علت قاعدگی دردناک چیست؟
قاعدگی دردناک یک قسمت طبیعی و شایع در سیکل‌های قاعدگی است. اکثر خانم‌ها، این مساله را در یک برهه از زندگی خود تجربه می‌کنند.
قاعدگی دردناک یک قسمت طبیعی و شایع در سیکل‌های قاعدگی است. اکثر خانم‌ها، این مساله را در یک برهه از زندگی خود تجربه می‌کنند.
اغلب، کرامپ‌های دردناک عضلانی در شکم که به پشت و ران‌ها کشیده می‌شود، احساس می‌شود. شدت و نوع درد از یک ماه به ماه دیگر متغیر است. در بعضی از سیکل‌های قاعدگی، درد کم و بدون ناراحتی دیده می‌شود. در حالی که در ماه بعد کاملاً برعکس است و درد و ناراحتی شدیدی احساس می‌شود.
گاهی حتی شما پریود نیستید و درد لگن دارید.
دلایل قاعدگی دردناک چیست؟
زمانی که دیواره عضلانی رحم منقبض می‌شود، درد اتفاق می‌افتد. انقباضات ضعیف و ملایم به صورت مداوم در رحم منتشر می‌شود، اما در اکثر خانم‌ها، درد به حدی ملایم است که آن‌ها این درد را احساس نمی‌کنند. در طول قاعدگی دیواره‌های رحم به شدت منقبض می‌شوند تا لایه پوشاننده داخلی حفره رحم (آندومتر) جدا شده و خونریزی قاعدگی اتفاق بی‌افتد.
با انقباض عضلات دیواره رحم، عروق خونی لایه داخلی رحم آندومتر، تحت فشار قرار می‌گیرد و این موقتاً منجر به کاهش شدید خون‌رسانی و اکسیژن‌رسانی به رحم میگردد. عدم وجود اکسیژن، منجر به آزادسازی مواد شیمیایی در بدن و نهایتاً ایجاد درد می‌کنند.
زمانی که مواد شیمیایی ایجاد‌کننده درد در بدن آزاد می‌شود ماده شیمیایی دیگری به نام پروستاگلندین در بدن آزاد میگردد که خود این پروستاگلندین انقباضات شدیدتر عضلات رحم و نهایتاً درد بیشتری را باعث می‌شود.
دلیل این‌که چرا گروهی از خانم‌ها درد بیشتری نسبت به گروه دیگر دارند، مشخص نیست. اما گاهی در بعضی از خانم‌ها ساخت پروستاگلندین‌ها، بیشتر است که این به معنی درد شدیدتر است.
دلایل دیگر قاعدگی دردناک:
دلایل پزشکی زیر که خیلی شایع نیستند ممکن است باعث قاعدگی دردناک شوند که پزشکان آن‌را اصطلاحاً دیس‌منوره می‌نامند. این شرایط در خانم‌های بین سنین ۳۰ تا ۴۵ سالگی دیده می‌شود:
- آندومتریوز: زمانی که سلول‌های پوشاننده دیواره داخلی رحم، در جایی غیر از حفره رحم رشد می‌کنند .
- فیبروم‌ها: تومورهای غیرسرطانی که در داخل حفره رحم می‌توانند رشد کنند و باعث دردهای شدید و خونریزی‌های شدید رحمی شوند.
- بیماری‌های التهاب لگن: زمانی که به دلایل عفونت باکتریایی رحم، لوله‌های رحمی و تخمدان‌ها مبتلا به عفونت شوند، درد شدید به دلایل التهابی و عفونت ایجاد می‌شود.
- آدنومیوزیس: زمانی که سلول‌های پوشاننده حفره رحم، در داخل عضلات رحم رشد کنند، دردهای شدید قاعدگی ایجاد می‌کنند.
- IUD: یکی از انواع روش‌های جلوگیری از بارداری می‌باشد که از جنس مس و پلاستیک شاخته شده است. این‌وسیله در داخل رحم گذاشته می‌شود. در ماه‌های اول پس از گذاشتن IUD گاهی دردهای شدید قاعدگی ایجاد می‌شود.
