مراقبت های بعد از زایمان سزارین، کدامند؟

همان طور که می دانید آمار سزارین نسبت به گذشته در حال افزایش است و نیز خیلی از مادران فکر می کنند که اگر این نوع زایمان را انتخاب کنند درد ناشی از زایمان طبیعی را تجربه نمی کنند. در صورتی که اصلا این طور نیست و باید بدانید که انجام عمل سزارین هم خود عوارضی را به همراه دارد که بهتر است راجع به آن بیشتر بدانید.
معمولا مادرانی که تحت عمل سزارین قرار می گیرند باید دو روز در بیمارستان بستری شوند و این نیز به شرایط فیزیکی آن ها و نظر پزشک متخصص شان بستگی دارد. پس از اتمام سزارین پرستار ساعتی یک مرتبه به بیمار سر می زند و وضعیتش را کنترل می کند. علائم حیاتی چک شده و با لمس شکم بیمار باید میزان سفتی رحم بررسی شود. همین طور خونریزی نیز باید کنترل شود و میزان آن به پزشک اطلاع داده شود.
احتمال می رود که مادر پس از زایمان دارای ترشحات خونی از مهبل خود باشد که وقتی برای بار اول از جای خود بلند می شود مقدار زیادی از این ترشحات خونی از او دفع شود و این ترشحات خونی تا چهار روز اول به رنگ قرمز روشن می باشد. طریقه سرفه کردن و نیز تمرینات تنفسی هم به مادر یاد داده می شود تا بتواند از این طریق مایعات درون ریه هایش را تخلیه کند. زمانی که شما از نوع عمومی بی هوش شده باشید این امر بسیار اهمیت دارد.
دقت داشته باشید که بعد از سزارین و هنگام سرفه یا عطسه و یا خنده حتما دست ها و یا بالش کوچکی را بر روی شکم خود گذاشته تا فشار زیادی به بخیه هایتان وارد نشود. چنانچه وضعیت مادر طبیعی باشد پس از دوازده ساعت سوند دفع ادرار و نیز سرم از او برداشته می شود.

تا چه زمان بعد از اتمام سزارین نباید چیزی خورده شود؟
بر اساس نظر پزشک بهتر است از دوازده ساعت تا بیست و چهار ساعت چیزی خورده نشود. به دلیل نفخ و جمع شدن گاز در شکم مادر بهتر است در روز اول فقط مایعات مصرف شود و همچنین تا مدت دو روز نیز غذا های کاملا سبک خورده شود. به دلیل کند شدن حرکت های روده پس از جراحی، در روده ها نیز گاز جمع می شود. راه رفتن و حرکت کردن موجب می شود فعالیت های سیستم گوارش دوباره به حالت طبیعی خود برگردد. چنانچه مادر پس از چند روز باز هم درد و ناراحتی زیادی داشته باشد و نیز گاز های داخل روده دفع نشود و دچار حالت تهوع شدید شود باید حتما توسط پزشک معاینه شده و درمان شود.

مصرف دارو های مسکن چه عوارضی برای مادر دارد؟
بعد از عمل سزارین همانند زایمان طبیعی شما باید با بغل کردن فرزندتان احساس خوبی داشته باشید و نیز در عین خوشحالی شما دچار خستگی خواهید شد. علاوه بر این شما روی شکم خود بخیه هایی دارید و نیز در دوران نقاهت پس از انجام جراحی بزرگ شکمی هستید.
چنانچه بی هوشی شما از طریق عمومی بوده باشد، به طور حتم نیاز به داروی مسکن دارید و بلافاصله پس از اتمام جراحی داروی مسکنی به شما تزریق می شود. احتمال دارد برای شما هر چند ساعت یک بار داروی مسکن تزریق و یا به صورت استعمال شیاف داشته باشید. بدانید که نباید از اینکه برای دریافت داروی مسکن کنید شرمنده باشید. چون هر قدر که از زمان شروع درد بیشتر بگذرد تحمل آن برای شما مشکل تر خواهد شد. همین طور شما هر اندازه بیشتر آرامش داشته باشید و درد کمتری هم داشته باشید بهتر می توانید با نوزادتان ارتباط برقرار کرده و شیر بدهید، همچنین از جا بلند شدن و راه رفتن نیز برای شما راحت تر خواهد بود.
اما چنانچه به روش موضعی اپیدورال سزارین شده باشید، معمولا کاتتر اپیدورال به پمپ مسکن وصل شده و تا مدت بیست و چهار ساعت پس از اتمام سزارین شما هیچ دردی نخواهید داشت و بعد کاتتر خارج می شود. در این شرایط شما احتیاجی به مصرف آنتی بیوتیک ندارید مگر اینکه توسط پزشک معالجه تان برای شما تجویز شده باشد.

چه مدت پس از سزارین مادر می تواند حمام کند؟
بعر از ترخیص از بیمارستان، اگر پزشک به شما اجازه دهد می توانید حمام کنید. چنانچه از پانسمان های ضد آب برایتان استفاده شده باشد، نیازی به پانسمان مجدد ندارید، اما نکته مهمی که باید بدانید این است که بلافاصله بعد از حمام باید محل بخیه ها را با سشوار خشک کنید. نظر اکثر پزشکان در مورد حمام کردن پس از سزارین ین است که حمام کردن بع از سزارین هیچ مانعی ندارد و حتی می تواند موجب آرامش مادر نیز باشد. آب گرم می تواند موجب بهتر شدن بخیه ها و کاهش تورم آن شود. با حمام کردن شما می توانید خستگی را از تن خود بیرون ببرید. ولی باید بدانید که حتما در مورد حمام کردن با پزشک خود مشورت کنید زیرا ممکن است نظر پزشک این باشد که باید حمام کردن تا یک هفته به تاخیر افتاده تا بخیه ها کمی بهتر شوند.

