انحراف چشم نوزادان، انواع و روش تشخیص

انحراف چشم در نوزادان یا لوچی موجب تاری دید یا دید دوگانه می‌شود. دلیل بروز آن مشکلات مادرزادی یا اتفاقاتی است که در جریان زایمان برای نوزاد اتفاق می‌افتد. با درمان هر چه سریعتر می‌توان از تشدید این وضعیت در بزرگسالی پیشگیری کرد.
تمامی پدر و مادر‌ها امیدوارند که نوزادانی سالم به لحاظ جسمی و ذهنی به دنیا بیاورند که هیچ گونه مشکل یا بیماری مادرزادی نداشته باشد. انحراف چشم در نوزادان ممکن است شوک بزرگی به پدر و مادر‌ها وارد کند. نگرانی‌های زیادی در مورد این وضعیت در نوزادان وجود دارد. آیا انحراف چشم در نوزادان قابل درمان است یا خود به خود اصلاح می‌شود؟ چه مشکلاتی در دید نوزاد ایجاد می‌کند؟ چگونه تشخیص داده می‌شود و روش‌های درمان آن به چه صورت است؟

انحراف چشم در نوزادان
نبود هماهنگی بین چشم‌های نوزادان به عنوان استریبسیسم (یا انحراف چشم در نوزادان) شناخته می‌شود. در این وضعیت چشمان نوزاد لوچ و ناهمراستا دیده می‌شود. نوزادانی که مبتلا به انحراف چشم هستند، قادر به تمرکز دید خود بر روی یک نقطه به طور همزمان نیستند. در حالت طبیعی، عضلات هر دو چشم هماهنگ هستند و زمانی که ما می‌خواهیم روی یک شیء خاص تمرکز کنیم، به همان جهت حرکت می‌کنند. انحراف چشم مانع از ایجاد این هماهنگی بین عضلات چشم می‌شود. هنگامی که نوزاد نمی‌تواند دو تصویر را در مغزش روی هم منطبق کند، چشمان او لوچ به نظر می‌رسد، زیرا عضلات چشم با یکدیگر هماهنگی ندارند.

انواع انحراف چشم در نوزادان
انواع انحراف چشم در نوزادان به دسته‌های مختلف طبقه بندی می‌شوند. در ادامه انواع انحراف چشم شناخته شده در نوزادان و کودکان معرفی می‌شود:
۱. لوچی چشم‌ها یا جهت چرخش آن‌ها
- Esotropia - هنگامی که چشم‌ها به طرف داخل می‌چرخند.
- Exotropia- هنگامی که چشم‌ها به طرف بیرون می‌چرخند.
- هایپرتوپیا - هنگامی که چشم‌ها به سمت بالا حرکت می‌کنند.
- هیپوتروپیا - هنگامی که چشم‌ها به سمت پایین حرکت می‌کنند.
۲. لوچی ثابت: چشمان نوزاد همراه حالت لوچی دارد، در حالات و شرابط متفاوت صورت تغییری در لوچی چشم نوزاد دیده نمی‌شود.
۳. لوچی آشکار: لوچی چشم‌ها زمانی که باز هستند دیده می‌شود. هنگامی که چشم‌ها بسته و پلک‌ها پایین است، اثری از لوچی چشم‌ها دیده نمی‌شود.
۴. لوچی همراه: در این حالت، عضلات چشم‌ها به درستی کار می‌کنند، اما چشم‌ها در مسیر دید جابجا نمی‌شوند و غیرقابل جابجایی هستند.
۵. لوچی متغیر: در این حالت، زاویه لوچی چشم می‌تواند تغییر کند. هنگامی که چشم به سمت چپ متمایل می‌شود، چشم‌ها می‌توانند به درستی هماهنگ شوند، اما زمانی که چشم به سمت راست می‌چرخد، لوچی چشمان قابل توجه است.

