برخورد با بهانه گیری کودک، آیا می‌دانید؟

یکی از سوالات رایج والدین در رابطه با بهانه گیری کودک و راه های کنترل آن است.

بهانه گیری کودک و راه حل های موثر برای کنترل آن
بهانه گیری کودک درست شبیه طوفان های تابستانی است که ناگهانی و گاه به گاه است، اما اغلب به همان سرعتی که خود را نشان می دهد ناپدید می شود. به عنوان مثال همراه کودک دلبند خود در رستوران نشسته اید و مشغول لذت بردن از غذای خود هستید که بعد از چند دقیقه کودک شروع به گریه کردن و جیغ زدن می کند و از شما می خواهد به خانه برگردید.
خوشبختانه بهانه گیری درکودک در سنین پیش دبستانی در مقایسه با دو سالگی بسیار کم تر می شود. اما وقتی بهانه گیری ها شروع می شود، درست مانند همان دوسالگی تند و آزار دهنده است.
ممکن است والدین نگران این موضوع باشند که بهانه گیری کودک علامتی است مبنی بر بداخلاقی کودک و نگران بهانه گیری های طولانی و کشیده شدن این اخلاق تا سنین بزرگسالی باشند. وقتی کودک شما بهانه گیری می کند حتما مشکلی دارد، ممکن است چیزی اذیتش می کند یا موقعیت اطراف تاثیرات بدی بر او دارد.

دلایل بهانه گیری کودک
ذهن کودک مخصوصا در سنین پیش دبستانی می تواند مورد هجوم موجی از احساسات آزاردهنده باشد. هرچند کودک در این سن به راحتی گذشته کنترل خود را از دست نمی دهد اما ممکن است حتی در لحظاتی که احساساتش در عالی ترین سطح قرار می گیرد نیز به بهانه گیری روی آورد. شایع ترین عوامل تحریک کننده بهانه گیری کودک احساساتی مثل درماندگی، ترس و طرد شدن از سوی همکلاسی ها است.

وقتی کودکم بهانه گیری می کند چه اقداماتی باید انجام دهم
بهانه گیری کودک ویژگی خوبی نیست و جلوه زیبایی ندارد. روش کودک شما برای بهانه گیری علاوه بر رفتارهایی مثل لگد زدن به اشیا، جیغ زدن، یا کوبیدن روی زمین می تواند شامل پرتاب اشیا، ضربه زدن و حتی نگه داشتن نفسش باشد ( البته نگران نباشید کودک بالاخره وقتی مجبور شود شروع به نفس کشیدن می کند).

ما والدین چه کارهایی باید انجام دهیم
خونسردی خود را حفظ کنید: شاید تصمیم بگیرید برای خلاص شدن از این وضع اتاق را ترک کنید، اما این کار باعث می شود کودک شما احساس طرد شدن داشته باشد، موج احساساتی که در این لحظه کودک شما را فراگرفته می تواند باعث ترس در او شود و شما باید در کنار او باشید و به او اطمینان دهید که در کنار او هستید. وقتی کودک شما بهانه گیری می کند حاضر نیست به هیچ منطقی گوش دهد و به همین دلیل پاسخ جملات شما را با جیغ یا تهدید می دهد.
تجربه ی یکی از مادران این را به ما می گوید که:« هربار سعی می کردم به پسرم بگویم ساکت باش، خشم او بیشتر می شد. کم کم به این نتیجه رسیدم که تنها کاری که می توانم انجام دهم این است که هنگام خالی کردن خشمش با خونسردی کامل روی صندلی بنشینم.
به یاد داشته باشید که شما فرد بالغی هستید: مهم نیست لجبازی در کودک شما چقدر طول می کشد هرگز به تقاضا های غیرمنطقی کودک خود گوش ندهید و سعی کنید با او مذاکره کنید. مخصوصا وقتی در مکان های عمومی هستید شاید وسوسه شوید تسلیم خواسته کودک خود شوید تا زودتر قائله را ختم کنید، اما بدانید که این کار نادرست است. زیرا تسلیم کودک شدن به او یاد می دهد که لجبازی بهترین راه برای رسیدن به خواسته هایش است.
سعی کنید بعدا با کودک در این مورد صحبت کنید: وقتی طوفان خشم کودک شما فروکش کرد، او را کنار خود بنشانید و در مورد آنچه اتفاق افتاده با او صحبت کنید. با زبان ساده با او همدردی کنید و کمکش کنید تا احساساتش را در قالب کلمات بیان کند. مثلا می توانید به او بگویید: «تو خیلی عصبانی بودی چون غذایت آنطور که میخواستی نبود.»
به کودک خود یاد دهید که وقتی احساسات خود را در قالب کلمات بیان می کند نتایج بهتری می گیرد. با لبخند به فرزند خود بگویید: «من متوجه منظورت نمی شوم زیرا فریاد می کشیدی. حالا که آرام شده ای می توانم به مشکلت رسیدگی کنم.»
سعی کنید عوامل محرک لجبازی در کودک را از محیط دور کنید. حواستان به آنچه باعث لجبازی فرزندتان می شود باشد و طبق دستورالعمل زیر عمل کنید.
مطمئن شوید کودک شما به اندازه کافی می خوابد و همیشه خوراکی همراه داشته باشید، زیرا در اکثر موارد لجبازی در کودک به خاطر خستگی یا گرسنگی است.
قبل از تغییر فعالیت ها مثل ترک زمین بازی به کودک خود کمی فرصت دهید تا به جای مقاومت و مخالفت خودش را با شرایط تطبیق دهد. مثلا در زمین بازی به او بگویید بعد از پنج بار تاب خوردن به خانه بر می گردیم.
انتخاب های محدودی را پیش روی کودک قرار دهید. فرزند شما در سنین پیش دبستانی با حس استقلال و تقاضا های جدیدی از شما، همکلاسی ها و معلم خود دست به گریبان است. بنابراین به او اجازه دهید در زمان ممکن انتخاب های خودش را داشته باشد. هیچ کس دوست ندارد دیگران به او بگویند چه کند و چه نکند. مثلا می توانید به جای اینکه به فرزند خود بگویید: «ذرتت را بخور» می توانید این جمله را به کار ببرید: «ذرت دوست داری یا هویچ؟» این جمله نوعی حس استقلال به او ‌می دهد.
امیدواریم آنچه در بالا ذکر شد به شما در آرام تر کردن کودکتان کمک کند.