درمان بیماری اسهال در نوزادان

عفونت ویروسی، باکتریایی و یا انگل، نوشیدن بیش از حد آب میوه و مسمومیت از علل اسهال در نوزادان و کودکان هستند.
اجابت مزاج در نوزادان به علت نوع تغذیه ای که دارند به لحاظ رنگ و بو می تواند متفاوت باشد. مدفوع نوزادان به نسبت مدفوع بزرگسالان معمولا شل تر است و دفع مدفوع شل در هر دفعه اجابت مزاج برای نوزادان غیر طبیعی نیست. با این حال اگر اجابت مزاج نوزاد شما به یکباره شلتر، آبکی تر و شدید تر شد و تعداد دفعات اجابت مزاج بیشتر شد، ممکن است نوزاد شما به اسهال مبتلا شده باشد.بحث در مورد مدفوع چندان خوشایند نیست مگر اینکه به نوزادان مرتبط باشد. پدر و مادرهایی که تازه صاحب فرزند شده اند در مورد هر چیزی که به نوزادشان مرتبط باشد احساس نگرانی می کنند. البته این قضیه طبیعی و یا حتی می توان گفت ضروریست. از آنجا که نوزادان قادر به بیان مشکل خود نیستند، پدر و مادر باید تمام مواردی که به نوازدشان مربوط می شوند را، از جمله مدفوع آنها، بررسی کرده و از طبیعی بودن آن اطمینان حاصل کنند.

علل اسهال در نوزادان چه چیزهایی می تواند باشد؟
اسهال نوزادان می تواند علل مختلفی از جمله تغییر در رژیم غذایی داشته باشد. علل اسهال در نوزادان می تواند شامل موارد زیر باشد:
عفونت ناشی از ویروس ها، باکتری ها و یا انگل ها. نوزادان می توانند از طریق غذا و یا آب آلوده و یا تماس با سطوح آلوده و یا قرار دادن اجسام آلوده در دهانشان به اسهال مبتلا شوند.
حساسیت غذایی یا دارویی
نوشیدن بیش از حد آب میوه
مسمومیت
برای پیشگیری از اسهال، قبل و بعد از غذا و بعد از تعویض پوشک نوزاد دستهای خود را بشویید. حمام و آشپزخانه را تمییز نگه دارید و لوازمی که در دسترس نوزاد قرار دارد و ممکن است که نوزاد شما آنها را در دهانش قرار دهد (مانند اسباب بازی ها یا لثه های مخصوص دندان در آوردن) را هر چند وقت یک بار بشویید. فراموش نکنید که بهداشت عمومی خود نوزاد نیز از اهمیت بالایی برخوردار است.

اسهال چه تاثیری بر نوزاد شما خواهد گذاشت؟
اسهال می تواند تعادل طبیعی آب و الکترولیت های بدن را مختل کند. از دست دادن آب و الکترولیت ها توسط اسهال می تواند بدن کودک را دچار کم آبی کند. کم آبی در کودکان می تواند بسیار سریع اتفاق بیافتد (یک تا دو روزه) و می تواند بسیار خطرناک باشد. کم آبی بدن در نوزادان بسیار خطرناک است.
علائم کم آبی بدن عبارتند از:
- ادرار کمتر از حد معمول (پوشک نوزاد کمتر و دیر به دیر خیس می شود)
- تحریک پذیری
- خشکی دهان
- عدم خارج شدن اشک در هنگام گریه کردن
- خواب آلودگی غیر طبیعی و یا بی حالی
- قسمت نرم بالای سر نوزاد ممکن است به سمت داخل فرو برود
- کم شدن حالت ارتجاعی پوست (اگر به آرامی پوست نوزاد را نیشگون بگیرید، مدتی طول می کشد تا پوست به حالت اولیه خود برگردد)
با مشاهده ی هر کدام از علائم بالا بلافاصله به پزشک یا سایر مراکز درمانی مراجعه کنید.
اگر نوزاد شما کمتر از ۶ ماه سن دارد و همراه با اسهال یکی از علائم زیر را نیز دارد حتما به پزشک مراجعه کنید.
- تب ۳۹ درجه و یا بالاتر
- شکم درد
- وجود خون و یا چرک در مدفوع و یا مدفوع سیاه، سفید و یا قرمز
- سستی و یا بی حالی
- استفراغ

