پیشگیری از سوختگی در کودکان، یک دستور العمل فوری

متاسفانه از آنجا که بسیاری از خانواده‌ها هنگام استفاده از کتری ، سماور یا طبخ غذا نکات حفاظتی را رعایت نمی‌کنند و نسبت به اهمیت آن از نظر حفظ ایمنی کودکان بی‌توجهند ، سوختگی با مایعات داغ ۷۰ درصد سوختگی اطفال را در کشور تشکیل می‌دهد . چون احتمال ریختن چایی و آب جوش (مثلا کتری از بالای سماور) بیشتر از دیگر انواع سوختگی ها است لذا خانواده ها باید مراقب کودکان خود باشند و اقدامات لازم را در جهت پیشگیری از سوختگی انجام دهند اما اگر به هر دلیلی کودک شما دچار سوختگی شد در آن لحظات ابتدایی ( که بلحاظ زمانی بسیار مهم است ) چکار خواهید کرد ؟ با ما همراه باشید تا دستورالعمل فوری برای سوختگی کودکان را تقدیم حضورتان کنیم .

پیشگیری از سوختگی کودکان

در هر خانواده ای همه روزه بساط طبخ غذا و آب جوش و چایی براه است پس امکان سوختگی وجود دارد . اولین و بهترین کاری که میتوان در مورد خطر سوختگی انجام داد پیشگیری است . منظور از پیشگیری ، انجام کارهای خیلی تخصصی نیست بلکه میتوان با رعایت نکات ساده ، از سوختگی کودک دلبند خود جلوگیری کنید . به عنوان مثال اگر دستگیره قابلمه یا ماهیتابه آشپزخانه شما شل شده میتوانید با سفت کردن پیچ آن ، از یک فاجعه بزرگ جلوگیری نمایید برای یک لحظه تصور کنید از همین قابلمه معیوب برای جوشاندن آب استفاده کنید و در زمان برداشتن آن از روی اجاق گاز ، دستگیره جدا شده و محتویات قابلمه به محیط اطرافتان بپاشد . حتما میگویید چه اتفاق بدی !! پس بیخودی نیست که کارشناسان میگویند پیشگیری بهتر از درمان است . پس اولین وظیفه ما پیشگیری از سوختگی کودکان با اجسام داغ در منازل از طریق افزایش آگاهی و فرهنگسازی مناسب و همچنین رعایت استانداردهای لازم در مورد وسایلی است که با حرارت سروکار دارند (مانند وسایل پخت و پز آشپزخانه).

تمام پریزهای برق را با سرپوش بپوشانید ، تمام مواد قابل اشتعال و سمی را از دسترس کودک دور نگه دارید ، مطمئن شوید سیم‌های برق آسیبی نمی‌زنند و بی‌خطر هستند ، وقتی از اتو، اتوی مو و اتوی فر مو کنار کودکان استفاده می‌کنید حتما مراقب باشید ، از هشداردهنده‌های دود در اتاق خواب‌ها یا سایر نقاط خانه استفاده کنید ، در خانه سیگار نکشید و از آتش‌بازی در خانه خودداری کنید ، سعی کنید ترموستات آبگرمکن تان روی ۴۹درجه بوده یا آن را روی درجه کم‌ متوسط تنظیم کنید ، آب حمام کودک را پیش از آنکه بگذارید به آن وارد شود حتما با آرنج تان چک کنید و همیشه زمانی که از وان یا دوش استفاده می‌کنید اول و آخر کار آب سرد را باز کنید ، موقع پخت‌وپز، دستگیره قابلمه را به طرف داخل قرار دهید نه در جلو که کودکان نتوانند به آن دست بزنند یا خرابش کنند . از رومیزی یا زیربشقابی‌های بزرگ استفاده نکنید چراکه کودک به‌راحتی می‌تواند آن را بکشد . هنگام پخت‌وپز، نوشیدن یا خوردن چیزهای داغ کودک‌تان را در بغل نگه ندارید .

