دیافراگم برای جلوگیری از بارداری، دانستنی‌های لازم

دیافراگم ها وسایلی هستند که در داخل مهبل زن قرار داده می شوند تا از ورود اسپرم به رحم و ایجاد حاملگی جلوگیری شود. حداکثر معروفیت و استفاده از این دیافراگم ها در سال (۱۹۵۹ حدود ۴۰ سال پیش) بود و به طور کلی در کشورهای توسعه نیافته، کمتر معروف شده اند. در کلمبیا فقط ۱ درصد کسانی که از روش های پیشگیری حاملگی بهره می جویند از دیافراگم استفاده می کنند و در آفریقا و خاورمیانه میزان استفاده کمتر از سایر نقاط جهان است.

دیافراگم برای جلوگیری از بارداری
برای استفاده از دیافراگم باید ۲ شرط وجود داشته باشد: اول این که زن، هوش و فرهنگ کافی برای یادگیری نحوه ی قرار دادن دیافراگم در مهبل خود را داشته باشد و دوم این که قبلا فرزندی به دنیا آورده باشد؛ چرا که قرار دادن دیافراگم برای زنانی که تا به حال زایمان نکرده اند چندان رضایت بخش نیست. به طور کلی نکته ی بسیار مهم که در همین ابتدا باید به آن اشاره شود آن است که دیافراگم به تنهایی برای جلوگیری از بارداری کافی نیست و باید همیشه همراه با کرم یا ژل ضد بارداری بکار رود.
انواع دیافراگم های مهبلی: توجه داشته باشید که پیش از مصرف انواع دیافراگم های مهبلی حتما به تاریخ ساخت دیافراگم یا کلاهک توجه کنید، چرا که مدت مصرف آنها محدود است. اینک به توضیح هریک از انواع دیافراگم و کلاهک ها می پردازم.
دیافراگم: دیافراگم، رایج ترین وسیله ی مسدود کننده ی مهبل است که برای جلوگیری از حاملگی به ویژه در کشورهای غربی بکار می رود و برای اکثر زنان، راحت ترین وسیله می باشد. دیافراگم از یک پرده ی محدب نازک با یک لبه ی ضخیم تشکیل شده است که در داخل لبه ی آن یک حلقه فلزی وجود دارد. دیافراگم ها در اندازه های مختلف ساخته می شوند و از قطر ۴۵ میلی متر تا قطر ۱۰۵ میلی متر هستند. ارتفاع گنبد دیافراگم بستگی به کارخانه ی سازنده ی آن دارد.
کلاهک گنبدی: این کلاهک، یک نیم کره ی لاستیکی یا پلاستیکی سفت است که بطور وارونه در مهبل قرار می گیرد و باید کاملا بالا برده شود تا در ست بر روی گردن رحم قرار گیرد و آن را بپوشاند. مرکز این کلاهک نازک و اطراف آن ضخیم است و فاقد حلقه ی فلزی می باشد. سه نوع کلاهک گنبدی وجود دارد: ۴۵ میلی متری، ۴۸ میلی متری و ۵۱ میلی متری.
کلاهک گردنی: این کلاهک شبیه انگشتانه است و از جنس لاستیک می باشد و مانند کلاهک گنبدی گردن رحم را می پوشاند. کلاهک گردنی نیز بسته به قطر آن دارای سه یا چهار نوع (از ۲۲ تا ۳۱ میلی متر) است.
کلاهک و یمول: این کلاهک از جنس لاستیک نسبتا سفتی است که اطراف آن ضخیم تر و پهن تر می باشد. کلاهک و یمول در اندازه های ۴۲ و ۵۵ میلی متری ساخته می شود. مزایای این کلاهک آن است که در هنگام مقاربت احتمال جابه جا یا خارج شدن آن کمتر است و نیز برای مرد مزاحمت ایجاد نمی کند. برای زنان چندزا بهتر است بجای دیافراگم یا کلاهک های دیگر، از این نوع استفاده کنند.
