ویتامین برای کودکان، تاثیرات و عوارض آن

ویتامین‌ها و مواد معدنی برای رشد کودک ضروری است و مواد مغذی و لازم را به منظور فعالیت و تحرک او فراهم می‌کند. بدن انسان قادر به تامین ویتامین‌های لازم نیست، به همین دلیل، این ویتامین‌ها باید از طریق مواد خوراکی و رژیم‌های غذایی سالم تامین شود. خوراکی‌های غنی از مواد معدنی و ویتامین‌ها در بازار وجود دارد و شما به راحتی می‌توانید آنها را تامین کنید. شیر، تخم‌مرغ، توت‌فرنگی، انبه، کلم‌ بروکلی، گوجه‌فرنگی و هویج و سبزیجات برگ‌سبز را حتما برای کودکتان تهیه کنید و آن را در برنامه غذایی او بگنجانید. در ادامه بیشتر با اهمیت ویتامین برای کودک و تاثیر مواد معدنی روی رشد او آشنا می‌شویم.

ویتامین A
ویتامین A برای کودکان نوپا اهمیت بسیاری دارد، زیرا برای رشد سلول‌ها و بافت‌های بدن ضروری است.
فواید
- تقویت بینایی
- بهبود پوست، ناخن و مو
- کمک به رشد و مقاومت استخوان‌ها
- تقویت سیستم ایمنی و مبارزه با عفونت‌ها
مقدار روزانه
- یک تا سه سال؛ ۳۰۰ میکروگرم
- ۴ سال و بالاتر؛ ۴۰۰ میکروگرم
منابع:
شیر، تخم‌مرغ، پرتقال و سبزیجاتی مانند هویج و سیب‌زمینی شیرین حاوی منبع زیادی ویتامین A هستند.
کمبود
کمبود ویتامین A منجر به بیماری گزروفتالمی (Xerophthalmia) خواهد شد. در این بیماری قرنیه چشم دچار خشکی غیر‌طبیعی خواهد شد. همچنین خطر ناشی از بیماری و مرگ ناشی از عفونت شدید را افزایش می‌دهد. مصرف این ویتامین برای کودکان نقش مهمی در جلوگیری از خشکی پوست دارد.

ویتامین B
مصرف ویتامین B نقش مهمی در سوخت و ساز بدن و تولید انرژی دارد. این ویتامین برای کودکان اهمیت زیادی در تقویت و رشد ذهنی او دارد.
فواید
- ویتامین B۱ به آزاد‌سازی انرژی موجود در غذا‌ها و بهبود عملکرد سیستم عصبی کمک می‌کند.
- ویتامین B2 به تجزیه چربی‌ها، پروتئین‌ها و کربوهیدرات‌ها کمک می‌کند.
- ویتامین B۳ به جذب مواد غذایی و بهبود رشد کمک می‌کند.
- ویتامین B6 به تجزیه پروتئین و تبدیل آن به انرژی، بهبود عملکرد مغز و تولید RBC کمک می‌کند.
منابع
شیر، تخم‌ مرغ، گوشت، آجیل، تخم‌مرغ، ماهی، لوبیا، نان‌ذرت، غلات منابع غنی ویتامین B هستند.
کمبود
کمبود ویتامین B موجب نقص عملکرد سیستم عصبی در کودکان و بزرگسالان خواهد شد. کمبود ویتامین B بر توانایی آنها در یادگیری تاثیر می‌گذارد. باعث کاهش حافظه خواهد شد و تغییرات خلق و خو و گیجی از علائم کمبود آن است. پوست بسیار خشک یا بسیار چرب و آکنه هم می‌تواند از علائم کمبود ویتامین B باشد.

ویتامین C
ویتامین C نقش مهمی در سلامت ماهیچه‌ها و رشد بافت‌ها دارد و مصرف این ویتامین برای کودکان در بهبود سلامت پوست آن‌ها تاثیر‌گذار است.
فواید
- کمک به ساخت کلاژن
- مبارزه با عفونت‌ها
- جذب آهن موجود در غذا
- سلامت دندان‌ها، استخوان‌ها و لثه‌ها
منابع:
پرتقال، کیوی، توت‌فرنگی، کلم‌بروکلی، گوجه‌فرنگی، فلفل و سایر مرکبات منابع غنی از ویتامین c هستند.
کمبود
کمبود ویتامین C موجب بیماری اسکوربوت خواهد شد . اسفنجی شدن لثه‌ها، لکه‌های قهوه‌ای روی پوست، خونریزی از غشا‌های مخاطی از علائم کمبود این ویتامین است.