اگر قاعدگی دردناک شما به دلایل ذکر شده بالا باشد، الگوی درد شما ممکن است تغییر کند. در این موارد گاهی درد شما شدیدتر و طولانی‌تر از حالت طبیعی است.
اگر به دلایل بالا درد قاعدگی شدید را تجربه می‌کنید، امکان دارد که شما قاعدگی نامنظم، خونریزی بین سیکل‌های قاعدگی، ترشحات فراوان و بدبوی واژینال و درد هنگام نزدیکی نیز داشته باشید.
اگر موارد ذکر شده بالا را تجربه کردید، به پزشک معالج‌تان مراجعه نمایید.
قاعدگی دردناک تا چه زمانی ادامه دارد؟
با شروع خونریزی معمولاً درد آغاز می‌شود. البته گاهی چند روز قبل از شروع خونریزی در بعضی از خانم‌ها درد وجود دارد.
درد معمولاً ۴۸ تا ۷۲ ساعت به صورت نرمال وجود دارد. هر چند این درد گاهی طولانی‌تر نیز می‌تواند باشد. معمولاً هنگامی که خونریزی شدیدتر است، درد نیز شدیدتر است. در دختران نوجوان با آغاز سیکل قاعدگی، معمولاً با هر سیکل، درد قاعدگی را تجربه می‌کنند.
درمان قاعدگی دردناک چیست؟
در بیشتر موارد این درد بسیار کم و ضعیف است که با درمان‌های در منزل بهبود می‌یابد.
مسکن‌ها:
برای کاهش دردتان می‌توانید از آسپیرین یا ایبوپروفن استفاده کنید.
در مواردی که آسم، مشکلات معده، کلیوی، کبدی دارید، آسپیرین و ایبوپروفن استفاده نکنید. برای افراد زیر ۱۶ سال آسپیرین تجویز نمی‌شود.
اغلب، کرامپ‌های دردناک عضلانی در شکم که به پشت و ران‌ها کشیده می‌شود، احساس می‌شود. شدت و نوع درد از یک ماه به ماه دیگر متغیر است. در بعضی از سیکل‌های قاعدگی، درد کم و بدون ناراحتی دیده می‌شود. در حالی که در ماه بعد کاملاً برعکس است و درد و ناراحتی شدیدی احساس می‌شود.
گاهی حتی شما پریود نیستید و درد لگن دارید.
دلایل قاعدگی دردناک چیست؟
زمانی که دیواره عضلانی رحم منقبض می‌شود، درد اتفاق می‌افتد. انقباضات ضعیف و ملایم به صورت مداوم در رحم منتشر می‌شود، اما در اکثر خانم‌ها، درد به حدی ملایم است که آن‌ها این درد را احساس نمی‌کنند. در طول قاعدگی دیواره‌های رحم به شدت منقبض می‌شوند تا لایه پوشاننده داخلی حفره رحم (آندومتر) جدا شده و خونریزی قاعدگی اتفاق بی‌افتد.
با انقباض عضلات دیواره رحم، عروق خونی لایه داخلی رحم آندومتر، تحت فشار قرار می‌گیرد و این موقتاً منجر به کاهش شدید خون‌رسانی و اکسیژن‌رسانی به رحم میگردد. عدم وجود اکسیژن، منجر به آزادسازی مواد شیمیایی در بدن و نهایتاً ایجاد درد می‌کنند.
زمانی که مواد شیمیایی ایجاد‌کننده درد در بدن آزاد می‌شود ماده شیمیایی دیگری به نام پروستاگلندین در بدن آزاد میگردد که خود این پروستاگلندین انقباضات شدیدتر عضلات رحم و نهایتاً درد بیشتری را باعث می‌شود.
دلیل این‌که چرا گروهی از خانم‌ها درد بیشتری نسبت به گروه دیگر دارند، مشخص نیست. اما گاهی در بعضی از خانم‌ها ساخت پروستاگلندین‌ها، بیشتر است که این به معنی درد شدیدتر است.
