درمان خبرچینی کودکان، چگونه حرف راست را از دهانشان نشنویم!

پسرم با خبرچینی و بیان حرف‌های من و پدرش در خانه مادر همسرم، باعث دعوا و کدورت شده است، نمی‌دانم چگونه به او آموزش دهم که نباید حرف‌های خانه را جایی بازگو کند!

اگر شما هم به‌دنبال راهکاری برای پرورش رازداری هستید، پیشنهاد می‌دهیم موارد زیر را با دقت بخوانید.

الگوی خوبی باشید

مراقب گفت‌وگوهای خود باشید. بسیاری از اوقات ممکن است به‌طور کاملا ناآگاهانه، در صحبت‌های خود با همسر و یا دیگر اطرافیان، راز زندگی کسی را فاش کنید که فرزندتان بخوبی متوجه می‌شود و می‌داند که شما افشای راز کرده‌اید یا ممکن است کودک رازی را با شما در میان بگذارد که بعدها آن را از زبان کس دیگری بشنود، بی‌شک با مشاهده این رفتارها کودک هم یاد می‌گیرد که رازداری تنها حرفی بیش نیست و به‌دلیل اعتبار اندک آن، می‌توان خیلی راحت خلف وعده کرد و بر سر پیمان رازداری باقی نماند و افشای حقایق نمود. کودکان در همان سال‌های اولیه کودکی، باید این موضوع را بخوبی درک کنند که اگر رازهای دیگران را فاش کنند، دیگر مورد اعتماد نخواهند بود اما در مقابل اگر محرم اسرار باشند، همیشه فردی دوست‌داشتنی و مورد اعتماد دوستان و آشنایان خواهند بود.

درست سخن گفتن را آموزش دهید

هرگز از ترس این که کودک ممکن است اطلاعات شخصی و خانوادگی را فاش کند، او را در فقر اطلاعاتی قرار ندهید بلکه به جای آن بهتر است به فرزندتان آموزش دهید که چگونه در مقابل کنجکاوی‌های اطرافیان پاسخگو باشد. بهتر است به کودک بگویید: وقتی کسی راجع به خانواده از شما سوال می‌کند، باید در جواب به او بگویی من اطلاعات زیادی ندارم، بهتر است از مامان و بابام بپرسید، یا با بیان کلمه «نمی دانم» و سرگرم شدن به فعالیتی دیگر به گفت‌وگو ادامه ندهی. یادتان باشد اگر کودک مرتکب خطایی در این زمینه شد هرگز در توصیه‌های بعدی برای عدم انجام این کار، با جملات منفی مانند «مطمئنم این بار هم مثل همیشه نمی‌توانی جلوی زبانت را بگیری، عادت به خبرچینی‌ داری و...» با او سخن نگویید، بلکه بهتر است با جملات مثبت و بدون عصبانیت او را به گفتن جملاتی تشویق کنید که خواهان شنیدن آن از زبان کودک هستید. اگر دوباره مرتکب خطا شد، در زمانی مناسب و در یک مکان خلوت، با کمال احترام و صمیمیت در مورد احساسات و نگرش خود راجع به این رفتار کودک صحبت کنید؛ مثلا بگویید از کار دیروزش بشدت دلخور و ناراحت هستید و در صورت تکرار مجبور هستید چند ساعتی با او صحبت نکنید.

نیاز به جلب توجه او را اقناع کنید

برخی کودکان بدون هیچ نیت شومی و صرفا برای جلب‌نظر و توجه دیگران بخصوص والدین‌شان اقدام به افشای راز می‌کنند، در چنین شرایطی بهتر است برای کسب اعتماد به نفس و جلب توجه مثبت اقدامات مفیدی انجام دهید. مثلا با فعالیت‌های مثبتی چون ورزش، نقاشی، داستان‌گویی و... مانع جلب توجه منفی کودک شوید. از سوی دیگر، در زمان‌ها و مکان‌های مختلف به طرق مختلفی چون تشویق کودک، در آغوش گرفتن، بوسیدن و نوازش کردن به کودک توجه کنید، توجه بی‌قید و شرط باعث خنثی شدن انگیزه منفی جلب توجه از طریق افشای راز می‌شود.

با کودک بازی رازداری کنید

در قالب بازی، در فضایی کودکانه و صمیمی، با آرامش به آموزش و تفهیم این موضوع مهم و جدی بپردازید. مثلا صحبتی را بین خود و کودک مطرح کنید که فقط دو نفر شما از آن مطلع باشید، سپس از کودک بخواهید در مورد آن به کسی چیزی نگوید، چرا که آن یک راز است یا می‌توانید با کچ‌های رنگی روی زمین خانه‌هایی بکشید که هریک متعلق به خانواده یکی از بستگان است. روی هر خانه بایستید و صحبت‌هایی از جانب اعضای آن خانواده داشته باشید که به صورت راز با کودک در میان گذاشته می‌شود. سپس وارد خانه دیگری شوید و درباره خانواده خانه قبلی گفت‌وگو کنید. اینجاست که باید حواستان باشد درباره رازهای آن خانواده، در این خانه جدید سخن نگویید. اگر کسی افشای راز کند، بازنده خواهد بود. اگر کودک درباره آن رازها با کسی صحبت نکرد، او را تشویق کنید و به او بگویید: «آفرین بر تو که بخوبی توانستی این راز را حفظ کنی، این هم جایزه شما ...» تشویق کلامی، اسباب‌بازی، خرید تنقلات و بستنی، بازی با دوستان، رفتن به یک مهمانی، پارک یا سینما و... از جمله پاداش‌هایی است که می‌توانید برای کودک در نظر بگیرید. از سوی دیگر، پیشنهاد می‌دهیم عزت نفس و خودباوری و روحیه رازداری کودک را به طرق مختلفی چون قصه‌گویی، نمایشنامه، فیلم و کارتون‌های مفید و سالم تقویت کنید. اگر فرزندتان را به‌خاطر آنچه که بخوبی فرا گرفته و یا در آن توانمند شده است تحسین کنید، بی‌تردید او احساس امنیت شخصی کرده و تلاش می‌کند هرگز سلب اعتماد نکند و مرتکب خطای عمدی نشود.