سرطان دهانه رحم، همه دانستنی ها

سرطان دهانه رحم یا سرویکس زمانی رخ می‌دهد که سلول‌های دهانه رحم به طور غیر طبیعی رشد می‌کنند و به دیگر بافت‌ها و اندام‌های بدن حمله می‌کنند. هنگامی که تهاجمی است، این سرطان بافت‌های عمیق‌تر دهانه رحم را تحت تأثیر قرار می‌دهد و ممکن است به سایر قسمت‌های بدن (متاستاز)، به ویژه ریه‌ها، کبد، مثانه، واژن و رکتوم گسترش یابد.

با این حال، روند رشد سلول‌های سرطان دهانه رحم آهسته است، بنابراین پیشرفت آن از مرحله تغییرات پیش سرطانی، فرصتی برای پیشگیری، تشخیص زود هنگام و درمان فراهم می‌آورد. روش‌های بهتر تشخیصی به کاهش سرطان دهانه رحم در طول چندین دهه کمک کرده است.

اکثر زنانی که تغییرات پیش از سرطانی در دهانه رحم آنها تشخیص داده می‌شود در سن ۲۰ و ۳۰ سالگی خود هستند، اما سن متوسط زنان هنگام تشخیص سرطان دهانه رحم در اواسط دهه ۵۰ است. این تفاوت در سنی که در آن تغییرات پیش سرطانی اغلب تشخیص داده می‌شود و سنی در آن سرطان تشخیص داده می‌شود، روند پیشرفت کُند این بیماری و دلیل اینکه چرا این بیماری می‌تواند درصورت انجام اقدامات مناسب پیشگیری شود، را مشخص می‌کند.

علل سرطان دهانه رحم

سرطان دهانه رحم با تغییرات غیر طبیعی در بافت دهانه رحم شروع می‌شود. خطر ابتلا به این تغییرات غیر طبیعی با عفونت با ویروسی پاپیلومای انسانی (HPV) مرتبط است. علاوه بر این، رابطه جنسی زودهنگام، داشتن شرکای جنسی متعدد و مصرف قرص‌های ضد بارداری خوراکی (قرص‌های کنترل بارداری) خطر ابتلا به سرطان دهانه رحم را افزایش می‌دهند، زیرا این موارد خطر قرار گیری در معرض ویروس پاپیلومای انسانی را بیشتر می‌کنند.

مشخص شده است انواع HPV، ویروسی که انواع مختلف آن باعث زگیل‌های پوستی، زگیل‌های تناسلی و سایر اختلالات پوستی غیر طبیعی می‌شود، در بسیاری از تغییرات در سلول‌های رحم که ممکن است در نهایت منجر به سرطان شوند، نقش دارند. انواع خاصی از HPV نیز به سرطان‌های مربوط به فرج، مهبل (واژن)، آلت تناسلی، مقعد، زبان و لوزه‌ها مرتبط هستند. مواد ژنتیکی که از انواع خاصی از HPV (زیرمجموعه‌هایی با خطر بالا) منشاء می‌گیرند در بافت‌های دهانه رحم وجود دارند که نشان دهنده تغییرات سرطانی یا پیش آگهی سرطان هستند.

علاوه بر این، زنان مبتلا به HPV بیشتر احتمال دارد که دچار سرطان دهانه رحم شوند. دخترانی که فعالیت جنسی خود را قبل از ۱۶ سالگی یا در طول سال شروع دوره قاعدگی آغاز می‌کنند، در معرض خطر ابتلا به سرطان دهانه رحم هستند.

سیگار کشیدن یکی دیگر از عوامل خطر برای ابتلا به سرطان دهانه رحم است. مواد شیمیایی در دود سیگار با سلول‌های دهانه رحم ارتباط برقرار می‌کنند و باعث تغییرات پیش سرطانی می‌شوند که ممکن است در طول زمان به سرطان منتهی شود. خطر ابتلا به سرطان دهانه رحم در افراد سیگاری دو تا پنج برابر بیشتر از جمعیت عمومی است.

روش‌های پیشگیری از بارداری خوراکی (قرص)، به ویژه اگر بیشتر از پنج سال ادامه یابد، خطر ابتلا به سرطان دهانه رحم را افزایش می‌دهد زیرا باعث کاهش استفاده از کاندوم می‌شود.

علائم سرطان دهانه رحم

در بسیاری از سرطان‌ها، ممکن است تا زمانی که سرطان به مرحله خطرناک پیشرفت نکند، نشانه یا علامتی نداشته باشید. علائم ممکن است شامل موارد زیر باشند:

- درد زمانی که سرطان پیشرفته است.

