نظم آموزی به کودکان، نقش ترس و تنبیه

به هیچ وجه با ترس و تنبیه سعی نکنید نظم را به کودکان بیاموزید زیرا آن نظم پایدار نخواهد بود.

اگر کودکی در دوران نوپایی در اثر رفتار والدین تنها راه حل مسائل را تنبیه ، ترس و مجازات بداند متاسفانه در دوران جوانی به دلیل آسیبی که دیده اند در راه نابودی و ویرانگری گام بر خواهد داشت خصوصا اگر در چنگال سوداگرانی بیفتند که به بهانه درست کردن شرایط و اجتماع دست به انتقام و خشونت می زنند.

در واقع رشد اخلاقی تابع رشد ادراکی است و رشد ادراکی وابسته به رشد روانی است. به این مفهوم که اگر کسی در رشد روانی به بلوغ نرسیده باشد یقینا به رشد اخلاقی نیز نرسیده است.

کسانی که به این سطح از رشد دست نیافته باشند بیشتر بر این باورند که از طریق ترس ، تنبیه و مجازات است که میتوان به نظم دست یافت. هیچ نظمی در جهان با ترس و کنترل پایدار نمانده و نخواهد ماند.

با شلخته خواندن کودکی که اسباب بازی های خود را جمع نمی کند وسایل او جمع نخواهد شد و این برچسب به وی نظم و ترتیب را نمی آموزد. تنها ممکن است او تصویری نادرست از خویش پیدا کند و این رفتار موقت او با برچسب شما به رفتاری ثابت و دائمی تبدیل شود و احتمالا در آینده آن را تکرار کند.

متاسفانه بسیاری از والدین به جای آن که در پی تاثیرگذاری بر کودکان شان باشند تنها میخواهند آنها را کنترل کنند. از این رو آنان را محدود ساخته ، دستور می دهند ، فرمان صادر میکنند و آنها را تهدید یا تنبیه می نمایند.

اعمال این روش های کنترل کننده ، عملا بر کودکان و نوجوانان تاثیر مثبتی نمی گذارد. کودکی که به انجام کاری مجبور شده ، در واقع تاثیر نپذیرفته است بلکه تنها رفتار خود را در آن لحظه برای فرار از تهدید تغییر داده است.

برای تاثیر گذاری عمیق و مداوم بر زندگی کودکان و نوجوانان باید از هر گونه رفتار مستبدانه و توسل به زور برای کنترل آنان خودداری کرد و به جای آن از روش های مفید و متفاوتی بهره جست که به تدریج انگیزه ها و تمایلات کودک را تحت تاثیر قرار دهد.

محدودیت‌ها را به صورت کامل و روشن بیان کنید . منظورتان را به روشنی بگویید و راهنمایی های لازم را ارائه دهید. بچه‌ها باید دقیقا بدانند که از آنها چه انتظاری دارید و چه باید بکنند. از گفتن عبارات گنگ و نامشخص خودداری کنید. اگر می‌خواهید کودکتان اسباب‌بازی‌هایش را مرتب کند به او نگویید: «دیگر خسته شدم تو چقدر شلخته‌ هستی» بلکه روشن و واضح برایش توضیح دهید که انتظار دارید، او بعد از تمام شدن بازی، اسباب‌بازییهایش را جمع کرده و در جای خودش قرار دهد.

باید دلیل مقرراتی که وضع شده است برای کودک به طور دقیق توضیح داد. اگر بچه‌ها دلیل این مقررات را بدانند بهتر وظایف خود را انجام می‌دهند و به قوانین پایبند می‌مانند. این روش همچنین به آنها می‌آموزد که برای انجام هر کار باید دلیلی منطقی داشته باشند. با این کار در واقع برای کودک شخصیت قائل شده و به او احترام گذاشته‌اید.

ناگهان و بی‌مقدمه قانون و محدودیت وضع نکنید. بگذارید فرزندانتان پیش از رعایت محدودیت، از وجود قانون جدید آگاه شوند. این امر زمینه پذیرش را در کودکان ایجاد کرده و مخالفت را درآنها کاهش می‌دهد و به آنها کمک می‌کند تا خود را با شرایط جدید وفق دهند.

فرزندان گاهی مقررات و محدودیت‌ها را فراموش می‌کنند. اگر احساس می‌کنید فرزند شما قاعده‌ای را فراموش کرده است، آن قدر صبر نکنیدکه به دردسر بیفتد و سپس اقدام کنید بلکه پیشاپیش او را آگاه کنید زیرا هدف اصلاح رفتار کودک است نه تنبیه او.

گوش دادن به صحبت‌های کودک، به صورت غیر مستقیم این پیام را به او منتقل می‌کند که ما برایش ارزش و احترام قائل هستیم و باعث به وجود آمدن حس ارزشمندی در او میشود.

منبع: کودک آنلاین