سنگ صفرا در بارداری، علائم و مشکلات

اگر چه کیسه صفرا شما ممکن است در حالت عادی کوچک باشد، اما می تواند در دوران بارداری شما را با مشکل مواجه کند. تغییرات در دوران بارداری می تواند روی عملکرد کیسه صفرا اثر کند.

کیسه صفرا چگونه فعالیت می کند؟
کیسه صفرا یک اندام کوچک به شکل گلابی است که دقیقاً در پایین کبد قرار دارد. کیسه صفرا یک اندام ذخیره ای است به صورتی که اسیدهای صفراوی اضافه تولید شده توسط کبد را که در هضم چربی های بدن کمک می کند، ذخیره می کند. وقتی فردی غذایی با میزان چربی بالا مصرف می کند، کیسه صفرا، اسید صفراوی را در داخل روده کوچک آزاد می کند.
متاسفانه این فرایند، فرایندی یکپارچه نیست و مواد اضافی می توانند سنگهای سفتی را در کیسه صفرا ایجاد کنند. این فرایند باعث می شود که اسید از کیسه صفرا به راحتی آزاد نشده و مشکل ایجاد کند. وجود سنگ کیسه صفرا نه تنها از حرکت اسید ممانعت بعمل می آورد، که می تواند التهاب ایجاد کند. این حالت سنگ کیسه صفرا یا به عبارت علمی کوله سیستیت گفته می شود.
اگر این حالت درد شدیدی ایجاد کند، نیاز به جراحی اورژانس است. از آنجایی که کیسه صفرای شما باید یک اندام ذخیره ای مناسب باشد اگر نتواند چنین نقشی را به درستی ایفا کند و شما را با مشکل مواجه کند، پزشک می تواند آن را با جراحی خارج کند.
شما الزامی به داشتن کیسه صفرا برای ادامه زندگی ندارید زیرا بدن شما خود را با تغییرات گوارشی که پس از خارج کردن کیسه صفرا اتفاق می افتد، تطبیق می دهد.

چگونه بارداری عملکرد کیسه صفرا را تحت تاثیر قرار می دهد؟
زنان بیشتر از مردان دچار سنگ کیسه صفرا می شوند و زنان باردار در معرض خطر بالاتری هستند زیرا استروژن بیشتری در بدن آنها تولید می شود.
افزایش استروژن در بدن می تواند به افزایش کلسترول در کیسه صفرا منجر شده و انقباضات کیسه صفرا را کاهش دهد. این حالت کلستاز در حاملگی نامیده می شود و به این معنی است که اسید صفراوی نمی تواند به راحتی از کیسه صفرا فرار کند.
کلستاز بارداری با افزایش خطر عوارض بارداری همراه است.
مثالهای این عوارض عبارتند از: دفع مکونیوم (مدفوع جنین) قبل از زایمان که می تواند تنفس جنین را تحت تاثیر قرار دهد. زایمان زودرس و مرگ جنین.

علائم مشکلات کیسه صفرا در بارداری
کلستاز بارداری می تواند علائم خاصی را در بارداری ایجاد کند.
خارش شدید (شایعترین علامت)

ادرار تیره تر از معمول.
کلستاز بارداری می تواند علائم زیر را ایجاد کند. این حالات معمولاً پس از مصرف غذا با حجم زیاد چربی رخ داده و در حدود یک ساعت طول می کشد.
چهره زرد شده، تهوع، درد در ناحیه بالایی سمت راست یا میانه بدن در واقع در محلی که کیسه صفرا واقع شده است. ( این درد می تواند حالت کرامپی خارش دار مبهم یا تیز باشد.)
اگر درد در طی چند ساعت برطرف نشد می تواند نشانه اوضاع وخیم کیسه صفرا باشد. با پزشکتان در خصوص علائم صحبت کنید. بسیاری از زنان باردار بدون بروز هیچ علامتی دچار این مشکل می شوند و به سنگ کیسه صفرای خاموش مبتلا می شوند.
این حالت عملکرد کیسه صفرا را تحت تاثیر قرار نمی دهد. اما در صورتی که علائم ظاهر شود، حمله کیسه صفرا می باشد. گاهی علائم پس از یک تا دو ساعت برطرف می شود و گاهی ادامه دار است.
اگر علائم زیر را به مدت بیش از یک تا دو ساعت تجربه کردید، حتماً به اورژانس مراجعه کنید.
لرز و یا تب خفیف
ادرار تیره
ظاهر زرد
مدفوع بی رنگ
تهوع و استفراغ
درد معده که بیش از 5 ساعت به طول بینجامد.
این علائم نشانه التهاب کیسه صفرا است.
حتی اگر علائم را تجربه کردید و تصور کردید که دچار حملات کیسه صفرا شده اید و در حال حاضر علائم برطرف شده، حتماً با پزشکتان در این خصوص مشورت کنید. پزشک ممکن است لازم بداند که فرزند شما را نیز مورد بررسی قرار دهد. متاسفانه یک بار حمله احتمال بروز مجدد آن در دوران بارداری افزایش می دهد.

درمان مشکلات کیسه صفرا در باردرای
درمان کلستاز در بارداری، پزشک ممکن است درمان دارویی را جهت خارش حین بارداری تجویز کند. در منزل، نشستن در آب ولرم و نه گرم چون آب گرم به جنین آسیب می زند، می تواند در کاهش علائم خارش کمک کند. استفاده از کمپرس سرد می تواند خارش را برطرف کند.
به خاطر داشته باشید که گاهی برخی درمان ها مثل آنتی هیستامین یا کرم هیدروکورتیزون در درمان خارش موثر نیست که این کرم های می تواند برای جنین خطرآفرین باشد، در حین بارداری، بهتر است از آنها دوری کنید. خطر بالایی برای عوارض بارداری با کلستاز وجود دارد به همین دلیل پزشک در 37 هفتگی معمولاً ختم بارداری را توصیه می کند.

درمان سنگ کیسه صفرا در بارداری
اگر خانمی سنگ کیسه صفرا که علائم شدید ایجاد نکرده داشته باشد، صبر کردن همراه با دقت به علائم توصیه می شود. اما سنگی که از خالی شدن کیسه صفرا ممانعت بعمل می آورد و یا باعث عفونت می شود نیاز به جراحی دارد. انجام جراحی در بارداری یک درمان ارجح نیست اما امکان اینکه با وجود جراحی جنین حفظ شود هم وجود دارد. خارج کردن کیسه صفرا دومین علت جراحی غیر بارداری در دوران بارداری است. اولین علت جراحی غیربارداری این دوران، خارج کردن آپاندیس است.
حدود یک و نیم تا دو سوم زنان با تجربه کلستاز در بارداری مجدد در بارداری بعدی دچار آن می شوند.
مصرف غذای سالم، با چربی کم در بارداری می تواند خطر علائم کیسه صفرا را تخفیف دهد. این روش باعث می شود سلامت شما و جنین شما حفظ شود. اما در صورت وجود علائم حتماً به پزشکتان بگویید.