انواع شیر خشک، فواید آن چیست؟

باید با توجه به وضعیت نوزاد بهترین نوع شیرخشک مناسب با آن زیر نظر متخصص کودکان مصرف شود. مثلا بعضی نوزادان به لاکتوز شیر حساسیت دارند برای آنها شیر فاقد لاکتوز که از پروتئین سویا تهیه شده است استفاده می شود و اگر باز هم این شیر را تحمل نکند از شیرخشکی که پروتئین آن هیدرولیز و به اسید های آمینه و لیپید تبدیل شده مانند (شیر خشک نوترامیژن) استفاده می شود در این مقاله در مورد بهترین نوع شیرخشک توضیحاتی داده می شود.

تغذیه با شیر مادر بهترین منبع تغذیه نوزاد است. شیر مادر یک رژیم غذایی متعادل و ایده ال است که کودک را در برابر بیماریها محافظت می کند. ترکیبات آنزیمی شیر مادر سبب کاهش التهابات روده و افزایش مقاومت در برابر ویروس ها می شود. ولی وقتی به هر علتی (شیمی درمانی، ایدز) و یا مرگ مادر، شیر خشک دادن به نوزاد تنها انتخاب است.

شیرخشک ها اکثراً از شیرگاو یا سویا تهیه می شود یک سری شیرخشک ها را از ابتدای تولد می توان مصرف کرد مانند (Formula infant ) ولی یک سری شیر ها مانند ( follow up formola ) هستند که از ۶ ماهگی استفاده می شوند.

در شیرخواران بالای یک سال که تغذیه مصنوعی دارند می توان از شیر گاو به جای فورمولا استفاده کرد ولی باید مواظب مقدار آهن و ویتامین های شیر خوار باشیم زیرا شیر گاو، آهن و ویتامین کمتر از بهترین نوع شیرخشک دارد. قند شیر مادر از لاکتوز است ولی قند شیر خشک از لاکتوز و گلوکز است و همین گلوکز موجود در شیرخشک باعث چاقی در کودکان می شود.

انواع بهترین نوع شیرخشک

شیرخشک نان (NAN)

این شیر خشک در کارخانه نستله تهیه شده است و دارای ترکیبات ( لاکتوز، انواع روغن های ( کلزا، نارگیل، ذرت، روغن آفتابگردان )، شیرگاو خامه گرفته، سیترات پتاسیم، سیترات کلسیم، روغن ماهی، کلرید سدیم، لستین سویا، کلرید کلسیم، ویتامین ها، فسفات پتاسیم، ال کارنیتین، پانتوتنات کلسیم، سولفات مس، سولفات منگنز، سلنات سدیم و بیوتین) و در این شیر ترکیب روغن هایی که جانشین چربی شیر گاو شده است سبب کاهش ناراحتی های گوارشی نوزاد می شود ترکیبات آن شبیه شیر مادر است و در نوزادان کامل مصرف می شود. باید توجه داشت که در نوزادان نارس با وزن کمتر از ۱۵۰۰ گرم مصرف نشود.

شیرخشک پری نان (PRE-NAN)

در نوزادان نارس با وزن کمتر از ۲۵۰۰ گرم استفاده می شود این شیر آهن و لاکتوز کمتری دارد. تفاوت این شیرها در میزان انرژی که در واحد گرم تولید می کنند می باشد.

شیرخشک های GUIGOZ, DYNAMILK, HUMANA, BIOMED, NINI هم مانند شیرخشک نان از بدو تولد مصرف می شوند.

شیرخشک مولتی (MULTI)

این شیرخشک ساکاروز و گلوتن ندارد و در نوزادانی که در اثر ساکاروز، لاکتوز و گلوتن دچار اسهال می شوند توصیه می شود. این شیرخشک دارای چربی از بهترین نوع اسید چرب ضروری می باشد.

شیرخشک سیمیلاک (SIMILAC)

سدیم این شیر کمتر از شیر مادر است و در نوزدان دارای بیماری CHF و فشار خون بالا و ناراحتی کلیه استفاده می شود ولی مدت کوتاهی می توان از آن استفاده کرد زیرا اختلالات الکترولیتی ایجاد می کند.

