بیماری پریودنتال و بارداری، نکات مهم

تاثیر بهداشت دهان ودندان بر روی باروری ،یا بهداشت دهان و دندان می تواند بر روی باروری اثر بگذارد؟ حفظ بهداشت دهان و دندان نه تنها چهره شما را زیباتر از قبل نشان می دهد بلکه می تواند بر روی بارداریتان هم تاثیرگذار باشد. بر اساس تحقیقات مختلفی که انجام شده است بهداشت دندان ها می تواند بر دوره ای که خانم می تواند باردار شود اثر بگذارد. در مردان هم بیماری های لثه و کرم خوردگی دندان ها می تواند باعث ضعیف شدن مایع منی و کاهش سلامت اسپرم گردد.
ارتباط احتمالی بین سلامت دندان ها و باروری هم در مردان و هم در زنان مورد بررسی قرار گرفته است. در طول بارداری هم سلامت ضعیف دهان و دندان می تواند خطر دیابت بارداری ، پره اکلامپسی، زایمان زودرس و تولد نوزاد با وزن پایین را افزایش دهد. به همین خاطر است که باید مطمئن شوید دندان ها و لثه های سالمی دارید. اینکار نه تنها برای باروری تان مهم است بلکه برای فرزندتان هم می تواند اهمیت داشته باشد. بهداشت دهان و دندان چگونه می تواند بر روی بارداری های اینده و باروری ان ها اثر بگذارد؟ مهم تر از همه، شما باید چه کار کنید تا مطمئن شوید مشکلی برایتان پیش نمی آید؟

بیشتر تحقیقاتی که بر روی باروری و اثرات بهداشت دهان و دندان بر روی این شرایط دارد انجام شده است بر روی بیماری های پریودنتال تمرکز داشته است. لثه های متورم، قرمز و حساس می توانند نشانه ی بیماری پریودنتال باشند. دندانپزشک می تواند به شما کمک کند وجود چنین شرایطی را به خوبی مورد بررسی قرار دهید. در چنین شرایطی دندانپزشک به کمک ابزارهای موجود دندان ها و لثه های شما را بررسی می کند و دنبال نشانه های برخی از بیماری ها می گردد.
بیماری پریودنتال، بیماری التهابی مزمنی از لثه ها، بافت های مرتبط و استخوان فک است. اگر چنین شرایطی درمان نشده رها شود، ممکن است دندان از دست برود یا فک استخوان دچار مشکل گردد. از هر ۱۰ نفر یک نفر با بیماری شدید پریودنتال دست و پنجه نرم می کنند. علاوه بر این ممکن است فرد ژنژیویت‌ داشته باشد. نیمی از بزرگسالان ایالت متحده آمریکا چنین شرایطی دارند. همانطور که می دانید ژنژیویت‌ شکل خفیف تر از بیماری لثه است و دربرگیرنده التهاب لثه ها می باشد اما به از دست دادن استخوان منجر نمی شود.
با اینحال بیماری ژنژیویت‌ هم می تواند به بیماری پریودنتال منتهی شود. بهداشت دهان و دندان ضعیف به ژنژیویت‌ هم منجر می شود. بیماری پریودنتال با شرایط متعددی همچون بیماری های قلبی، دیابت، بیماری های تنفسی و سکته مرتبط است. زنانی که سندرم تخمدان پلی کیستیک دارند و مردانی که با اختلال نعوظ دست و پنجه نرم می کنند بیشتر از سایر افراد ممکن است با بیماری پریودنتال شناسایی گردند.

