تاثیر استرس بر ناباروری، آیا می‌دانید؟

عوامل روانشناختی در ناباروری نقش مهمی دارند، شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد سطح استرس ممکن است بر پیامدهای درمان ناباروری تأثیر بگذارد و همچنین به تصمیم بیماران برای ادامه درمان کمک کند.
استرس همچنین بر واکنش بیماران به ازبین رفتن حاملگی طی درمان ناباروری و عوارض حاملگی تأثیر می‌گذارد. علاوه بر این، پریشانی روانی با نارسایی درمان ناباروری همراه است و مداخلات برای کاهش استرس با افزایش میزان بارداری همراه است.
استرس حاملگی ممکن است خطر ناباروری را افزایش دهد. در یک مطالعه ۱۲ ماهه، مشاهده‌ای آینده نگر در زنانی که به‌طور طبیعی باردار می‌شوند، آلفا آمیلاز بزاق (شاخص استرس) در ابتدای مطالعه اندازه‌گیری شد. پس از تطابق داده‌ها برای عوامل بالقوه مخدوش‌کننده مطالعه(به‌عنوان مثال سن زن، مصرف الکل و سیگار کشیدن)، سطح پایه آلفا آمیلاز، ناباروری را پیش‌بینی کرد، به طوری که احتمال ناباروری در زنان با بالاترین سطح آلفا آمیلاز، در مقایسه با زنان با کمترین سطح آلفا آمیلاز دو برابر بیشتر بود. بسیاری از بیماران با ناباروری و استرس روانی (به‌عنوان مثال علائم اضطراب یا افسردگی) خدمات بهداشت روانی کافی دریافت نمی‌کنند. در مطالعات، درصد شیوع اضطراب و افسردگی درمیان افراد نابارور تا حدود۵۰ درصد نیز گزارش شده که از جمعیت عمومی در جامعه بیشتر است. سابقه قبلی افسردگی یک عامل خطر برای عود علائم در هنگام ارزیابی و درمان ناباروری است، اگرچه شیوع دقیق آن مشخص نیست ولی می‌دانیم که زنان مبتلا به سابقه افسردگی در معرض خطر افزایش ناباروری هستند. بنابراین بهتر است زوج‌های نابارور فرم‌های استاندارد ارزیابی اختلالات روانی را تکمیل کنند و در صورت لزوم با روانپزشک مصاحبه داشته باشند.
بیماران ناباروری که کاندید لقاح آزمایشگاهی (IVF) هستند، نسبت به زوج‌های ناباروری که در مراحل اولیه درمان ناباروری هستند از استرس بیشتری بر خوردارند.ازطرفی برخی از داروهای به‌کار رفته در سیر درمان ناباروری به داشتن علائم افسردگی کمک می‌کند، مثلاً در یک مطالعه در 75 درصد کسانی که آگونیست هورمون آزاد‌کننده گنادوتروپین مصرف می‌کردند علائم افسردگی یافت شد.همچنین به‌دلیل آنکه IVF یک روش تهاجمی درمان ناباروری است برای زوجین استرس روانی شدید ایجاد می‌کند. نیمی از بیماران این نوع درمان را پر استرس‌ترین تجربه زندگی خویش می‌نامند.کنترل و درمان علائم روانی می‌تواند به افزایش میزان باروری کمک کند.ازطرفی در صورت شکست درمان، زوجین را به مشارکت به ادامه درمان ترغیب می‌کند زیرا استرس ناشی از شکست درمان شایع ترین علت ترک ادامه درمان در زوجین ناباروراست.طبیعتاً هرچه بیمار به تکرار سیکل‌های IVFبعد از شکست درمان تشویق شود احتمال اینکه در نهایت به درمان پاسخ دهد، بیشتر است.
جالب است که:
سطح پایه استرس به طور قابل ملاحظه‌ای با اهداف بیولوژیکی متعدد، از جمله تعداد تخمک‌های به‌دست آمده و تخمک بارور شده، بارداری، میزان تولد زنده و وزن هنگام تولد ارتباط معنی‌داری دارد.
میزان استرس در روز عمل جراحی به طور قابل توجهی با تعداد تخمک‌های به‌دست آمده و بارور شده مرتبط است.
روان درمانی منجر به کاهش اضطراب و افسردگی و همچنین افزایش احتمال تخمک‌گذاری می‌شود.