انواع عفونت واژن، بررسی آن ها و راه های درمانشان

تمام زنان در طول زندگی خود دست کم چند بار درگیر عفونت واژن می شوند. این عفونت در سنین باروری یعنی از سن بلوغ تا یائسگی شایع‌تر است. زیرا پوشش سطحی سیستم تناسلی کودکان خردسال و خانم‌های یائسه به‌صورتی است که میکروب‌ها نمی‌توانند درآن بخوبی رشد کنند.

دو نوع میکروب همواره به‌طور طبیعی در واژن زنان وجود دارد: میکروب‌های دفاعی و میکروب‌های بیماری‌زا. میکروب‌های دفاعی (غیر بیماری‌زا) از دستگاه تناسلی در برابر عفونت‌های بیماری‌زا دفاع می‌کنند و میکروب‌های بیماری‌زا‌ که در حالت عادی در بدن زندگی می‌کنند، در صورتی که میکروب‌های دفاعی کار خود را درست انجام دهند، موجب بیماری نمی‌شوند. اما همین میکروب‌ها در صورت ضعیف یا کم شدن میکروب‌های دفاعی، ایجاد بیماری می‌کنند.

آیا دچار ترشحات غیرمعمول، بوی ناخوشایند، خارش یا درد حین برقراری رابطه زناشویی هستید؟

احتمالاً دچار عفونت واژن شده‌اید و لازم است حتماً به متخصص زنان مراجعه کنید و درمان‌های لازم را دریافت کنید. این مسئله را جدی بگیرید در غیر این صورت ممکن است دچار عوارضی نظیر چسبندگی لوله های رحمی یا حتی ناباروری شوید.

شایع ترین عفونت های واژن عبارتند از:

عفونت قارچی کاندیدا آلبیکانس واژن

کاندیدا آلبیکانس عامل 80 درصد عفونت های واژینال است و سه چهارم بانوان معمولاً در طول زندگی خود دچار عفونت ناشی از این قارچ می‌شوند. گرچه این قارچ سلامت فرد را تهدید نمی‌کند، اما علائمی که بروز می‌دهد، ناخوشایند است.

حاملگی، مصرف بعضی از آنتی بیوتیک‌ها، مصرف قرص‌های جلوگیری از حاملگی، بیماری قند، استفاده از کورتون، زمان سیکل ماهیانه، روابط جنسی از عواملی هستند که باعث تغییر محیط طبیعی واژن و افزایش رشد قارچ‌ها و در نتیجه باعث عفونت در واژن می‌شوند.

در صورت ابتلا به این بیماری، فرد آلوده دچار ترشحات پنیری، خارش و سوزش واژن می‌شود و ممکن است حین برقراری روابط زناشویی احساس درد کند.

برای درمان، پزشک داروهای ضدقارچ موضعی (به شکل کپسول یا شیاف) تجویز می‌کند که باید قبل از خواب داخل واژن قرار داد. ممکن است به صلاحدید پزشک لازم باشد از صابون‌های خنثی و الکالین برای شستشوی روزانه استفاده کنید تا میزان اسیدیته واژن کاهش یابد. اما تا جای ممکن داخل واژن را شستشو ندهید، زیرا این کار باعث تخریب بافت واژینال می‌شود. خانمی که دچار عفونت ناشی از قارچ کاندیدا آلبیکانس شده به راحتی می‌تواند روابط زناشویی خود را ادامه دهد، زیرا قارچ‌ها با رابطه جنسی قابل سرایت نیستند.

عفونت باکتریایی گاردنلا واژینالیس

با وجود درمان عفونت ناشی از قارچ کاندیدا آلبیکانس، همیشه احتمال عود مجدد آن وجود دارد و 5 درصد بانوان در طول سال مرتباً با این مشکل در جدالند و مجبوراً بصورت مداوم درمان‌ها را از سر بگیرند. گاهی این موضوع باعث لانه گزینی سایر باکتری ها و میکروارگانیسم‌ها در واژن می‌شود که می‌توان به باکتری گاردنلا واژینالیس اشاره کرد.

تقریباً یک پنجم بانوان، دچار عفونت ناشی از این باکتری می‌شوند. علائم این نوع عفونت نیز تقریباً مشابه عفونت قبلی است. ترشحات خاکستری با بوی نامطبوع که با برقراری روابط زناشویی و تداخلات شیمیایی ترشحات با اسپرم، بوی ترشحات شدیدتر می‌شود.