- خونریزی غیرطبیعی واژینال (به غیر در طول دوره قاعدگی)

- ترشحات غیر طبیعی واژن

- درد لگن

- نارسایی کلیه به علت انسداد مجاری ادراری یا روده، زمانی که سرطان در مرحله پیشرفته است.

چه زمانی به دنبال مراقبت‌های پزشکی باشیم؟

محدوده‌ای از شرایطی که می‌توانند باعث خونریزی واژینال شوند متفاوت است و ممکن است به سرطان دهانه رحم ارتباطی نداشته باشد. این شرایط بر اساس سن، باروری و سابقه پزشکی متفاوت هستند.

خونریزی واژینال پس از یائسگی هرگز طبیعی نیست. اگر از دوره یائسگی شما گذشته است و خونریزی واژینال دارید، در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید.

خونریزی بسیار شدید در طول دوره قاعدگی یا خونریزی مکرر بین دوره‌ها باید توسط پزشک بررسی شود.

خونریزی پس از مقاربت، به ویژه پس از رابطه جنسی بسیار فعال، در برخی از زنان رخ می‌دهد. اگر این اتفاق فقط گاهی رخ می‌دهد، احتمالاً جای نگرانی نیست. ارزیابی توسط پزشک یا ماما توصیه می‌شود، به ویژه اگر خونریزی به طور مکرر رخ دهد.

اگر خونریزی واژینالی دارید که با ضعف، احساس غش یا سبکی سر یا غش کردن واقعی همراه است، به بخش اورژانس بیمارستان مراجعه کنید.

آزمایشات و معاینات سرطان دهانه رحم

همانند تمام سرطان‌ها، تشخیص زودهنگام سرطان دهانه رحم کلید درمان و معالجه موفق است. درمان تغییرات پیش سرطانی که فقط قسمت کوچکی از دهانه رحم را تحت تأثیر قرار داده‌اند بسیار موفق‌تر از درمان سرطان‌های مهاجمی هستند که بخش بزرگی از دهانه رحم را درگیر کرده‌اند و به دیگر بافت‌ها گسترش یافته‌اند.

مهم‌ترین پیشرفتی که در تشخیص زودهنگام سرطان دهانه رحم انجام شده است استفاده گسترده از آزمایش پاپ اسمیر (Papanicolaou) و آزمایش HPV پرخطر است. پاپ اسمیر به عنوان بخشی از معاینه معمول انجام می‌شود. در طی این آزمایش، سلول‌ها از سطح دهانه رحم جمع آوری شده و برای ناهنجاری‌ها مورد بررسی قرار می‌گیرند. تشخیص سرطان دهانه رحم مستلزم گرفتن نمونه از بافت دهانه رحم (به نام بیوپسی) و بررسی آن زیر میکروسکوپ است. این کار در صورتی که پاپ اسمیر غیر طبیعی باشد، انجام می‌شود.

ابزارهای تشخیصی مختلفی وجود دارند که می‌توانند برای شناسایی تغییرات در دهانه رحم مورد استفاده قرار گیرند. این ابزارها عبارتند از:

کولپوسکوپی روشی شبیه به معاینه لگن است. این روش معمولاً برای بیمارانی که نتایج پاپ اسمیر غیر طبیعی دارند اما معاینه فیزیکی آنها طبیعی است انجام می‌شود. این معاینه با استفاده از یک نوع میکروسکوپ موسوم به کولپوسکوپ برای بررسی دهانه رحم انجام می‌شود. کل ناحیه دهانه رحم با یک رنگ بی ضرر یا اسید استیک رنگ می‌شود تا سلول‌های غیرطبیعی راحت‌تر مشاهده شوند. سپس از این مناطق نمونه برداری یا بپوسی انجام می‌شود. کولپوسکوپ دهانه رحم را هشت تا ۱۵ برابر (بسته به کولپوسکوپ) بزرگ می‌کند، تا امکان شناسایی راحت‌تر هر یک از بافت‌های غیر طبیعی که ممکن است نیاز به بیوپسی داشته باشند، فراهم آید. این روش معمولاً در مطب پزشک متخصص زنان انجام می‌شود. اگر بیوپسی زیر کولپوسکوپی سرطان تهاجمی را نشان دهد، برای ارزیابی کامل وضعیت، بیوپسی بزرگ‌تری لازم است. درمان به مرحله سرطان بستگی دارد.

استفاده از الکتریسته برای برداشتن ناحیه درگیر (LEEP) از حلقه سیمی الکتریکی استفاده می‌کند تا نمونه‌ای از بافت دهانه رحم بردارد. این روش اغلب می‌تواند در مطب پزشک متخصص شما انجام شود.

