اختلال کمبود توجه در کودکان، آنچه باید بدانید
کودکان دارای ADHD در تمرکز کردن مشکل دارند و بنابراین حواسشان به آسانی پرت می شود.
ADHD (اختلال نقص توجه - بیش فعالی) سه نشانۀ عمده دارد: ناتوانی در حفظ توجه، بیش فعالی، تکانشی بودن.
کودکان دارای ADHD در تمرکز کردن مشکل دارند و بنابراین حواسشان به آسانی پرت می شود. این کودکان به دلیل بی توجهی شان ممکن است نتواند افکار و فعالیت های خود را سازماندهی کنند یا تکالیف را به موقع انجام دهند. علاوه بر این، آنها در یادگیری مطالب جدید مشکل دارند و نمی توانند به جزئیات توجه کنند.
بیش فعالی که دومین نشانۀ ADHD است به این معنی است که فرد نمی تواند بی حرکت بنشیند. کودکان بیش فعال روی صندلی وول می خورند، پاهایشان را بیش از حد تکان می دهند و بی قرار هستند. اغلب اوقات به طور همزمان می خواهند چند فعالیت را انجام دهند اما نمی توانند هیچ یک از آنها را به پایان برسانند.
سومین نشانۀ عمدۀ ADHD ، تکانشی بودن است. تکانشی بودن یعنی فکر کردن پس از انجام عمل. کودکان تکانشی ممکن است پس از ناکامی یا عصبانی شدن فوراً با دیگران کتک کاری کنند. این کودکان در موقعیت هایی که باید نوبت را رعایت کنند (مثل منتظر ماندن در صف یا بازی کردن) با دیگران دعوا می کنند و پرخاشگری نشان می دهند.
هرچند میلیون ها کودکِ دارای ADHD تشخیص داده شده اند، اما معتقدیم که میزان شیوع ADHD بسیار کم است. پس چرا به تعداد زیادی از کودکان برچسب ADHD زده می شود؟ دلیل عمده اش این است که در فرهنگ امروزی هر کس که رفتارش با هنجارهای جامعه متفاوت باشد فوراً به او برچسب بیماری زده می شود و برای درمان بیماری از دارو استفاده می شود.
البته تعداد زیادی از کودکان بیش فعالی دارند، رفتارهای تکانشی نشان می دهند یا در تمرکز کردن مشکل دارند. در ۳ سالگی، بیشتر کودکان می توانند دستورات ساده را انجام دهند و حدود ۳ دقیقه بی حرکت بنشینند.
این کودکان در دورۀ پیش دبستانی رفتار مناسبی دارند و معلم یا پرستار بچه را اذیت نمی کنند. در حالی که تعداد زیادی از کودکان در ۴ یا ۵ سالگی یا حتی سنین بالاتر نمی توانند بی حرکت بنشینند یا دستورات ساده را انجام دهند.
میزان فعالیت و پختگی کودکان با هم متفاوت است و کودکی که در ۴ یا ۵ سالگی بسیار فعال است ممکن است در ۶ یا ۷ سالگی آرام تر شود.
افزون بر این، برای درمان کودکان بیش فعال معمولاً از دارو استفاده می شود در حالی که می توان از سایر روش ها که آثار جانبی ندارند استفاده کرد.
باید به کودکی که در کلاس اختلال ایجاد می کند یا به دلیل حواس پرتی نمی تواند تکالیفش را تمام کند کمک کرد. اما باید به والدین توضیح داد که ابتدا باید از درمان های غیر دارویی استفاده کرد و در صورتی که این روش ها مفید نبودند از درمان های دارویی بهره گرفت.
آیا باید از دارو استفاده کرد؟
برخی والدینِ کودکان ۳ تا ۴ ساله می گویند که به متخصص اطفال مراجعه کرده اند و متخصص برای کودک دارو تجویز کرده است زیرا کودک قطعاً ADHD دارد.
متاسفانه بسیاری از والدین تصور می کنند اگر فوراً با استفاده از دارو، مشکل کودک را درمان نکنند کودک از همسالان خود عقب می ماند. والدین و متاسفانه تعداد زیادی از پزشکان تصور می کنند که علت زیستی ADHD ، نابهنجاری مواد شیمیایی مغز است.
داروهای ADHD موجب می شوند که کمبود مواد شیمیایی مغز جبران شود. والدین باید بدانند که این داروها مغز کودک را تغییر نمی دهند، بلکه تعادل مواد شیمیایی مغز را برقرار می کنند و رفتارهای کودک را طبیعی می کنند.
این باور که برخی مواد شیمیایی در مغز کودکان ADHD کمتر از حد طبیعی است و در مدارس و در بین متخصصان رایج است. باید بگوییم که این باور کاملاً غلط است و هیچ پژوهشی از این ادعا حمایت نمی کند.
برای درمان بسیاری از کودکان ADHD از داروی ریتالین و داروهای دیگر استفاده می کنند. در حالی که این داروها نشانه های ADHD را درمان می کنند نه خود ADHD را.