دلایل دیگر قاعدگی دردناک:
دلایل پزشکی زیر که خیلی شایع نیستند ممکن است باعث قاعدگی دردناک شوند که پزشکان آن‌را اصطلاحاً دیس‌منوره می‌نامند. این شرایط در خانم‌های بین سنین ۳۰ تا ۴۵ سالگی دیده می‌شود:
- آندومتریوز: زمانی که سلول‌های پوشاننده دیواره داخلی رحم، در جایی غیر از حفره رحم رشد می‌کنند .
- فیبروم‌ها: تومورهای غیرسرطانی که در داخل حفره رحم می‌توانند رشد کنند و باعث دردهای شدید و خونریزی‌های شدید رحمی شوند.
- بیماری‌های التهاب لگن: زمانی که به دلایل عفونت باکتریایی رحم، لوله‌های رحمی و تخمدان‌ها مبتلا به عفونت شوند، درد شدید به دلایل التهابی و عفونت ایجاد می‌شود.
- آدنومیوزیس: زمانی که سلول‌های پوشاننده حفره رحم، در داخل عضلات رحم رشد کنند، دردهای شدید قاعدگی ایجاد می‌کنند.
- IUD: یکی از انواع روش‌های جلوگیری از بارداری می‌باشد که از جنس مس و پلاستیک شاخته شده است. این‌وسیله در داخل رحم گذاشته می‌شود. در ماه‌های اول پس از گذاشتن IUD گاهی دردهای شدید قاعدگی ایجاد می‌شود.
اگر قاعدگی دردناک شما به دلایل ذکر شده بالا باشد، الگوی درد شما ممکن است تغییر کند. در این موارد گاهی درد شما شدیدتر و طولانی‌تر از حالت طبیعی است.
اگر به دلایل بالا درد قاعدگی شدید را تجربه می‌کنید، امکان دارد که شما قاعدگی نامنظم، خونریزی بین سیکل‌های قاعدگی، ترشحات فراوان و بدبوی واژینال و درد هنگام نزدیکی نیز داشته باشید.
اگر موارد ذکر شده بالا را تجربه کردید، به پزشک معالج‌تان مراجعه نمایید.
قاعدگی دردناک تا چه زمانی ادامه دارد؟
با شروع خونریزی معمولاً درد آغاز می‌شود. البته گاهی چند روز قبل از شروع خونریزی در بعضی از خانم‌ها درد وجود دارد.
درد معمولاً ۴۸ تا ۷۲ ساعت به صورت نرمال وجود دارد. هر چند این درد گاهی طولانی‌تر نیز می‌تواند باشد. معمولاً هنگامی که خونریزی شدیدتر است، درد نیز شدیدتر است. در دختران نوجوان با آغاز سیکل قاعدگی، معمولاً با هر سیکل، درد قاعدگی را تجربه می‌کنند.
درمان قاعدگی دردناک چیست؟
در بیشتر موارد این درد بسیار کم و ضعیف است که با درمان‌های در منزل بهبود می‌یابد.
مسکن‌ها:
برای کاهش دردتان می‌توانید از آسپیرین یا ایبوپروفن استفاده کنید.
در مواردی که آسم، مشکلات معده، کلیوی، کبدی دارید، آسپیرین و ایبوپروفن استفاده نکنید. برای افراد زیر ۱۶ سال آسپیرین تجویز نمی‌شود.
در مواردی که دردهای شما به این مسکن‌ها جواب ندهد، پزشک ممکن است که برای شما ناپروکسان یا کدئین تجویز کند.
اقدامات بعدی که ممکن است کمک‌کننده باشد:
- ترک سیگار: از آنجایی که سیگار کشیدن درد شما را افزایش می‌دهد، ترک سیگار کمک‌کننده است.
- ورزش‌کردن: در زمانی که قاعدگی دردناک دارید، احتمالاً شما علاقه‌ای به ورزش‌کردن نخواهید داشت. انجام حرکات ورزشی مانند شنا کردن، پیاده‌روی و دوچرخه‌سوار ی، برای کاهش درد کمک‌کننده است.