بیوپسی مخروطی یا conization (برداشتن بخشی از دهانه رحم) در اتاق عمل تحت بیهوشی انجام می‌شود. این روش می‌تواند همراه با LEEP، با چاقوی کوچک جراحی (چاقوی سرد) یا لیزر انجام شود. در این روش، بخش مخروطی شکل کوچکی از دهانه رحم برای معاینه برداشته می‌شود.

روش‌های LEEP یا بیوپسی مخروطی نمونه‌های بافتی حاصل می‌کنند که در آنها انواع سلول‌ها و چگونگی گسترش آنها به مناطق مهم دیگر می‌تواند به طور کامل تعیین شود. آن‌ها می‌توانند برای تشخیص مشکلات و یا درمان مشکلات شناخته شده استفاده شوند.

تغییرات پیش سرطانی

در طول سال‌ها، اصطلاحات مختلفی برای اشاره به تغییرات غیر طبیعی در سلول‌ها در سطح دهانه رحم استفاده شده است. این تغییرات در حال حاضر اغلب ضایعات پیش سرطانی دهانه رحم (SIL) نامیده می‌شود. "ضایعات" به بافت غیرطبیعی اشاره دارد؛ پیش سرطانی به این معنی است که سلول‌های غیر طبیعی تنها در لایه سطحی سلول‌ها وجود دارند. تغییرات در این سلول‌ها را می‌توان به دو دسته تقسیم کرد:

SLI با درجه پایین (LGSIL):

تغییرات ظریف و اولیه در اندازه و شکل سلول‌هایی که بر روی سطح سرویکس شکل می‌گیرند، درجه پایین در نظر گرفته می‌شوند. این ضایعات ممکن است به خودی خود از بین بروند، اما در طول زمان، ممکن است غیرطبیعی‌تر شوند، و در نهایت به یک ضایعه با درجه بالا تبدیل می‌شوند. LGSIL دیسپلازی خفیف یا نئوپلازی سلول‌های غیرطبیعی سرویکس ۱ (CIN 1) نیز نامیده می‌شود. این تغییرات اولیه در دهانه رحم اغلب در زنان ۲۵ تا ۳۵ سال رخ می‌دهد اما در زنان هر سنی ممکن است ظاهر شود.

SIL با درجه بالا (HGSIL):

تعداد زیادی از سلول‌های پیش سرطانی که شکل آنها از سلول‌های نرمال بسیار متفاوت می‌باشند، ضایعه درجه بالا را تشکیل می‌دهند. همانند SIL با درجه پایین، این تغییرات پیش سرطانی فقط شامل سلول‌های روی سطح دهانه رحم می‌باشند. این ضایعات همچنین دیسپلازی متوسط یا شدید، CIN 2 یا ۳ یا کارسینوم درجا نامیده می‌شوند. آن‌ها اغلب در زنان ۳۰ تا ۴۰ ساله ایجاد می‌شوند اما در هر سنی ممکن است رخ دهند.

سلول‌های پیش سرطانی، حتی ضایعات با درجه بالا، معمولاً چند ماه، شاید سال‌ها، تبدیل به سلولهای سرطانی نمی‌شوند و به لایه‌های عمیق‌تر دهانه رحم حمله نمی‌کنند.

سرطان‌های تهاجمی

اگر سلولهای غیرطبیعی به قسمت‌های عمیق‌تر داخل دهانه رحم یا دیگر بافتها یا اندامها گسترش پیدا کنند، بدین ترتیب این بیماری سرطان دهانه رحم، سرطان سرویکس تهاجمی یا سرطان متاستاتیک نامیده می‌شود. سرطان دهانه رحم بیشتر در زنان بالای ۴۰ سال یا بیشتر رخ می‌دهد.

اگر نتایج بیوپسی نشان دهنده سرطان تهاجمی باشد، ممکن است یک سری آزمایشات انجام شود که همه آنها برای تعیین اینکه آیا سرطان گسترش یافته است یا خیر، و اگر چنین باشد، تا چه حد گسترش یافته است، طراحی شده‌اند. این آزمایشات عبارتند از:

- اشعه ایکس قفسه سینه برای بررسی اینکه آیا سرطان به ریه‌ها گسترش یافته است یا خیر.

- آزمایش خون می‌تواند نشان دهد که آیا کبد درگیر شده است یا خیر. اگر نتیجه قطعی نباشد، ممکن است یک سی تی اسکن انجام شود.

- اشعه ایکس ویژه‌ای که به نام IVP یا CT اسکن شناخته می‌شود، می‌تواند برای مشاهده دستگاه ادراری استفاده شود. مثانه و مجرای ادرار به وسیله سیستوسکوپی ارزیابی می‌شوند.

