دلایل اگزما در نوزادان، چه چیزهایی باعث می شوند؟

اگزما در نوزادان در کشورهای غربی نسبتا شایع است. از هر ۱۰ نوزاد یکی به اگزما مبتلا است. وجود این بیماری بر روی پوست ظریف نوزاد، می تواند برای پدر و مادر رنج آور باشد. به خصوص این که کودک در ابتدای تولد برای برآورده شدن نیازهای خود قادر به تکلم نیست و دردهای خود را با گریه نشان می دهد. خوشبختانه اگزما در نوزادان با بزرگ شدن کم کم قابل کنترل تر خواهد شد.

اگزما در نوزادان

به زبان ساده، اگزما به هر بیماری پوستی به خصوص بیماری های التهابی اشاره دارد. بنابراین اگزما در نوزادان در درجه اول به معنی درماتیت اتوپیک است. این بیماری در ۵ سال اول زندگی شایع است و نباید با درماتیت سبورئیک و بثورات ایجاد شده با پوشک اشتباه گرفته شود. بر خلاف باور عموم، اگزما همیشه به یک عامل آلرژیک وابسته نیست. با این حال، آتوپی، با سایر بیماری حساسیتی مثل آسم آلرژیک و رینیت آلرژیک مرتبط است.

اگزما در کودکان می تواند برای نوزاد و والدین دردناک باشد اما بیماری خطرناکی نیست. بسیاری از نوزادان مبتلا با بزرگ شدن بهبود می یابند اما برخی از آن ها نیز در بزرگسالی با عود بیماری مواجع می شوند. باید یاد آور شد که اگزما در نوزادان و شیرخواران باید درمان شود زیرا خطر عفونت های ثانویه باکتریایی پوست، در میان عوارض دیگر وجود دارد. این نوع عفونت ها گاها بسیار جدی هستند و حتی اگر به درستی مدیریت نشوند، قادرند مرگبار باشند. بنابراین اگزما در نوزادان نباید بدون درمان رها شود.

چه چیزی باعث اگزما در نوزادان و کودکان می شود؟

علت دقیق اگزما در نوزادان هنوز مشخص نیست. با این حال می توان با اطمینان گفت که تنها، عوامل آلرژی زا نمی توانند موجب ایجاد این بیماری شوند.

آلرژی، واکنش بدن به یک ماده ای است که در حالت طبیعی برای بدن بی ضرر است. در واقع اکثر مواد آلرژی زا برای بدن خطری ندارند، بلکه این سیستم ایمنی بدن است که آن ها را با یک عامل تهدید کننده اشتباه می گیرد و در مقابل آن ها واکنش نشان می دهند. این واکنش ها باعث التهاب در اندام های خاصی مانند پوست (اگزما)، راه های هوایی (آسم) و یا سینوس و داخل بینی (رینیت آلرژیک) می شوند. اکثریت قریب به اتفاق موارد، اگزما به خاطر حالت hyperallergic ایجاد می شود. در نتیجه می توان گفت یک حالت ژنتیکی است. کودکانی که این حالت را دارند می توانند به آسم و آلرژی بینی نیز مبتلا شوند. معمولا التهابات ایجاد شده توسط آلرژی، در یک نقطه خاص از بدن رخ می دهند. محققان معتقدند که بیشتر موارد اگزما در نوزادان مربوط به واکنش های آلرژیک است.

برخی از متخصصان نیز معتقدند که کودکان مبتلا به اگزما سرامیدهای کمتری در پوست خود دارند. سرامید ها، مواد چرب موجود در داخل غشای سلولی می باشند. این مواد یک مانع و محافظت برای پوست در برابر از دست دادن آب و خشک شدن بیش از حد آن است. هنگامی که سطح سرامید پایین می آید، پوست به راحتی رطوبت خود را از دست می دهد و خشک می شود. مناطقی از بدن که سرامید کمتری دارد، بیشتر مستعد ابتلا به اگزما هستند. وجود اگزما نیز به طبع خطر ایجاد عفونت را افزایش می دهد. کمبود سرامید بر روی پوست یک عامل ژنتیکی است. پس در اصل اگزما را می توان ارثی دانست. علاوه بر ژنتیک، ۴ عامل دیگر نیز در ابتلا به اگزما در کودکان نقش دارند. این عوامل عبارتند از:

آلرژن ها ( مواد حساسیت زا)

مواد حساسیت زا زیادی در خانه های ما وجود دارند. این مواد می توانند از طریق تماس مستقیم با پوست و یا از طریق استنشاق هوای آلوده، وارد بدن شوند. گاهی نیز موادی که به آن حساسیت داریم خوراکی هستند و از طریق خوردن و نوشیدن، به بدن وارد می شوند. این مواد می توانند شامل مواد زیر باشند:

-لبنیات

-آجیل و دانه ها

-زرده تخم مرغ

-گندم

تن پوش ها

منسوجات مختلفی وجود دارند که می توانند اگزما در نوزادان را بدتر کنند. پشم یکی از این منسوجات است. علاوه بر این، پارچه های تهیه شده از الیاف مصنوعی نیز عاملی برای اگزما محسوب می شوند. گاهی اوقات نیز اگزما در نوزدان و شیرخواران به دلیل شستشوی لباس های آن ها با مواد شوینده خاصی ایجاد می شود. در این مواقع ممکن است بدن کودک تنها به شوینده ای خاص از برندی خاص واکنش نشان دهد.

مواد مصرفی بر روی پوست نوزاد

عطر، صابون و کرم نیز ممکن است پوست را تحریک کند. صابون ها و کرم های معطر به شدت محرک هستند. بنابراین اگر می خواهید از این مواد برای نوزاد خود استفاده کنید ابتدا با پزشک خود مشورت کنید.

اقلیم

هوای خشک یکی از محرک های اصلی آب و هوایی برای ابتلا به اگزما است. خشکی هوای صرف نظر از گرم بودن یا سرد بودن آن، می تواند عاملی محرک به حساب بیاید. از طرفی گرما و رطوبت بیش از حد نیز برای پوست تحریک کننده است. در این شرایط عرق بدن خود کودک نیز ممکن است مشکل ساز باشد. در نتیجه اگر در این مناطق زندگی می کنید و نوزادتان تعریق زیادی دارد، باید ابتدا مشکل عرق کردن او را حل کنید.

علائم اگزما در نوزادان

نمایش اگزما بین نوزادان و کودکان بزرگتر کمی متفاوت است. با اگزما پوست خشک و خشن می شود. قرمزی در میان نوزادان برجسته تر است و گاهی اوقات نیز این ضایعات می تواند ترشح داشته باشد. ترشح چرک معمولا نشان دهنده یک عفونت باکتریایی است.

در نوزادان تازه متولد شده و در سال اول زندگی، اگزما اغلب بر روی گونه ها شکل می گیرد و ممکن است کم کم به سایر بخش های صورت نیز سرایت کند. علاوه بر صورت، زیر گردن و ناحیه اندام تناسلی نوزاد نیز محل هایی است که اگزما در آن شایع است. البته دست و پا نیز ممکن است درگیر شود. اگزما در نوزادان بزرگتر از ۱۸ ماهه، بر روی مفاصل به صورت بثورات پوستی چین دار خود را نشان می دهد. این ضایعات ممکن است در پشت زانو، مچ دست، آرنج، گردن و گاهی اوقات مچ پا ایجاد شود.

پوست کم کم تبدیل به لایه های ضخیم شده و خطوط ایجاد شده عمیق تر می شود. در برخی از نوزادان بالای ۲ سال اگزما ممکن است اطراف دهان و پلک را نیز درگیر کند. در صورتی که روی پوست نوزاد دانه های قرمز پوسته پوسته همراه با دلمه های زرد وجود داشته باشد، احتمال ابتلا به درماتیت سبورئیک (درماتیت شوره ای) بیش از اگزما است. درماتیت سبورئیک اغلب بر روی پوست سر، پیشانی، پشت گوش، ابرو و پلک ایجاد می شود.

خارش نشانه بسیار برجسته اگزما است. خاراندن بیش از حد اغلب باعث ترشح و سپس خونریزی می شود. گرچه کودکان زیر ۶ ماه مبتلا به اگزما نوزادان قادر نیستند پوست خود را بخارانند اما با بزرگ شدن و کسب توانایی حرکتی بیشتر، شروع به خاراندن پوست خود می کنند. در این شرایط حفظ بهداشت پوست برای جلوگیری از عفونت، از اهمیت زیادی بر خوردار است.