حساسیت غذایی نوزادان، اطلاعاتی کلی درباره اش

حساسیت غذایی به دلیل واکنش سیستم ایمنی بدن به برخی از مواد غذایی ایجاد می‌شود و از دوران شیردهی تا بزرگ سالی می‌تواند ادامه داشته باشد.

قرمزی پوست، خارش، عطسه، تهوع، استفراغ، باد معده زیاد، تنگی نفس و خش خش سینه که بعد از تغذیه در نوزاد دیده می‌شود ممکن است نشان دهنده حساسیت غذایی باشد . حساسیت غذایی در دوره شیر دهی با تشخیص زود هنگام درمان خواهد شد. پزشک متخصص دکتر نازان توماچ از بیمارستان memorial آنکارا بخش آلرژی نوزادان در این باره می‌گوید : «خبرهای رسیده از منابع مختلف حاکی از این است که در ۱۰-۱۵ سال اخیر با افزایش ۱۸-۲۰٪ ، تقریبا از هر ۱۰ کودک یکی از آن دچار مشکل حساسیت غذایی می‌باشد .

در حساسیت غذایی بدن مواد غذایی را به عنوان ماده خارجی تلقی کرده و سیستم ایمنی شروع به مقابله با آن می‌کند و علیه آن موادی آنتی کور IgE تولید کرده و واکنش نشان می‌دهد » . دکتر شبنم ارسوی متخصص بیماری کودکان بیمارستان بین المللی acı badem نیز می‌گوید :« امروزه به دلیل در دسترس بودن تمام مواد غذایی، حساسیت‌ها افزایش یافته است» به گفته دکتر ارسوی ، «قبل از هر چیزی مادر باید به مواد غذایی مصرفی خود دقت داشته باشد»دکتر نازان توماچ نیز بر این عقید است که در بیماری‌های آلرژیک، زمینه ژنتیکی نیز مهم می‌باشد. اگر در خانواده بیماری‌های آلرژیک وجود داشته باشد، احتمال بروز آن در نوزاد نیز افزایش می‌یابد .

به گفته او۹۰٪ حساسیت‌های غذایی با ۸ ماده خود را نشان می‌دهند : شیر گاو ، تخم مرغ ، سویا، گندم، بادام زمینی، گردو، ماهی و محصولات سخت پوست دریایی مثل صدف . ولی این خوراکی‌ها بسته به عادات غذایی می‌توانند متفاوت باشند. در جامعه ما بیش ترین خوراکی‌هایی که سبب آلرژی می‌شوند شیر گاو، سفیده تخم مرغ، فندق، پسته، گردو، عدس، گندم و گوشت می‌باشند. کنجد، سویا، نخود و ماهی نیز کم تر آلرژی زا هستند. در نوزادان کم تر از یک سال آلرژی‌های ناشی از سفیده تخم مرغ، شیر گاو گندم و عدس دیده می‌شود . در بزرگ تر‌ها نیز حساسیت‌های ناشی از گوشت و خشکبار بیش تر به چشم می‌خورد .

علائم با قرمزی آغاز می‌شود

دکتر نازان توماچ علائم را چنین توضیح می‌دهد : «پس از مصرف ماده آلرژی زا، قرمزی در پوست، خارش، آبریزش بینی، عطسه، شکم درد، تهوع و استفراغ، گاها اسهال خونی، باد معده زیاد، تنگی نفس، سرفه و خش خش سینه ظاهر می‌شود. باید بدانید این علائم در وضعیت‌هایی چون مسمومیت‌های غذایی و عدم تحمل برخی مواد غذایی نیز به چشم می‌خورند. بنابراین در وضعیت‌های مشکوک باید به پزشک مراجعه شود . علائم حساسیت‌های غذایی معمولا ملایم بوده؛ اما گاهی با سختی در تنفس، تپش قلب، افت فشار و بیهوشی نیز همراه خواهد شد.

به محتویات مواد غذایی آماده دقت کنید

مادران شیرده باید به محتویات مواد غذایی خود توجه ویژه ای داشته باشند و از مصرف مواد غذایی آلرژی زا خودداری نمایند.

در وضعیت‌های اورژانسی ناشی از آلرژی، درمان‌های دارویی نجات بخش هستند. با عدم مصرف ماده غذایی آلرژی زا، واکنش‌های آلرژیک می‌توانند به مرور زمان از بین بروند . بهبود یا عدم بهبود حساسیت، باید در مقاطع خاصی از جانب پزشک کنترل شود و بسته به جنس ماده آلرژن، ممکن است طولانی مدت باشد. در حالی که آلرژی به شیر گاو در ۸۵ ٪ کودکان در ۵ سالگی بهبود می‌یابد، آلرژی به تخم مرغ نیز حدود ۷ سالگی از بین می‌رود.