- واژن توسط کولپوسکوپی مورد بررسی قرار می‌گیرد. رکتوم به وسیله سیگموئیدوسکوپی پروکتو و تنقیه با محلول سولفات باریم ارزیابی می‌شود.

- غدد لنفاوی توسط CT اسکن، اسکن MRI یا اسکن PET مورد ارزیابی قرار می‌گیرند؛ MRI بهتر از سی تی اسکن است و اسکن PET از هر دو بهتر است.

- این آزمایشات برای تعیین مرحله سرطان استفاده می‌شوند. با فهمیدن اینکه سرطان تا چه حد گسترش یافته است، پزشکان می‌توانند در مورد پیش آگهی بیمار و نوع درمان مورد نیاز حدس بزنند.

- سرطان دهانه رحم از مرحله ۰ (حداقل میزان شدت) تا مرحله ۴ (بیماری متاستاتیک، شدیدترین حالت بیماری) مرحله بندی می‌شود.

- مرحله بندی براساس اندازه و عمق ضایعه سرطانی و همچنین میزان گسترش می‌باشد.

درمان برای سرطان دهانه رحم

درمان برای ضایعات پیش سرطانی از درمان سرطان سرویکس تهاجمی متفاوت است.

ضایعات پیش سرطانی

انتخاب درمان ضایعات پیش سرطانی دهانه رحم بستگی به عوامل متعددی دارد، از جمله اینکه آیا ضایعه درجه پایین است یا درجه بالا، آیا می‌خواهید در آینده فرزند داشته باشید یا خیر، سن و سلامت عمومی و اولویت‌های شما و اولویت‌های پزشک شما.

- اگر ضایعه خفیف داشته باشید (CIN I، همانطور که براساس پاپ اسمیر تعیین شده است)، ممکن است نیاز به درمان بیشتری نداشته باشید، به خصوص اگر قسمت غیر طبیعی به طور کامل طی بیوپسی برداشته شود. باید طبق برنامه ریزی توسط پزشک خود پاپ اسمیر و معاینات لگنی منظم انجام دهید.

- هنگامی که ضایعه پیش سرطانی نیاز به درمان داشته باشد، برای تخریب ناحیه غیرطبیعی، با حداقل آسیب به بافت سالم اطراف، می‌توان از روش‌های تخریب LEEP، بیوپسی مخروطی، سرمادرمانی یا کرایوتراپی (cryosurgery)، سوزاندن (cauterization، همچنین دیاترمی) یا جراحی لیزر استفاده کرد.

درمان ضایعات پیش سرطانی ممکن است موجب گرفتگی یا درد، خونریزی یا ترشحات آبکی واژینال شود.

در برخی موارد، ممکن است هیسترکتومی را برای تغییرات پیش سرطانی انتخاب کنید، به خصوص اگر سلول‌های غیر طبیعی در ابتدای دهانه رحم پیدا شوند یا دیسپلازی شدید یا عود کننده داشته باشید. اگر قصد نداشته باشید در آینده فرزندی داشته باشید، این عمل جراحی بیشتر احتمال دارد انجام شود.

روش‌های تشخیصی، مانند LEEP و بیوپسی مخروطی، گاهی اوقات ممکن است خود مراحل پیش سرطانی دهانه رحم را درمان کنند. هر دو شامل برداشتن بافت برای ارزیابی هستند. اگر طی ارزیابی سلول‌های غیر طبیعی یافت شوند، اما سلول‌ها به جایی که بافت برداشته شده است گسترش نیافته باشد، تنها پیگیری ممکن است مورد نیاز باشد.

اگر در مورد این که آیا تمام سلول‌های پیش سرطانی با استفاده از روش LEEP یا روش بیوپسی مخروطی برداشته شده‌اند یا خیر تردیدی وجود داشته باشد، ممکن است درمان‌های بیشتری لازم باشد.

سرمادرمانی (Cryocautery) ممکن است در برخی موارد استفاده شود. در این روش، یک ابزار فولادی با غوطه ور شدن در نیتروژن مایع یا یک مایع مشابه خنک می‌شود و به زیر صفر می‌رسد. سپس این دستگاه بسیار سرد به سطح دهانه رحم برای انجماد سلول‌ها اعمال می‌شود. آن‌ها در نهایت می‌میرند و با سلول‌های جدید جایگزین می‌شوند.

بافت می‌تواند با ریشه کنی لیزر نیز برداشته شود. در این روش یک پرتو لیزر به دو قسمت خاص از بافت دهانه رحم یا لایه کاملی از بافت در سطح دهانه رحم اعمال می‌شود. لیزر این سلول‌ها را از بین می‌برد، سلول‌های سالم جای آنها را می‌گیرند.

