سرطان دستگاه تناسلی مردان، راههای پیشگیری

سرطان آلت تناسلی نوع نادری از سرطان است که در پوست آلت تناسلی و یا درون آلت تناسلی بروز می‌کند. این نوع سرطان اغلب در مردان دارای سن بیش از ۶۰ سال مشاهده می‌شود. در طول ۳۰ سال گذشته تعداد افرادی که به سرطان آلت تناسلی مبتلا شده‌اند به میزان بالاتر از ۲۰ درصد افزایش یافته است. علت این امر احتمالاً تغییراتی است که در عادت‌های جنسی به وجود آمده است. اما پیشرفت‌هایی که در ارتباط با تشخیص، مرحله‌بندی و درمان بیماری‌ها رخ داده است، میزان مرگ و میر ناشی از این بیماری را بیش از ۲۰ درصد کاهش داده است.

علائم و ناهنجاری‌هایی که در اثر ابتلا به سرطان آلت تناسلی به وجود می‌آیند، عبارتند از:
- رشد تومور یا ایجاد زخم بر روی آلت که بعد از چهار هفته التیام نیابد.
- خونریزی از آلت و یا زیر پوست ختنه‌گاه
- ادرار بدبو
- ضخیم شدن پوست آلت یا پوست ختنه‌گاه که جمع شدن پوست را با مشکل مواجه می‌سازد و باعث بروز فیموز (چسبندگی پوست ختنه‌گاه) می‌شود.
- تغییر رنگ پوست آلت تناسلی یا پوست ختنه‌گاه
- خارش یا راش سر آلت تناسلی
در صورت مشاهده هر کدام از این علائم هرچه سریع‌تر برای معاینه به یک متخصص اورولوژی مراجعه کنید. هر گونه تأخیر در تشخیص سرطان آلت تناسلی می‌تواند شانس درمان موفقیت‌آمیز آن را کاهش دهد.

انواع سرطان آلت تناسلی مردان
آلت تناسلی از بافت‌های گوناگونی تشکیل شده است. به همین دلیل نوع سرطانی که در فرد رشد می‌کند به نوع سلول‌هایی که سرطان از آن‌ها بوجود آمده است بستگی دارد.

شایع‌ترین انواع سرطان آلت تناسلی عبارتند از:
سرطان سلول‌های فلسی آلت تناسلی: این نوع سرطان بیش از ۹۰ درصد از موارد ابتلا به سرطان آلت تناسلی را تشکیل می‌دهد و منشاء آن سلول‌هایی است که سطح روی آلت تناسلی را پوشش می‌دهند.
کارسینوم درجا (CIS): این سرطان نوع خاصی از سرطان سلول‌های فلسی است که تنها سلول‌های پوست آلت تناسلی را تحت تأثیر قرار می‌دهد و سرطان به عمق بیشتری از آلت تناسلی نفوذ نمی‌کند.
آدنوکارسینوم: این نوع سرطان از سلول‌های غده‌ای آلت تناسلی که وظیفه تعریق را بر عهده دارند، شروع می‌شود.
ملانوما: این گونه از سرطان در سلول‌های پوست آلت تناسلی رشد می‌کند و رنگ خود را به پوست آلت تناسلی می‌دهد.

چه عواملی باعث ابتلا به سرطان آلت تناسلی می‌شود؟
علت ابتلا به سرطان آلت تناسلی مردان هنوز ناشناخته است. اما عوامل احتمالی زیر می‌تواند خطر ابتلا به این نوع سرطان را افزایش دهد. مردان حامل ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) با افزایش میزان خطر ابتلا به سرطان آلت تناسلی مواجه هستند. این ویروس رشد زگیل‌های تناسلی را به دنبال دارد. سن فرد یکی دیگر از عوامل خطر ابتلا به تومور آلت تناسلی می‌باشد. سرطان آلت تناسلی، مردان کمتر از ۴۰ سال را به ندرت مبتلا می‌سازد و عمدتاً در مردان بالای ۶۰ سال مشاهده می‌شود.مصرف دخانیات مهم‌ترین عامل سبک زندگی است که با خطر ابتلا به سرطان آلت تناسلی مرتبط می‌باشد. مواد شیمیایی موجود در سیگار می‌تواند به سلول‌های آلت تناسلی آسیب برساند و از این طریق خطر ابتلا به سرطان آلت تناسلی را افزایش دهد. عوارضی مانند فیموز که آلت تناسلی را تحت تأثیر قرار می‌دهد و جمع شدن پوست ختنه گاه را با مشکل مواجه می‌کند نیز خطر ابتلا به عفونت‌هایی مانند بالانیت را افزایش می‌دهد. بروز پی در پی عفونت‌ با خطر افزایش ابتلا به برخی از انواع سرطان آلت تناسلی مرتبط است. زیرا این عفونت‌ها سیستم ایمنی بدن را ضعیف می‌کنند.

