جراحی فک در کودکان، ارتوسرجری چیست؟

در مورد ارتوگناتیک و جراحی آن چه اطلاعاتی دارید؟ چه کسانی به ارتوسرجری نیاز دارند؟ چه علائمی در فرد وجود دارد که می توانید تشخیص دهید فک فرد، عقب تر از حد نرمال است و نیاز به ارتوسرجری دارد؟

برخی از مردم ممکن است به خاطر داشته باشند که کمدین و بازیگر "کارول بورنت " در سال ۱۹۸۳ تحت عمل جراحی فک قرار گرفت تا ویژگی چهره خود را یک چانه کاملا به عقب کشیده بود را اصلاح کند. این شرایط که به نام ارتوسرجری یا جراحی ارتوگناتیک (mandibular retrognathia) شناخته می شود، یک بیماری شایع است که می تواند فراتر از ظاهر و شخصیت فرد را تحت تاثیر خود قرار دهد. در برخی موارد، می تواند به ناهماهنگی فک، خوردن به همراه درد، مشکلات ارتودنسی و حتی اختلالات خواب و گاهی دررفتگی فک منجر شود.

ویژگی و مشخصه ارتوگناتیک و ارتوسرجری
ارتوگناتیک زمانی رخ می دهد که فک پایینی از فک بالایی عقب تر است و این ضرورتا به معنی کوچک بودن فک نیست و درست در زمانی که نمای صورت به طور نیمرخ قرار میگیرد، دیده می شود.
فردی که دارای وضعیت ارتوگناتیک باشد، یعنی دارای نوعی تداخل در بین دندان های بالایی و پائینی است. این ویژگی به هیچ وجه غیرعادی یا غیر جذاب در نظر گرفته نمی شود و عموما متناسب با بقیه آناتومی صورت فرد است.
با این حال هنگامی که فک به طرز غیر عادی کوچک و خارج از تناسب باشد، گفته می شود که فرد مبتلا به ارتوگناتیک و عقب بودن فک پایین است و می تواند عواقب جدی تری در پی داشته باشد.

علل نیاز به ارتوسرجری
ساختار آناتومی چهره، حداقل در بخشی از آن، بر ژنتیک فرد استوار است. بنابراین، افرادی که ارتوسرجری دارند، اغلب دارای ساختار فک مشابه با دیگر اعضای خانواده خواهند بود.
شرایط ژنتیکی نادری وجود دارند که می توانند باعث ناهنجاری ‌های شدید فک، از جمله سندرم پیر - رابین شوند که نوعی اختلال با فک کوچک و غیر عادی است و با مشکلات تنفسی همراه است.
ضربه به صورت در دوران کودکی نیز می تواند منجر به جابجایی فک شود که اغلب منجر به ظاهر نامتقارن و دررفتگی فک می شود.

عقب بودن فک پایین ممکن است از همان بدو تولد، باعث بروز مشکلاتی شود و برخی از کودکان، قادر به چفت کردن و محکم نگه داشتن دهان خود با نوک پستان در هنگام تغذیه با شیر مادر، نیستند.
با بزرگتر شدن فرد، عدم تقارن دندان ها ممکن است بر توانایی گاز زدن یا جویدن غذا نیز تاثیر بگذارد و کوچکتر بودن فک پائینی، باعث بی نظمی در دندان ها می شود. این ویژگی ها می توانند منجر به بروز یک اختلال شناخته شده به عنوان اختلال مفصل فکی گیجگاهی (TMJ) شوند که غالبا شرایط دردناکی دارد و با اسپاسم عضلانی و تنش در فک مشخص می شود. در این حالت فرد دچار دررفتگی فک می شود.
ارتوسرجری، همچنین می تواند باعث اختلال در تنفس، به ویژه در طول خواب و یا زمانی که فرد به پشت خوابیده است، شود. خروپف و آپنه خواب، یک مشکل غیر معمولی در افراد مبتلا به ارتوسرجری نیست که در این حالت، عقب رفتگی فک باعث می شود که زبان، راه تنفسی را ببندد که منجر به وقفه ‌های غیر عادی در تنفس، با دهان باز نفس کشیدن و خفگی شود.

درمان ارتوسرجری
بسته به شدت ارتوسرجری، درمان ممکن است لازم باشد و یا ضرورتی نداشته باشد. اگر این عارضه، در دوران کودکی تشخیص داده شود، درمان ارتودنسی ممکن است در به حداقل رساندن ظاهر عقب رفتگی فک موثر باشد. در این روش، از پوشش های ویژه ای برای آهسته کردن رشد فک بالایی استفاده می شود که فک بالا و پایین، بتوانند بهتر همتراز شوند.
در اواخر دوران نوجوانی یا بزرگسالی، زمانی که رشد کامل می شود، یک روش جراحی با عنوان maxillomandibular ، می تواند برای حرکت دادن هر دو فک به جلو استفاده شود. مزیت این روش این است که برای تراز کردن دندان ها، نیازی به وجود براکت ها نیست (بر عکس، در جراحی برنت، با برداشتن یک تکه از استخوان فک، فک را از هم جدا می کنند‌ و باعث حرکت رو به جلوی فک می شوند)
اشکال بزرگ این نوع جراحی، هزینه آن می باشد که معمولا هزینه بالایی دارد. البته نسبت به موقعیت جغرافیایی، تجربه جراح تان و شدت عقب بودن فک تان می تواند متغیر باشد.
اگر ارتوگناتیک باعث آپنه خواب شود، از درمان ‌های استانداردی مانند فشار مداوم بر مجاری تنفسی (CPAP) و یک دستگاه دهانی که به طور معمول کمک کننده خواهد بود، استفاده می شود.
در مقابل، درمان جدا شدن مفصل فک، اغلب دشوار است و ممکن است شامل استفاده از داروهای ضد التهاب، بسته‌ های یخ، ماساژ، تکنیک‌ های تمدد اعصاب و اجتناب از خرد کردن بیش از حد و یا جویدن باشد. لوازم جانبی مانند پینت های دندان یا روکش های مخصوص گاز گرفتن نیز در دسترس هستند تا موارد شدیدتر و حادتر را درمان کنند.
اگر در مورد سلامت فک خود نگران هستید، با یک پزشک یا دندانپزشک صحبت کنید تا در مورد هر دو گزینه جراحی و غیر جراحی، شما را راهنمایی کند.