آموزش شستشوی نوزاد، مو به مو
حمام نوزاد علاوه بر حفظ پاکیزگی نوزاد شیرخوار، تحریک پوستی او را نیز تأمین و فراهم می‌کند.
حمام نوزاد (Baby bath) علاوه بر حفظ پاکیزگی نوزاد شیرخوار، تحریک پوستی او را نیز تأمین و فراهم می‌کند.
در فصل تابستان استحمام نوزاد به صورت روزانه و در زمستان به تعداد ۳ بار در هفته مناسب خواهد بود.
برای بعضی از مادران که تا کنون تجربه شستن نوزاد را نداشته‌اند،
حمام کودک می‌تواند دلهره‌آور و ترسناک به نظر برسد، قبل از حمام مادر عزیز باید بتواند بر ترس خود غلبه کند،
بهترین راه برای غلبه کردن بر ترس افرایش آگاهی و اطلاعات است.
با دانستن نکات مهم در باره شستشوی کودک با خیالی آسوده می‌توانید به استقبال این کار دوست‌داشتنی بروید.
طریقه شستن نوزاد یک روزه
در شستشوی نوزاد تازه متولد شده، چربی خاصی به نام ورنیکس مشاهده می‌شود که از پاک کردن و برداشتن آن باید خودداری کرد. مگر اینکه آلوده به خون یا مدفوع شیرخوار باشد.
این چربی برای محافظت پوست ضروری بوده و پس از ۲۴ ساعت خود به خود جذب می‌شود.
ولی ماندن چربی در کشاله ران و زیر بغل به مدت بیش از دو روز سبب تحریکات پوستی مانند خارش و سوزش می‌شود.
نوزادان با پوست خشک پوست اندازی می‌کنند و حمام کردن نوزاد به صورت روزانه سبب افزایش این پوست اندازی می‌شود.
در این صورت چرب کردن پوست شیرخوار به میزان کم، به صورتی که لایه ای از آن باقی نماند می‌تواند کمک کند.
شستشوی نوزاد تازه متولد شده
پیشنهاد می‌کنم خودتان را برای اولین حمام نوزادتان آماده کنید.
اولین حمام می‌تواند خاطره انگیز و لذت‌بخش باشد، در صورتی که با آگاهی و آرامش این کار را انجام دهید.
بیشتر اوقات برای مراقبت از نوزاد در بیمارستان اولین حمام خود را تجربه می‌کند،
با این حال نوزاد شما بعد از چند روز که به خانه آمده، اولین حمام خود را همراه با پدر و مادر تجربه می‌کند.
همه چیز را آماده کنید و با نظم وسایل شستن را نزدیک خود قرار دهید، تا هنگام نیاز سراسیمه و مضطرب نشوید.
نوزاد چند روزه بدنی بسیار حساس و آسیب‌پذیر دارد، به همین خاطر برای شستن نوزاد از حمام اسفنجی استفاده می‌کنند.
حمام اسفنجی نوزاد
تا وقتی که بند ناف نوزاد از شکمش جدا نشده، نباید نوزاد را در وان قرار داد. (زمان نرمال افتاده بند ناف ۱ الی ۴ هفته)
همچنین نوزاد پسری که ختنه شده باشد حدودا تا یک هفته نباید حمام برود، در این مواقع از حمام اسفنجی استفاده می‌شود.
در مواقعی که تمام بدن نوزاد نباید وارد آب شود از حمام اسفنجی استفاده می‌شود.
وسایل لازم برای حمام اسفنجی:
یک ظرف آب برای ولرم برای شستشو و آبکشی، ۲ حوله کوچک و ۲ حوله بزرگ، زیرانداز برای زیر نوزاد، اسفنج یا پنبه یا لیف مخصوص نوزاد، مواد شوینده مخصوص نوزاد
دمای اتاق را تنظیم کنید تا مناسب حمام کردن نوزاد باشد،
در شستن نوزاد با روش حمام اسفنجی نوزاد را دروت حوله‌ای پیچیده و روی زیر انداز می‌گذارید،
روش شستن سر نوزاد
ابتدا بوسیله پنبه یا پارچه لطیفی که مرطوب شده باشد، پشت گوش‌ها، گردن، چروک‌های گردن و صورت نوزاد را با حرکت‌های چرخشی همراه با ملایمت تمیز می‌کنید.
سپس پنبه‌ای که از پاکیزگی آن مطمئن هستید را مرطوب و خیس کرده، پنبه را از گوشه چشم (کنار بینی) به طرف بیرون (سمت گوش) بکشید.
