بازی با نوزاد سه ماهه، چگونگی تقویت حواسشان

در ماه های نخستین یعنی حدوداً تا ۳ ماهگی، کودک شما فرمول ها و دستورالعمل ها را نمی فهمد، ولی او نسبت به محیط خود پذیرش پیدا می کند. احساسات شما را حس می کند و می تواند با شما تبادل فکری واقعی داشته باشد. پس از همان هفته های اول می توان برایش چیزهای زیاد و گوناگون فراهم کرد که در بیدار سازی تأثیری داشته باشند. البته باید خصوصیات خاص کودک را در نظر داشته باشیم.

1- بیدار سازی قوه ی لامسه نوزاد سه ماهه

حالت کودک را در رختخوابش عوض کنید. او را روی شکمش بگذارید و دفعه دیگر روی کمرش. هنگامی که بعد از حمام کردنش لباس هایش را تنش می کنید، دست و پاهایش را تکان بدهید.

حرکات ورزشی:

کودک را روی کمرش بگذارید. دستهایش را به سوی سینه اش بالا بیاورید، سپس آنها را مثل حالت اولشان دراز کنید. سعی کنید آنچه را که انجام می دهید، به زبان بیاورید و اعضای بدن که به آنها دست می زنید را نام ببرید (من پاهات رو خم می کنم... به سرت دست بزن!... سرت رو احساس می کنی؟)

۲- بیدار سازی قوه ی بینایی نوزاد سه ماهه

هر چند مدت، جای رختخواب کودک را عوض کنید تا نور به او همیشه به یک روش نرسد، بلکه به چشم هایش پی در پی برسد.

بالای تختش و در جایی که کودک همیشه سرش را به آن طرف می چرخاند، به فاصله ی ۳۰ یا ۴۰ سانتی متر از چشم هایش وسیله ای آویزان کنید که برق بزند.

همچنین می توانید شکل ها را با دو رنگ سفید و سیاه روی برگه هایی که اندازه اش ۲۱ در ۲۹/۷ سانتی متر باشد، بکشید و آنها را به ارتفاع ۳۰ سانتی متر از صورتش آویزان کنید (هر بار یک نقاشی را به مدت دو یا سه روز آویزان کنید).

هنگامی که کودک شما در رختخواب خود دراز کشیده است، بگذارید که این نقاشی ها را ببیند، سپس آنها را از پیش رویش دور کنید. این کار را چند بار تکرار کنید تا کودک نگاه کردنش را روی جایی که نقاشی مخفی شده است، ثابت کند و منتظر بماند تا آن نقاشی دوباره پیدا شود.

روش دیگر:

کودک را در آغوش خود بگیرید و بگذارید که یکی از نقاشیها را ببیند، سپس دستش را بگیرید و انگشتش را روی مرز نقاشی، روی مرز دایره، روی خطها و شکل های دیگر بکشید.

3- بیدار سازی قوه ی شنوایی نوزاد سه ماهه

می توانید کودک خود را به صداهای گوناگون عادت دهید و این کار را می توان از هفته ی هفتم شروع کرد. بدون این که تردید کنید، بگذارید که موسیقی کلاسیک گوش کند. ولی همچنین او را به صداهای آشنای خانه مثل صدای زنگ، صدای برگه ها هنگامی که آنها را مچاله می کنیم)، صدای صفحه های کتاب (هنگامی که آنها را ورق میزنیم)، صدای قاشقی که روی بشقاب می خورد و یا صداهایی که از دهان خارج می شوند، عادت بدهید، ولی از طرف دیگر از صداهای بلند یا تیز و یا آزاردهنده پرهیز کنید.

از ماه سوم می توانید برخی بازی های ساده که حواس کودک را بیدار می کند را شروع کنید، ولی باید وقت مناسبی که کودک از بازی کردن با شما لذت ببرد را در نظر گرفت.

۴- بوهای تازه

بگذارید کودک، خودش برخی ظروف یا چیزهایی که دارای بوهای مختلف و جدید باشد، مثل قوطی های ادویه جات، دارچین، موز، پوست یا پرتقال و ... را بو کند. اول شما آن را استنشاق کنید و بگذارید کودک بفهمد که شما از این کار لذت می برید، سپس بگذارید که او هم آن عطر را بو کند، در حالی که برایش توضیح می دهید که آنها چه چیزهایی هستند؟

5- احساس به تعادل (توازن)

کودک را به گونه ای بغل کنید تا در حالت افقی دراز کشیده و کمرش را به شما تکیه داده باشد. او را خوب بگیرید و بدون این که به او فشار بیاورید، به آرامی از راست به چپ و از جلو به عقب حرکت کنید. خود را به سمت او پایین ببرید. این احساسات جدید به کودک کمک می کند تا مفهوم مکان و توازن (تعادل) را درک کند.

