نحوه شیردهی به نوزاد نارس، چگونه است؟

بهترین تغذیه برای نوزاد زودرس، شیر مادر خودش است. در ادامه این مطلب با ضرورت شیر مادر برای نوزادان زودرس، چگونگی شیردهی به نوزاد زودرس و راهکارهای رفع مشکلات شیردهی به نوزاد زودرس آشنا خواهید شد.شیردهی برای همۀ کودکان مزایای فوق‌العاده‌ای دارد، اما اگر کودکتان زودتر به دنیا آمده است، شیردهی اهمیت بیشتری هم پیدا می‌کند، زیرا بدن شما به طور طبیعی شیری می‌سازد که ویژۀ تغذیۀ نوزاد زودرستان ساخته شده است، بنابراین بهترین تغذیه برای نوزاد زودرس، شیر مادر خودش است. همچنین نیازهای تغذیه‌ای نوزادان زودرس با نوزادانی که در موعد مقرر تولدشان به دنیا آمده‌اند تفاوت دارد و رشد این نوزادان لازم است با همان روند رشد داخل رحمی ادامه پیدا کند و نیاز آنان به انرژی و پروتئین بیشتر از نوزادان دیگر است. در این مطلب می‌توانید با ضرورت شیر مادر برای نوزادان زودرس، چگونگی شیردهی به نوزاد زودرس و راهکارهای رفع مشکلات شیردهی به نوزاد زودرس آشنا شوید.

ضرورت شیردهی با شیر مادر به نوزاد زودرس

شیر مادر برای نوزادان زودرس، کالری، ‌پروتئین و ویتامین‌های اضافی به همراه دارد. علاوه بر این، سلول‌های زندۀ موجود در شیر مادر که می‌توانند از کودکان در مقابل عفونت محافظت کنند، ممکن است در مورد نوزادان زودرس اهمیت بیشتری داشته باشند. نوزادان زودرس ریسک بالاتری برای ابتلا به عفونت دارند، زیرا یکی از نکات مهم این است که دستگاه ایمنی بدن آنها تکامل نیافته است. شیر خشک‌ها و مکمل‌هایی به طور اختصاصی برای نوزادان زودرس وجود دارد، اما هیچ‌کدام نمی‌تواند پادتن‌ها و دیگر عوامل ایمنی‌ای را برای نوزاد فراهم کند که در شیر شما وجود دارد و برای یک نوزاد زودرس بسیار مفید است.

همچنین نوزادان زودرسی که در دوران رشد کامل خود با شیر مادر تغذیه شده‌اند، کمتر احتمال دارد در نوجوانی به فشار خون بالا یا بسیاری از بیماری‌های غیرواگیر دیگر مبتلا شوند. همین‌طور شیر مادر در پیشگیری از انتروکولیت نکروزان در نوزادان زودرس مؤثر است. اما این موضوع که نوزادتان بتواند فوراً پس از تولد از سینۀ شما شیر بخورد، با سن جنینی‌اش یعنی هفته‌ای از بارداری که کودک در آن متولد شده و سلامت عمومی او در ارتباط است.

فرایند بسیاری از بیمارستان‌ها این است که تغذیۀ نوزادان خیلی زودرس با شیر دوشیده‌شدۀ مادر و از طریق یک روش تغذیه با لولۀ تغذیه‌ای بینی و معده که گاواژ نامیده می‌شود انجام می‌گیرد. این کار برای آن است که اطمینان حاصل شود اگر نوزاد برای مکیدن سینۀ مادر یا شیشه‌شیر خیلی زودرس است، بتواند حداکثر مواد مغذی را دریافت کند. براى تغذیه از راه لولۀ معده، اصول بهداشتی در دوشیدن و جمع‌آورى شیر دوشیده‌شده به دقت رعایت خواهد شد و شیر در ظروف تمیز شیشه‌ای یا پلاستیکی در یخچال نگهداری می‌شود.

چگونگی شیردهی به نوزاد زودرس

شیردادن به نوزاد در نوزادان زودرس با سن داخل رحمی بیشتر از ۳۲ هفته مثل تمام نوزادان دیگر و در صورت مناسب بودن وضعیت بالینی مادر و نوزاد بعد از تولد، از سینۀ مادرشان شروع می‌شود. اما در نوزادانی با سن داخل رحمی کمتر از ۳۲ هفته معمولاً شروع تغذیه با شیر دوشیده شدۀ مادر از طریق سرنگ، قاشق، فنجان مخصوص نوزاد یا در صورت نیاز با لولۀ معده است. هر وعده تغذیه با لولۀ معده به مدت ۲۰ تا ۲۵ دقیقه خواهد بود و تا زمانی که شیرخوار در بیمارستان بستری است، مادر هم در کنار او در بیمارستان می‌ماند. بهترین وضعیت بعد از اتمام تغذیه در نوزادان زودرس، خوابیده به شکم یا به پهلوی راست و در نوزادان رسیده به پهلوی راست است.

باید پس از هر شیردهی، همچنان شیرتان را بدوشید تا هم‌ سطح تولید شیرتان را بالا نگه دارید و هم بتوانید شیر لازم برای هر گونه وعده‌های تغذیۀ مکمل با شیرتان را در شیشه شیر داشته باشید.