در هفته‌های اول (معمولا تا شش هفته) به هیچ وجه از شامپو یا صابون در حمام نوزاد استفاده نکنید. (مخصوصا سر و صورت)
تمام مراحل شستشو را با ملایمت و آرامی انجام دهید و بهداشت و تمیزی را جدی بگیرید. (برای هر چشم از پنبه جداگانه استفاده کنید.)
شستن بالا تنه و پاها
در حمام نوزاد هنگامی که شستن سر نوزاد را تمام کردید بلافاصله با حوله او را خشک کنید، و حوله را دور اون بپیچانید،
بچه را روی زیرانداز بخوابانید و لباس‌هایش را دربیاورید.
با استفاده از اسفنج یا پارچه نرم و یا پنبه کمر، دست‌ها، سینه، شکم و پاهای او را به آرامی تمیز کنید.
بعد از تمیز کردن هر قسمت، بلافاصله با استفاده از حوله آن قسمت را خشک کنید.
سعی کنید با سرعت زیاد (همراه با آرامش، لذت و دقت) انجام دهید.
شستن دستگاه تناسلی
پوشک نوزاد را در آخرین مرحله شستن نوزاد باز کنید.
همانطور که اشاره شد ابتدا سر و بعد از آن باقی بدن و در آخر هم دستگاه تناسلی را شستشو کنید.
شستن اندام تناسلی تناسلی، پشت گردن، پشت گوش، بین ران و زیر بغل نقاط مهمی هستند که حتما باید تمیز شوند.
این نقاط در صورت آلودگی به خاطر رطوبت بیشتر، احتمال عفونت و خارش و غیره را دارند.
شستن اندام تناسلی نوزاد دختر ار از جلو به عقب تمیز کنید.
وسایل حمام نوزاد (شیرخوار)
- لگن یا وان حمام تمیز مخصوص نوزاد (وان شستشوی نوزاد)
- حوله تا شده
- یک حوله تا شده برای قرار دادن در کف لگن به منظور جلوگیری از سر خوردن نوزاد
- صابون یا شامپوی بچه
- کلاه حمام نوزاد، لباس نرم و تمیز، حوله تمیز، شانه و برس نرم برای بعد از حمام نوزاد
- لیف یا اسفنج فرم و نازک مخصوص بچه
- پوشک
- گلوله پنبه‌ای تمیز
- روغن تمیز یا بادام شیرین
(بهتر است از روغن بچه که حاوی ترکیبات نفتی است استفاده نشود)
نکات شستن نوزاد
- زمان شستن نوزاد باید پیش از خوردن شیر باشد چرا که حمام کردن نوزاد شیرخوار بعد از شیر سبب استفراغ او می‌شود.
- پیش از شروع شستشوی نوزاد باید تمام وسایل فوق آماده باشند.
- درب‌ها و پنجره‌های اتاق و حمام بسته باشند تا کوران نشود.
- دمای مکان حمام نوزاد نیز بهتر است ۲۵ درجه سانتی‌گراد باشد.
- در حالی که نوزاد بیقرار است او را به حمام نبرید و اگر در طی شستشو، نوزاد پریشان شد، - خیلی سریع شستن او را متوقف و تمام کنید.
- آب حمام باید گرما و حرارت مناسب را داشته باشد،
- قبل از شروع حرارت آب را با سطح داخلی ساعد امتحان کنید.
- آب برای شستن نوزاد باید حرارتی با دمای ۳۷ الی ۳۸ درجه سانتی‌گراد داشته باشد.
در شستشوی نوزاد مراقب باشید
- در طول حمام کردن باید با یک دست نوزاد را حمایت کرده و او را رها نکنید.
- از فرو بردن نوزاد درون وان حمام نوزاد تا وقتی که بند ناف او نیفتاده خودداری کنید.
- به هیچ عنوان بچه را به صورت ناگهانی زیر آب نکنید.
- یادتان باشد هیچگاه کودک را در حمام تنها رها نکنید. استحمام نوزاد
- شستن نوزاد را از ناحیه ای که تمیز است شروع کرده و سپس به سمت ناحیه کثیف بدن نوزاد بروید.
- شست و شوی چربی های زیر گردن، زیر بغل و کشاله ران نوزاد به خاطر سپرده شود.
- دستگاه تناسلی آخر از همه شسته شود. ضمن اینکه در نوزاد دختر از جلو به عقب باید شسته شود.
- سعی کنید شرایط لذت بخشی را برای شیرخوار در زمان حمام کردن فراهم کنید.
- در طول حمام نوزاد مواظب باشید صورت و سر او را خیس نکنید، این کار باعث کلافگی نوزاد خواهد شد.
- در صورتی که درجه حرارت بدن شیرخوار بین ۳۶/۵ الی ۲۶/۸ درجه سانتی‌گراد ثابت بود،
بهتر است اولین حمام او ۶ ساعت پس از زایمان انجام شود.