درمان اسهال در کودکان چگونه است؟
پزشکان معمولا داروهای ضد اسهال بدون نسخه را برای نوزادان توصیه نمی کنند. با این حال اگر اسهال نوزاد شما به خاطر میکروب و یا انگل باشد ممکن است پزشک داروهای ضد انگل و یا آنتی بیوتیک را برای نوزادتان تجویز کند.
اگر نوزاد شما دچار کم آبی شده باشد ممکن است پزشک نوزاد شما را در بیمارستان بستری کند تا به او مایعات داخل وریدی تزریق کنند. در برخی موارد ممکن است پزشک برای نوزادتان ORS تجویز کند. ORS را می توانید به دستور پزشک از داروخانه ها تهیه کنید.
اگر کودک شما در سنی باشد که بتواند غذاهای جامد بخورد ممکن است پزشک به شما توصیه کند که به نوزادتان سیب و موز بدهید. مادرانی که به نوزادشان شیر می دهند نیز ممکن است مجبور به اعمال تغییراتی در رژیم غذایی خودشان شوند.
نوزادانی که قادر به خوردن غذاهای چرب هستند باید از خوردن مواد خوراکی که اسهال را بدتر می کنند بپرهیزند. این مواد خوراکی عبارتند از:
- غذاهای چرب
- غذاهای با فیبر بالا
- فراورده های لبنی
- شیرینی از قبیل کیک و کلوچه و نوشابه
اسهالی که توسط عفونت های ویروسی یا باکتریایی ایجاد می شود بسیار مسری است. هر بار که پوشک نوزادتان را عوض می کنید حتما دستهای خود را با آب گرم و صابون بشویید. جایی که پوشک نوزاد را در آن عوض می کنید را تمیز کنید و هر چند وقت یک بار آن را ضد عفونی کنید. تا زمانی که فرزندتان بهبودی کامل به دست نیاورده است او را از خانه بیرون نبرید
از روش‌های درمان اسهال نوزادان، مصرف زیاد مایعات، مصرف ماست، اجتناب از مصرف مواد قندی، در آغوش گرفتن نوزاد، دادن غذا‌هایی مانند غلات به کودک و تعویض پوشک نوزاد به طور مرتب است. در این مقاله روش‌های درمان اسهال نوزادان و عکس العمل مناسب پدر و مادر‌ها در زمان اسهال نوزاد، به طور کامل بیان شده است.
برای تشخیص و درمان اسهال نوزاد اول از هر چیز شما باید بدانید که در حالت عادی مدفوع نوزاد شما چگونه است. نوزادان تازه متولد شده بعد از هر غذا خوردن دفع دارند و مدفوع آن‌ها بسیار نرم است به خصوص اگر نوزاد با شیر مادر تغذیه شود.

چگونه بفهمیم کودکمان اسهال دارد؟
اگر نوزاد از شیر مادر تغذیه می‌کند، ممکن است مدفوع کودک، با هر چیزی که مادر کودک می‌خورد، تغییر کند. ولی هنگامی که کودک شروع به خوردن غذا‌های جامد کند، مدفوع او نیز تغییر کرده و همچنین با تغییر رژیم غذایی کودک، شکل مدفوع متفاوت می‌شود.
در نهایت توصیف این که کودک شما چه زمانی دچار اسهال شده است، دشوار است. اما گاهی می‌بینید که رنگ مدفوع نوزاد با همیشه متفاوت و کمی آبدارتر است و راحت تر از همیشه دفع می‌شود. این به احتمال زیاد می‌تواند اسهال باشد.
در مواردی که اسهال شدید باشد، سلامتی کودک در خطر است، زیرا کودک آب بدن خود را از دست می‌دهد ولی در موراد خفیف تهدیدی جدی برای کودک به شمار نمی‌آید. در موراد اسهال شدید نوزاد، برای جلوگیری از خطر مرگ باید اطمینان حاصل شود که کودک مایعات زیادی دریافت می‌کند.