مطالعات مختلف نشان می دهد مردانی که بهداشت ضعیف دهان و دندان را دارند( بیماری های دهان و دندانشان درمان نشده رها می شود) بیشتر از سایر افراد با ناباروری مواجه می شوند. تعداد اسپرم اندک، حرکت ضعیف اسپرم ها، شکل غیر عادی اسپرم ها و سایر موارد می تواند با مشکلات دهان و دندان و بیماری های آن مرتبط باشد. با اینکه اختلال نعوظ اصلی ترین و شایع ترین نشانه ناباروی مردان نیست( بیشتر آقایان که ناباروری دارند نشانه های قابل مشاهده زیادی از خود نشان نمی دهند) اما آن هایی که اختلال نعوظ را تجربه می کنند بیشتر از دیگران ممکن است بیماری های لثه را داشته باشند.
برخی از مطالعات هم نشان داده اند که درمان کرم خوردگی و عفونت های دهان می تواند سلامت اسپرم را در آقایان بهبود ببخشد. با اینحال این حوزه نیاز به پژوهش بیشتری دارد و همه مطالعات ارتباط دقیقی بین این دو پیدا نکرده اند. اصلا بهداشت دهان و دندان ضعیف چه تاثیری بر روی سلامت اسپرم دارد؟ در این باره نظریه های مختلفی وجود دارد. اول اینکه، کرم خوردگی ها، عفونت های دندان ها و بیماری های لثه همگی باعث می شوند رشد باکتری ها در دهان افزایش یابد. باکتری ها در داخل حفرات ایجاد شده رشد می کنند و مسئول بیماری های لثه هستند.
افزایش سطح این باکتری ها در دهان باعث افزایش باکتری ها در سایر قسمت های بدن می شود. Bacteriospermia زمانی ایجاد می شود که عفونت باکتریایی در اسپرم مردان یافت می گردد. در تجزیه و تحلیل اسپرم ها، افزایش غیر عادی تعداد گلبول های سفید نشان دهنده Bacteriospermia است. مطالعات انجام شده نشان می دهد بهداشت دهان و دندان ضعیف می تواند خطر ابتلا به این شرایط را بیشتر کند. برخی از مطالعات نشان می دهد درمان کرم خوردگی و عفونت های دهانی می تواند Bacteriospermia را کمتر کند یا از بین ببرد. دوما زمانی که بدن با عفونت مبارزه می کند پاسخ سیستم ایمنی بدن نیز درگیر چنین شرایطی می شود.
عفونت و پاسخ های سیستم ایمنی ممکن است در دهان باشد اما می تواند التهاب کل بدن را بیشتر کند. همین امر موجب می شود سلول های سالم هم دستخوش تغییراتی گردد. مثلا ممکن است سلول های اسپرم سالم هم تغییر کند.
ثالثا این احتمال هم وجود دارد که ریسک فاکتورهای بهداشت ضعیف دهان و دندان به عنوان ریسک فاکتور ناباروری در نظر گرفته شود. به عنوان مثال اجازه دهید سیگار کشیدن را مورد بررسی قرار دهیم. افراد سیگاری بیشتر از دیگران به بیماری پریودنتال مبتلا می شوند و همین امر می تواند تاثیر منفی بر روی باروری افراد داشته باشد.

دو ماه اضافی برای باردار شدن در زنانی که بیماری پریودنتال دارند:
اکثریت قریب به اتفاق تحقیقات انجام شده بر روی سلامت دهان و دندان و باروری در مردان انجام شده است. با اینحال دانشمندان به تازگی در حال بررسی ارتباط این دو مقوله در زنان هستند. در مطالعه ای که در استرالیا بر روی ۳,۷۳۷ زن باردار انجام شد، محققان مرتبط بودن بیماری های پریودنتال با ناباروی در زنان را مورد بررسی قرار دادند. از میان زنان بررسی شده، تنها افرادی در این مطالعه قرار گرفتند که قصد بارداری برنامه ریزی شده داشتند.
در این مطالعه زنانی که به کمک درمان های باروری ، باردار شده بودند از فهرست خارج شدند. زنانی که با بیماری پریودنتال دست و پنجه نرم می کردند به طور میانگین بارداری شان ۷٫۱ ماه طول کشید. با اینحال زنانی که این بیماری ها را نداشتند برای باردار شدن به ۵ ماه زمان نیاز داشتند. همانطور که می بینید بیماری پریودنتال باعث می شود زمان بارداری و لقاح تا دو ماه به تاخیر بیفتد. باید به این نکته توجه داشته باشید که این تغییر آماری تنها در زنان غیر سفید پوست دیده شد. در زنان سفید پوست هم زمان لقاح افزایش یافته بود اما از لحاظ آماری قابل توجه نبود.

چرا چنین شرایطی رخ می دهد؟
قومیت و نژاد یکی از ریسک فاکتورهای شناخته شده برای بیماری پریودنتال است. این احتمال وجود دارد که زنان غیر سفید پوست سیستم ایمنی داشته باشند که در برابر بیماری پریودنتال اسیب پذیرتر است و می تواند سریع تر به چنین شرایطی مبتلا شود.