والدین نوزادان زودرس با کارکنان بیمارستان که مراقبت از فرزندتان را به عهده دارند، همکاری نزدیکی خواهند داشت تا طبق یک برنامه، شیر دوشیده‌شدۀ مادر به نوزاد داده شود. همچنین ممکن است بسیاری از نوزادان زودرس به محض تولد، برای خوردن شیر مادرشان از سینه در بیمارستان آمادگی نداشته باشند و تا زمانی که از طریق تغذیه با شیر مادر یا شیر خشک، شروع به افزایش ‌وزن نکرده‌اند، مرخص نخواهند شد.

اگر نوزادتان پس از تولد، هنوز برای شیر خوردن خیلی کوچک است، کار اول شما تحریک تولید شیر در سینه و حفظ میزان تولید شیر خواهد بود. مؤثرترین و راحت‌ترین راه برای این کار استفاده از یک شیردوش دو سر برای پمپ کردن و دوشیدن شیر است که پزشک و پرستاران در این کار به شما کمک خواهند کرد. وقتی نوزادتان آمادۀ شیر خوردن از سینه شد، یادگیری سینه‌گیری و مکیدن برای او می‌تواند دشوار باشد. بیشتر نوزادان رفلکس مکیدن، بلعیدن و تنفس را که برای تغذیه حیاتی است، تا سن ۳۲ هفتگی جنینی خود که در رحم هستند، ندارند.

وقتی نوزادتان توانست شیر خوردن از سینه را آغاز کند، لازم است مادران به دفعات زیاد به آنها شیر بدهند، گرچه ممکن است تا زمانی که کمی بزرگ‌تر می‌شوند و به موعد تعیین‌شدۀ زایمان شما و تولدشان نزدیک‌تر ‌شوند، نتوانند شیر زیادی بخورند. به همین دلیل، شما باید پس از هر شیردهی، همچنان شیرتان را بدوشید تا هم‌ سطح تولید شیرتان را بالا نگه دارید و هم بتوانید شیر لازم برای هر گونه وعده‌های تغذیۀ مکمل با شیرتان را در شیشه شیر داشته باشید. برای نوزاد زودرس ممکن است لازم باشد که شیوه‌های مختلف نگه داشتن سینه را امتحان کنید. پرستاران بیمارستان ممکن است بتوانند در زمان شیردهی به شما کمک کنند. همچنین برای شروع به تغذیۀ کمکی با شیر خشک و اطمینان از اینکه کودکتان فقط با خوردن شیر از سینه، شیر کافی و مورد نیازش را دریافت می‌کند یا خیر می‌تواند کمی سخت باشد که لازم است با پزشکتان در این مورد مشورت کنید و از او کمک بگیرید.

راهکارهای پیش‌بینی و فهمیدن گرسنگی نوزاد زودرس

یک قانون کلی در مراقبت از نوزادان زودرس محدود کردن میزان گریۀ آنها بر مبنای این تئوری است که گریه کردن، انرژی‌ای را که می‌تواند صرف رشد نوزاد شود هدر می‌دهد. البته وقتی بی‌صبرانه منتظرید که نوزادتان گرسنگی یا ناراحتی‌اش را با گریه به شما بگوید، این نوع مراقبت سخت‌تر می‌شود، بنابراین شما باید یاد بگیرید که گرسنگی فرزندتان را به مرور پیش‌بینی کنید.

برخی از راهکارهای موجود برای رفع این مشکل در بیمارستان و بعد از بردن کودکتان به خانه شامل موارد زیر است

توجه به رفتار نوزاد: شما می‌توانید با توجه دقیق به سرنخ‌های رفتاری فرزندتان شروع کنید. برای به حداقل رساندن گریه‌ها و به حداکثر رساندن شیری که نوزاد می‌خورد، لازم است بفهمید که کودکتان چه زمانی می‌خواهد شیر بخورد و چه زمانی برای وعدۀ شیردهی بعدی آماده خواهد بود.

وزن کردن نوزاد: شما می‌توانید یک ترازوی دیجیتال بخرید تا بتوانید قبل و بعد از وعده‌های شیردهی او را در خانه وزن کنید و ببینید چه میزان شیر خورده است. فقط ابتدا لازم است در مورد شیوۀ وزن‌گیری نوزاد با پزشکتان مشورت کنید تا این کار را به روش درستش انجام دهید.

تعداد دفعات شیردهی: تلاش کنید حدوداً هر دو تا سه ساعت یک بار، یعنی حداقل هشت بار در هر ۲۴ ساعت، به نوزاد شیر بدهید. این برنامه انعطاف‌پذیر است و اگر نوزادتان فقط دو ساعت پس از شیر خوردن،‌ گرسنه به نظر می‌رسد، حتماً اجازه دهید دوباره شیر بخورد. بیدار کردن کودک برای شیر خوردن هم اشکالی ندارد. در واقع، به هم زدن خواب کودک ممکن است باعث تحریک غریزۀ مکیدنش شود.

زندگی یک نوزاد زودرس نیز مثل تمام نوزادان دیگر چیزی بیشتر از شیر خوردن و خوابیدن نیست و هر زمانی که نوزادتان در حال شیر خوردن نیست، لازم است به این فکر کنید که چگونه او را با یک روش درست و راهکارهای موجود و مناسب، ترغیب به شیر خوردن کنید.