شیر دادن به نوزاد، تاثیرات روانی

نزدیک شدن فیزیکی نوزاد به مادر باعث می شود صدای قلب مادر و حضور عاطفی مادر را حس کند . این حس ، حس آشنایی را که نوزاد در زمان جنینی در رحم مادر داشته ، دوباره برایش زنده می کند و باعث آرامش او می شود . این حس ، همچنین ، امنیت لازم برای رشد و بالیدن نوزاد را فراهم می کند . همچنین تحقیقات نشان می دهد که کودکانی که از شیر مادر استفاده می کنند دارای روحیه ای شاد و ملایم تری نسبت به کودکانی هستند که از شیر خشک استفاده کرده اند.

نتیجه تحقیقات در باره تاثیر روانی شیر مادر بر نوزاد
محققان سوئدی طی بررسی هایی که روی بیش از 9000 کودک در سنین بین پنج تا ده سالگی انجام داده اند ؛ اعلام کرده اند، کودکانی که با شیر مادر تغذیه شده اند در آینده با فشارهای روانی و خشم به نحو بهتری کنار می آیند. همچنین کودکانی که در دوران نوزادی و کودکی از شیر مادر استفاده کرده اند در مقایسه با کودکانی که با شیر خشک تغذیه شده اند در بزرگسالی کمتر دچار حالات شدید اضطرابی و عصبانیت می شوند. در حالی که افرادی که از شیر مادر تغذیه نکرده اند در سال های آینده ی زندگی در حدود ۴ برابر بیشتر دچار فشارهار روانی شدید خواهند شد !
جالب این جاست که حتی کودکانی که در سنین پایین دچار فوت یکی از والدین یا در شرایط طلاق بوده اند چنانچه از شیر مادر تغذیه کرده بودند دو برابر شرایط عادی ،دچار اضطراب می شدند در صورتی که کودکانی که از شیر خشک استفاده کرده اند در حدود ۹ برابر دچار حملات شدید اضطراب و هیجان می شدند . به همین دلیل به مادران توصیه می شود که به جز در موارد خاص و با مشورت پزشک از شیر دادن به کودک خود خودداری نکنند.

شیر مادر و ناهنجاری های رفتار!
محققان می گویند که نوزادانی که به مدت چهار ماه یا بیشتر از شیر مادر تغذیه کرده اند، در آینده کمتر به مشکلات رفتاری دچار می شوند. پژوهشگران دانشگاه آکسفورد در گزارش منتشر شده در مجله "آرشیوهای بیماری های کودکان" اعلام کرده اند که ترکیب شیر مادر عامل موثری در کاهش موارد بروز ناهنجاری های رفتاری است.
این مطالعه بر روی۱۰ هزار مادر و نوزادان آن ها انجام شده است.بر اساس گزارش منتشر شده، تغذیه با شیر مادر در نزدیک تر کردن رابطه مادر و فرزند هم موثر است.
محققان پیش تر گزارش های زیادی درباره تاثیر مثبت تغذیه با شیر مادر مانند کاهش احتمال بروز عفونت های مختلف و کاستن از ابتلا به چاقی در دوران بزرگسالی منتشر کرده بودند.
هنگامی که کودکان مورد ارزیابی به سن پنج سالگی می رسیدند، محققان از مادران شان درباره ی بروز مشکلات رفتاری مانند هیجان، بی قراری، دروغگویی و دزدی سوال کردند.
نتیجه ی این مطالعه نشان داد که این مشکلات تنها در ۶ درصد کودکان تغذیه شده با شیر مادر بروز کرده است، در حالی که ۱۶ درصد کودکان تغذیه شده با شیر خشک دچار این ناهنجاری ها بودند.
نکته ی دیگری که به وسیله محققان گزارش شده این است که بیشتر مادرانی که به فرزندان شان شیر داده اند، سن بالاتری داشتند، تحصیل کرده تر بودند و به طبقه اجتماعی بهتری تعلق داشتند.