تشخیص
متخصص اورولوژی (متخصص بیماری‌های دستگاه ادراری و تناسلی) به ‌طور کامل وضعیت شما را ارزیابی نموده و برای یافتن علائم ابتلا به سرطان، آلت تناسلی شما را تحت معاینه قرار می‌دهد. متخصص اورولوژی در مورد سابقه پزشکی شما و علائم موجود سؤالاتی را مطرح خواهد کرد، علاوه بر این ممکن است بدن شما را برای مشاهده هر گونه علائم فیزیکی ابتلا به سرطان معاینه کند.ممکن است پزشک به منظور بررسی وضعیت عمومی سلامتی و همچنین بررسی تعدادی از سلول‌های خونی، یک آزمایش خون را برای شما تجویز کند. همچنین پزشک ممکن است برای تشخیص قطعی ابتلا به تومور آلت تناسلی، بیوپسی (نمونه‌برداری) از بافت آلت تناسلی را انجام دهد. برای این منظور، یک نمونه کوچک از بافت آلت تناسلی شما گرفته می‌شود تا برای تشخیص سلول‌های سرطانی، زیر میکروسکوپ مورد بررسی قرار گیرد.

درمان سرطان آلت تناسلی
درمان سرطان آلت به وسعت ضایعه سرطانی و میزان گسترش سرطان بستگی دارد. برای مثال در بیشتر موارد ابتلا به کارسینوم درجا(CIS) که در آن تنها سلول‌های پوستی آلت تناسلی تحت تأثیر قرار می‌گیرند، درمان اغلب با استفاده از پماد شیمی‌درمانی و یا استفاده از جراحی لیزر به منظور درمان یا برداشتن ناحیه‌ای از پوست سرطانی انجام می‌شود. بعد از انجام جراحی، بیمار تحت عمل پیوند پوست نیز قرار می‌گیرد.
درمان‌های اصلی سرطان آلت تناسلی مردان در بیمارانی که سرطان آنها مرحله اولیه خود را گذرانده است، عبارتند از:
- جراحی
- پرتو درمانی
- شیمی‌درمانی
- هنگام جراحی، سلول‌های سرطانی و احتمالاً قسمتی از بافتی که در اطراف سلول‌های سرطانی قرار دارد برداشته می‌شود. در بیشتر موارد جراح می‌تواند هر گونه تغییرات فیزیکی را که بر روی آلت تناسلی بعد از انجام جراحی به وجود می‌آید با استفاده از روش‌های جراحی پلاستیک، بازسازی و برطرف سازد. جراح علاوه بر این می‌تواند برای تقویت آلت تناسلی و عملکرد طبیعی آن، پوست و عضله پیوندی را از هر قسمتی از بدن بیمار گرفته و به آلت تناسلی پیوند بزند.جراح همچنین می‌تواند با استفاده از تکنیک‌های تشخیص اولیه و جراحی پیشرفته، بافت موجود بر روی آلت تناسلی را تا حد ممکن حفظ کند. معاینه غدد لنفی موجود در کشاله ران (ارگان‌های کوچکی که بخشی از سیستم ایمنی بدن هستند) بخشی از اکثر روش‌های درمانی سرطان آلت تناسلی است که به منظور بررسی سرایت سرطان به این غدد انجام می‌گیرد. در برخی از موارد ممکن است غدد لنفی با انجام عمل جراحی برداشته شوند. همانند بیشتر انواع سرطان، وضعیت آینده و چشم‌انداز درمان سرطان آلت تناسلی در هر فرد به میزان زیادی به مقدار پیشروی سرطان هنگام تشخیص بستگی دارد.

پیشگیری
امکان پیشگیری از ابتلا به سرطان آلت تناسلی وجود ندارد. با این وجود شما می‌توانید با انجام اقدامات زیر خطر ابتلا به آن را کاهش دهید.یکی از راهکارهای اصلی کاهش خطر ابتلا به سرطان آلت تناسلی مردان، ترک مصرف دخانیات است. علاوه بر این رعایت نکات بهداشتی مرتبط با آلت تناسلی برای جلوگیری از عفونت‌های ویروسی و باکتریایی که می‌توانند خطر ابتلا به سرطان آلت تناسلی مردان را افزایش دهند، بسیار مهم است. انجام این موارد در صورتی که در دوران کودکی ختنه شده باشید، راحت‌تر است. در غیر این صورت اقداماتی وجود دارد که باید آن‌ها را انجام دهید. ساده‌ترین روش‌های حفظ بهداشت آلت تناسلی عبارتند از:
- استفاده از کاندوم به منظور کاهش خطر احتمالی ابتلا به ویروس پاپیلومای انسانی (HPV)
- شستشوی منظم آلت تناسلی و همچنین ناحیه زیر پوست ختنه گاه با آب گرم
شواهد اندکی وجود دارد که ختنه شدن در دوران بزرگسالی کاهش خطر ابتلا به سرطان (تومور) آلت تناسلی را به دنبال دارد. در صورت ایجاد زخم بر روی آلت تناسلی و عدم بهبود آن و یا در صورت دشوار شدن تمیز کردن پوست ختنه‌گاه می‌توانید در مورد امکان انجام ختنه از پزشک خود سؤال کنید.