تنبلی تخمدان در بارداری، عوارض کدام است؟

تنبلی تخمدان یا سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) یک بیماری هورمونی شایع در خانمهاست. زنان مبتلا به تنبلی تخمدان ممکن است برای باردار شدن دچار مشکل شوند و در طول بارداری نیز عوارضی را تحمل کنند. با این حال با مدیریت علائم بسیاری از زنان مبتلا به تنبلی تخمدان میتوانند باردار شده و کودک سالمی به دنیا بیاورند.

تنبلی تخمدان چیست؟
سندرم تخمدان پلی کیستیک وضعیتی است که تخمدانها بیشتر از حد طبیعی هورمون مردانه یا آندروژن تولید میکنند. این میتواند بر چرخه قاعدگی، باروری و ظاهر خانمها تاثیر بگذارد. علائم تنبلی تخمدان عبارت است از:
-دوره های قاعدگی نامنظم
-کیست تخمدان
-ناباروری
-افزایش وزن
-آکنه
-افزایش موهای صورت و بدن
-ریزش موی سر
-مقاومت به انسولین

علت تنبلی تخمدان
در حالی که متخصصان هنوز علت دقیق تنبلی تخمدان را تشخیص نداده اند اما برخی عوامل را در بروز آن دخیل می‌دانند:
ژنتیک: به نظر میرسد ابتلا به این بیماری سابقه فامیلی داشته باشد به طوری که اگر مادر یا یکی از بستگان دچار تنبلی تخمدان باشد، احتمال ابتلا افزایش پیدا میکند.
مقدار زیاد انسولین: محققان دریافتند زنان مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک سطوح بالایی از انسولین دارند زیرا بدن آنها به سختی میتواند انسولین را مصرف کند. انسولین همچنین عملکرد تخمدان را کنترل میکند و انسولین بیش از حد در بدن میتواند تخمک گذاری نامنظم ایجاد کند.
اضافه وزن و چاقی: زنانی که اضافه وزن دارند در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک قرار دارند. به همین دلیل ورزش منظم و غذای سالم میتواند از بروز این بیماری تا حدودی پیشگیری کند.

تشخیص تنبلی تخمدان
اغلب زنان بسیار دیر متوجه مبتلا به تنبلی تخمدان میشوند چون ممکن است با مشکلات دیگر زنان اشتباه گرفته شود. گاهی اوقات خانمها در حین تلاش برای بارداری متوجه ابتلا به تنبلی تخمدان میشوند.
اگر فکر میکنید ممکن است دچار تنبلی تخمدان شده باشید بهتر است اول از همه با پزشک درباره علائم و علت بروز آن مشورت کنید. با تشخیص زودهنگام میتوان علائم تنبلی تخمدان را درمان کرد. در این حالت اگر تصمیم به بارداری داشته باشید خطر عوارض کاهش پیدا میکند.

تنبلی تخمدان و ناباروری
اگر دچار تنبلی تخمدان هستید ممکن است به سختی باردار شوید. این به دلیل سطح بالای هورمونهای مردانه است که از آزاد شدن تخمک جلوگیری میکنند. شما میتوانید شانس بارداری خود را با رعایت موارد زیر افزایش دهید:
-داشتن وزن سالم. کاهش 5 تا 10 درصدی وزن میتواند شانس بارداری سالم را تا حدود زیادی افزایش دهد.
-تغذیه سالم
-ورزش
-بررسی تخمک گذاری و زمان مقاربت جنسی در زمان تخمک گذاری
اگر با وجود این تغییرات هنوز هم امکان بارداری وجود نداشت باید داروهای باروری تجویز شود تا به تخمک گذاری شما کمک کند. اگر داروها کاربرد نداشته باشند پزشک ممکن است عمل جراحی برای حذف مقدار کمی از بافتی که هورمون بیش از حد تولید می‌کند انجام دهد. یکی دیگر از گزینه‌های باروری آی وی اف است که بهترین شانس بارداری برای خانم‌هایی است که تنبلی تخمدان دارند.

تنبلی تخمدان و بارداری
داشتن تخمدان پلی کیستیک میتواند خطر ابتلا به برخی عوارض را در دوران بارداری افزایش دهد که از جمله آنها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
-سقط جنین: در صورت ابتلا به تنبلی تخمدان خطر سقط جنین سه برابر میشود.
-فشار خون بالا ناشی از بارداری: معمولا بعد از هفته ۲۰ بارداری بروز می‌کند.
-دیابت بارداری: میتواند منجر به وزن زیاد نوزاد شود.
-تولد زودرس
زنان مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک به احتمال زیاد نیاز به زایمان سزارین دارند زیرا ممکن است وزنشان بیشتر باشد. نوزادان متولد شده از زنان مبتلا به تنبلی تخمدان بیشتر در معرض خطر مرگ و میر در دوران زایمان و احتمال نیاز به بخش مراقبتهای ویژه نوزادان بعد از زایمان دارند.
اگر تنبلی تخمدان دارید و باردار هستید باید با پزشک در این مورد مشورت کنید. خطر بروز عوارض یاد شده نیاز به مراقبت بیشتر را نشان می‌دهد.