ویتامین D
ویتامین D نقش مهمی در تنظیم سیستم ایمنی، تولید انسولین و رشد سلول‌های بدن دارد.
فواید
- کمک به جذب کلسیم
- حفظ دندان‌ها و استخوان‌ها
مقدار روزانه
- ۱ تا ۳ سال: ۱۰ میکروگرم
- ۴ سال و بالاتر: ۱۵ میکروگرم
منابع:
نور خورشید، تخم‌مرغ، ماهی‌های چرب و کره منبع خوب ویتامین D هستند.
کمبود
کمبود ویتامین D موجب راشیتیسم و ضعیف شدن استخوان‌ها و بیماری‌‌های مربوط به آن خواهد شد.

ویتامین E
ویتامین E به مبارزه بدن علیه هجوم میکروب‌ها کمک می‌کند و جریان آزاد خون را از طریق عروق تضمین می‌کند.
فواید
- تقویت سیستم ایمنی بدن
- کمک به سلامت چشم و پوست
منابع:
روغن آفتابگردان، کلزا، مارگارین، آجیل منابع غنی ویتامین E هستند.
بیماری‌های کبدی مزمن، کم‌خونی شدید، ضعیف شدن ماهیچه‌ها، خشکی شدید پوست و مو، افتادگی پلک بالا و گرفتگی عضلات پا از عوارض کمبود ویتامین E است.

اهمیت مواد معدنی
آهن و کلسیم دو ماده حیاتی برای رشد کودک محسوب می‌شود.
فواید کلسیم
- کمک به استحکام دندان‌ها و استخوان
- کمک به عملکرد درست اعصاب و ماهیچه‌ها
- ضروری برای انعقاد خون
- لازم برای تبدیل غذا به انرژی
میزان مصرف
- یک تا سه سال: ۵۰۰ میلی‌گرم
- سه سال و بالاتر: ۸۰۰ میلی‌گرم
منابع:
شیر، ماست، توفو و آب پرتقال حاوی مقادیر زیادی کلسیم هستند.
کمبود
کمبود کلسیم مشکلات استخوانی زیادی برای کودکان ایجاد می‌کند و ممکن است با ضعیف شدن بیش از حد استخوان‌ها، شکستگی‌های متعددی را تجربه کنند. گرفتگی عضلانی، بی‌حسی، کاهش اشتها، پارستزیا (احساس کرختی یا سوزن شدن دست و پا)، پتشی ایجاد نقطه‌های قرمز زیر پوست به علت خونریزی زیر پوستی)
آهن
- حیاتی برای ساخت هموگلبین و میوگلبین
- ضروری برای جلوگیری از کم‌خونی
- کمک به رشد مغز
مقدار روزانه
- یک تا سه سال: هفت میلی‌گرم
- سه سال و بالاتر: ده میلی‌گرم

مصرف بیش از حد ویتامین‌ها و مواد معدنی
مصرف بیش از حد ویتامین‌ها و مواد معدنی می‌تواند برای کودکان بسیار خطرناک باشد. ویتامین‌های محلول در چربی در صورت مصرف زیاد می‌تواند تبدیل به سم شود. کودک شما به مقدار کمی از ویتامین‌ها و مواد معدنی احتیاج دارد که به راحتی همه آنها را می‌تواند از رژیم غذایی روزانه خود به دست آورد. بهتر است کودک نیازش را به این ویتامین‌ها از خوراکی‌ها تامین کند و برای مصرف قرص‌های ویتامین و مکمل‌ها حتما با پزشک کودک مشورت کنید. زیرا مکمل‌ها نمی‌تواند جایگزین مواد مغذی و حیاتی موجود در خوراکی‌ها شوند. اما از آنجایی که کودکان معمولا جزو مشتاقان پر و پا قرص غذا نیستند، گاهی وجود این مکمل‌ها لازم می‌‌شود. اهمیت ویتامین برای کودکان باید جدی گرفته شود.