در روز های اول بعد از عمل سزارین چه مشکلاتی پیش روی شماست؟
احتمال دارد بعد از تمام شدن عمل جراحی شما احساس گیجی و حالت تهوع داشته باشید، در برخی موارد ممکن است تا چهل و هشت ساعت هم مادر این حالت تهوع را داشته باشد. اما چنانچه این تهوع همراه با احساس بی حالی و گیجی مداوم باشد، حتما به پزشک اطلاع دهید. ممکن است دچار خارش در بدن تان شوید، و این مورد در اشخاصی که به روش اپیدورال و یا اسپینال بی حس شده باشند بیشتر دیده شده است. اگر دچار خارش زیاد در بدن خود شدید سریع به پزشک اطلاع داده تا برایتان داروی ضد خارش مناسب تجویز کند.

آیا سزارین مانع شیردهی مادر می شود؟
مادرانی که سزارین می شوند نیز همانند سایر مادرانی که به صورت طبیعی زایمان می کنند می توانند به راحتی به فرزند خود شیر بدهند؛ مگر در صورتی که پزشک شیر دادن را برای مادر ممنوع کرده باشد. یعنی به خاطر وجود مشکلی برای مادر دارویی تجویز شده باشد که در شیر مادر نیز ترشح می شود و در این شرایط مادر نباید به نوزادش شیر بدهد و بهتر است شیر خود را دوشیده تا روند تولید شیر متوقف نشود. چنانچه ممنوعیتی برای شیردهی شما وجود نداشته باشد می توانید از پرستار کمک گرفته و از او بخواهید که که روش های مختلف شیر دادن را به شما بیاموزد.

چرا محل بخیه های سزارین دردناک است؟
باید بدانید که عمل سزارین یک جراحی شکمی بزرگ به حساب می آید. پس احساس درد در ناحیه برش کاملا طبیعی است. جای بخیه ها ممکن است کمی برآمده و برجسته تر باشد و رنگ آن قسمت نیز نسبت به رنگ پوست خودتان تیره تر شود. فعالیت هایی که باعث می شود به قسمت بخیه فشار وارد شود مانند عطسه کردن، سرفه کردن و حتی خندیدن نیز ممکن ایجاد درد و ناراحتی کند؛ اما هر روز که می گذرد وضعیت شما بهتر خواهد شد. در صورت سرفه کردن و یا عطسه کردن مادر باید هر دو طرف محل بخیه ها را با دست و یا بالش نگه داشته تا دچار درد زیادی نشود.

چه مدت پس از سزارین مادر می تواند از تختش خارج شود؟
بهتر است مادر در همان روز جراحی و یا روز بعد از آن از تخت خود بیرون بیاید. زمانی که در تخت خود هستید، باید با حرکت دادن پاها و نیز چرخاندن مچ هایتان باعث به جریان افتادن خون در ساق پای خود شوید. در روز بعد از سزارین شما باید با کمک شخص دیگری در اتاق قدم بزنید. انجام این کار باعث می شود خون در بدن شما به راحتی جریان یابد، از تنبلی روده ها کاسته شده و خطر لختگی خون در ساق پاها را کاهش می دهد. ممکن است در ابتدا حتی رفتن به توالت نیز برای شما غیر ممکن به نظر بیاید؛ اما این را بدانید که حرکت کردن در روند بهبودیی شما از اهمیت خاصی برخوردار می باشد. بهتر است زمان راه رفتن را برای وقتی که تازه داروی مسکن دریافت کرده اید تنظیم کنید تا احساس درد کمتری داشته باشید.
اقدامات ضروری پس از زایمان سزارین برای مادر
-استفاده از پانسمان ضد آب برای مادر و حمام رفتن با پانسمان
- پس از سه روز پانسمان برداشته شده و نیز حمام رفتن بدون هیچ پانسمانی
-پس از انجام سزارین مادر می تواند با مشورت پزشک از شکم بند مناسب استفاده کند.
- استفاده از پماد ضد ترک نوک سینه پس از هربار شیردهی
- یک هفته تا ده روز بعد از سزارین مجددا برای معاینه به پزشک مراجعه شود.
- بعد از اجابت مزاج بیمار می تواند هر نوع ماده غذایی را مصرف کند؛ ولی بهتر است از غذا هایی که موجب یبوست می شوند پرهیز شود.
- ممکن است تا چهل روز پس از سزارین بیمار دچار خونریزی خفیفی باشد.
- تا چهل روز بهتر است نزدیکی نداشته باشد.
- حدود شش هفته بعد از زایمان نیز به پزشک مراجعه شود تا هم چکاب صورت گرفته و هم روش مناسبی برای جلوگیری به شما پیشنهاد شود.
- بهتر است بیمار تا مدت دو هفته استراحت نسبی داشته باشد.
- پیش از مرخص شدن از بیمارستان حتما دستورات داروی خود را از پزشک دریافت کند.
- از بیست و چهار تا چهل و هشت ساعت پس از ترخیص بهتر است نوزاد را برای چکاب مجدد به کلینیک ببرید.
در صورت مشاهده هر گونه از علائم زیر سریع به پزشک متخصص زنان مراجعه کنید:
- افزایش درد شکم
- زیاد شدن میزان خونریزی
- ابتلا به تب
- متورم شدن و ایجاد قرمزی در سینه ها و حتی سفت شدن غیر طبیعی آن ها
- احساس درد شدید در پاها و متورم شدن آن ها
- احساس درد دید و متورم شدن محل بخیه ها
- ابتلا به تنگی نفس، تپش قلب، سر درد شدید و نیز تار شدن چشم ها
- اشکال در کنترل کردن و حتی دفع ادرار
- ابتلا به یبوست و یا هموروئید