ساده‌ترین روش حمام نوزاد
- راحت‌ترین و ساده‌ترین روش برای شستن نوزاد این است که روی صندلی یا چارپایه‌ای در حمام بنشینید،
- یک حوله روی پای خود بگذارید و نوزاد را روی پای خود بنشانید، (از حوله برای لیز نخوردن نوزاد استفاده کنید)
- در این حالت بچه در آغوش شما قرار می‌گیرد تا به راحتی بتوانید او را بشویید،
(با استفاده از دست راست خود بازو یا شانه‌ی چپ نوزاد را گرفته تا ران‌های نوزاد روی پای شما قرار گیرد)
- بعد از شستن سینه و ران و اندام تناسلی نوبت به شستن پشت او (کمر، پشت گردن، باسن و پشت ران) می‌رسد.
- به آرامی او را برگردانید (نوزاد روی پای شما دمر قرار می‌گیرد) و سپس پشت نوزاد را بشویید.
شستن سر و صورت نوزاد
وقتی نوزاد دمر روی پای شما قرار گرفته، پشت گردن و پشت سر او را بشویید،
یا سر او را روی دست‌های خود بگذارید، آب را از پیشانی به طرف بالای سر بریزید.
رعایت بهداشت و پاکیزگی مخصوصا برای صورت از لوازم استریل استفاده کنید. (پارچه استریل و آب تمیز و گرم)
برای شستن صورت از دستتان کمک بگیرید تا آب و کف به درون چشم و گوش و بینی نوزاد نرود.
به گونه‌ای روی سر او آب بریزید که آب درون گوش و یا دماغ و چشم نوزاد نرود.
تا جایی که می‌توانید از مواد شوینده به مقدار کمتری استفاده کنید.
شستن اندام تناسلی دختر و پسر
اندام تناسلی زیر پوشک، جایی که ممکن است با ادرار و مدفوع آلوده شده است را باید تمیز کرد.
عوض کردن به موقع پوشک و تمیز نگاه داشتن ناحیه تناسلی از سوزش و عفونت این قسمت جلوگیری می‌کند.
برای شستن دستگاه تناسلی فرزندتان مجبور نیستید همیشه از صابون و دیگر مواد شوینده استفاده کنید.
اگر مقداری کمی از مواد شوینده در این نواحی بماند باعث سوزش و آزار نوزاد خواهد شد.
استفاده از آب برخلاف مواد شوینده باعث بهبود سوختگی و التهاب پوست نوزاد خواهد شد.
حتما بعد از حمام نوزاد به آهستگی قسمت‌های حساس را خشک کنید.
روش دیگر استحمام
ابتدا دو سوم وان نوزاد را با آب ولرم (آبی که نه گرم باشد و نه سرد) پر کرده،
با آرنج دستان می‌توانید گرمی یا سردی آب را تست و تشخیص دهید.
سپس لباس‌های نوزاد را از تنش درآورده، بدنش را با یک پارچه نخی بپوشانید.
ابتدا سر او را با آب و شامپو شسته، صورتش را نیز بشویید، سپس سر و صورتش را خشک کنید.
آرام و آهسته نوزاد را در حالی که یک دستتان زیر سر و شانه‌های او و دست دیگرتان زیر پاها و باسنش است، درون وان قرار دهید.
هرگز اجازه ندهید سر و صورت نوزاد زیر آب برود،
برای این کار باید دست راست خود را بر روی کمر نوزاد قرار دهید و زیر بغل‌های او را بگیرید،
و با دست چپتان قسمت‌های جلویی بدنش را شستشو دهید.
برای شستن کمر و باسن و پشت پای نوزاد، نوزاد را به گونه‌ای بگیرید که سینه او بر روی دست چپ شما باشد،
و با انگشتان همین دست زیر بغلش را گرفته، با دست راست پشت او را با لیف نرم بشویید.
خشک کردن بعد از شستن نوزاد
حوله را به دور بدنش پیچیده و تمامی قسمت‌های بدنش، مثل پشت گوش‌ها، چین‌های گردن،
چین‌های کشاله ران و غیره را کاملا خشک کنید. (حوله را روی پوست حساس نوزاد نکشید)
برای پوشاندن لباس به نوزاد، ابتدا سر نوزاد را از یقه لباس بیرون آورده،
بعد دست راست و بعد دست چپ او را وارد لباس کنید.
مادران عزیز، خوب است که هنگام حمام کردن نوزادتان برای او آوازهای شاد و دلپذیر بخوانید تا حمام رفتن را برای نوزادتان به خاطره‌ای خوش و زیبا تبدیل کنید.
