اختلالات یادگیری در کودکان، سه تا شش سال

کودک سه تا ۴ ساله مفاهیم بزرگ و کوچک، جلو و عقب، دور و نزدیک، کم و زیاد، کوتاه و بلند، بالا و پایین و ... را باید بفهمد و درک کند.

کودک سه تا ۴ ساله مفاهیم: بزرگ و کوچک، جلو و عقب، دور و نزدیک، کم و زیاد، کوتاه و بلند، بالا و پایین و ... را باید بفهمد و درک کند.

به عنوان مثال، اگر بادکنکی نزدیک خودش و بادکنک دیگر دورتر از آن باشد، اگر از او سؤال کنید که کدام بادکنک دورتر است، باید به درستی جواب دهد.

همچنین کودک باید بتواند با انگشت اشاره و شصت مداد را در دستش نگه دارد و بتواند آن را کنترل کند. کودک باید بتواند یک شکل دایره یا یک خط مارپیچ بکشد.

حافظۀ شنیداری و دیداری کودک در این سن باید سی ثانیه مطلبی را حفظ باشد. یعنی اگر داستانی برای او خواندیم و سپس از او دربارۀ داستان سؤال شد، او باید پاسخی را که شنیده جواب دهد.

کودک باید بتواند چند دقیقه بنشیند و به داستان گوش کند و از روی تصاویر داستانی کوتاه را بیان کند. همچنین در این سن کودک باید خواسته اش را به طور کلامی بیان کند.

کودک باید کارهایی نظیر: درست کردن یک شکل گرد با خمیر بازی، روی یک پا وایسادن برای چند لحظه، پرتاب کردن و گرفتن توپ از فاصلۀ کم، جفت پا پریدن، بالا و پایین رفتن از پله، هل دادن و کشیدن چیزی روی زمین و ... را بتواند انجام دهد.

همچنین باید بتواند نام اندام های بدن و صورتش، نام اشیایی نظیر: گلدان، میز، تلفن، صندلی و ... را بگوید.

کودک باید با چشم، اشیایی را که به آرامی در حرکت هستند تعقیب کند و به صداهای آرام و محرک های صوتی پاسخ بدهد.

موارد گفته شده در بالا به صورت خلاصه بیانگر شناخت کلی نسبت به عملکرد یک کودک سه تا چهار ساله می باشد. اگر کودک به هر دلیلی نتواند یک سری از این فعالیت ها را انجام دهد، مستعد اختلال یادگیری می باشد و این اختلالات خود را پس از ورود کودک به مدرسه نشان می دهند.

وظیفۀ والدین است که بازی هایی را با کودک انجام دهند که باعث یادگیری و پرورش توانایی های حرکتی، شنیداری و دیداری آنها شود.

اما کودکان ۵ تا ۶ ساله علاوه بر کارهای گفته شده، باید بتوانند کارهایی نظیر: شستن دست و صورت، مرتب کردن وسایل، پوشیدن لباس، قیچی کردن یک شکل مانند دایره و مثلث را انجام دهند.

همچنین باید جهت های مختلف را بشناسند، اشیایی را که با هم در ارتباط هستند را در یک طبقه قرار دهد، شکل های وارونه در فضا را تشخیص دهد، اشیا را بر اساس ویژگی هایی نظیر رنگ، اندازه و شکل دسته بندی کند، با توجه به چند تصویر که با هم در ارتباط اند داستانی بگوید.

توانایی های کودکان را در سن ۳ تا ۶ سالگی حتماً باید تشخیص دهیم. در اینجا بخشی از این توانمندی ها را بیان کردیم، اما والدین باید تمرین های مناسبی را برای آموزش صحیح این فعالیت ها به کودکان دنبال کنند.

به عنوان مثال بازی های سادۀ زیر برای کودکان سه تا چهار ساله خیلی مفید است:

- درک مفاهیم جلو و عقب، بالا و پایین، زیر و رو

توپ را روی میز بگذارید، سپس بپرسید: توپ کجاست؟ اگر کودک جواب درستی نداد، شما بگویید: توپ روی میز است، و اگر به درستی جواب داد، حتماً او را تشویق کنید.

همین کار را در جهت های مختلف انجام دهید. سپس از او سؤال کنید. همچنین اجازه دهید که کودک این کار را با شما انجام دهد، یعنی توپ را در جاهای مختلف قرار دهد و از شما سؤال بپرسد. این نوع بازی کردن باعث می شود که کودک مفاهیم بیشتری را یاد بگیرد.

وقتی به بیرون می روید (مثلاً پارک)، از کودک بپرسید: کلاغ کجاست؟ دوچرخه کجاست؟ گربه کجاست؟

شاید به نظر شما این بازی ها ساده به نظر برسد اما اگر از ابتدای کودکی به مرور با کودک کار شود، توانایی ها و استعداد آنها بیشتر رشد می کند.

- حدود چند شیء مانند دکمه، قیچی، کتاب، خط کش و ... را جلوی کودک بگذارید و از او بخواهید نام تک تک آن ها را بگوید. سپس یکی از آنها را بردارید و پشت سر خود بگیرید و بگویید: کدام یک از شیء ها کم شده است؟ مرحلۀ بعد دو تا از شیء های جلوی کودک را بردارید و پشت سر خود بگیرید و دوباره از کودک سؤال کنید.

بگذارید کودک همین کار را با شما انجام دهد. برای کودکان سه تا چهار ساله این کار را حداکثر با سه شیء انجام دهید.

این بازی خوبی برای حافظۀ دیداری کودک است. برای حافظۀ شنیداری می توانید اسم یک رنگ، حیوان یا یک شیء را به کودک بگویید، پس از گذشت ۲۰ ثانیه از او بپرسید: نام حیوانی که گفتم، چه بود؟ سپس اسامی را به دو تا افزایش دهید، مثلاً قناری زرد، گاو سیاه و ... .