- گرما درمانی: قرار دادن یک کیسه آب گرم که در پارچه‌ای پوشیده شده بر روی شکم، برای کاهش درد کمک‌کننده است.
- حمام گرم کردن: دوش آب‌گرم گرفتن در کاهش درد و ایجاد آرامش کمک‌کننده است.
- ماساژ: ماساژ ملایم و دورانی بر روی قسمت تحتانی شکم، می‌تواند درد شما را کاهش دهد.
- تکنیک‌های تن‌آرامی: تکنیک‌های تن‌آرامی، یوگا، پیلاتس که باعث انحراف فکر می‌شود و فکر شما را از درد منحرف می‌کنند کمک‌کننده است.
- دستگاه tens: این وسیله کوچکی است که با باتری کار می‌کند. نحوه عملکرد این دستگاه به این نحو است که جریان الکتریکی ملایم بر روی ناحیه شکم ارسال می‌کند که باعث کاهش درد می‌شود.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنم؟
هر زمانی که دردهای حین قاعدگی شما، بسیار شدید بود و یا پریودهای نامنظم و غیرطبیعی داشتید و نیز هنگامی که خونریزی زیادی دارید، به پزشک مراجعه کنید.
دارو درمانی
پزشک معالج‌تان ممکن است که برای شما قرص‌های ترکیبی ضد‌بارداری تجویز کند، چرا‌که این قرص‌ها لایه پوشاننده داخل رحم را نازک می‌کند. در نتیجه میزان پروستاگلندین‌های آزاد شده در بدن را کاهش می‌دهد.
لایه نازک‌تر آندومتر (سطح داخلی رحم) به معنی این است که انقباض عضلات رحم به منظور دفع لایه پوشاننده رحم، ضعیف‌تر خواهد بود. در نتیجه شما درد و خونریزی کمتری خواهید داشت. اگر قرص‌های خوراکی ضد‌بارداری، برای شما مناسب نباشد، ممکن است که داروهای تزریقی برای شما تجویز کنند. گذاشتن IUD میرنا، گاهی برای قاعدگی دردناک توصیه می‌شود.
معاینه‌های لگنی
گاهی جهت رد مشکلات دیگر و یا تشخیص بهتر، معاینه لگنی ضروری است.
برای انجام معاینه لگنی باید دستکش پوشیده و در حالی که انگشت‌تان به ژل لوبریکنت آغشته شده است، معاینه لگنی انجام شود. رحم و تخمدان‌ها در حین معاینه ارزیابی می‌شود. معاینات لگنی باید توسط کسانی که صلاحیت و تبحر کافی دارند، انجام گیرد.
جهت انجام معاینات لگنی رضایت داشتن و اجازه شما الزامی است. شما می‌توانید از یکی از دوستان یا اقوام‌تان درخواست کنید که حین معاینه در کنار شما باشند.
در بعضی شرایط پزشک معالج‌تان سونوگرافی واژینال جهت تشخیص آنومالی‌ها و مشکلات را انجام می‌دهند.
در مواردی که با درمان‌های دارویی و تجویز مسکن، درد شما از بین نرود، شاید نیاز به اقدامات بیشتری باشد که پزشک‌تان آن اقدامات را مد نظر قرار خواهد داد.
آزمایش‌های بیشتر
برای کمک به تشخیص دلایل قاعدگی دردناک، آزمایش‌های زیر کمک‌کننده است:
آزمایش خون و ادرار
- سونوگرافی لگنی: با استفاده از امواج صوتی با فرکانس بالا، تصاویری از داخل لگن شما گرفته می‌شود. این سونوگرافی کاملاً بدون درد است وتوانایی شناسایی هر نوع مشکل و آنومالی در سیستم تناسلی شما را دارد.
