علائم کیست پستانها، چگونه خودمان تشخیص دهیم؟

سرطان پستان شایعترین سرطان در زنان است .معاینه ماهانه پستان توسط خود فرد (BSE) یکی از راههای تشخیص زودرس سرطان پستان است.
تشخیص سرطان پستان در مراحل اولیه نه تنها شانس درمان مؤثر را افزایش می دهد، بلکه از عوارض روحی- روانی، خانوادگی و اجتماعی آن جلوگیری می کند. یکی از راههای تشخیص زودرس سرطان پستان، خودآزمایی پستان یا معاینه پستان توسط خود فرد است. زنان بالغ در هر سنی را تشویق کنیم که ماهی یکبار خودآزمایی پستان انجام دهند .

خودآزمایی پستان، معاینه پستان توسط خود فرد است. این معاینه برای هر زن و در هر سن قابل اجرا است.
خودآزمایی پستان هزینه اقتصادی ندارد و در هر ماه، تنها ۱۰-۱۵ دقیقه وقت جهت انجام آن لازم است. با معاینه ماهیانه پستان، با خصوصیات پستان خود آشنا می شوید و در صورت بروز هر گونه تغییر در مراحل اولیه قادر به تشخیص آن خواهید بود. البته این نوع معاینه نمی تواند جایگزین معاینه بالینی توسط پزشک یا ماموگرافی شود، لکن در فاصله مراجعات پزشکی، فرد را محافظت می کند.

همه ی زنان بایستی پستان های خود را ماهی یکبار معاینه کنند. اگر هنوز یائسه نشده اید، بهترین زمان انجام معاینه در اولین روزهای پس از اتمام خونریزی است(روز بعد از پاک شدن قاعدگی). زیرا در این زمان کمترین میزان درد یا تورم پستانی وجود دارد. اگر دیگر عادت ماهانه نمی شوید، یک روز از ماه را انتخاب کرده و این معاینه را به طور منظم هر ماه در همان تاریخ انجام دهید. این معاینه گرچه کمی وقت گیر است اما دشوار نیست .
خودآزمایی بهتر است هر ماه در تاریخ معین و به روش مشخصی انجام شود. توصیه میشود خانم ها از سن ۲۰ سالگی به بعد خودآزمایی را انجام دهند و بهترین زمان انجام معاینه ۲ -۳ روز پس از پایان عادت ماهیان به عبارت دیگر حدود روز نهم یا دهم از شروع عادت ماهیانه است. در این زمان پستان ها کم ترین حساسیت و سنگینی را دارند در نتیجه انجام معاینه راحت تر و نتیجه دقیق تر خواهد بود.(قبل از معاینه سینه دوش گرفته شود )

نحوه انجام خودآزمایی پستان
خودآزمایی پستان شامل ۴ مرحله است:
- مشاهده
-لمس کردن
-لمس عمقی
-معاینه غدد لنفاوی زیر بغل

برای مشاهده :
دروضعیت ایستاده روبروی آینه قدی ایستاده و در سه حالت؛ دست ها پایین،دستها به پهلووهر دودست کشیده و به سمت بالا به سینه ها نگاه میکنیم.
در شرایط طبیعی موارد زیر باید وجود داشته باشد:
-اندازه هر دوسینه برابریا با اختلاف خیلی کمی باشد.
-هردو سینه قرینه باشندیعنی نوک سینه ها روی یک خط افقی قرارداشته باشند و از نظر شکل ظاهری شبیه بوده و برآمدگی یا فرورفتگی غیرطبیعی نداشته باشند.
-نوک سینه ها بیرون آمده بوده و ترک خوردگی، پوسته ریزی و یا ترشح نداشته باشند.
-رنک نوک سینه ها قهوه ای تیره بوده که به سمت حاشیه کمرنگ تر می شود.

برای لمس سطحی به دو روش میتوان عمل کرد:
۱٫در وضعیت خوابیده به صورتیکه زیر سر یک بالش گذاشته و دست سمتی که می خواهیم معاینه کنیم را زیرسرقرار می دهیم.
۲٫در وضعیت نشسته و با زاویه ۴۵ درجه به سمت عقب می نشینیم و دست سمتی که میخواهیم معاینه کنیم را بالا برده و پشت سر قرار میدهیم.
مراحل انجام لمس سطحی :
به این صورت است که منطقه سینه موردنظر برای معاینه را به صورت دایره ای و با مرکزیت نوک سینه به چندمنطقه(فرضی)تقسیم میکنیم و از سمت مناطق داخلی و نزدیک به مرکزنوک سینه به سمت خارج معاینه را انجام می دهیم.

برای معاینه صحیح پستانها در هنگام لمس، بهتر است از قسمت انتهایی بند آخر ۳ انگشت میانی دستها( و نه نوک انگشتان) استفاده کرد. این قسمت را اصطلاحاً نرمه انگشت می گویند که حساسیت لمس آن بیشتر از سایر نقاط است. هیچ وقت پستان را بین انگشت فشار ندهید زیرا بطور کاذب احساس وجود توده را می کنید. برای معاینه پستان راست همیشه از دست چپ و برای معاینه پستان چپ همیشه از دست راست استفاده کنیم.

۱٫ناحیه ای که توده یا توده ها لمس میشوند
۲٫تعداد توده ها
۳٫اندازه توده ها
۴٫قوام توده ها
۵٫دردناک بودن یا نبودن توده ها
۶٫چسبیده به بافت اطراف یا آزاد بودن توده ها
در انتهای معاینه، نوک پستان را مانند حالت دوشیدن فشار مختصری بدهید تا در صورت وجود ترشح، آن را پیدا کنید.

مشابه معاینه سطحی می باشد و تنها تفاوت آن در میزان فشارنوک انگشتان در زمان معاینه وروی بافت سینه ها می باشد که در معاینه عمقی با توجه به تفاوت اندازه سینه ها در خانم ها نوک انگشتان به میزانی که فشار آنها روی دنده ها حس شود دربافت سینه فشار داده می شود.
انجام معاینه غدد لنفاوی زیر بغل
در وضعیت نشسته یا ایستاده و با تقسیم منطقه زیر بغل به چند ناحیه از داخل به خارج یا بالعکس و فشار کم نوک انگشتان وحرکت ازبالا به سمت پایین انگشتان، معاینه را انجام میدهیم.
در صورت لمس هر گونه توده ای به شرایط گفته شده در مورد معاینه سطحی سینه ها یعنی محل لمس توده ،تعداد آنها،اندازه آنها،قوام،دردناک بودن یا نبودن آنها وهمچنین چسبیده یا آزاد بودن توده ها دقت میکنیم.
-معاینه پستان را می توانید در حین استحمام نیز انجام دهید. در این حالت پوست پستان لغزنده و اصطحکاک در لمس کمتر است و معاینه پستانها راحت تر انجام می شود.
در لمس پستان، هیچ گاه نباید پستان را بین انگشت شست و سایر انگشتان فشار دهید، زیرا احساس کاذب توده پستانی ایجاد خواهد شد.