شیر مادر و مهارت های اجتماعی نوزادان
محققان با حذف عوامل اجتماعی و خانوادگی کودکان مورد مطالعه ، باز هم به این نتیجه رسیدند که کودکانی که از شیر مادر تغذیه نکرده اند، ۳۰ درصد بیشتر دچار مشکلات رفتاری می شوند.
به گفته "ماریا کوئیگلی" سرپرست محققان دانشگاه آکسفورد، شیر مادر حاوی مقادیر زیادی از نوع خاصی از اسید چرب، هورمون رشد و هورمون های مختلف است که در رشد مغز و سیستم عصبی موثر است. یکی دیگر از تاثیرهای مثبت تغذیه با شیر مادر، ارتباط بیشتر مادران با فرزندان است که باعث تقویت مهارت های اجتماعی شیرخواران می شود.کودکانی که از شیرمادر تغذیه می کنند همچنین کمتر دچار بیماری هایی می شوند که می تواند تاثیر منفی بر رفتارشان داشته باشد.
کالج سلطنتی ماماهای انگلیس با استقبال از نتیجه تحقیقات دانشگاه آکسفورد اعلام کرد: این تحقیق تایید کننده نتیجه مطالعات پیشین درباره فواید تغذیه با شیر مادر است.
"جانت فایل" از کارشناسان این کالج گفت: برخورداری مادران از حمایت و کمک لازم برای شیردهی فرزندان شان ضروری است. وی افزود: با این حال نباید به مادرانی که نتوانستند به فرزندان شان شیر بدهند و احساس گناه می کنند، پیام های منفی بفرستیم. چون مادرانی که استرس زیاد داشته باشند دچار مشکلاتی در شیردهی خواهند شد .

استرس و شیر مادر
ترشح شیر حتی در شرایط بسیار دشوار نیز ادامه می یابد و فشار روانی به تنهایی باعث کاهش تولید شیر نمی شود ، ولی ممکن است محیط نامناسبی را برای شیردهی ایجاد کند.
اما شایع ترین مشکل در مادرانِ تحت تنش، عدم خروج کافی شیراست . واکنش خروج شیر مهمترین مسئله برای در دسترس قرار گرفتن شیر برای کودک است، اگرچه تخلیه ی کامل و صحیح پستان و در نتیجه ترشح کافی شیر بسیار مؤثر است. بعد از خروج شیر، کودک در هنگام مکیدن به شیر انتهایی (قسمت آخر شیر که چربی بیشتری دارد) دسترسی می یابد که این شیر سبب رفع گرسنگی و آرامش کودک و افزایش وزن او می شود.
به نظر می رسد که استرس، هم سبب تأخیر و هم جلوگیری از آزاد شدن اکسی توسین (هورمونی که باعث خروج شیر از سینه ها می شود) در حین تغذیه از پستان می شود. همچنین چنانچه مادر آرامش و استراحت کافی نداشته باشد ممکن است منجر به بروز اشکالاتی در مادر و یا کودک شود از جمله :
کاهش مدت زمان مکیدن پستان توسط کودک، کاهش تولید شیر، اشکال در بازتاب خروج شیر از پستان، ایجاد خواب آلودگی و کاهش اشتهای کودک

تاثیر شیر دهی بر سلامت روان مادر
تغذیه با شیرمادر تماس بدنی صمیمی و مطلوبی ایجاد می ‌کند. مادر و کودک از لحاظ روانی احساس یکی بودن می ‌کنند و علاوه بر رفع نیاز شیرخوار، نیازهای روانی مادر نیز برآورده می‌ شود . چون شیر دادن منجر به رفتارهای بهداشتی ‌تر مادر می ‌شود. به عنوان نمونه او را وادار به ترک سیگار و ترک عادات غذایی نامناسب می کند. همچنین شیر دادن کمک می‌ کند تا مادر، مادر بودن را بیاموزد و با نرمی و انعطاف، پاسخگوی نیازهای کودک از قبیل نیازهای او به تغذیه، مراقبت و محبت باشد.
مادرانی که خود به فرزندان ‌شان شیر می‌ دهند او را بهتر درک می ‌کنند و برای آن ها محدویت کمتری قائل می‌ شوند. درجه حساسیت این مادران به نیاز فرزندان ‌شان بالاتر است. این حساسیت به مادر کمک می ‌کند که نیازهای شیرخوار را سریع ‌تر برآورده کند و رفتار درست را به موقع از خود نشان دهد و رضایت مادری بیشتری را برای او فراهم کند .