- لاپاراسکوپی در زیر بیهوشی عمومی: این عمل توسط پزشک در زیر بیهوشی عمومی انجام می‌شود. با ایجاد یک برش کوچک بر روی شکم، تیغه لاپاراسکوپ به داخل فضای شکم راه پیدا می‌کند و با استفاده از این تیغه لاپاراسکوپ می‌توان اجزای داخل شکم را کاملاً مشاهده کرد و در صورتی که نیاز به نمونه‌گرفتن باشد، می‌توان این‌کار را انجام داد.
- هیستروسکوپی: با استفاده از یک تلسکوپ، داخل حفره رحم قابل رؤیت است. این عمل با استفاده از رد کردن تلسکوپ از داخل واژن و رسیدن آن به حفره رحم انجام می‌شود. در صورتی که هر مشکلی در داخل رحم دیده شود، این مشکلات قابل شناسایی است.
درمان مشکلات پزشکی
اگر قاعدگی دردناک شما به دلایل مشکلات پزشکی باشد، درمان مشکل زمینه‌ای، الزامی است. به طور مثال اگر بیماری التهابی لگن دارید، درمان آنتی‌بیوتیکی الزامی است. اگر شما فیبروم رحمی دارید، درمان جراحی ممکن است، نیاز داشته باشید.
آیا درد هنگام قاعدگی بر روی باروری من تأثیر می‌گذارد؟
درد هنگام قاعدگی می‌تواند یک نشانه قاعدگی نرمال باشد اما اگر این دردها به دلایل مشکلات پزشکی وجود داشته باشد، مانند بیماری التهابی لگن، می‌تواند بر روی باروری شما تأثیرگذار باشد. مثلاً در آندومتریوز و بیماری التهابی لگن، اسپرم‌ها توانایی عبور و رسیدن به تخمک‌ها را ندارند. در نتیجه نازایی رخ می‌دهد. آندومتریوز و فیبروم می‌تواند باعث درد هنگام قاعدگی و خونریزی شدید شوند.
- ترک سیگار: از آنجایی که سیگار کشیدن درد شما را افزایش می‌دهد، ترک سیگار کمک‌کننده است.
- ورزش‌کردن: در زمانی که قاعدگی دردناک دارید، احتمالاً شما علاقه‌ای به ورزش‌کردن نخواهید داشت. انجام حرکات ورزشی مانند شنا کردن، پیاده‌روی و دوچرخه‌سوار ی، برای کاهش درد کمک‌کننده است.
- گرما درمانی: قرار دادن یک کیسه آب گرم که در پارچه‌ای پوشیده شده بر روی شکم، برای کاهش درد کمک‌کننده است.
- حمام گرم کردن: دوش آب‌گرم گرفتن در کاهش درد و ایجاد آرامش کمک‌کننده است.
- ماساژ: ماساژ ملایم و دورانی بر روی قسمت تحتانی شکم، می‌تواند درد شما را کاهش دهد.
- تکنیک‌های تن‌آرامی: تکنیک‌های تن‌آرامی، یوگا، پیلاتس که باعث انحراف فکر می‌شود و فکر شما را از درد منحرف می‌کنند کمک‌کننده است.
- دستگاه tens: این وسیله کوچکی است که با باتری کار می‌کند. نحوه عملکرد این دستگاه به این نحو است که جریان الکتریکی ملایم بر روی ناحیه شکم ارسال می‌کند که باعث کاهش درد می‌شود.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنم؟
هر زمانی که دردهای حین قاعدگی شما، بسیار شدید بود و یا پریودهای نامنظم و غیرطبیعی داشتید و نیز هنگامی که خونریزی زیادی دارید، به پزشک مراجعه کنید.
دارو درمانی
پزشک معالج‌تان ممکن است که برای شما قرص‌های ترکیبی ضد‌بارداری تجویز کند، چرا‌که این قرص‌ها لایه پوشاننده داخل رحم را نازک می‌کند. در نتیجه میزان پروستاگلندین‌های آزاد شده در بدن را کاهش می‌دهد.
