افزایش تعداد اسپرم، بهترین راه ها
شمار اسپرم ها یا تعداد کل اسپرم ها، به تعداد کل اسپرم های حاضر در یک نمونه ی منی گفته می شود.
شمار اسپرم ها یا تعداد کل اسپرم ها، به تعداد کل اسپرم های حاضر در یک نمونه ی منی گفته می شود. تعداد اسپرم یکی از چندین ویژگی است که در طول آزمایش معمول منی بررسی می شود و یک عامل مهم برای باروری به حساب می آید. برای افزایش تعداد اسپرم چه باید کرد؟
بر اساس جدیدترین معیارهای سازمان بهداشت جهانی، تعداد عادی اسپرم ها ۱۵ میلیون در هر میلی لیتر یا حداقل ۳۹ میلیون در هر نمونه است. تعداد اسپرم کمتر از ۱۰ میلیون در هر میلی لیتر غیر عادی در نظر گرفته می شود و عموما با نازائی مردان در ارتباط است.
هر چیزی که هورمون های کنترل کننده ی تولید اسپرم را تحت تاثیر قرار می دهد و یا به عنوان یک آنتی اکسیدان عمل می کند می تواند به رشد سالم اسپرم ها و بهبود تعداد آنها کمک کند.
به طور کلی، تصور می شود عواملی که سطوح تستوسترون را تحت تاثیر قرار می دهند، بیشترین تاثیر را بر تعداد و کیفیت اسپرم ها داشته باشد.
چند نکته برای افزایش تعداد اسپرم ها
- نشان داده شده است که ورزش کردن و خواب مناسب تعداد اسپرم ها را افزایش می دهند.
- اولین خط پیشنهادی درمان، امتحان کردن راه های غیر داروئی است.
- سیگار کشیدن از دیرباز به عنوان کاهش دهنده ی سلامتی، کاهش تولید اسپرم ها و کیفیت آنها شناخته شده است.
- مردانی که تعداد اسپرمشان بسیار کم است، ممکن است برایشان دارو تجویز شود.
راه های افزایش تعداد اسپرم به طور طبیعی
محققان متوجه شده اند که به مدت چندین دهه، کیفیت اسپرم ها و میزان باروری در بسیاری از ملت های غربی در حال کاهش بوده است. برطبق یک مطالعه در سال ۲۰۱۷ بین سال های ۱۹۷۳ تا ۲۰۱۱ میانگین تعداد اسپرم در آمریکای شمالی، اروپا، استرالیا و نیوزلند ۵۹.۳ درصد کاهش یافته است.
علیرغم وجود مطالعاتی که در حال شناسائی این مشکل هستند، دلایل این کاهش و راه های قابل اطمینان جبران این کاهش هنوز ناشناخته اند. چندین درمان غیر داروئی برای افزایش تعداد اسپرم و در مجموع سلامت کلی اسپرم ها توسط طب باستانی، طب گیاهی و طب سنتی برای هزاران سال مورد استفاده واقع شده اند.
تعداد اسپرم ها در بسیاری از ملت های غربی در حال کاهش است اما روش های غیر داروئی می توانند کمک کننده باشند. راه های طبیعی افزایش تعداد اسپرم ها شامل موارد زیر می شوند :
۱- ورزش کنید و خواب مناسب داشته باشید.
هرچندکه، دانش ما درباره ی ارتباط نمایه توده بدنی خوب و داشتن تعداد عادی اسپرم هنوز ضعیف است، اما چندین مطالعه نشان داده اند که کاهش وزن و ورزش کردن در افراد چاق و دارای اضافه وزن می تواند به افزایش تعداد اسپرم ها منتهی شود. یک مطالعه در سال ۲۰۱۷ نشان داد که انجام دادن یک برنامه ی ورزش ایروبیک ۱۶ هفته ای که حداقل ۵۰ دقیقه ورزش متعادل ۳ بار در هفته انجام می شود و در هر بار قلب به ۵۰ تا ۶۵ درصد حداکثر فعالیت خود می رسد، حجم و غلظت اسپرم را در ۴۵ مرد بی تحرک و چاق می تواند افزایش دهد.
۲- استرس را کاهش دهید.
هر شکلی از استرس می تواند سبب شود تا بدن اقدامات دفاعی در پیش گیرد و انرژی ذخیره کند. در زمان های سختی و پریشانی، برای بدن از لحاظ زیستی منطقی به نظر می آید که کمتر درگیر تولید مثل باشد و بیشتر بر روی زنده ماندن تمرکز کند.