در این حوزه قبل از اینکه به نتیجه گیری اساسی برسیم باید تحقیقات بیشتری انجام دهیم. آیا بیماری پریودنتال باعث ایجاد مشکلات دیگری در بدن می شود؟ یا مشکلات دیگری که در بدن انسان وجود دارد موجب بروز بیماری های پریودنتال می گردد؟ چیز دیگری هست که مسئول بروز هر دوی این بیماری ها باشد؟ ما هنوز در این باره اطلاعات دقیقی در دست نداریم. با اینحال نظریه هایی در این باره وجود دارد. یکی از ارتباطات احتمالی بین بهداشت دهان و دندان ضعیف و باروری زنان ارتباط سیستم ایمنی است. بیماری های پریودنتال ممکن است باعث فعالیت بیش از حد سیستم ایمنی در افراد شود. یا اینکه سیستم ایمنی بیش فعال می تواند خطر ابتلا به بیماری های پریودنتال را بیشتر کند. مطالعات انجام شده بر روی سیستم ایمنی ارتباط بین سیستم ایمنی و مقابله آن با لقاح و قرار گیری جنین در رحم و رشد آن را مورد بررسی قرار داده اند. زنانی که سیستم ایمنی بیش فعالی دارند خطر ناباروری ، سقط جنین و قرار نگرفتن جنین در رحم در طول درمان های IVF بیشتر بود.
علت اصلی ناباروری زنان(به خصوص اندومتریوز و سندرم تخمدان پلی کیستیک) با افزایش خطر ابتلا به بیماری های پریودنتال مرتبط است. بر اساس مطالعه ای که بر روی بیش از ۴۰۰۰ زن انجام شد، افرادی که اندومتریوز داشتند ۵۷ درصد بیشتر از سایر افراد به بیماری های پریودنتال یا سایر بیماری های دهان و دندان در مقایسه با سایر افرادی که چنین مشکلاتی را نداشتند، مبتلا شده بودند. محققان بر این باورند که عدم تنظیم سیستم ایمنی می تواند باعث بروز چنین مشکلاتی شود. در یکی از مطالعات کوچک، محققان دریافتند زنانی که سندرم تخمدان پلی کیستیک دارند بیشتر از دیگران به ژینژویت مبتلا می شدند. چیزی که در این باره بسیار جذاب این است که این مطالعه افرادی که سیگاری بودند، دیابت داشتند یا چاق بودند را شامل نمی شد. این موضوع نشان می دهد که سندرم تخمدان پلی کیستیک، می تواند خطر ابتلا به بیماری های لثه را افزایش دهد.