طرز استفاده از دیافراگم یا کلاهک: اولین بار که خانم تصمیم به استفاده از دیافراگم یا کلاهک می گیرد باید توسط پزشک متخصص، در وضعیت خوابیده به پشت یا به پهلوی چپ، دستگاه تناسلی وی معاینه شود و دیافراگم یا کلاهک مناسب برای وی انتخاب شود. اگر دیافراگم یا کلاهک کوچک تر از اندازه ی لازم باشد نمی تواند به خوبی از نفوذ اسپرم و پیدایش حاملگی جلوگیری کند و نیز ممکن است در هنگام مقاربت از محل خود جابه جا شود و خارج گردد، اگر دیافراگم یا کلاهک، بزرگتر از اندازهی لازم باشد موجب درد و ناراحتی می شود.
برای گذاشتن دیافراگم باید حتما شرایط زیر وجود داشته باشند :
1- افتادگی شدید رحم وجود داشته باشد.
۲- سفتی مهبل کافی باشد و سیستوسل شدید وجود نداشته باشد.
٣- زن قادر باشد که در مواقع لازم، با انگشت خود دهانه ی رحم را لمس کند.
برای گذاشتن کلاهک گردنی با کلاهک و یمول باید شرایط زیر حتما وجود داشته باشند:
١- زن قادر باشد که در مواقع لازم، با انگشت خود دهانه ی رحم را لمس کند.
۲- گردن رحم به قدر کافی طویل باشد که بتواند کلاهک را نگه دارد.
٣- دهانه ی رحم کاملا سالم، بدون زخم و تغییر شکل باشد.
کلاهک گنبدی معمولا در مواردی انتخاب می شود که استفاده از دیافراگم یا کلاهک گردنی دشوار باشد. اولین بار باید یک پزشک متخصص یا فرد مجرب دیافراگم یا کلاهک را در مهبل زن قرار دهد و نحوهی قرار دادن آن را به فرد آموزش دهد.
سپس در موارد بعد، خود زن باید در هنگام مقاربت، ابتدا با انگشت، دهانه ی رحم خود را لمس کند و سپس وسیله را در مهبل قرار دهد اقوام دهانه ی رحم درست مثل نوک بینی است. اکثر زنان در وضعیت ایستاده و بلند کردن یک پا، راحت تر می توانند دیافراگم یا کلاهک را در مهبل قرار دهند. اگر وسیله به خوبی در محل خود قرار گرفته باشد نباید زن آن را احساس کند و یا احساس ناراحتی یا درد داشته باشد.
پس از قرار دادن دیافراگم یا کلاهک باید حتما ژل یا کرم ضد بارداری نیز در مهبل ریخته شود. پس از مقاربت، باید وسیله را از مهبل خارج کرد. توجه داشته باشید که حداکثر فاصلهی زمانی بین قرار دادن وسیله در مهبل تا انجام آمیزش جنسی نباید از ۲ ساعت تجاوز کند و نیز حداقل تا ۶ ساعت پس از اتمام مقاربت نباید وسیله را از مهبل خارج کرد.
زنانی که مقاربت جنسی مرتب دارند باید هر ۳ ماه یکبار توسط پزشک معاینه شوند چرا که ممکن است به دیافراگم یا کلاهک بزرگتری نیاز داشته باشند. در صورت استفاده ی صحیح از دیافراگم یا کلاهک مناسب همراه با کرم ضدبارداری، خطر حاملگی در حدود ۲ تا ۴ درصد خواهد بود ولی عملا در اکثر موارد، خطر حاملگی ۱۰ تا ۲۰ درصد است چرا که غالبا بطور صحیح استفاده نمی شود.
فایده ی دیگر دیافراگم یا کلاهک این است که در صورت مصرف دراز مدت از بروز سرطان دهانه ی رحم تا حدود زیادی جلوگیری می کند و خطر آن را نسبت به زنان دیگر تقریبا ۲۰ برابر کاهش می دهد. یکی دیگر از فواید دیافراگم یا کلاهک و کرم ضد بارداری آن است که از بروز بیماریهای مقاربتی تا حدود زیادی پیشگیری می کند. در یکی از مطالعات اخیر، معلوم شده است که در صورت استفاده از این وسایل، خطر پیدایش اشکالات مادرزادی در جنین به مقدار بسیار جزئی وجود دارد. اشکال اصلی دیافراگم آن است که برای اکثر زنان، ناراحت کننده است و گذاشتن آن خیلی مشکل خواهد بود و نیز اثر ضد بارداری زیادی ندارد.