در موفقیت روشهای سرمادرمانی و یا ریشه کنی با لیزر، معاینات پیگیری و پاپ اسمیر تعیین کننده هستند. هیچ کدام از آنها برای بدست آوردن نمونه‌های بافتی برای ارزیابی استفاده نمی‌شوند؛ آن‌ها تنها بافت غیرطبیعی را از بین می‌برند. بنابراین، حاشیه‌ها یا لبه‌ها به منظور اطمینان از عدم گسترش سرطان، قابل بررسی نیستند.

سرطان تهاجمی

درمان‌هایی که به طور گسترده برای سرطان تهاجمی دهانه رحم مورد استفاده قرار می‌گیرند، جراحی و پرتودرمانی هستند. شیمی درمانی یا درمان بیولوژیکی نیز گاهی استفاده می‌شوند.

اگر بیوپسی نشان دهد که سلول‌های سرطانی از لایه‌ای به نام غشاء پایه که لایه‌های سطحی دهانه رحم را از دیگر لایه‌های زیرین جدا می‌کند نفوذ کرده‌اند، معمولاً عمل جراحی انجام می‌شود. میزان جراحی متفاوت و به مرحله سرطان بستگی دارد.

در سرطان دهانه رحم، جراحی بافت سرطانی را در داخل یا در نزدیکی دهانه رحم حذف می‌کند.

اگر سرطان فقط در سطح دهانه رحم باشد، سلول‌های سرطانی ممکن است با استفاده از روش‌های مشابه با روش‌هایی که برای درمان زخم‌های پیش سرطانی استفاده می‌شوند مانند LEEP یا بیوپسی مخروطی، برداشته یا نابود شوند.

اگر این بیماری به لایه‌های عمیق‌تر دهانه رحم نفوذ کرده باشد، اما به خارج از رحم گسترش نیافته باشد، یک عمل جراحی ممکن است تومور را از بین ببرد اما رحم و تخمدان باقی می‌مانند. اگر بیماری به رحم گسترش یابد، هیسترکتومی یعنی حذف رحم و دهانه رحم، معمولاً ضروری است. گاهی اوقات تخمدانها و لوله‌های فالوپ نیز برداشته می‌شوند. علاوه بر این، غدد لنفاوی در رحم ممکن است برای بررسی گسترش سرطان برداشته شوند. هیسترکتومی گاهی اوقات برای جلوگیری از گسترش سرطان نیز انجام می‌شود.

پرتو درمانی (یا رادیوتراپی) نیز برای درمان سرطان دهانه رحم در برخی مراحل استفاده می‌شود. پرتودرمانی با استفاده از اشعه‌هایی با انرژی بالا برای آسیب رساندن به سلول‌های سرطانی و جلوگیری از رشد آنها انجام می‌شود. همانند جراحی، پرتودرمانی درمانی موضعی است؛ تابش تنها سلول‌های سرطانی را در منطقه تحت درمان مورد هدف قرار می‌دهد. تابش می‌تواند به صورت خارجی یا داخلی اعمال شود. برخی از زنان هر دو نوع را دریافت می‌کنند. تابش خارجی از یک دستگاه بزرگ منتشر می‌شود که پرتو تابش لگن شما را مورد هدف قرار می‌دهد. درمانی که فقط چند دقیقه طول می‌کشد و معمولاً پنج روز در هفته به مدت پنج تا شش هفته انجام می‌شود. در پایان این دوره، دوز اضافی تابش به نام "دوز تقویتی" ممکن است به محل تومور اعمال شود.

به علت نگرانی‌های امنیتی و هزینه تجهیزات، پرتودرمانی به طور کلی تنها در برخی از مراکز پزشکی یا بیمارستان‌های خاص وجود دارد.

تابش داخلی یا تابش ایمپلنت از یک کپسول حاوی مواد رادیواکتیو منتشر می‌شود که به طور مستقیم در دهانه رحم قرار می‌گیرد. ایمپلنت، اشعه‌هایی را در نزدیک تومور قرار می‌دهد که سلول‌های سرطانی را می‌کشند، در حالی که بسیاری از بافت‌های سالم را در اطراف آن می‌سوزاند.

دو نوع تابش ایمپلنت که براکی تراپی نیز نامیده می‌شود، وجود دارند. با استفاده از براکی تراپی ضعیف، ایمپلنت معمولاً برای یک تا سه روز باقی می‌ماند. درمان ممکن است چندین بار در طی ۱-۲ هفته تکرار شود. زمانی که ایمپلنت‌ها در جای خود قرار دارند، باید در بیمارستان بمانید.

