می‌کند. وقتی از این محلول استفاده می‌شود، ممکن است حس سرما یا سوزش ملایمی احساس کنید، اما دردناک نیست.

بیوپسی: در طول کولپوسکوپی، پزشک شما ممکن است بیوپسی نیز انجام دهد. این شامل برداشتن یک تکه کوچک بافت غیرطبیعی از دهانه رحم یا واژن است. معمولاً قبل از بیوپسی از داروی بی‌حسی استفاده نمی‌شود چون بیوپسی فقط باعث ناراحتی خفیف یا گرفتگی می‌شود. نمونه بافت به آزمایشگاه ارسال شده و توسط پاتولوژیست‌ها تحت میکروسکوپ بررسی می‌شود. انجام بیوپسی به این معنی نیست که شما سلول‌های پیش‌سرطانی دارید.

برخی افراد همچنین باید در طول کولپوسکوپی بیوپسی از قسمت داخلی دهانه رحم داشته باشند؛ به این عمل کورتاژ اندوسرویکال (ECC) گفته می‌شود. افراد باردار نباید ECC انجام دهند. این عمل ممکن است باعث درد گرفتگی شود، هرچند این درد در بیشتر افراد سریعاً برطرف می‌شود.

اگر بیوپسی داشته باشید، پزشک شما ممکن است محلول زرد-قهوه‌ای را روی دهانه رحم شما بمالد. این محلول مانند یک بانداژ مایع عمل می‌کند.

بعد از کولپوسکوپی

برخی افراد بلافاصله بعد از کولپوسکوپی کمی سرگیجه یا تهوع احساس می‌کنند. اگر چنین حسی داشتید، به پزشک خود اطلاع دهید و تا زمانی که این احساس از بین برود، دراز بکشید. گاهی اوقات گذاشتن یک کمپرس سرد روی پیشانی می‌تواند کمک کند تا احساس بهتری داشته باشید. اگر سابقه غش کردن یا سرگیجه بعد از دیگر پروسیجرها دارید، حتماً به پزشک خود بگویید و بعد از کولپوسکوپی چند دقیقه صبر کنید قبل از اینکه بنشینید.

اگر بیوپسی از دهانه رحم شما انجام شده باشد، ممکن است بعد از کولپوسکوپی خونریزی واژنی داشته باشید. اگر پزشک شما از محلول بانداژ مایع استفاده کرده باشد، ممکن است ترشح واژنی قهوه‌ای یا سیاه داشته باشید که شبیه به تفاله‌های قهوه است. این ترشح معمولاً طی چند روز برطرف می‌شود.

بیشتر افراد می‌توانند بلافاصله بعد از کولپوسکوپی به سر کار یا مدرسه بازگردند. برخی افراد درد یا گرفتگی ملایمی دارند، اما این معمولاً طی یک تا دو ساعت از بین می‌رود.

برای 48 ساعت پس از بیوپسی، هیچ چیزی وارد واژن نکنید (کرم‌ها، دوش‌ها، تامپون‌ها) و از برقراری رابطه جنسی خودداری کنید.

اگر بیوپسی داشته‌اید، از پزشک خود بپرسید که نتایج شما چه زمانی آماده خواهد شد (معمولاً طی 7 تا 14 روز). در بیشتر موارد، آزمایشات و درمان‌های بعدی بستگی به نتایج بیوپسی خواهد داشت. 

اگر از پزشک خود هیچ خبری دریافت نکردید، فرض نکنید که نتایج بیوپسی طبیعی است: تماس بگیرید و از نتایج بپرسید. بیشتر افراد به یک آزمایش پیگیری (تکرار غربالگری سرطان دهانه رحم با آزمایش پاپ و یا کولپوسکوپی) در عرض شش ماه نیاز دارند.

چه زمانی پس از کولپوسکوپی باید به پزشک مراجعه کنید؟

اگر پس از کولپوسکوپی هر یک از موارد زیر را داشتید، با پزشک خود تماس بگیرید:

● خونریزی شدید واژنی (خیس شدن یک پد بزرگ به مدت یک ساعت یا بیشتر)

● خونریزی واژنی برای بیش از هفت روز

● ترشح واژنی بدبو؛ به یاد داشته باشید که ترشح قهوه‌ای/سیاه شبیه تفاله قهوه برای چند روز اول طبیعی است

● درد یا گرفتگی لگنی که با ایبوپروفن بهتر نمی‌شود

● دمای بدن بالاتر از 100.4°F یا 38°C