علل ADHD
دکتر لینوس پولینگ که دو بار برندۀ جایزۀ نوبل شده است می گوید: اکنون می دانیم که رفتار فرد ناشی از کارکرد مغز است و کارکرد مغز نیز به ترکیب و ساختار مغز بستگی دارد. به عبارت ساده تر، مغز از ماده تشکیل شده است و کارکرد مغز به مواد تشکیل دهندۀ آن بستگی دارد.
چه عواملی کارکرد مغز را افزایش می دهند و چه عواملی با ADHD ارتباط دارند؟ دکتر استیونز در پژوهشی که نتایج آن در مجلۀ تغذیۀ بالینی آمریکا چاپ شده است سطح DHA (نوعی چربی مفید) را در 53 پسر دارای ADHD و 43 پسر عادی مقایسه کرد.
نتایج این پژوهش شگفت آور بود. میزان DHA در پسران دارای ADHD بسیار کمتر از پسران عادی بود. همان طور که در مقاله های قبلی اشاره کردیم، DHA در بهبود کارکرد مغزی نقش مهمی دارد، ارتباط بین سلول های مغزی را بهتر می کند و رشد دندریت ها، هرس سیناپسی، سرعت و کارآیی مغز را افزایش می دهد.
طبق نظر پزوهشگران دانشگاه پوردو و دکتر استیونز، کودکانی که بیش از ده بار آنتی بیوتیک مصرف کرده اند یا بیش از ده بار دچار عفونت گوش شده اند یا به آسم مبتلا هستند 3 برابر بیشتر احتمال دارد که به ADHD مبتلا شوند.
چگونه از ADHD پیشگیری کنیم؟
DHA (نوعی چربی مفید)
مصرف چربی هایی که برای مغز مفید هستند از بیش فعالی پیشگیری می کند. پژوهش ها نشان داده اند که بین مقدار کمِ DHA و خطر بروز ADHD رابطۀ قوی وجود دارد. به همین دلیل، کودک باید در سال های حساس رشد به میزان کافی DHA مصرف کند.
شیر مادر منبع اصلی DHA است و مادران در دوران شیردهی باید مواد غذایی حاوی DHA مصرف کند. مصرف مواد غذایی حاوی DHA و مکمل های DHA موجب رشد مغزی کودک می شوند و مقاومت کودک را در برابر ابتلا به ADHD افزایش می دهند.
شیر مادر
تغذیه با شیر مادر موجب کاهش خطر ابتلا به بیماری هایی می شود که با ADHD ارتباط دارند، مثل آسم، عفونت های گوش و حساسیت به گلوتن.
سموم محرک را از غذاهای کودک حذف کنید.
سموم محرک، مواد شیمیایی هستند که به مواد غذایی افزوده می شوند. این مواد شیمیایی، مغز را بیش از حد تحریک می کنند و فعالیت آن را به شدت افزایش می دهند و ممکن است به سلول های عصبی آسیب بزنند.
همۀ کودکان نسبت به این مواد شیمیایی آسیب پذیرند، اما کودکانی که بیش فعال هستند نسبت به این مواد شیمیایی حساسیت بیشتری نشان می دهند.
مواد شیمیایی که باید از آنها دوری کرد عبارتند از: آسپارتام (نوعی شیرین کنندۀ مصنوعی) ، گلوتامات تک سدیمی که در غذاهای آسیایی و در بسیاری از غذاهای آماده وجود دارد، پروتئین گیاهی تجزیه شده که به عنوان طعم دهنده در غذاهای آماده استفاده می شود.
کودکان را از سموم محیطی دور نگه دارید.
ما معتقدیم که روبه رو شدن با مواد شیمیایی خانگی خطر بروز ADHD را افزایش می دهد. به ویژه، قرار گرفتن در معرض دود سیگار خطر بروز ADHD را بیشتر می کند. همچنین دود سیگار خطر آسم و عفونت گوش را افزایش می دهد که این دو بیماری با ADHD ارتباط دارند. قرار گرفتن در معرض سرب هم نیز خطر بروز ADHD را افزایش می دهد.
تماشای تلویزیون را محدود کنید.
بین مدت زمان تماشای تلویزیون در ۱ و ۳ سالگی و خطر بروز ADHD رابطۀ قوی وجود دارد. پژوهشگران دانشگاه واشنگتن پژوهشی انجام دادند که نتایج آن در مجلۀ طب اطفال منتشر شده است. این پژوهشگران مدت زمان تماشای تلویزیون را در ۱۲۷۸ کودک یک ساله و ۱۳۴۵ کودک سه ساله بررسی کردند.
سپس کودکان در هفت سالگی ارزیابی شدند. در هفت سالگی، ده درصد از این کودکان دچار مشکلات توجه شده بودند.
منبع:
کودک آنلاین
برای ارسال نظر کلیک کنید
▼