نوع دیگر، براکی تراپی با دوز بالا است. این فرم ممکن است به صورت سرپایی انجام شود. در طی این درمان ایمپلنت برای چند دقیقه وارد شده و پس از آن خارج می‌شود. درمان چندین بار طی چند هفته انجام می‌شود، هر درمان معمولاً حداقل یک هفته با درمان دیگر فاصله دارد.

شیمی درمانی استفاده از داروهای قدرتمند برای کشتن سلول‌های سرطانی است. در سرطان دهانه رحم، بیشترین موارد استفاده از شیمی درمانی زمانی است که سرطان به طور موضعی پیشرفت کرده است یا به سایر قسمت‌های بدن گسترش یافته است. فقط یک دارو یا ترکیبی از داروها ممکن است داده شود. داروهای ضد سرطان که برای درمان سرطان دهانه رحم استفاده می‌شوند ممکن است از طریق تزریق وریدی یا خوراکی داده شوند. در هر صورت شیمی درمانی درمان سیستماتیک است، به این معنی که داروها از طریق جریان خون در بدن به گردش در می‌آیند. آن‌ها می‌توانند سلول‌های سرطانی را در هر جایی از بدن بکشند.

شیمی درمانی به صورت دوره‌ای انجام می‌شود: هر دوره شامل یک دوره درمان شدید و یک دوره بهبودی است. درمان معمولاً شامل چندین دوره می‌شود. اکثر بیماران، شیمی درمانی را به صورت سرپایی (در بخش کلینیک سرپایی در بیمارستان، در مطب پزشک و یا در منزل) دریافت می‌کنند. با این حال، بسته به اینکه چه داروهایی داده می‌شود و سلامت عمومی بیمار، ممکن است نیاز باشد در طول درمان در بیمارستان بمانید.

درمان برای سرطان تهاجمی دهانه رحم معمولاً مستلزم تیمی از متخصصین است. این تیم به طور کلی شامل متخصص زنان، متخصص انکولوژی و انکولوژی رادیوتراپی می‌باشد. این پزشکان ممکن است تصمیم بگیرند از یک روش درمانی یا ترکیبی از روش‌های درمانی استفاده کنند. شما می‌توانید در یک کارآزمایی بالینی (مطالعه تحقیقاتی) شرکت کنید تا روش‌های جدید درمانی ارزیابی شوند. چنین مطالعاتی برای بهبود روش‌های درمانی سرطان طراحی شده‌اند. مشارکت در کارآزمایی بالینی هم از مزایا و هم از خطراتی برخوردار است.

مراقبت از سرطان دهانه رحم در منزل

خود درمانی برای سرطان درست نیست. بدون مداخله پزشکی، سرطان دهانه رحم همچنان رشد خواهد کرد و گسترش خواهد یافت. در نهایت، اندام‌های حیاتی بدن قادر نخواهند بود که به درستی عمل کنند زیرا سرطان اکسیژن و مواد مغذی آنها را می‌گیرد، رد می‌کند و یا به آنها آسیب می زند. نتیجه در اغلب موارد مرگ است.

اگرچه خوددرمانی درست نیست، اما می‌توانید برای کاهش استرس‌های جسمی و روانی سرطان دهانه رحم و درمان آن اقداماتی انجام دهید.

حفظ تغذیه خوب یکی از بهترین کارهایی است که می‌توانید انجام دهید. در طول درمان سرطان دهانه رحم، ممکن است اشتهای خود را از دست بدهید. عوارض جانبی رایج شیمی درمانی شامل تهوع، استفراغ و زخم در داخل دهان می‌باشند.

با این حال، اگر کالری و پروتئین کافی دریافت کنید، قدرت و انرژی خود را حفظ خواهید کرد و بهتر است که عوراض جانبی درمان را تحمل کنید. متخصص سرطان (متخصص انکولوژی) یا متخصص زنان می‌توانند شما را به یک متخصص تغذیه ارجاع دهند تا پیشنهاداتی برای حفظ دریافت کالری و پروتئین ارائه دهد.

تغییرات زیر در شیوه زندگی می‌توانند در طول درمان، شما را قوی‌تر و راحت‌تر کنند:

- مشارکت در فعالیت بدنی ملایم به شما در حفظ سطح انرژی یاری می‌دهد. اطمینان حاصل کنید که ورزشی که انجام می‌دهید شما را خسته نمی‌کند و از پای در نمی‌آورد.

- در شب به اندازه کافی استراحت کنید و در صورت لزوم در طول روز چرت بزنید.

