تزریق اسپرم به داخل رحم، شانس لقاح چقدر است؟

در اسپرم‌هایی دارای سر آمورف، باروری و لقاح دیر صورت گرفته و ممکن است بارداری موفقی انجام نشود.دکتر مجتبی رضازاده جنین‌شناس و عضو تیم تخصصی پژوهشکده‌ی رویان در کارگاه عملی تزریق درون سیتوپلاسمی سومین جشنواره‌ی بین‌المللی تحقیقات نازایی و بهداشت باروری با بیان این مطلب اظهارداشت: برای داشتن یک تزریق درون سیتوپلاسمی موفق باید از مورفولوژی‌ خوب اسپرم استفاده شود. آستنواسپرم می‌تواند مشکلاتی را داشته باشد، و علت عدم حرکت خوب آکسونر ممکن است در امر لقاح موثر نباشد، اما در تقسیمات تخم دخالت دارد. وی در ادامه با بیان اینکه اولین قدم در تزریق سیتوپلاسمی ارزیابی تخمک است، یادآور شد: تخمک‌ها به چند گروه قابل تقسیم هستند، دسته‌ی اول تخمک نابالغ با هسته‌ی مشخص است، این نوع تخمک دارای هسته و یا وزیکول ژرمینال بوده و هسته روشن و اطراف آنرا ارگان‌های سلولی فراگرفته است. وی افزود: هسته نیز به خوبی قابل مشاهده است و این تخمک‌ها قابل تزریق نیستند و یا در صورت تزریق باید پس از ۱۲ تا ۲۴ ساعت و حتی در برخی موارد بعد از ۴ روز رشد اقدام به تزریق کرد، در یک تحریک تخمک‌گذاری موفق تنها ۵ درصد تخمک‌ها از این نوع هستند. دکتر رضازاده خاطرنشان کرد: نوع دیگر، تخمک‌های نابالغ در مرحله‌ی متافاز اول تقسیم میوز است، این تخمک هسته و جسم قطبی اول را رها نکرده و سیتوپلاسم یکنواخت بوده و فضای بین زونا و یا غشای تخمک معمولا محدود است، این تخمک‌ها قابل تزریق نیستند و شانس لقاح در اینها پایین و مشکلات کروموزومی جنینی نیز وجود دارد، بنابراین باید به این تخمک‌ها فرصت MATURE شدن داده شود، زمان بلوغ این تخمک‌ها ۱۲ ساعت، و در یک تحریک تخمک‌گذاری موفق حدود ۱۰ درصد تخمک‌ها از این نوع هستند. این جنین‌شناس با بیان اینکه دسته‌ی سوم تخمک بالغ در مرحله‌ی متافاز دوم تقسیم میوز است، اضافه کرد: این نوع تخمک بالغ بوده و قدرت لقاح را خواهد داشت، اولین جسم قطبی خود را رها کرده، در مرحله‌ی متافاز دوم تقسیم میوز، سیتوپلاسم یکنواخت بوده و فضای بین زونا و غشا تخمک مشخص و در ناحیه جسم قطبی قدری وسیع‌تر از بقیه‌ی نقاط به نظر می‌رسد، در یک تحریک تخمک‌گذاری موفق حدود ۸۵ درصد تخمک‌ها از این نوع هستند و بالاخره تخمک دژنره این نوع تخمک را سیتوپلاسمی متراکم و غشا نامنظم و فاصله‌ی آن با زونا پلوسیدا زیاد و معمولا شکننده است، به طوری که به هنگام تشریح به وسیله پیپت شکسته و در سیتوپلاسم تخمک دژنره گاهی واکوئل‌های متعددی در اندازه‌های مختلف نیز مشاهده می‌شود. به گفته‌ی عضو تیم تخصصی پژوهشکده‌ی رویان، برای انجام تزریق ابتدا تخمک گروه سوم را از بقیه‌ی تخمک‌ها جدا کرده و در مرحله‌ی بعد پس از شست‌وشوی اسپرم آن را در PVP قرار داده و PVP باعث سرعت اسپرم می‌شود. در حین تزریق باید اولین جسم قطبی تخمک باید در ساعت ۶ یا ۱۲ قرار گیرد، به این ترتیب موقعیت تقسیم میوزی که معمولا در ناحیه‌ی اولین جسم قطبی و داخل سیتوپلاسم تخمک است، به طریقی خواهد بود که به هنگام تزریق اسپرم آسیبی متوجه‌ی آن نخواهد شد، پس از تزریق اسپرم به داخل تخمک ۱۲ تا ۱۶ ساعت بعد می‌توان آن را آزمایش کرد، که دو پیش هسته در سلول تخم نیز دیده می‌شود. در صورت وجود سه پیش هسته یا بیشتر پلی پلوئید بوده و باید از دیگر تخمک‌ها مجزا شود و در صورت تقسیم هرگز به رحم منتقل نشوند. دکتر رضازاده در خاتمه خاطرنشان کرد: علت وقوع پلی پلوئیدی را می‌توان به عدم آزاد شدن دومین جسم قطبی تخمک، تزریق بیش از یک اسپرم یا چند تکه شدن کروماتین اسپرم نسبت داد، و تخمک‌های هسته‌ای را ۴ ساعت بعد مجددا برای ارزیابی پیش هسته نیز رویت می‌شود.