بهترین زمان برای حمام نوزاد
۲۴ ساعت بعد از پس از تولد.(حمام در ساعات اولیه برای نوزاد مصر است) هر وقت که انرژی و حوصله لازم را دارید. تا ۲۸ روز پس از تولد هر هفته ۲ بار حمام.
شستن اندام تناسلی نوزاد دختر
برای جلوگیری از عفونت و انتقال میکروب از مقعد، شستشو را با کمک دست یا یک دستمال مرطوب، از سمت جلو به عقب تمیز کنید.
شستن اندام تناسلی نوزاد پسر
کمی روی پوست آلت نوزاد را به عقب بکشید و به آرامی شستشو دهید، این ناحیه بسیار حساس و ظریف است، پس با ملایمت آن را بشویید.
راه‌های جلوگیری از ورود آب به گوش نوزاد
وازلین و روغن بچه. قسمت بیرونی گوش را به وازلین یا روغن بچه آغشته کنید. همچنین با ریختن آب از پشت سر (صورت نوزاد رو به پایین باشد) از ورود آب به گوش جلوگیری کنید.
ترتیب شستن اندام نوزاد
صورت - پشت گردن، سر، بالاتنه، پاها، اندام تناسلی
جلوگیری از رفتن آب در گوش نوزاد
مطمین‌ترین راه جلوگیری از رفتن آب در گوش نوزاد درست شستن سر نوزاد است.
همانطور که در بالا اشاره شد صورت نوزاد به سمت پایین باشد و پشت سر او به شمت بالا، سپس شما به آرامی روی سرش آب بریزید.
استفاده از کلاه حمام هم می‌تواند کمک شایانی به شما کند.
رفتن آب در گوش نوزاد باعث عفونت همراه با درد شدید و تب نوزاد می‌شود.
وارد شدن آب در گوش نوزاد عامل عفونت است اما ورود هوا بعد از حمام و ماندن آب در گوش است که باعث عفونت می‌شود.
خشک کردن گوش نوزاد بعد از حمام
اگر می‌خواهید بعد از حمام نوزاد گوش و درون گوش بچه را خشک کنید ، باید با احتیاط زیادی این کار را انجام دهید.
فراموش نکنید که اصلا لازم نیست که درون گوش را بشویید، شستن لاله گوش و دهانه سوراخ به آرامی کافی است.
بعضی مادران از گوش پاک‌کن استفاده می‌کنند که به گفته‌ی یکی از پزشکان خود گوش پاک‌کن می‌تواند عامل عفونت شود.
همچنین گزارش‌هایی از پارگی پرده گوش بر اثر مکیدن گوش نوزاد توسط مادر، برای خشک کردن گوش نوزاد اعلام شده است.
چرا که خطر پاره شدن پرده گوش نوزاد بسیار جدی و بالاست، حتی بعضی‌ها به خاطر ریسک بالا، از این کار
صرف‌نظر می‌کنند.
بعضی از خانواده‌ها برای تنظیم خواب نوزاد شب‌ها فرزندشان را به حمام می‌برند.
بعضی دیگر ترجیح می‌دهند صبح که انرژی و شادابی بچه بیشتر است او را استحمام کنند.
پنبه برای خشک کردن گوش نوزاد
یکی دیگر از روش‌های جالب خشک کردن گوش نوزاد برای جلوگیری از عفونت استفاده از دو تکه پنبه است.
در این روش تکه‌های کوچک گرد شده پنبه را در دهانه گوش نوزاد قرار می‌دهند. (پنبه‌ها را با فشار درون سوراخ گوش فرو نکنید).
گاهی این روش برای تسکین درد و بهبود عفونت گوش هم توصیه می‌شود.
این پنبه‌ها که بعد از حمام به مدت ۲ ساعت در دهانه سوراح گوش نوزاد قرار می‌گیرند،
از ورود هوا به باد به گوش شیرخوار جلوگیری می‌کنند و آب درون گوش نوزاد را به خود جذب می‌کنند.
هنگامی که نوزادتان را شسته‌اید و می‌خواهید به بیرون از خانه بروید (مخصوصا در زمستان) توصیه شده حتما از این روش استفاده کنید.
(حتما از پاکیزه و تمیز بودن پنبه مطمئن شوید زیرا پنبه‌های آلوده خود موجب عفونت گوش کودک خواهند شد.)
هیچوقت نوزاد را بعد از حمام وقتی که هنوز خشک نشده به گردش یا بیرون از خانه نبرید.
یادتان باشد اگر به هر دلیلی مجبور به این کار شدید از پنبه برای گوش‌ها و لباس گرم استفاده نمایید.
منبع:
توراهی
برای ارسال نظر کلیک کنید
▼