روش‌های درمان اسهال نوزاد چیست؟
به کودک مایعات زیادی بدهید
یکی از روش‌های درمان اسهال نوزاد، مصرف مایعات است. به ندرت ممکن است اسهال، کودک شما را راهی بیمارستان کند مگر اینکه آب بدن نوزاد از دست برود. پس کودک باید به اندازه کافی مایعات دریافت کند. در صورتی که کودک استفراغ نمی‌کند نباید از دادن شیر و دیگر مایعات به او دریغ کنید.
اگر کودکتان زمانی که اسهال دارد، شیر مادر را نمی‌خورد یا استفراغ می‌کند، به پزشک متخصص کودکان مراجعه کنید. معمولاً پزشکان در این زمان محلول‌های ضد اسهال برای کودک تجویز می‌کنند که این محلول‌ها در طعم‌های مختلف در داروخانه‌ها موجود هستند. بیشتر کودکان در صورتی که آب بدن خود را از دست داده باشند می‌توانند از آن محلول‌ها استفاده کنند.
اجتناب از مواد قندی و شیرین
دوری از مواد قندی و شیرین نیز یک دیگر از روش‌های درمان اسهال نوزادان است. از مایعات قندی مانند سوداها، لیمونادها، نوشیدنی‌هایی مانند آب شکر و آب میوه‌های شیرین اجتناب کنید، زیرا این مایعات دارای قند هستند که آب را به سمت روده هدایت کرده و اسهال را شدیدتر می‌کند.
وعده غذایی متعادل، به کودک بدهید
پزشکان توصیه می‌کنند به کودکی که دچار اسهال شده است، غذایی متعادل بدهید. بهتر است جهت درمان اسهال نوزاد از دادن غذا‌هایی مانند موز و سیب زمینی و نان تست به کودک اجتناب کنید و در عوض به کودک کربوهیدرات‌های پیچیده مانند نان، برنج، ماست، میوه‌ها و سبزیجات بدهید، زیرا این مواد غذایی برای کودک بهتر هستند. یک رژیم غذایی خوب ممکن است دوره اسهال نوزاد را کوتاه‌تر کند، زیرا موادغذایی ضروری جهت مبارزه با عفونت‌ها را دارد. اگر کودک شما از خوردن غذا اجتناب می‌کند؛ نگران نباشید همین که بدن او آب از دست ندهد کافی است. بعد از یک یا دو روز اشتهای کودک مجدداً بازمی‌گردد.
به کودک ماست بدهید
گفته می‌شود جهت درمان اسهال، به کودک ماست بدهید؛ زیرا در ماست باکتری‌های زنده‌ای وجود دارد که اسهال و مدت زمان اسهال کودک را کاهش می‌دهد. اگر کودک شما به ماست علاقه دارد جهت درمان اسهال نوزاد، بهترین روش استفاده از ماست است. فقط مطمئن شوید ماستی بخرید که حاوی باکتری‌های لاکتوباسیلوس یا ارگانیسم‌های زنده مفید باشد.
پوشک کودک را مرتب عوض کنید
کودک خود را خشک نگه دارید و مرتباً پوشک آن را عوض کنید و دقت کنید از لوسیون و پماد جهت جلوگیری از سوختگی پای نوزاد، التهاب و قرمزی آن استفاده کنید.
کودک خود را در آغوش بگیرید
کودکی که اسهال دارد را باید از نظر روحی آرام کنید، پس سعی کنید کودکتان را در آغوش بگیرید و او را ببوسید.

آیا می‌توانم به کودکم داروهای ضد اسهال بزرگسالان را بدهم؟
به هیچ عنوان به کودکان داروهای ضد اسهال بزرگسالان ندهید، مگر اینکه پزشک تجویز کند. این داروها برای نوزادان و کودکان خطرناک است.

در زمان اسهال کودک، چه موقع به دکتر مراجعه کنیم؟
اگر نوزاد شما سه ماهه یا کمتر است، بلافاصله بعد از اسهال گرفتن کودک، با دکتر نوزاد خود تماس بگیرید. اگر نوزاد بیشتر از سه ما دارد و دچار اسهال شد و بعد از ۲۴ ساعت هیچ بهبودی نیافت، بعد از ۲۴ ساعت به دکتر مراجعه کنید. همچنین اگر کودک شما دارای علائم زیر است، به پزشک مراجعه کنید.

چگونه می‌توانم کودکم را از اسهال عفونی دور نگه دارم؟
شستشوی زیاد دست‌ها بهترین روش برای دور نگه داشتن و دفاع کودک شما از اسهال عفونی است، زیرا میکروارگانیسم‌هایی که باعث اسهال می‌شوند، براحتی از طریق دست‌ها به دهان منتقل می‌شوند. به عنوان مثال در دست گرفتن یک پوشک نوزاد توسط مادر و بعد بغل کردن کودک، می‌تواند میکروارگانیسم‌ها را از دستان مادر به بدن کودک منتقل کند. همچنین کودک با دست زدن به اشیا و یا اسباب بازی‌هایی که به مدفوع آلوده شده‌اند، و سپس بردن دستش به دهانش، میکروب‌ها را وارد بدن خود می‌کند. پس مرتبا دست‌های خود و فرزندتان را بشویید.