اگرچه تصور بر این است که عواملی مانند ورزش کردن و داشتن تغذیه ای سالم اثرات استرس را کاهش می دهند اما کاهش استرس نیازمند پیدا کردن علت آن است.
یک پزشک ممکن است برای مردانی که در حال تجربه کردن استرسی شدید هستند، داروهای ضد اضطراب و ضد افسردگی تجویز کند.
۳- سیگار را ترک کنید.
سیگار کشیدن به صورت مداوم تعداد اسپرم ها را کاهش می دهد.
۴- از مصرف بیش از حد الکل و دارو ها اجتناب کنید.
تعداد مطالعاتی که رابطه ی بین سلامت اسپرم و داروها را بررسی می کنند با توجه به ملاحظات اخلاقی محدود است. هر چند که، برخی محققان مصرف جهانی داروهائی مانند الکل، ماریجوانا و کوکائین را به کاهش تولید اسپرم ربط داده اند.
۵- از برخی تجویزات دارویی اجتناب کنید.
برخی داروهای تجویزی می توانند به طور بالقوه سلامت تولید اسپرم ها را کاهش دهند. به محضی که فرد مصرف دارو را قطع می کند شمار اسپرم های او به حالت عادی برگشته و یا زیاد می شوند.
داروهائی که به صورت موقت تولید و رشد اسپرم ها را کاهش می دهند شامل موارد زیر هستند :
- برخی آنتی بیوتیک ها
- ضد آندروژن ها
- ضد التهاب ها
- داروهای ضد روان پریشی
- کورتیکو استروئیدها
- استروئید های آنابولیک (تا حداکثر یکسال برای احیا زمان نیاز دارند)
- تستوسترون اگزوژنز (بیرونی)
- متادون
۶- مکمل غذائی شنبلیله
شنبلیله از دیرباز به عنوان درمانی طبیعی برای ضعف سلامت اسپرم بوده و طرفداران این مکمل غذائی اظهار دارند که این گیاه قادر به افزایش تعداد اسپرم ها است. یک مطالعه در سال ۲۰۱۷ دریافت که ترکیبی اختراعی (Furosap) که در حال ثبت شدن بود و از دانه های شنبلیله گرفته می شد به طرز چشمگیری کیفیت مایع منی و تعداد اسپرم ها را افزایش داد.
۷- ویتامین D و کلسیم به اندازه ی کافی مصرف کنید.
محققان کاملا مطمئن نیستند چرا، اما ویتامین D و سرم کلسیم به نظر می رسد که بر سلامت اسپرم ها تاثیر گذار باشند. برخی مطالعات نشان داده اند که کمبود ویتامین D در تغذیه ی روزانه می تواند با کاهش شمار اسپرم ها در ارتباط باشد.
۸- اشو واگاندا
اشو واگاندا، که به جنسینگ هندی هم معروف است، از دیرباز در درمان های داروئی سنتی برای چندین شکل از اختلال عملکرد جنسی مورد استفاده قرار گرفته شده است. یک مطالعه در سال ۲۰۱۶ دریافت که ۴۶ مرد با تعداد اسپرم های کم که مقدار ۶۷۵ میلی گرم اشو واگاندا را برای ۹۰ روز استفاده کرده اند، افزایشی ۱۶۷ درصدی در شمار اسپرم های خود مشاهده کرده اند.
۹- مواد غذائی غنی از آنتی اکسیدان را بیشتر مصرف کنید.
آنتی اکسیدان ها، مولکول هایی هستند که به حذف و غیرفعالسازی رادیکال های آزاد و دیگر ترکیبات آسیب رسان به سلول ها کمک می کنند. برخی ویتامین ها و مواد معدنی نشان داده شده که به عنوان آنتی اکسیدان عمل می کنند. چندین مطالعه مصرف آنتی اکسیدان را با افزایش تعداد اسپرم ها مرتبط دانسته است.
آنتی اکسیدان هائی که ممکن است با یک تعداد سالم از اسپرم ها مرتبط باشند، شامل موارد زیر می شوند :
- سلنیوم
- ویتامین C (آسکوربیک اسید)
- ویتامین E
- گلوتاتیون
- کو آنزیم Q10
- ال کارنیتین
۱۰- مصرف چربی های سالم را افزایش دهید.
چربی های غیر اشباع یا به اصطلاح چربی های سالم مانند امگا ۳ و امگا ۶ برای رشد سالم غشای اسپرمی حیاتی هستند. برخی مطالعات نشان داده شده است که افراد باید این دو ترکیب ضروری امگا را در مقادیر مساوی برای افزایش تعداد اسپرم و مزایای آنتی اکسیدانی مصرف کنند.
۱۱- مصرف چربی های ناسالم را کاهش دهید.
