ریخت و پاش کودک، اگر خسته تان کرده بخوانید

آیا کودک شما در کارهای منزل همکاری ندارد؟ اسباب بازی هایش را جمع نمی کند ؟ لباس هایش را در جای خود نمی گذارد ؟ به دستورات شما عمل نمی کند ؟ اگر کاری از او بخواهید، باید بارها صدایش بزنید و به او بگویید تا انجام دهد ؟ اگر جواب شما به این پرسش ها مثبت است، این مقاله را بخوانید.

اگر کودکی دارید که ریخت و پاش های او خسته تان کرده است، به این راهکارها جدی فکر کنید و سریع اقدام کنید :

۱) ابتدا یک برنامه مناسب تهیه کنید و قوانین خانه را روشن و صریح مشخص کرده و بعد به کلیه اعضای خانواده اعلام نمایید. همه اعضا باید بدانند کلیه این قوانین لازم الاجراست و شامل همه آنها می شود و تبعیضی وجود ندارد.و پس از هماهنگی با همه اعضا سعی کنید آموزش های لازم را به کودک تان بدهید و برای او مشخص کنید چه خواسته ها و توقعاتی دارید .

۲) به او بگویید همانطور که او نیاز به خانه و جایی برای زندگی و خوابیدن دارد، وسایل خانه هم هر کدام نیاز به جایگاه مخصوصی دارند .

۳) با توجه به سن کودک وظایفش را تغییر دهید. کودکان هر چه بزرگتر می شوند، مسئولیت بیشتری به آنها بدهید و در صورت انجام صحیح وظایف حتما آنها را تحسین و تشویق نمایید .

۴) برای اینکه کودک بداند چه وقتی باید چه کاری را انجام دهد، علامت و مشخصه ای برای او بگذارید. مثلا بگویید هنگامی که ساعت ۹ شب شد، باید سطل آشغال را دم در بگذارد .

۵) هرگاه از او انجام کاری را می خواهید، به شکل سؤالی مطرح نکنید. مثلا نگویید: به مامان کمک می کنی؟ که او حق انتخاب و گفتن نه یا بله را داشته باشد. قاطع و جدی بگویید کمک کن میز را بچینیم .

۶) اگر مسئولیتی را انجام نمی دهد، هرگز به جای او انجام ندهید . البته هیچ گاه لحن صحبت تان تهدیدآمیز نباشد، حتی الامکان با محبت صحبت کنید

۷) توسط قصه و فیلم و نمایش عاقبت بی نظمی ، ریخت و پاش و فواید نظم را به او نشان دهید .

۸) بسیار واضح و روشن سخن بگویید تا کودک بداند چه خواسته ای از او دارید. مثلا بگویید: بعد از بازی باید اسباب بازی هایش را جمع کرده و در سبد یا محلی که مشخص کرده اید و یا حتی بر روی آن برچسب زده اید و نوشته اید که محل قرار گرفتن اسباب بازی هاست، قرار دهد. ( بنابراین جای همه لوازم و وسایل باید کاملا مشخص باشد و مطمئن شوید که کودک هم می داند .)

۹) مطمئن باشید که کودک به اندازه کافی توانایی انجام آن کار را دارد و آموزش دیده است. مثلا اگر قرار است تخت خود را بعد از خواب درست و مرتب کند، باید به او قبلا یاد داده باشید و از او بخواهید با همراهی شما این کار را انجام دهد تا بدانید یاد گرفته است .

۱۰) به طور مرتب بازرسی و نظارت داشته باشید. می توانید زمان مشخصی را برای این نظارت در نظر بگیرید .مثلا بگویید که آخر هر هفته اتاق او را کنترل می کنید. می توانید شکل بازرسی های رسمی و اداری را در آورده و به صورت بازی و نمایش ابتکار را انجام دهید و در صورت انجام درست تشویقی در نظر بگیرید و یا یک جدول کشیده و رفتارهای مثبت را علامت بزنید .

۱۱) در ابتدا برای انجام هر کارکوچکی می توانید تشویق و جایزه کوچکی در نظر بگیرید و زمانی که آن رفتار در او تثبیت شد و به شکل عادت در آمد، جایزه را قطع کنید و اگر اعتراضی کرد بگویید آنقدر رفتارش مناسب و خوب است که دیگر نیازی به این جوایز کوچک و بی اهمیت ندارد و در حد او نیست اما هر چند وقت یک بار یک جایزه مناسب برایش در نظر بگیرید . هرگز از تحسین کردن و اظهار رضایت خودداری ننماید .

۱۲) کودکان را دست کم نگیرید و از همان اوان کودکی متناسب با سن به آنها مسئولیت دهید. ( البته افراط هم نکنید ) مثلا یک کودک ۳-۲ ساله می تواند لباس های چرک را در سبد مخصوص یا ماشین لباسشویی قرار دهد یا یک کودک پنج ساله می تواند میز غذا بچیند. ( البته آموزش دیده باشد و بداند که چه کاری باید انجام دهد ) و یا یک کودک دو ساله با کمک شما می تواند اسباب بازی هایش را در سبد بریزد . اگر کودک تمرد می کند و اسباب بازی را جمع می کند ، سهمیه بندی کنید یعنی یک اسباب بازی به او بدهید و زمانی که اسباب بازی دیگری خواست از او بخواهید اول اسباب بازی قبلی را در سبد قرار دهد و بعد اسباب بازی بعدی را به او بدهید .

۱۳)اگر روش های ذکر شده مؤثر نبود از محرومیت موقت و تدابیر منفی استفاده کنید. مثلا اگر فراموش کرد و یا عمدا لباس های چرکش را در سبد ریخت او را مجبور کنید یک هفته لباس های چرک همه اعضای خانواده را جمع کند و یا به مدت یک یا دو روز لباس هایش را نشویید . اگر پول توجیبی می گیرد، می توانید آن را کم کنید .

در پایان توصیه می شود صبور، قاطع و جدی باشید و زود تسلیم نشوید.

بعضی از رفتارها برای تثبیت شدن و یا تغییر نیاز به زمان بیشتری دارند و هرگز هم کودکان را با هم مقایسه نکنید . شاید یک روش برای کودک مؤثر باشد ولی برای کودک دیگر نه .

گاهی اوقات زمان تعیین کنید مخصوصا وقتی آنها را صدا می زنید و توجه نمی کنند مثلا پنج دقیقه زمان تعیین کنید تا خود را برساند اگر نیامد با جدیت رفتار کنید و پیامد های کارش را متذکر شوید و از تدابیر منفی و محرومیت استفاده کنید .