علل انحراف چشم در نوزادان
اگرچه علت شناخته شده‌ای برای انحراف چشم در نوزادان شناخته نشده است، اما این وضعیت چشم در خانواده‌های مبتلا به آن شایع است. همچنین در کودکی که چشم‌های او مبتلا به بیماری‌هایی مانند آب مروارید و دوربینی هستند، انحراف چشم ایجاد می‌شود. در بعضی موارد، نوزاد به علت ابتلا به سندرم داون، زایمان زودرس، آسیب سر یا وضعیتی که بر اعصاب و عضلات او تاثیر گذاشته است، دچار انحراف چشم می‌شود.
برخی نوزادان ممکن است با انحراف چشم مادرزادی متولد شوند و یا در طول شش ماه اول تولد بدون هیچ دلیل خاصی به آن مبتلا شوند. انحراف چشم در نوزادان می‌تواند به علت مشکلات ناشی از نزدیک بینی، آستیگماتیسم یا هیپرتروپیا اتفاق بیفتد، به دلیل اینکه نور به درستی روی شبکیه متمرکز نمی‌شود.

روش تشخیص انحراف چشم در نوزادان
تشخیص انحراف چشم دائمی در نوزادان بسیار آسان است، زیرا چشم‌ها به طور مداوم از یکدیگر جدا می‌شوند. به یاد داشته باشید، نوزاد شما تا زمانی که چشم و مغز نوزاد هماهنگ نشده و به عنوان یک تیم عمل نمی‌کند، تا حدودی مشکلات عدم هماهنگی در حرکاتش دیده می‌شود. انحراف چشم بیشتر نوزادان تا سن شش ماهگی، از بین می‌رود. اگر انحراف چشم نوزاد بیش از یک سال ادامه یافت، به مراقبت پزشکی نیاز دارد. انحراف چشم در نوزادان را می‌توان از طریق گرفتن عکس روبروی آنها، به گونه‌ای که مجبور شوند به طور مستقیم روی آن تمرکز کنند، شناسایی کرد. به این ترتیب می‌توان نوع انحراف در چشم‌ها را تشخیص داد.

اثرات انحراف چشم در نوزاد بر دید آن‌ها
به عنوان پدر و مادر آگاه، نباید نسبت به انحراف چشم نوزاد که تا سه یا چهار ماهگی او پایدار می‌ماند، بی توجه باشید. اگر انحراف چشم نوزاد درمان نشود، ممکن است موجب بروز تاری دید یا دید دوگانه شود. هم چنین می‌تواند به تنبلی چشم منجر شود؛ در این صورت مغز سیگنال‌هایی را که از چشم‌ها دریافت می‌کند، نادیده می‌گیرد. بدین ترتیب نوزاد دید کاملی نخواهد داشت. نوزادی که مشکل بینایی دارد و دید کاملی ندارد، با گذشت زمان منزوی شده و از حضور در اجتماع دوری می‌کند. بهتر است که در سنین نوزادی مشکلات چشم‌های نوزاد را درمان کنید تا در بزرگسالی دید آن‌ها را تحت تاثیر قرار ندهد.

روش آزمودن چشم‌های نوزادان
از آنجایی که نوزاد توانایی توضیح دادن و صحبت کردن را ندارد، آزمودن چشم‌های او کار آسانی نیست. با مراجعه به چشم پزشک، او یکی از چشم‌های نوزاد را می‌پوشاند و خط دید چشم دیگر را به سمت نور یا یک شی بررسی می‌کند. این کار را با چشم دیگر نیز تکرار می‌کند. سپس با برداشتن پوشش، حرکت چشم‌ها را بررسی می‌کند. این آزمون ساده مشکلی برای نوزاد ایجاد نمی‌کند و اطلاعات مفیدی در اختیار چشم پزشک قرار می‌دهد.

درمان انحراف چشم در نوزادان
اکنون درمان‌های زیر برای انحراف چشم در نوزادان انجام می‌شود.
-تزریق به عضلات چشم: اگرچه اثر این تزریق‌ها تا سه ماه باقی می‌ماند، اما با تقویت عضلات ضعیف چشم کمک می‌کنند که چشم‌ها با هم همراستا شوند.
-جراحی: با انجام جراحی، حرکات عضلات چشم تصحیح می‌شوند تا چشم‌ها با یکدیگر هماهنگ شوند. عمل جراحی اغلب آخرین راه حل، برای نوزادان است.
-عینک: اگر انحراف چشم در نتیجه دوربینی باشد، استفاده از عینک راه حل مناسبی برای درمان بیماری است.

سخن آخر اینکه
در صورت بروز هر گونه مشکلی در چشم‌های نوزاد، شرایط او را به دقت پیگیری کنید و در صورت پایدار ماندن یک وضعیت، حتما به پزشک مراجعه کنید تا درمان‌های لازم انجام شود. تشخیص زودهنگام به درمان سریعتر منجر می‌شود.