چاقی در کودکان ایرانی، برنامه حمایتی وزارت بهداشت

هدف از انتخاب روز جهانی غذا توجه دادن کشورها به اهمیت تغذیه کافی و امنیت غذایی و پیشگیری از سوء تغذیه و حذف گرسنگی است.

مدیر دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت ضمن اشاره به اقدامات انجام شده برای کاهش سوء تغذیه در کودکان کشور، در عین حال از افزایش چاقی و اضافه وزن در آنها ابراز نگرانی کرد.

دکتر زهرا عبداللهی در آستانه ۱۶ اکتبر روز جهانی غذا، شعار روز جهانی غذا را «آینده در گرو اقدامات امروز ما؛ حذف گرسنگی تا سال ۲۰۳۰ میلادی امکانپذیر است» اعلام کرد و گفت: هدف از انتخاب روز جهانی غذا توجه دادن کشورها به اهمیت تغذیه کافی و امنیت غذایی و پیشگیری از سوء تغذیه و حذف گرسنگی است.

وی افزود: هدف شماره دو از اهداف توسعه پایدار SDG تا سال ۲۰۳۰ کشورهای جهان را متعهد کرده است که برای حذف گرسنگی و اشکال مختلف سوء تغذیه، پیشبرد کشاورزی پایدار و اتخاذ راهکارهای مناسب برای مهار ناامنی غذایی (در شرایط تغییرات آب و هوایی و خشکسالی و کم آبی) تلاش کنند.

وی ادامه داد: عواملی مانند افزایش قیمت مواد غذایی که باعث کاهش دسترسی مردم به مواد غذایی می‌شود، فقر و بیکاری می‌تواند موجب ناامنی غذایی یا تشدید آن شود. لذا لازم است به عنوان عوامل نگران کننده به آنها پرداخته شود.

وی بیان داشت: اشکال مختلف سوء تغذیه نیز شامل کوتاه قدی، لاغری، کم وزنی در کودکان و اضافه وزن و چاقی در افراد است. زیرا وقتی مواد غذایی گران شوند فرد از منابع نشاسته‌ای و کربوهیدرات‌ها غذای بدن خود را تامین می‌کند و فقط انرژی دریافت داشته و چاق می‌شود.

عبداللهی خاطرنشان کرد: در جمهوری اسلامی ایران برای کاهش سوء تغذیه تاکنون اقدامات وسیعی صورت گرفته است. نتیجه مداخلات و برنامه‌ها در این بخش باعث شده سوء تغذیه کودکان زیر ۵ سال تا ۷۵ درصد کاهش یابد.

مدیر دفتر بهبود تغذیه جامعه گفت: همچنین در یک دوره ۲۰ ساله از سال ۷۴ تا ۹۵ کم وزنی و کوتاه قدی در کودکان تا ۷۵ درصد کاهش یافته است. با اجرای برنامه غنی‌سازی آرد با آهن و اسید فولیک طی ۱۰ سال کمبود آهن تا ۵۰ درصد کاهش یافت.

وی افزود: اقدامات و برنامه هایی که در شبکه بهداشت به صورت رایگان در خصوص تغذیه صورت گرفته است به ویژه برنامه های طرح تحول سلامت موجب کاهش سوء تغذیه در افراد کم درآمد، حاشیه نشینان و روستاها شده است.

وی با اشاره به مکمل یاری رایگان ریزمغذی ها و مکمل یاری ویتامین "دی" آهن، مولتی ویتامین ها به افراد جامعه در شبکه بهداشت گفت: برای همه گروه های سنی از کودکان زیر دو سال تا نوجوانان، جوانان، میانسالان، سالمندان و مادران باردار برنامه های غنی سازی روغن و شیر با ریز مغذی ها برای کاهش سوء تغذیه انجام می شود.

عبداللهی افزود: با وجود کاهش سوء تغذیه در کودکان و کاهش کمبود آهن و روی و در نتیجه کم خونی در آنان، متاسفانه با افزایش چاقی و اضافه وزن مواجهیم.

مدیر دفتر بهوبد تغذیه تصریح کرد: بر اساس مطالعات در سال ۹۵ حدود ۶۰ درصد افزاد بالای ۱۸ سال اضافه وزن و چاقی دارند که به دلیل اختلال در تغذیه نوعی سوء تغذیه محسوب می‌شود.

وی مصرف بی رویه نمک، چربی، شیرینی و فست فودها و تحرک نداشتن را علل اصلی چاقی عنوان کرد و گفت: ۲۰ درصد دانش آموزان ۷ تا ۱۸ سال چاقی شکمی دارند. چاقی کودکی تبدیل به چاقی در بزرگسالی و دیابت، بیماری های قلبی و عروقی و ابتلا به سایر بیماری های غیرواگیر می شود.

وی افزود: در همین راستا برای کاهش چاقی و اضافه وزن در کودکان و نوجوانان هم اکنون برنامه هایی از طریق شبکه بهداشت در دانشگاه های علوم پزشکی کشور در حال انجام است. از جمله این برنامه‌ها غربالگری بچه‌های چاق و ارائه خدمات مشاوره تغذیه و تنظیم برنامه غذایی آنان در طرح تحول سلامت است که در مراکز جامع سلامت انجام می شود.

وی ادامه داد: اجرای برنامه مشترک از سال ۹۶ با مشارکت وزارت جهاد کشاورزی برای بهبود امنیت غذایی به نام «بهبود تغذیه زنان روستایی و عشایری» با هدف توانمندسازی زنان روستایی و عشایری برای تولید غذای سالم و عاری از هرگونه آلودگی سموم و آفات و کود شیمیایی و ترویج فرهنگ تغذیه صحیح، از جمله برنامه های دیگر در راستای بهبود امنیت غذایی است.

برنامه حمایتی تغذیه‌ای برای کودکان زیر ۵ سال و مادران باردار و شیرده

وی اظهار داشت: علاوه بر این برای جلوگیری از سوء تغذیه برنامه حمایتی تغذیه ای برای کودکان زیر پنج سال و مادران شیرده و باردار با کمک بنیاد علوی و کمیته امداد امام خمینی (ره) در حال اجراست.

مدیر دفتر بهبود تغذیه جامعه گفت: برای این افراد که پس از شناسایی تحت پوشش سبد غذایی رایگان قرار می گیرند همچنین کلاس‌های آموزشی علمی تغذیه و مشاوره رایگان توسط مراقبان سلامت و بهورزان و کارشناسان تغذیه برگزار می شود.

وی ادامه داد: بحث همکاری های بین بخشی بسیار مهم است. زیرا تامین امنیت غذایی به دلیل ماهیت چندبخشی بودن نیاز به همکاری منسجم بین بخشی دارد. دستگاه هایی مثل وزارتخانه های جهادکشاورزی، صنعت ، معدن و تجارت، کار و رفاه و آموزش و پرورش در این زمینه نقش مهمی دارند.

بنابر اعلام روابط عمومی معاونت بهداشت وزارت بهداشت، وی افزود: اول باید غذا تولید شود، سالم باشد، فرهنگ و سواد تغذیه ای مردم ارتقاء یابد تا بعد رفتارهای غذایی مردم اصلاح شود. در مدارس به دانش آموزان باید از کودکی رفتار تغذیه ای آموزش داده شود. رسانه ها و صدا و سیما باید پیام های صحیح غذایی را به مردم برسانند.