دستورالعمل فوری برای سوختگی کودکان

فرض کنید خدای نکرده کودک شما دچار سوختگی شده است . قبل از هر چیز خونسردی خود را حفظ کرده و دست پاچه نشوید چرا که لحظات ابتدایی سوختگی بسیار مهم است و در صورت سهل انگار ممکن است عواقب بدی در انتظار کودک شما باشد پس نباید فرصت را از دست داد . ابتدا لازم است در زمان سوختگی ، همه لباس های کودک را از منطقه سوخته خارج کنید و در موارد سوختگی شیمیایی با مقادیر زیاد آب سرد منطقه را شستشو دهید به هیچ وجه برای درمان سوختگی از یخ یا روغن استفاده نکنید . اگر منطقه سوختگی بزرگ است، برای درمان سوختگی کودک را در آب سرد غوطه ور نکنید چون ممکن است باعث شوک شود و از روغن و یخ استفاده نکنید . همچنین کودک را روی زمین بخوابانید و موضع سوختگی را در صورت امکان بالاتر از سطح قلب قرار دهید .

یکی از مهم‌ترین باورهای غلط رایج در میان خانواده‌ها استفاده از یخ در سوختگی‌های شدید است . در صورتی که یخ باعث می‌شود که خونرسانی به بافت‌های پوست کم شود و سطح عملکرد بدن برای مقابله با التهابات کاهش یاید . به این ترتیب میزان آسیب به بافت‌های آسیب‌دیده نیز افزایش خواهد یافت . پس هرگز نباید پوست سوخته را با یخ خنک کرد، بلکه به جای آن می‌توان از آب سرد برای خنک‌کردن ناحیه آسیب‌دیده بهره گرفت .

پوست را با یک گاز استریل از عفونت احتمالی محافظت کنید . همچنین با پزشک تان تماس بگیرید. ممکن است به دستور پزشک بتوانید از پماد خنک کننده استفاده کنید . بسته به سوختگی، پزشک ممکن است توصیه کند که چندین ماه در معرض نور آفتاب قرار نگیرد تا پوست موضع تغییر رنگ پیدا نکند . بدلیل سوختگی پوست قرمز رنگ شده و در سوختگی های درجه دو و درجه سه که شدیدتر است پوست تاول میزند . به هیچ وجه تاول ها را سوراخ نکنید چون خود تاول ها از ابتلا به عفونت پیشگیری می کنند. روی سوختگی را با گاز استریل بپوشانید و کودک را گرم و آرام نگه دارید . هرچه سریع تر با پزشک تماس بگیرید .

اگر سوختگی سطحی بوده و زیاد جدی نباشد میتوانید از پمادهای سوختگی استفاده کنید ولی اگر از همان ابتدا متوجه شدید که سوختگی شدید است به هیچ عنوان وقت را تلف نکنید و بعد از گذاشتن گاز استریل بر روی سوختگی ، بلافاصله به اورژانس مراجعه نمایید .

لازم به ذکر است میزان آسیب تا دو سه روز پس از بروز سوختگی نیز حتی برای متخصصان مشخص نیست و برای تعیین عمق سوختگی و ماهیت آن باید حداقل سه تا چهار روز منتظر ماند و کودک سوخته را در موارد سوختگی بالای ۱۵ درصد در مراکز درمانی تحت مراقبت قرار داد ، اما در مواردی که سوختگی زیر ۱۵ درصد باشد ، می‌توان از کودک در منزل نگهداری کرد و با نوشاندن مایعات به او از کم آبی بدن کودک که از عوارض اولیه پس از سوختگی است ، جلوگیری کرد . همچنین در این مدت باید از داروهای آنتی‌بیوتیک خوراکی و کرم‌های موضعی برای کاهش درد و سوزش محل سوختگی استفاده کرد .

بدون تردید هیچ کمکی برای کاهش درد ناشی از سوختگی در کودکان موثر تر از پیشگیری از سوختگی و توجه به حفظ ایمنی کودک در مواجهه با عوامل خطر ساز در منزل یا خارج از آن نخواهد بود .