چه ناباروری فاکتور خطری برای بیماری های پریودنتال باشد یا اینکه بیماری پریودنتال ریسک فاکتوری برای ابتلا به ناباروری باشد شما باید همه زمان و انرژی خود را صرف مراقبت از دندان هایتان کنید. این موضوع زمانی اهمیت پیدا می کند که بدانید تحقیقات نشان می دهد درمان بیماری های لثه و کرم خوردگی می تواند نتایج باروری مردانه و بارداری را بهتر کند.
خطر توسعه و ابتلا به بیماری های پریودنتال به فاکتورهای مختلفی همچون ژنتیک، عادت های کلی سلامت، وجود بیماری های دیگر و بهداشت دهان و دندان مرتبط است.
شما کنترل زیادی بر روی ژنتیک تان ندارید اما می توانید بر روی عادت های زندگی و بهداشت دهان و دندان تان کنترل داشته باشید. برای اینکه بتوانید خطر ابتلا به بیماری های لثه را کاهش دهید، بهداشت دهان و دندان را بهبود ببخشید و باروری تان را بهتر کنید کارهای زیر را مدنظر داشته باشید:
به طور منظم دندان هایتان را تمیز کنید: وقتی تمام وقت خود را با تست ها و درمان های باروری می گذرانید ممکن است به تمیز کردن دندان هایتان اهمیتی ندهید. اما اینکار را نکنید. تمیز کردن منظم دندان ها یک نکته کلیدی برای حفظ سلامت لثه ها و حفظ بهداشت دهان و دندان است. ملاقات های منظم با دندانپزشک هم می تواند به شما کمک کند قبل از اینکه حفرات دندانی تان به مشکل حادی تبدیل شود آن را درمان کنید. وقتی درد دارید عفونت دندان تان توسعه یافته است. چند وقت به چند وقت باید به سراغ دندان پزشک بروید؟ حداقل هر شش ماه یکبار باید اینکار را انجام دهید. اگر بیماری پریودنتال دارید اینکار را سه ماه یکبار انجام دهید.
از دندانپزشک یا پزشک تان بخواهید مرور جامع و کاملی بر روی سلامت لثه هایتان داشته باشد. این کار همان چیزی است که بیشتر تیم های پزشکی باید بتوانند آن را به درستی انجام دهند. با اینحل برخی از دفاتر دندانپزشکان مرور جامع و کاملی از سلامت دندان ها و لثه ها ارائه نمی کنند.
مطمئن شوید که دندانپزشک شما این موضوع را به خوبی می داند. قبل از هر کاری کرم خوردگی ها و حفره هایی که در دندان هایتان ایجاد شده است را ترمیم کنید. تنها شستن دندان ها کافی نیست. اگر دندانپزشک تان نشانه ای از خوردگی یا پوسیدگی دندان بیابد باید آن را ترمیم کند. دندان هایتان را دو بار در روز مسواک بزنید. این موضوع ممکن است به نظر ساده برسد اما هر فردی قطعا اینکار را به خوبی انجام نمی دهد. هر صبح بعد از بیدار شدن از خواب و قبل از رفتن به رختخواب دندان هایتان را مسواک بزنید.
نخ دندان را فراموش نکنید: استفاده منظم از نخ دندان برای سلامت لثه ها کاری ضروری است. شما می توانید هر روز، دوبار در روز از نخ دندان استفاده کنید. اگر لثه هایتان بسیار ملتهب شده یا بیماری پریودنتال دارید باید بیشتر از قبل به این موضوع اهمیت بدهید. همیشه استفاده از ن دندان به تنهایی کافی نیست. این موضوع برای افرادی که در حال حاضر بیماری لثه دارند از اهمیت بیشتری برخوردار است. شما می توانید از مسواک زدن هم بهره ببرید. با دندانپزشک تان مشورت کنید تا ببینید چگونه می توانید دندان هایتان را تمیز کنید. همچنین از او بخواهید نحوه صحیح استفاده از نخ دندان را نشان تان دهد. بیشتر افراد هنوز نمی دانند چگونه باید از نخ دندان استفاده کنند.
بعد از اینکه چیزی خوردید دهانتان را با آب بشویید: شما نمی توانید بعد از هر وعده غذایی مسواک بزنید یا اینکه اصلا وقتش را ندارید اما می توانید با آب دهانتان را شستشو دهید. شستن دهان با آب بعد از خوردن مواد غذایی باعث کاهش التهاب لثه می شود و خطر بروز کرم خوردگی و ایجاد حفره دندانی را کاهش می دهد.
اگر دندانپزشک تان توصیه کرد بیشتر دندان هایتان را مسواک بزنید اینکار را زمانبندی کنید: افرادی که با بیماری پریودنتال دست و پنجه نرم می کنند باید مرتب به سراغ دندان پزشک بروند. این افراد باید هر سه ماه یکبار اینکار را انجام دهند. اگر با مشکلات لثه و بیماری های این چنینی دست و پنجه نرم می کنید باید دندان هایتان را بیشتر از قبل تمیز نگه دارید. تجمع باکتری ها در دندان می تواند به نابودی فک و از دست رفتن دندان منجر شود.
حداقل چند هفته پس از تمیز کردن عمیق دندان ها، درمان های باروری را زمانبندی کنید: تحقیقات اولیه نشان می دهد تمیز کردن عمیق دندان ها به خصوص درمان بیماری های پریودنتال می تواند باعث افزایش فعالیت موقت سیستم ایمنی شود. محققان نگران هستند که این موضوع بر روی موفقیت درمان های باروری اثر بگذارد. البته این موضوع در حد یک نظریه است اما اگر می توانید و برایتان ممکن بود سعی کنید سه الی چهار هفته پس از شروع درمان های دندانپزشکی، درمان باروی را آغاز کنید.