لایه نازک‌تر آندومتر (سطح داخلی رحم) به معنی این است که انقباض عضلات رحم به منظور دفع لایه پوشاننده رحم، ضعیف‌تر خواهد بود. در نتیجه شما درد و خونریزی کمتری خواهید داشت. اگر قرص‌های خوراکی ضد‌بارداری، برای شما مناسب نباشد، ممکن است که داروهای تزریقی برای شما تجویز کنند. گذاشتن IUD میرنا، گاهی برای قاعدگی دردناک توصیه می‌شود.
معاینه‌های لگنی
گاهی جهت رد مشکلات دیگر و یا تشخیص بهتر، معاینه لگنی ضروری است.
برای انجام معاینه لگنی باید دستکش پوشیده و در حالی که انگشت‌تان به ژل لوبریکنت آغشته شده است، معاینه لگنی انجام شود. رحم و تخمدان‌ها در حین معاینه ارزیابی می‌شود. معاینات لگنی باید توسط کسانی که صلاحیت و تبحر کافی دارند، انجام گیرد.
جهت انجام معاینات لگنی رضایت داشتن و اجازه شما الزامی است. شما می‌توانید از یکی از دوستان یا اقوام‌تان درخواست کنید که حین معاینه در کنار شما باشند.
در بعضی شرایط پزشک معالج‌تان سونوگرافی واژینال جهت تشخیص آنومالی‌ها و مشکلات را انجام می‌دهند.
در مواردی که با درمان‌های دارویی و تجویز مسکن، درد شما از بین نرود، شاید نیاز به اقدامات بیشتری باشد که پزشک‌تان آن اقدامات را مد نظر قرار خواهد داد.
آزمایش‌های بیشتر
برای کمک به تشخیص دلایل قاعدگی دردناک، آزمایش‌های زیر کمک‌کننده است:
آزمایش خون و ادرار
- سونوگرافی لگنی: با استفاده از امواج صوتی با فرکانس بالا، تصاویری از داخل لگن شما گرفته می‌شود. این سونوگرافی کاملاً بدون درد است وتوانایی شناسایی هر نوع مشکل و آنومالی در سیستم تناسلی شما را دارد.
- لاپاراسکوپی در زیر بیهوشی عمومی: این عمل توسط پزشک در زیر بیهوشی عمومی انجام می‌شود. با ایجاد یک برش کوچک بر روی شکم، تیغه لاپاراسکوپ به داخل فضای شکم راه پیدا می‌کند و با استفاده از این تیغه لاپاراسکوپ می‌توان اجزای داخل شکم را کاملاً مشاهده کرد و در صورتی که نیاز به نمونه‌گرفتن باشد، می‌توان این‌کار را انجام داد.
- هیستروسکوپی: با استفاده از یک تلسکوپ، داخل حفره رحم قابل رؤیت است. این عمل با استفاده از رد کردن تلسکوپ از داخل واژن و رسیدن آن به حفره رحم انجام می‌شود. در صورتی که هر مشکلی در داخل رحم دیده شود، این مشکلات قابل شناسایی است.
درمان مشکلات پزشکی
اگر قاعدگی دردناک شما به دلایل مشکلات پزشکی باشد، درمان مشکل زمینه‌ای، الزامی است. به طور مثال اگر بیماری التهابی لگن دارید، درمان آنتی‌بیوتیکی الزامی است. اگر شما فیبروم رحمی دارید، درمان جراحی ممکن است، نیاز داشته باشید.
آیا درد هنگام قاعدگی بر روی باروری من تأثیر می‌گذارد؟
درد هنگام قاعدگی می‌تواند یک نشانه قاعدگی نرمال باشد اما اگر این دردها به دلایل مشکلات پزشکی وجود داشته باشد، مانند بیماری التهابی لگن، می‌تواند بر روی باروری شما تأثیرگذار باشد. مثلاً در آندومتریوز و بیماری التهابی لگن، اسپرم‌ها توانایی عبور و رسیدن به تخمک‌ها را ندارند. در نتیجه نازایی رخ می‌دهد. آندومتریوز و فیبروم می‌تواند باعث درد هنگام قاعدگی و خونریزی شدید شوند.
منبع:
دکتر رضا نصر
برای ارسال نظر کلیک کنید
▼