خوشبختانه با مصرف داروهای آنتی بیوتیک خوراکی و واژینال این عفونت به سرعت برطرف می‌شود. البته برای بهبود هر چه سریع‌تر و پیشگیری از عود مجدد عفونت، معمولاً به خانم‌ها توصیه می‌شود میزان مصرف محصولات پروبیوتیک خود را افزایش دهند.

عفونت باکتریایی کلامیدیا

نوع دیگری از عفونت واژن ناشی از آلوده شدن با باکتری کلامیدیاست. این نوع عفونت قابل انتقال از طریق روابط جنسی، هیچ نوع علامتی خاصی ندارد و همانند سایر عفونت‌ها، فرد دچار سوزش و خارش و درد می‌شود. این نوع از عفونت اگر جدی گرفته نشود معمولاً وقتی تشخیص داده می‌شود که به دلیل چسبندگی لوله های رحمی فرد دچار دردهای شدید می‌شود. چسبندگی لوله های رحمی از جمله علل بارداری های خارج رحمی و در 3 درصد موارد ناباروری است. برای درمان این نوع از عفونت غیر از استفاده از کاندوم حین برقراری روابط جنسی، مصرف آنتی بیوتیک‌ها نیز تجویز می‌شود.

در رابطه با عفونت‌های قابل انتقال از طریق روابط جنسی لازم است هر دو زوج تحت درمان قرار گیرند تا عفونت کاملاً ریشه‌کن شده و مجدداً عود نکند.

عفونت انگلی تریکوموناس واژینالیس

گاهی عفونت واژن ناشی از آلوده شدن به انگل تریکوموناس واژینالیس است که این انگل به طور طبیعی در مجاری تناسلی زندگی نمی‌کند و ابتلا به آن ممکن از طریق نزدیکی از جنس مخالف و یا برخی لوازم (مانند حوله آلوده) و محیط‌های آلوده (مانند استخر) منتقل می‌شود. در این شرایط یک عفونت واژن ساده ممکن است، سریعاً تبدیل به عفونت دهانه رحم شده و عامل ناباروری باشد.

این عفونت در نیمی از موارد بدون علامت است، اما به هر حال خانم متوجه ترشحات بدون بو اما زیاد به رنگ زرد یا سبز که روی آن حباب‌های هوا مشاهده می‌شود که باعث ایجاد ظاهری کف مانند می‌گردد و خارش داخل واژنی یا بیرون، درد حین برقراری روابط زناشویی یا درد زیر شکم یا بروز اختلالاتی در ادرار می‌شود. بنابراین توصیه می‌شود حتی با مشاهده یکی از این علائم فوراً به پزشک مراجعه کنید تا مشکل تشخیص داده شده و درمان‌ها آغاز شود. در 85 تا 90 درصد موارد مصرف آنتی بیوتیک به درمان کامل این نوع از عفونت کمک می‌کند

دلیل ابتلا به عفونت واژن

به‌طور طبیعی وجود باکتری هایی به نام لاکتوباسیل از عفونت واژن پیشگیری می‌کند. در هر قطره از ترشحات واژینال میلیون‌ها مورد از این نوع باکتری وجود دارد و این موجودات ریز میکروسکوپی ۸۰ درصد بافت واژن را پوشش داده‌اند. لاکتوباسیل ها لایه‌ای بیولوژیک و محافظ روی مخاط واژن ایجاد می‌کنند و اجازه نمی‌دهند سایر میکروب‌ها و باکتری ها به آن نفود کند. حتی در صورت لزوم ترشحاتی دارند که باعث نابودی دیگر باکتری ها می‌شود. به عبارتی آنها نقش ضدعفونی کنندگی دارند. اما متاسفانه تمام این موارد تا زمانی ادامه دارد که تعادل PH به هم نخورد. گاهی به دلیل مصرف برخی داروها یا ابتلا به برخی بیماری‌ها مثل دیابت یا اختلالات تیروییدی یا نقص سیستم ایمنی یا عواملی که در آن استروژن افزایش می‌یابدکه تعادل PH واژن را برهم می‌زند. این موارد شامل:

- مصرف قرص های ضد بارداری

- باردارشدن

- شستشوی بیش از اندازه داخل واژن

- استفاده از دوش واژینال

- استفاده از شوینده‌های نامناسب و معطر

- پوشیدن شلوار خیلی تنگ یا لباس زیر نایلونی

وقتی میزان اسیدیته واژن تغییر کرد، باکتری های مضر و بیماری‌زا و قارچ‌ها به سرعت جایگزین لاکتوباسیل ها می‌شوند و دچار عفونت واژن می‌شویم.