مراقبتهای مهم تنبلی تخمدان در بارداری
-آزمایش قند خون: در طول بارداری با وجود تنبلی تخمدان باید مراقبت بیشتری نسبت به قند خون داشته باشید. غلظت قند خون خود را در هر بار مراجعه به پزشک مشخص کنید. انجام آزمایش قند خون ناشتا، قند خون دو ساعت بعد از غذا، در هنگام خواب و در طول شب باید انجام شود. از پزشکتان بپرسید که قند خونتان چند باید باشد. قند خون یک ساعت بعد از صبحانه ۱۴۰ میلی گرم بر دسی لیتر و دو ساعت بعد از صبحانه ۱۲۰ میلی گرم بر دسی لیتر باید باشد.
در صورتی که پیش از بارداری نیز انسولین تزریق میکردید در طول بارداری نیز باید این کار را انجام دهید احتمالا نمیتوانید تزریق انسولین را از دوران بارداری شروع کنید اما اگر دیگر انواع انسولین نتواند قند خونتان را کنترل کند ممکن است نیاز به تزریق انسولین باشد.
-تغذیه درمانی: هنگام تنبلی تخمدان در بارداری باید حتما تحت نظر متخصص تغذیه باشید. داشتن برنامه غذایی سالم کمک میکند مواد مغذی مورد نیاز خود را دریافت کرده و وزن مناسب به دست آورید. متخصص تغذیه احتمالا مصرف کربوهیدراتهایی مانند سیب زمینی، نان و میوه ها را برای شما محدود میکند. بهتر است سه وعده غذا و دو تا چهار میان وعده در روز بخورید.
-ویتامین: پزشک احتمالا دوز مصرف اسید فولیک را پس از سه ماهه اول بارداری (هفته 12 بارداری) کاهش میدهد. اغلب دوز توصیه شده اسید فولیک 400 میکروگرم تا یک میلی گرم در روز است. درباره دیگر ویتامینهایی که باید در دوران بارداری مصرف کنید، از پزشک سوال کنید.

تنبلی تخمدان و سلامت جنین
شما می‌توانید از سلامت جنین خود با وجود ابتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک یا تنبلی تخمدان مطمئن شوید. کافی است با کمک پزشک قند خونتان را کنترل کنید. داشتن رژیم غذایی سالم و فعالیت بدنی میتواند سلامت جنین را تضمین کند.

عوارض تنبلی تخمدان در بارداری
همانطور که گفته شد زنان مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک یا مبتلا به تنبلی تخمدان در معرض خطر بیشتری در دوران بارداری قرار دارند. مشکلاتی مانند سندرم متابلویک و افزایش اندورژنها خطراتی برای جنین به همراه دارد اما عوارضی که تنبلی تخمدان در بارداری ایجاد میکند اغلب شامل موارد زیر است:
سقط جنین یا از بین رفتن حاملگی: زنان مبتلا به تنبلی تخمدان نسبت به خانمهایی که به این مشکل مبتلا نیستند 3 برابر بیشتر احتمال سقط جنین در ماههای ابتدایی بارداری را دارند. برخی تحقیقات نشان میدهد متفورمین خطر سقط جنین را در زنان باردار مبتلا به تنبلی تخمدان کاهش میدهد. با این حال مطالعات دیگر تایید نمیکنند که این دارو میتواند سقط جنین را کم کند.
-دیابت حاملگی: این نوع دیابت که فقط در زمان بارداری ایجاد میشود اگر کنترل و درمان شود مشکلی برای مادر و جنین ایجاد نمیکند. در بیشتر موارد این بیماری بعد از تولد نوزاد از بین میرود. نوزادانی که مادران مبتلا به دیابت بارداری دارند سنگین وزن هستند و در نتیجه ممکن است نیاز به زایمان سزارین باشد چون احتمال بروز مشکلات تنفسی و قند خون پایین وجود دارد. زنان مبتلا به دیابت بارداری و همچنین نوزادانشان بعدها در معرض ابتلا به دیابت نوع ۲ قرار دارند.
-پره اکلامپسی: پره اکلامپسی افزایش ناگهانی فشار خون بعد از هفته بیستم بارداری است که در صورت درمان نشدن میتواند بر کلیه‌ها، کبد و مغز مادر تاثیر بگذارد. پره اکلامپسی اگر درمان نشود تبدیل به اکلامپسی میشود. اکلامپسی میتواند منجر به آسیب ارگانها، تشنج و مرگ شود. در حال حاضر درمان اولیه این شرایط این است که نوزاد سریع متولد شود. زنان باردار مبتلا به پره اکلامپسی باید زایمان سزارین انجام دهند تا سلامت خودشان و جنینشان تهدید نشود.
-فشار خون بالا در بارداری: این وضعیت در نیمه دوم بارداری رخ میدهد که اگر درمان نشود میتواند منجر به پره اکلامپسی شود. این نوع فشار خون بالا نیز میتواند نوزاد را تهدید کند.
زایمان زودرس قبل از هفته 37 بارداری: نوزادان زودرس در معرض خطرات بیشتری از لحاظ سلامت قرار دارند که برخی از این مشکلات میتواند جدی باشد.
-زایمان سزارین: زنان مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک به دلیل عوارض بارداری مرتبط با تنبلی تخمدان از جمله فشار خون بالا باید زایمان سزارین انجام دهند که همین موضوع دوره بهبود را طولانیتر میکند و ممکن است عوارض جراحی متوجه مادر و جنین شود.