۶- بیدار سازی حرکت

زنگ های کوچکی را به نوار وصل کنید و آنها را روی مچ دست و یا استخوان قوزک پای کودک ببندید، به طوری که هنگامی که دست و پاهایش حرکت می کند از آنها طنینی در بیاید.

به او یاد بدهید که چگونه حرکت باعث در آوردن صدا می شود. او به زودی می فهمد و سعی می کند که آن را تکرار کند. برای جلوگیری از خطر، هنگامی که " کودک تنهاست، زنگ ها را در اختیار او قرار ندهید، زیرا ممکن است آنها را ببلعد.

7- بیدار سازی قوه ی لامسه نوزاد سه ماهه

پارچه ها و وسایلی که جنسشان مختلف باشد را بردارید؛ (مثل تکه ای از پارچه ی مخمل و لیف حمام که کمی زبر باشد یا پنبه، ابریشم و ...) روی سینه، کف دستها، روی کمر و میان شانه های کودک را با آنها قلقلک بدهید و هر بار آنچه که احساس می کند را به او بگویید (این نرم است یا این کمی زبر است و...) و اگر دیدید که کودک از آن لذت می برد، ادامه بدهید. می توانید از چهار ماهگی کودک را برای برداشتن چیزی مثل توپ فنری یا قاشق یا حلقه ی پلاستیکی و رها کردنش، تمرین بدهید. توجه داشته باشید که حلقه به اندازه ی کافی بزرگ باشد تا کودک آن را نبلعد. همچنین می توان چیزهایی که جنسشان گوناگون باشد به او داد. او می تواند بدون این که با خطری روبه رو شود، با آنها بازی کند یا توی دهانش بگذارد.

۸- بیدار سازی قوه ی بینایی نوزاد سه ماهه

هنگامی که کودک روی شکمش دراز می کشد، یک اسباب بازی را جلویش تکان بدهید (بهتر است کم صدا باشد). اسباب بازی را به آرامی از جلویش بردارید و با صدای آهسته به او بگویید: به اسباب بازی نگاه کن، این حرکت را آن قدر تکرار کن که کودک سر و شانه هایش را بلند کند و حرکت اسباب بازی را دنبال کند. هنگامی که کودک روی شکمش دراز کشیده است و مشغول نگاه کردن به دست هایش نیست، در مقابل دید او یک اسباب بازی بگذارید. آن قدر این کار را تکرار کنید تا سعی کند اسباب بازی را بردارد.

9- بازی های تقلیدی

تقلید یکی از روش های رشد کودک است و برای همین باید او را تشویق کنید که از همان ابتدا حرکات و رفتار شما را تقلید کند. هنگامی که کودک شما روی کمرش دراز کشیده باشد یا در صندلی بلند خود نشسته باشد، به طوری که چشم هایتان را ببیند، برای جلب توجهش جلوی او بنشینید. سبابه ی خود را جلوی چشم هایش از راست به چپ حرکت بدهید و سپس سر را هم از راست به چپ حرکت بدهید. هنگامی که توجهش را جلب کردید، حرکت سر را ادامه بدهید.

خواهید دید که کودک شما بعد از چند بار سعی در تقلید کردن از شما خواهد داشت.

بازی های دیگر

به چشمان کودک نگاه کنید و قیافه ای نگران یا ناراحت به صورت خود بدهید (لبها به طرف پایین، پیشانی مچاله) و به تدریج شروع کنید به عوض کردن چهره تا یک لبخند باز روی لبهایتان ظاهر شود. خواهید دید که کودک شما نیز لبخند می زند.

به چشمان کودک نگاه کنید و با لبخند، یک لفظ ساده مثل"آه" یا "اوه" را تلفظ کنید. این کار را بدون عوض کردن لفظ تکرار کنید (همان الفاظ را تکرار کنید) و لبخند باقی بماند تا کودک آن چه را که تلفظ کردید، تکرار کند.