بیماری روماتیسم در بارداری، بعد زایمان هم ادامه دارد؟

از مهمترین سوالات بیماران مبتلا به بیماری های روماتیسمی درباره دوران بارداری و پس از آن می باشد. با توجه به اینکه این دوران از شیرین ترین دوران زندگی یک مادر می باشد، آگاهی از اتفاقاتی که برای مادر در این دوران می افتد، می تواند تا حد زیادی از آلام و درد های ناشی از بیماری بکاهد.

روماتیسم و بارداری
در بررسی های صورت گرفته حدود ۱۵ درصد بیمارانی که در حاملگی بهبودی داشته اند، این وضعیت در حاملگی های بعدی ادامه پیدا خواهد کرد. نکته قابل توجه اینکه خانم هایی که در حاملگی قبلی بهبودی داشته اند احتمال خاموشی بیماری در حاملگی جدید در آنها بیشتر است.
در دوران حاملگی شکایات جسمی غیر از علائم روماتیسمی بیشتر می شود. بعضی از بیماران در دوران بارداری خصوصا در سه ماهه سوم دچار علائم گزگز در دست ها می شوند که خفیف بوده و به مچ بند های طبی فنردار پاسخ داده و معمولا بعد از زایمان برطرف می شود.

احتمال فعالیت بیماری روماتیسم بعد از حاملگی چقدر است؟
بر اساس تجارب علمی موجود حدود ۸۰ تا ۹۰ درصد بیماران در سه ماهه اول بعد از حاملگی دچار عود بیماری خواهند شد. عود بیماری ممکن است تدریجی و یا ندرتا ناگهانی و شدید باشد.
دومین شکایت شایع در بیماران، کمردرد در وضعیت خاص مانند ایستادن و بد نشستن و یا پیاده روی طولانی است که سبب تشدید قوس طبیعی کمر در سه ماهه آخر بارداری می شود. در بیماری روماتیسم مفاصل مهره های کمری مبتلا نمی شوند.
در دوران بارداری به علت تغییرات هورمونی حدود ۷۰ درصد بیماران دچار بهبودی نسبی در علائم بالینی می شوند. حدود ۵۰ درصد در سه ماهه اول، حدود ۲۵ درصد در سه ماهه دوم و حدود ۳۰ درصد موارد، بیماری روماتیسم در سه ماهه سوم بارداری بهبودی نسبی پیدا می کند.

آیا شیر دادن به نوزاد تاثیری بر روی علائم روماتیسم دارد؟
پاسخ به این سوال توام با اختلاف نظر است. بعضی از پزشکان معتقدند که به علت افزایش ترشح هورمون های موثر در شیردهی بیماری عود می کند. بعضی مطالعات عود بیماری را به دنبال شیر دادن تایید نکرده اند. با توجه به اختلاف نظر توصیه به قطع شیر دهی نمی شود. همچنین برخی از بیماران نگرانند که آیا در ایام شیردهی از نظر مصرف داروهای روماتیسمی محدودیت دارند یا خیر ؟ باید گفت که بعد از زایمان مخصوصا در دوران نوزادی در سه ماهه اول انتخاب داروهای روماتیسمی باید با توجه به وضعیت شدت بیماری در مادر و نیز وضعیت جسمی نوزاد با نظر پزشک معالج تنظیم شود. بطور کلی داروهایی با اثر کوتاهتر نسبت به داروهایی با اثر طولانی ارجح هستند.
در نوزادان شیر خوار، مصرف بسیاری از داروها مانند هیدروکسی کلروکین، کلروکین و سولفاسالازین به علت ترشح در شیر مادر می تواند باعث تشدید زردی شوند. در این شرایط استفاده از قرص پردنیزولون با توجه به اینکه در شیر کمتر ترشح می شود منعی جهت مصرف ندارد. در دوران بعد از نوزادی نیز انتخاب داروهای روماتیسمی باید همانند دوران نوزادی با نظر پزشک معالج با توجه به وضعیت شدت بیماری در مادر و نیز وضعیت جسمی شیر خوار تنظیم شود.
در این مرحله با نظر روماتولوژیست معالج در صورت فعال بودن بیماری و در صورت عدم کنترل بیماری با پردنیزولون و یا نیاز به مصرف دوز های بالای این دارو می توان از داروهای با عارضه کمتر مانند هیدروکسی کلر وکین، کلروکین، سولفاسالازین یا آزاتیوپرین استفاده کرد که در مطالعات صورت گرفته دارای خطر نسبی کمتری هستند و عوارض جدی در شیرخوار ایجاد نکرده اند. در شیردهی داروهایی مانند سیکلوفسفامید و متوتروکسات منع مصرف دارند.