عوارض چاقی در دانش آموزان، چه اتفاقی می افتد؟

افزایش آمار اضافه وزن و چاقی دانش آموزان از مشکلات جوامع امروز است، معضلی که باعث بی‌انگیزگی در فعالیت‌های مدرسه و افت تحصیلی آنان می‌شود.

در سال‌های اخیر به‌دلیل تغییر سبک زندگی، شیوه‌های تغذیه و کم‌تحرکی، آمار چاقی و اضافه وزن در میان افراد جامعه به خصوص دانش‌آموزان افزایش یافته و به یک معضل تبدیل شده است.براساس نظر کارشناسان علوم تغذیه، چاقی در دوران کودکی و نوجوانی زمینه‌ساز ابتلا به دیابت نوع دو، بیماری‌های قلبی-عروقی، سرطان و عوارض‌جسمی و اجتماعی در بزرگسالی است.

چاقی کودکان و نوجوانان، از لحاظ روحی و روانی عواقب نامطلوبی همچون کم‌خوابی، نداشتن اعتماد به نفس، اضطراب و افسردگی را در پی دارد که این مسائل بر روابط اجتماعی و تحصیلی دانش‌آموزان تاثیر می گذارد. معاون تربیت بدنی و سلامت وزیر آموزش و پرورش درباره تعداد دانش‌آموزان چاق گفته است: از ۱۳‌میلیون و ۵۰۰‌هزار دانش آموز، ۲۱‌درصد آنان دچار چاقی و آسیب‌های ناشی از آن هستند و باید برای کاهش وزن این دانش‌آموزان چاره‌ای اندیشیده شود تا در آینده با مشکلاتی روبه‌رو نشوند.

مهرزاد حمیدی افزود: وزارت آموزش و پرورش برای کنترل روند چاقی در میان دانش‌آموزان ساعات درس تربیت بدنی را در مدارس افزایش داده تا ضمن افزایش فعالیت بدنی دانش‌آموزان، روند چاقی آنان کنترل شود و همچنین تخصصی کردن ورزش دانش‌آموزی از دیگر اقدامات آموزش و پرورش برای کنترل روند چاقی در میان دانش‌آموزان است.

اقدام پژوهی درباره دانش‌آموزان چاق

کارشناس و پژوهشگر برگزیده استان تهران در سال 88، اقدام پژوهی درباره موضوع چاقی دانش‌آموزان انجام داده، فاطمه رنجبر در این پژوهش به‌دنبال پاسخ به این سوال بود که چگونه و از چه راه‌هایی می توان دانش‌آموزان چاق را به فعالیت، یادگیری و تحرک بیشتر علاقه‌مند کرد.

او گفت: این اقدام پژوهی درباره دانش‌آموزان چاق و کم‌تحرکی بود که با توجه به هوش و توانایی بالا، انگیزه، انرژی و پشتکار لازم برای فعالیت و مشارکت در برنامه‌های مدرسه نداشتند که این امر افت تحصیلی آنان را در پی داشت. رنجبر افزود: با ایجاد انگیزه و تحرک در آنان و ورزش‌های سبک از جمله طناب‌زنی، لی لی، پرش را طراحی کردم که این دانش‌آموزان در بخشی از ساعات حضور در مدرسه و زنگ های تفریح برخلاف سایر دانش‌آموزان که به آنان اجازه ورزش داده نمی‌شد، چنین ورزش‌هایی را انجام دهند.

او گفت: همچنین با راهنمایی متخصصان تغذیه برنامه‌غذایی را برای دانش‌آموزان چاق طراحی کردم که غذاهای مفید با کالری پایین در این برنامه گنجانده و فست فودها و مواد فاقد ارزش غذایی حذف شدند. رنجبر افزود: پس از گذشت پنج ماه، تغییراتی در دانش‌آموزان چاق ایجاد و تغذیه و تحرک آنان متناسب شد و حتی در بعضی از مواقع خود آنان برای انجام ورزش صبحگاهی و مشارکت در برنامه‌های مدرسه داوطلب می‌شدند.

این کارشناس با اشاره به کمبود امکانات ورزشی در مدارس گفت: متاسفانه آموزش و پرورش امکانات ورزشی کافی برای مدارس درنظر نمی‌گیرد، بسیاری از مدارس سالن ورزشی نداشته و برای فراهم کردن مکان مناسب برای ورزش دانش‌آموزان باید سالن‌های ورزشی را با بودجه کلان اجاره کنند که مدارس چنین توان مالی را ندارند. رنجبر گفت: در یک سال آموزش و پرورش زنگ‌های ورزش را از دو ساعت به سه ساعت افزایش داد که این مدت زمان شرایط خوبی را برای ورزش دانش آموزان فراهم می کرد، اما این افزایش ساعت نیز تحت تاثیر آلودگی‌هوا قرار گرفته و دانش آموزان نمی توانستند ورزش کنند که با توجه به آلودگی هوا‌بودن یا نبودن امکانات و سالن ورزشی مساوی صفر است.

علل چاقی در دانش آموزان

یک پزشک و متخصص‌تغذیه و رژیم‌درمانی درباره معضل چاقی گفت: چاقی این روزها در همه کشورهای در حال‌توسعه و پیشرفته تبدیل به معضل شده که ایران هم از این امر مستثنی نیست و شاهد بروز آن در کودکان و نوجوانان و بزرگسالان هستیم. «پیام فرحبخش» افزود: بیش از یک سوم ایرانی‌ها اضافه وزن داشته یا چاق هستند.