سیگار را ترک کنید.

- از مصرف الکل اجتناب کنید.

پیگیری بعد از درمان سرطان دهانه رحم

انجام معاینات لگنی و پاپ اسمیر به صورت منظم برای هر زنی حائز اهمیت است. این آزمایشات برای زنانی که برای تغییرات پیش سرطانی یا برای سرطان دهانه رحم تحت درمان قرار گرفته‌اند، همچنان اهمیت دارد.

پیگیری مراقبت باید شامل معاینه کامل لگن، پاپ اسمیر و سایر آزمایشات باشد که در یک برنامه منظم توصیه شده توسط متخصص زنان مشخص می‌شود. این اقدامات احتیاطی برای تشخیص زودهنگام بازگشت سرطان ضروری هستند.

درمان سرطان دهانه رحم ممکن است چند سال بعد باعث ایجاد عوارض جانبی شود. به همین دلیل، شما باید به طور منظم چکاپ انجام دهید و بروز هر گونه مشکلات سلامتی را گزارش دهید.

پیشگیری از سرطان دهانه رحم

نکته مهم در پیشگیری از سرطان دهانه رحم تهاجمی، شناسایی به موقع هر گونه تغییرات سلولی قبل از تبدیل شدن به سرطان است. معاینه منظم لگن و آزمایش پاپ اسمیر بهترین راه برای انجام این کار است. اینکه هر چند وقت یک بار باید معاینه لگن و آزمایش پاپ اسمیر انجام دهید بستگی به وضعیت فردی شما دارد، اما در اینجا دستورالعمل‌های بیان شده است:

اگر ۲۱ سال یا بیشتر سن دارید، هر ۳ سال یک بار یک آزمایش پاپ اسمیر برای بررسی سرطان دهانه رحم انجام دهید.

اگر ۳۰-۶۵ ساله هستید، هر ۵ سال یک بار می‌توانید آزمایش پاپ اسمیر و ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) را انجام دهید. اگر بیشتر از ۶۵ سال سن دارید، ممکن است بتوانید درصورت تشخیص پزشک این آزمایش را انجام ندهید.

زنانی که هیسترکتومی با برداشتن دهانه رحم انجام داده‌اند در هر سنی و با هیچ سابقه سرطان دهانه رحم یا پیش آگهی نیازی به انجام آزمایشات غربالگری ندارند.

اگر از لحاظ جنسی فعال هستید و خطر ابتلا به بیماری‌های منتقله جنسی در شما بالا است، سالانه آزمایشات مربوط به کلامیدیا، گونوره و سیفلیس را انجام دهید. در صورتی که در معرض خطر هستید حداقل یک بار آزمایش اچ آی وی را انجام دهید.

اجتناب از عفونت HPV در پیشگیری از تغییرات پیش سرطانی و تغییرات سرطانی دهانه رحم حائز اهمیت است. اقدامات پیشگیرانه شامل موارد زیر می‌باشند:

- رعایت خویشتن داری در مورد رابطه جنسی، به عنوان یکی از راه‌های جلوگیری از انتقال HPV توصیه می‌شود.

- به همین ترتیب، استفاده از روش‌های حفاظتی، مانند استفاده از کاندوم، ممکن است خطر ابتلا به عفونت HPV را کاهش دهد، اگر چه هنوز این مسئله به طور کامل مورد مطالعه قرار نگرفته است.

واکسن‌ها برای محافظت از زنان در برابر سرطان دهانه رحم و مردان در برابر HPV در حال حاضر در دسترس هستند:

- گارداسیل (Gardasil) برای استفاده در مردان و زنان سنین ۹ تا ۲۶ مورد تأیید است. گارداسیل در مقابل دو نوع HPV (نوع ۱۶ و ۱۸) که منجر به ایجاد ۷۰٪ موارد سرطان دهانه رحم و بیش از ۵۰٪ از ضایعات پیش سرطانی دهانه رحم، دهان و مهبل می‌شوند، از فرد محافظت می‌کند. گارداسیل در برابر انواع HPV (6 و ۱۱) که با بیش از ۹۰٪ موارد زگیل‌های تناسلی مرتبط هستند، از فرد محافظت می‌کند.

- گارداسیل ۹ نیز می‌تواند در مردان و زنان در سنین ۹ تا ۲۶ سال استفاده شود. گارداسیل ۹ از عفونت با همان انواع HPV همانند گارداسیل به اضافه HPV-31، HPV-33، HPV-45، HPV-52 و HPV-58 از فرد محافظت می‌کند. در مجموع، این نوع HPV ها در ۹۰٪ سرطان‌های رحم نقش دارند.

