تاثیر طلاق بر کودکان، وقتی تک فرزند باشی

با توجه به این که تک فرزند وابستگی شدیدی به والدین خود دارد و جزئی از زندگی زناشویی پدر و مادرش محسوب می شود طلاق برای چنین کودکی بسیار دردناک خواهد بود. او نه تنها باید جدایی والدینش را تحمل کند بلکه وفاداری به هر یک از طرفین را در تعارض با وفاداری به طرف مقابل می بیند و زیر فشارهای روحی شدید قرار می گیرد.
سوال های بی پاسخی میتوانند موجب آزار و اذیت تک فرزند شوند : کدام یک از والدین مقصر است ؟ توجیه کدام یک از والدین در مورد علت طلاق درست است ؟ او باید از کدام یک از طرفین دعوا حمایت کند ؟ آیا او میتواند پس از جدایی والدینش به هر دو آنها توجه کند به گونه ای که هیچ یک از آنها ناراحت نشوند و احساس نکنند که توجه فرزندشان به طرف مقابل نشان دهنده ی وفادار نبودن او به طرف دیگر است.

تاثیرات هیجانی
کودک در آستانه ی ورود به سن نوجوانی ( ۹ سالگی ) وقتی که چیزی را از دست می دهد دلگیر می شود درباره ی آینده اش نگران است و این پرسش را وحشتناک می داند : (( اگر والدینم علاقه به یکدیگر را از دست بدهند آیا علاقه شان را به من نیز از دست خواهند داد؟))
طلاق ، تشویق و توجیه ناسازگاری رفتاری در نوجوانان 9 تا 16 ساله را موجب میشود : (( اگر والدینم خواسته ها و نیازهای مرا فدای خوشبختی خود کنند من نیز با آنها چنین رفتاری خواهم داشت)).
کسانی که در اواخر دوران نوجوانی خود قرار دارند ( ۱۶ تا ۱۸ سالگی ) و اغلب به دنبال روابطی هستند که برای خودشان مهم است در این سنین ناگزیرند با واقعیت سختی رو به رو شوند : (( عشق همیشگی نیست)) نتیجه ای که از این درک ناشی می شود این است که : (( تمام تعهدات اخلاقی نسبی و مشروط هستند)).
بنابراین آنها در رعایت ضوابط اخلاقی دچار اهمال می شوند و وقتی با جدایی والدین خود رو به رو شدند این رفتار خود را توجیه کرده با قاطعیت بیشتری دنبال می کنند. تمام رفتارهای این نوجوانان برای فرار از فشارهای روحی و ناراحتی های روانی است. آنها به این نتیجه می رسند که : (( کسانی را که بیش از همه دوست داشتم بیش از سایرین موجب ناراحتی من شدند.))

تخفیف تاثیرات منفی طلاق
اقدامات مختلفی وجود دارد که والدین میتوانند برای تخفیف فشارهای روحی فرزندشان که در پی جدایی آنها ایجاد شده است انجام دهند:
- والدین تا حد امکان سعی کنند پیش از جدایی از یکدیگر فرزندشان را از این تصمیم آگاه سازند. در این صورت فرزند آنها پی خواهد برد که گرچه زندگی زناشویی آنها به پایان می رسد اما تعهدی که درباره ی سرپرستی فرزندشان دارند حفظ خواهد شد.
- والدین باید فرزند خود را آگاه کنند که پس از طلاق روابط خانوادگی جدیدی خواهند داشت. آنها باید برنامه ای برای ارتباط با فرزند خود تهیه کنند و در اجرای این برنامه انعطاف داشته باشند تا هر گاه که فرزندشان به آنها نیاز داشت حداقل یکی از آنها در دسترس او باشند.
- به فرزند خود اجازه دهند تا آن گونه که احساس راحتی می کند با والدینش برخورد کند تا شاید غیبت موقت هر یک از والدین موجب دلتنگی او نشود. نظم در زندگی کودک سبب خواهد شد تا با وضعیت جدید تطبیق یافته و مشکلات ناشی از جدایی والدینش را تحمل کند.
- فرزند خود را تشویق کنید تا درباره ی جدایی و شرایط جدیدی که ایجاد خواهد شد از شما سوال کند خود نیز صادقانه به آنها جواب بدهید به گونه ای که توضیحات شما را درک کند. آگاهی فرزندتان موجب برطرف شدن ترسی خواهد شد که زاییده ی جهل و ظن و گمان است.
- تا حد امکان به فرزند خود اجازه دهید تا هنگام با هر یک از والدینی که از یکدیگر جدا شده اند طبق سلیقه ی خود رفتار کند و اتاق خود را مطابق سلیقه ای که دارد تزیین کند. از هر گونه دخالتی در حوزه ی اختیارات او خودداری کنید.
- اگر فرزندتان در برخورد با جدایی شما واکنش هایی هیجانی مانند ترس ، عصبانیت و احساس درماندگی از خود نشان داد به اعتراضات او گوش دهید.
*اگر فرزندتان گاه گاهی به رفتارهای دوران کودکی اش بازگشت ( گریه و داد و فریاد کردن) صبور باشید زیرا این نوع رفتارها موقتی و ناپایدار هستند.
- خودتان را برای افت تحصیلی فرزندتان آماده کنید زیرا مشغله های ذهنی او از تمرکز کافی در مورد تکالیف درسی اش جلوگیری خواهد کرد . در انجام تکالیف درسی اش او را راهنمایی کنید و توجه داشته باشید که طلاق سبب می شود تا کودک برای تطبیق با شرایط جدید و غلبه بر مشکلات ناشی از این جدایی انرژی صرف کند.
هیچگاه برای تقویت روحیه ی فرزندتان تابع او نشوید بلکه حس مسئولیت پذیری او را پرورش دهید تا بتواند روحیه ی خود را در رو به رو شدن با مشکلات حفظ کند. در صورت امکان از دیگران ( دوستان خانوادگی ، سایر اعضای خانواده ، مشاور روان شناس) کمک بگیرید تا فرزندتان بتواند خود را با شرایط جدید تطبیق دهد.