تست حساسیت را شما انجام دهید

به گفته دکتر شبنم ارسوی، راه تشخیص این که فرزندتان حساسیت به ماده غذایی دارد یا نه و یا این که نسبت به کدام ماده واکنش نشان می‌دهد، بسیار ساده است. با روش زیر در ۶ ماه اول زندگی نوزاد خود، می‌توانید حساسیت او به مواد غذایی را متوجه شوید. در این روش به مدت ۳ روز تنها از یک مکمل غذایی استفاده می‌شود، در طول این مدت اگر علامتی از آلرژی در کودکان مشاهده شود، به معنای حساسیت داشتن نوزاد به آن ماده است؛‌ اما اگر علامتی از حساسیت دیده نشود، به معنای غیر حساسیت زا بودن ماده غذایی خواهد بود.

حساسیت‌های غذایی از بدو تولد در هر سنی می‌تواند ظاهر شود. سن ظاهر شدن نیز بسته به نوع ماده غذایی دارد. برای مثال آلرژی‌های سفیده تخم مرغ، شیر گاو، سویا و گندم قبل ۱ سالگی و آلرژی به خشکبار نیز در کودکان در سنین بالاتر دیده می‌شود .

برای پیش گیری از حساسیت

- استفاده از ماهی در رژیم غذایی کودک، پس از ۷ ماهگی مجاز است.

- محصولات دریایی نظیر میگو و ماهی مرکب را تا قبل ۱ سالگی ندهید .

- برای کودکانی که حساسیت به ماهی دارند ، روغن ماهی نیز نباید استفاده شود.

- مرکباتی نظیر نارنگی،پرتقال و هم چنین توت فرنگی، کیوی و گوجه فرنگی از نظر آلرژی ریسک بالایی دارند. این خوراکی‌ها را قبل ۹ ماهگی به کودک ندهید .

- به هیچ عنوان در تغذیه کودک زیر ۱ سال از عسل استفاده نکنید .

- در کودکان با اگزمای مزمن ، می‌توانید از غذای کودک با پروتئین هیدرولیز شده استفاده کنید.

از خودتان شروع کنید

پس از دوران نوزادی، کودک کمی‌بزرگ تر شده و با شما بر سر یک سفره می‌نشیند. در این مواقع ممکن است شما نیز با وجود حساسیت، از مواد غذایی حساسیت زا استفاده نمایید. فراموش نکنید که کودک تان به شما همواره به عنوان یک الگو می‌نگرد و اگر از جانب شما بی توجهی به انتخاب مواد غذایی ببیند، او هم بی توجه خواهد شد. پس ابتدا از خودتان آغاز کنید و تغذیه را جدی بگیرید.

استفاده از میوه‌ها و سبزیجات تازه

سعی کنید از همان کودکی، کودک خود را به خوردن سبزیجات آب پز عادت دهید. با این کار او در سنین بالاتر به راحتی از این مواد استفاده کرده و مشکل خاصی نخواهد داشت.

به شیر گاو دقت کنید !

درنوزادان، امکان بروز واکنش‌های آلرژیک علیه پروتئین شیر گاو وجود دارد. به گفته کارشناس تغذیه ایپک آغاجا اوزگر ، پروتئین‌های شیر گاو در پوست، سیستم گوارشی و تنفسی ممکن است سبب بروز واکنش‌های حساسیتی شود. این وضعیت با نام حساسیت شدید یا عدم تحمل نامیده می‌شود. وجود علائم زیر پس از تغذیه با شیر گاو در کودک، نشان دهنده واکنش آلرژیک به شیر گاو می‌باشد.

- خون در مدفوع

- اسهال

- استفراغ

- بی تابی

- گریه

به گفته اوزگر این کودکان نباید از شیر‌های کم چرب، نیمه چرب، پودر شیر، پروتئین‌های شیر و شیر دیگر حیوانات تغذیه کنند و ادامه می‌دهد : در کودکی که به شیر گاو حساسیت دارد، به دلیل وجود حساسیت مضاعف، نسبت به شیر گوسفند و بز نیز آلرژی وجود خواهد داشت. هم چنین باید از کره، روغن‌های با اسانس کره، مارگاری ، انواع پنیر، ماست، خامه، فرنی، لاکتالبومین، لاکتوگلوبین، لاکتوز، محصولات حاوی لاکتوز، مواد طبیعی یا سنتزی حاوی اسانس و فرمولاسیون‌های بر پایه شیر نیز پرهیز شود. در برنامه غذایی کودک در صورت امکان به جای شیر و محصولات مربوطه، شیر مادر باید گنجانده شود. غذاهای بر پایه سویا، سوپ سبزیجات، آبمیوه‌ها، تخم مرغ و گوشت باید از رژیم غذایی حذف شوند.