یک مطالعه در سال ۲۰۱۴ که ۲۰۹ مرد اسپانیایی را بین سنین ۱۸ تا ۲۳ سال مورد بررسی قرار داد، دریافت که همچنانکه آنها مصرف اسید های چرب ترانس را افزایش دادند، شمار اسپرم های آنها نسبتا کاهش یافت.
۱۲- از قرار گرفتن در معرض سموم و آلاینده های شغلی یا محیطی اجتناب کنید.
همچنانکه محیط و جو به شدت آلوده می شود، عوامل محیطی مانند کیفیت هوا و قرار گیری در معرض مواد شیمیایی سمی به صورت متداول با کاهش سلامت اسپرم ها و تعداد کل آنها ارتباط داده شده است. اجتناب از سموم محیطی تا هرجائی که امکان دارد با سلامت عمومی در ارتباط است. مهم است که اشاره شود، در حالیکه برخی مطالعات ارتباطی بین تعداد کم اسپرم ها و آلاینده های محیطی نشان می دهند، بسیاری از مطالعات هم از این نظریه حمایت نمی کنند.
۱۳- از مصرف بیش از حد سویا و غذاهایی آماده شده با استروژن غیر انسانی پرهیز کنید.
برخی مواد غذایی مخصوصا محصولات بدست آمده از سویا حاوی فیتو استروژن ها (استروژن های گیاهی) هستند. ترکیباتی که نشان داده شده است سبب کاهش پیوند تستوسترون و تولید اسپرم می شوند. بسیاری از محصولات پلاستیکی و کنسرو شده نیز غنی از اشکال سنتز شده ی استروژن هستند.
۱۴- فولات و روی به مقدار کافی مصرف کنید.
در مطالعاتی محدود نشان داده شده است که مصرف فولات و روی در ترکیب با هم در سلامت کلی اسپرم ها از جمله غلظت و افزایش تعداد اسپرم ها در ارتباط است.
غذاهائی برای افزایش تعداد اسپرم ها
با اینکه مکمل های غذائی تصور می شود که راهی امن برای دریافت مقدار توصیه شده روزانه بسیاری از ویتامین ها، مواد معدنی و آنتی اکسیدان ها هستند، اما بدن همیشه به آسانی آنها را جذب نمی کند.
بسیاری از مطالعات اظهار می کنند که خوردن غذاهائی غنی از ترکیبات و مواد شیمیایی معین بدن را قادر می سازد از آنها به طرز موثرتری استفاده کند. بنابراین بهترین راه افزایش تعداد اسپرم ها به صورت طبیعی می تواند افزایش مصرف غذاهای غنی از مواد مغذی مفید برای اسپرم ها باشد.
خوراکی های افزایش دهنده اسپرم
مواد غذائی که غنی از مواد مغذی مفید برای اسپرم ها هستند شامل موارد زیر هستند :
- گردو
- میوه های خانواده مرکبات
- گندم کامل (سبوس دار) یا غلات کامل
- اکثر ماهی ها مخصوصا سالمون وحشی، روغن ماهی (cod)، و روغن ماهی کوچک (haddock)
- شیر و محصولات لبنی غنی شده با ویتامین D
- شکلات تلخ
- سیر
- موز
- کلم بروکلی
- جنسینگ
- زرد چوبه
- مارچوبه
- اکثر گیاهان برگ دار مخصوصا اسفناج و کلم کالی
- دانه ها و آجیل های تخمیر شده
داروهائی برای افزایش تعداد اسپرم ها
یک پزشک ممکن است برای مردانی که تعداد اسپرم های آنها بسیار کم است یا دیگر ملاحظات و عوامل مرتبط با سلامتی را دارند، دارو تجویز کند. داروهایی که برخی مواقع برای درمان تعداد کم اسپرم ها تجویز می شوند عبارتند از :
- کلومیفن سیترات دهانی (سروفن)
- سروفن دهانی
- فولی تروپین آلفا یا گونال اف یا تزریقات زیرجلدی
- آنتی بیوتیک ها در صورتی که عفونت های مجاری تناسلی یا ادراری وجود داشته باشد.
- گونادوتروپین کوریونی انسان (HCG) (با نام های تجاری کوراگون یا پرگنیل)
- لتروزول یا آناستروزول
- آندروژن های بیرونی
لازم به ذکر است که تمامی این داروها حتما می بایست با تجویز پزشک مصرف شود؛ چرا که مصرف خودسرانه این داروها می تواند عواقب جبران ناپدیری را به همراه داشته باشد.
منبع:
دکتر حسین کرمی
برای ارسال نظر کلیک کنید
▼