شیرخشک های لوفنالاک و انفامیل ENFAMIL, LOFENALAC

این شیرخشک ها دارای روغن نارگیل، مواد معدنی، ویتامین ها، لاکتوز است ولی سدیم کمی دارد و مانند شیرخشک سیمیلاک در نوزادانی که باید نمک کمتری مصرف کنند و دچار بیماری فنیل کتونوری هستند مصرف می شود و مقدار نمک آن یک هفتم نمک شیر مادر است.

شیرخشک NURSOY

در نوزادانی که به ترکیبات ذرت حساسیت دارند مصرف می شود زیرا این شیرخشک فاقد ترکیبات ذرت است

شیرخشک AL-110

این شیر خشک پروتئین هیدرولیزه شده کازئین دارد ولی فاقد لاکتوز است و در نوزادان با عدم تحمل لاکتوز، اختلالات دستگاه گوارش و اختلال در جذب پروتئین سویا استفاده می شود در نوزادان با وزن کم سبب افزایش وزن و جذب بهتر کلسیم می شود.

شیرخشک BIOMIL SOY, PROSOBEE

پروتئین این شیرخشک ها از پایه سویا است و در نوزادانی که به گلوتن، ساکاروز موجود در شیر مادر یا شیر گاو حساسیت دارند و دچار اسهال می شوند مصرف می شود.

شیرخشک ایزومیل (ISOMIL)

در نوزادانی که اختلالات ساکاروز دارند مصرف می شود.

شیرخشک های SOYALAC

شیرخشک سویالاک فاقد لاکتوز است و در نوزادان گالاکتوزمی مصرف می شود.

شیر سویا (Soy milk)

شیر سویا از دانه سویا بدست می آید و برای کسانی که شیر را تحمل نمی کنند مناسب است زیرا آنها به علت نداشتن آنزیم لاکتاز، عدم تحمل به لاکتوز دارند. و در سینوزیت و کسانیکه آلرژی غذایی دارند مناسب است شیر سویا قابلیت هضم بیشتری نسبت به شیر گاو دارد و دلیل آن این است که شیر حیوان برای هضم نیاز به آنزیم لاکتوز در بدن دارد ولی شیر سویا برای هضم نیاز به این آنزیم ندارد. این ماده غذایی برای کودکان ، افراد مسن و تمام کسانیکه بیمار هستند مناسب است.

علاوه بر آن شیر سویا با کلسیم غنی می شود و در زنان یائسه، مردان مسن و کسانیکه پوکی استخوان دارند مناسب است خوردن یک وعده ۲۵۰ گرم از شیر سویا ۵۰ درصد از نیاز روزانه کلسیم را تامین می کند و فراموش نکنید که این ماده غذایی غنی از فسفر است که یک ماده معدنی بسیار مهم برای بدن و بعد از کلسیم برای تشکیل استخوان ضروری است سویا یک غذای بسیار جالب برای گردش خون است جایگزین کردن این ماده غذایی برای تامین پروتئین ۲۰ درصد کلسترول خون را کاهش می دهد ایزوفلاونوئید موجود در آن نه تنها کلسترول و تری گلیسرید خون را پایین می آورد بلکه انعطاف پذیری شریان ها را افزایش داده و به راحتی به گردش خون کمک می کند. مقدار پتاسیم موجود در آن در مقابل سدیم، دلیل آن است که رژیم غذایی شیر سویا برای احتباس مایعات بسیار مناسب است و محتوای منیزیم همراه پتاسیم موجود در آن، در درمان فشار خون شریانی ایده آل است پتاسیم یک ماده معدنی است که برای حفظ قلب، اعصاب و کلیه ها مهم است.

مطالعات انجام شده در ژاپن ( جاییکه مردم مقدار زیادی سویا می خورند ) نشان داده است که مصرف روزانه یک کاسه سوپ سویا شانس ابتلا به سرطان معده را به یک سوم کاهش می دهد مقدار کم استروژن موجود در سویا باعث خاصیت ضد سرطانی آن است ایزوفلاونویید های ( دارای خاصیت آنتی اکسیدان ) موجود در سویا در متوقف کردن رشد سلولهای سرطانی مخصوصاً سرطان پروستات، رحم، روده بزرگ و پستان موثر است. Diadzein و Genisteinو دیگر فیتواستروژن های ( استروژن های بسیار ضعیف ) موجود در سویا در دوران یائسگی از پوکی استخوان که به علت کمبود استروژن ایجاد می شود جلوگیری می کند و اگر از قبل از یائسگی شروع شود از پوکی استخوان و عوارض یائسگی جلوگیری می کند.