- سیگار کشیدن یکی دیگر از عوامل خطر سرطان دهانه رحم است که می‌تواند پیشگیری شود. ترک سیگار ممکن است شانس شما را برای ابتلا به این بیماری کاهش دهد.

چشم انداز سرطان دهانه رحم

برای سرطان دهانه رحم، میزان زنده ماندن زمانی که تغییرات پیش سرطانی یا زودهنگام سرطان تشخیص داده و درمان می‌شوند نزدیک به ۱۰۰٪ است. پیش آگهی برای سرطان دهانه رحم تهاجمی بستگی به مرحله‌ای از سرطان دارد که بیماری تشخیص داده شده است.

مرحله سرطان اندازه گیری میزان پیشرفت سرطان است، یعنی چه اندام‌ها یا بافت‌هایی مورد حمله قرار گرفته‌اند.

- برای مرحله اول سرطان دهانه رحم-مرحله ۰- بیش از ۹۰ درصد زنان حداقل ۵ سال بعد از تشخیص زنده می‌مانند.

- بیماران مبتلا به سرطان دهانه رحم در مرحله اول، میزان بقای پنج ساله ۸۰ تا ۹۳ درصدی را دارند.

- زنان مبتلا به سرطان دهانه رحم در مرحله دوم، میزان بقای پنج ساله ۵۸ تا ۶۳ درصدی را دارند.

- میزان بقا برای زنان مبتلا به سرطان دهانه رحم در مرحله سوم بین ۳۲ تا ۳۵ درصد است.

- در زنان مبتلا به سرطان دهانه رحم در مرحله چهارم میزان بقای ۵ ساله، شانزده درصد یا کمتر است.

پزشکانی که سرطان را درمان می‌کنند، اغلب از اصطلاح "بهبودی" به جای "درمان" استفاده می‌کنند. اگر چه بسیاری از زنان مبتلا به سرطان دهانه رحم به طور کامل بهبود می‌یابند، متخصصان پزشکی بعضی اوقات از واژه "درمان" اجتناب می‌کنند، زیرا این بیماری می‌تواند دوباره عود کند.

گروه‌های پشتیبانی و مشاوره برای سرطان دهانه رحم

- زندگی با سرطان دهانه رحم، چالش‌های جدیدی را برای شما، خانواده و دوستانتان ایجاد می‌کند.

- احتمالاً در مورد اینکه چگونه سرطان شما و توانایی شما برای داشتن زندگی عادی را تحت تأثیر قرار می‌دهد نگرانی‌های زیادی دارید، یعنی مراقبت از خانواده و خانه، نگه داشتن شغل و ادامه دوستی و فعالیت‌هایی که از آنها لذت می‌برید.

- بسیاری از مردم احساس اضطراب و افسردگی می‌کنند. برخی از مردم عصبانی و مضطرب می‌شوند؛ برخی دیگر احساس ناراحتی و شکست می‌کنند.

- برای اکثر افراد مبتلا به سرطان، صحبت کردن در مورد احساسات و نگرانی‌های آن‌ها می‌تواند کمک کننده باشد.

- دوستان و اعضای خانواده شما می‌توانند شما را حمایت کنند. آن‌ها ممکن است تا زمانی که متوجه نشوند که شما خودتان با بیماری مقابله می‌کنید، در حمایت کردن شما مردد باشند. برای کمک گرفتن از آن‌ها تأمل نکنید.

- اگر می‌خواهید در مورد نگرانی‌های خود صحبت کنید، بگذارید آنها بدانند.

- برخی افراد نمی‌خواهند سربار عزیزانشان باشند، یا ترجیح می‌دهند نگرانی‌های خود را با یک فرد حرفه‌ای بی طرف تر در میان بگذارند. اگر می‌خواهید در مورد احساسات و نگرانی‌های خود در رابطه با داشتن سرطان صحبت کنید، مددکار اجتماعی، مشاور یا یک فرد مذهبی می‌توانند کمک کننده باشند. متخصص زنان یا انکولوژیست شما باید بتواند کسی را توصیه کند.

- برای بسیاری از افراد مبتلا به سرطان، صحبت کردن با افرادی که مبتلا به سرطان هستند، بسیار کمک کننده است. به اشتراک گذاشتن نگرانی‌های خود با کسانی که مشکل شما را دارند می‌تواند بسیار قابل اطمینان باشد. گروه‌های حمایتی افراد مبتلا به سرطان ممکن است در مرکز پزشکی که تحت درمان هستید، در دسترس باشند. انجمن سرطان نیز اطلاعاتی در مورد گروه‌های پشتیبانی در سراسر کشور ارائه می‌دهد.