دوختن دهانه رحم در بارداری، چگونه انجام می شود؟

عمل سرکلاژ یا دوختن دهانه رحم (سرویکس) که به آن بخیه زدن دهانه رحم نیز می توان اطلاق کرد یکی از اعمال جراحی دوران بارداری و حاملگی محسوب می شود. البته باید توجه داشت که منظور این نیست که این عمل در مورد همه زنان باردار انجام می شود بلکه بخیه زدن دهانه رحم فقط در مورد آن دسته از زنان بارداری که دارای بی کفایتی سرویکس (دهانه رحم) هستند و به همین علت احتمال سقط جنین در آن ها وجود دارد ، انجام می شود تا از سقط و زایمان زودرس در این گروه از زنان حامله جلوگیری شود. البته علت سقط جنین فقط منحصر به بی کفایتی سرویکس نیست اما مشکل سرویکس یکی از علل مهم سقط و زایمان زودرس محسوب می شود.

نقش دهانه رحم (سرویکس) در حفظ جنین و در سلامتی دوران بارداری بسیار با اهمیت می باشد. در یک بارداری سالم باید دهانه رحم تا لحظه زایمان بسته باشد تا جنین در رحم مادر بتواند باقی بماند. اگر به هر دلیل دهانه رحم قبل از موعد زایمان باز شود موجب افتادن و ساقط شدن جنین می شود که در خوشبینانه ترین حالت می تواند منجر به زایمان زودرس شود اما اگر دهانه رحم خیلی زودتر باز شود می تواند سبب سقط جنین و از دست رفتن بارداری شود.

دهانه رحم در برخی از زنان به علل مختلف از جمله مسائل ژنتیکی ، نوع تغذیه ، آسیب های وارده بر آن طی اعمال جراحی مختلف ، آسیب دیدن آن در زایمان طبیعی سخت و سایر علل دیگر ، قدرت خود را از دست می دهد و در این حالت فشار ناشی از محصولات بارداری شامل جنین ، جفت و کیسه آب می تواند به باز شدن آن پیش از لحظه زایمان منجر شود. باز شدن دهانه رحم در اثر این فشار اگر در هفته های پایانی حاملگی اتفاق بیفتد منجر به زایمان زودرس می شود و اگر خیلی زودتر از این زمان اتفاق بیفتد موجب سقط جنین و ختم حاملگی خواهد شد.

به منظور جلوگیری از سقط جنین و زایمان زودرس در زنان بارداری که دارای بی کفایتی سرویکس هستند از عمل سرکلاژ یا بخیه زدن سرویکس استفاده می شود. در این مطلب قصد داریم مختصری در مورد این عمل صحبت کرده و علاقمندان را با نحوه انجام آن آشنا کنیم.

دوختن دهانه رحم چگونه انجام میشود؟

اولین مرحله در دوختن دهانه رحم ، بررسی شرایط مادر باردار و سوابق پزشکی قبلی او توسط پزشک معالج زنان زایمان می باشد. ابتدا با بررسی مدارک و سوابق پزشکی زن حامله ، برآورد اولیه از لزوم عمل سرکلاژ و نیز شرایط و همچنین امکان انجام این عمل حاصل می شود. در صورتی که با بررسی مدارک و سوابق فوق ، لزوم انجام عمل و نیز امکان انجام آن محرز شود آنگاه نوبت به مراحل بعدی می رسد.

در مرحله بعدی یک سونوگرافی واژینال دقیق از خانم باردار انجام می شود. پس از بررسی وضعیت و شرایط دهانه رحم (سرویکس) در خانم حامله که در سونوگرافی مشخص شده است ، پزشک معالج یکی از انواع سرکلاژ را جهت دوختن دهانه رحم انتخاب می کند. با توجه به وضعیت و بافت گردن رحم (سرویکس) ، یکی از روش های سرکلاژ از طریق واژن یا سرکلاژ شکمی جهت بخیه زدن دهانه رحم (گردن رحم) انتخاب می گردد. معمولا در شرایط عادی از روش مک دونالد که از طریق واژن انجام می شود به منظور دوختن دهانه رحم استفاده می شود. چنانچه استفاده از این روش ممکن نبوده و یا احیانا با شکست مواجه شود ، روش های دیگر نظیر روش شیرودکار (روش شیرودکار نیز از طریق واژن انجام می شود) یا روش شکمی مورد استفاده قرار می گیرد. روش های مختلف عمل سرکلاژ در مطلب انواع سرکلاژ بیان شده است.

در روش های دوختن دهانه رحم از طریق کانال واژن ، به وسیله ابزار مخصوصی که در واژن خانم حامله قرار داده می شود ، دهانه رحم را طوری نگه می دارند که امکان انجام عمل فراهم باشد و سپس با استفاده از نخ و سوزن بخیه ، دهانه رحم را از قسمت بالایی آن بخیه می زنند. قسمت بالایی گردن رحم جایی است که گردن رحم به رحم متصل می شود. چنانچه روش های سرکلاژ از طریق واژن با شکست مواجه شوند یا از اول تشخیص داده شود که امکان انجام آن ها وجود ندارد در آن صورت از روش سرکلاژ شکمی جهت بستن دهانه رحم استفاده می گردد. روش شکمی سرکلاژ همانطور که از نام آن هم مشخص است از طریق شکم انجام می شود.

با توجه به شرایط خانم حامله و تشخیص پزشک معالج ، یکی از روش های بیهوشی عمومی یا موضعی می تواند جهت بی حس کردن محل عمل مورد استفاده قرار گیرد. مدت زمان انجام این عمل کوتاه بوده و اگر این عمل توسط یک پزشک متخصص و ماهر انجام شود ، شاید در حدود 5 الی 6 دقیقه به طول بینجامد.

لازم به ذکر است که دستورات و راهنمایی های لازم برای قبل و بعد از عمل سرکلاژ به زن باردار ابلاغ می شود. باید توجه نمود که سرکلاژ یک عمل جراحی محسوب می شود و همانند سایر اعمال جراحی ، مزایا و معایب خود را دارد. خانم های محترم باردار سعی نمایند تا جایی که برایشان مقدور باشد از انجام این عمل خودداری کنند و برای این کار شاید نیاز باشد که نظر چند پزشک زنان زایمان را در این زمینه جویا شوند و در صورتی که نظر اکثر پزشکان بر ضرورت انجام این عمل باشد ، با توکل بر خدای بزرگ اقدام نمایند.