شیر سویا در بیمارن دیابتی توصیه می شود زیرا با آزاد کردن قند به صورت تدریجی، باعث تثبیت سطح قند در خون می شود.

شیرخشک های LOFENALAC, PHENYL FREE

از این شیرخشک ها در نوزادان مبتلا به فنیل کتونوری استفاده می شود.

شیرخشک MSUD

شیرخشک ام اس یو دی ۱ و ۲ در بیماری ادرار شربت افرا مصرف می شود این بیماری نادر است و یک اختلال متابولیک است که از والدین به صورت اتوزومال مغلوب به ارث می رسد. وقتی هر دو والدین ناقل باشند ۲۵ درصد احتمال دارد که کودک MSUD شود و اگر یکی از والدین بیماری را داشته باشد به احتمال ۵۰ درصد فرزند هم گرفتار می شود.

در این بیماری بدن نمی تواند پروتئین های موجود در شیر را بشکند و کودک پروتئین ها را هضم نمی کند و این آمینواسیدها همراه با مواد سمی دیگر باعث آسیب به بدن می شود. علائم و نشانه ها در مدت کوتاهی پس از تولد با شروع مصرف شیر از پستان مادر شروع می شود.

درمان فوری برای جلوگیری از عقب ماندگی ذهنی و مشکلات دیگر نیاز است بسیاری از کودکان نیاز به خوردن یک رژیم غذایی بسیار کم پروتئین و برای یک رژیم غذایی که شامل پروتئین و مواد مغذی و انرژی لازم برای فرزندتان است به یک متخصص تغذیه مراجعه کنید درمان مادام العمر با یک رژیم غذایی MSUD ضروری است به علت اینکه در این بیماری ادرار، پوست و عرق بدن کودک بوی شربت افرا می دهد به این نام معروف است و ابتدا با بهانه گیری، امتناع از خوردن شیر، کاهش وزن بدن، تنفس نامنظم و کم شدن بعضی از واکنش ها شروع می شود.

و در مراحل پیشرفته علائمی مانند واکنش های تاندونی، تشنج و اختلالات مغزی و آسیب های عصبی دائمی می شود که با تشخیص و درمان در مراحل اولیه می توان از مرگ جلوگیری کرد. لذا با تشخیص این بیماری کودک باید از این شیر بخورد این شیر شامل اسید های آمینه ضروری و غیر ضروری، کربوهیدرات، چربی، ویتامین، مواد معدنی و عناصر کمیاب ( از جمله آهن، سلنیوم و کروم ) این شیرخشک در هر ۱۰۰ گرم پودر ۱۳ گرم پروتئین دارد. و در هر ۱۰۰ گرم پودر ۴۷۵ کالری انرژی دارد.

توصیه می شود برای دادن شیرخشک به نوزاد با متخصص کودکان مشورت کنید

خطرات تغذیه با شیر خشک

تاریخ مصرف شیر خشک ها ۲ سال است، از خرید شیر هایی که تاریخ مصرف شان گذشته است، بپرهیزید.

هنگام تهیه بهترین نوع شیرخشک از مقدار گفته شده روی برچسب قوطی استفاده کنید و از مصرف کم پودر، جهت صرفه جویی کردن که باعث سوء تغذیه کودک و کاهش رشد آن می شود، بپرهیزید و همچنین از مصرف زیاد آن که عدم تحمل غذا و ایجاد اسهال، استفراغ و بیماری های گوارشی را به دنبال دارد، خودداری کنید.

اندازه توده های کازئین موجود در شیر خشک بزرگ تر ازشیر مادر و هضم آن برای شیر خوار مشکل تر است. مقدار زیاد املاح موجود در آن باعث ایجاد چاقی و افزایش اسمولاریته سرم می شود.

از دیگر اختلالاتی که در فرمولاخوران ایجاد می شود، اسهال است، که بیشتر به دلیل نداشتن مواد مصونیت زا در شیرخشک ها است. همچنین چاقی این کودکان در آینده امکان بروز بیماری های قلب و عروق را فراهم می سازد.

همچنین میزان ابتلا به آسم، اگزما و مرگ های ناگهانی در شیر خشک خواران شایع تر است.