تمرکز نداشتن کودکان، چگونه واکنش نشان دهید؟

بیشتر کودکان می‌توانند مشغول بازی با یک اسباب بازی شوند، ضمن اینکه تلویزیون روشن است، بزرگترها در حال صحبت هستند و سگ پارس می‌کند. اما بعضی کودکان این چیزها را بسیار مزاحم و تحمل آن را سخت می‌یابند، زیرا نمی‌توانند تمرکز داشته باشند.
چنین کودکانی خیلی زود خسته می‌شوند. کودک‌تان ممکن‌است به‌دردسر بیفتد زیرا تکالیف مدرسه‌اش مانده است، اتاقش پوشیده از اسباب بازی است و بیشتر اشیای او شکسته‌اند.
به‌نظر می‌رسد فکر کودک‌تان جایی دیگر است. وقتی با او صحبت می‌کنند گوش نمی‌دهد و وسط یک جمله ممکن‌ است فراموش کند چه می‌خواهد بگوید.
کودکانی که مشکل تمرکز دارند، اغلب رفتارهایی آزاردهنده از خود نشان می‌دهند و شما به‌عنوان والدین ممکن است‌فکر کنید این بیشتر یک مشکل اجتماعی است به‌جای اینکه یک مشکل تربیتی باشد.

رفتارهای شایع
رفتارهای کودکی که نمی‌تواند تمرکز کند، اغلب چنین است:
- بی‌موقع حرف می‌زند و دیگران را وادار به‌گفتگو می‌کند.
- سؤالات بی‌ربط می‌پرسد.
- اغلب حرف خود را قطع می‌کند.
- به‌راحتی حواسش پرت می‌شود.
- فقط مدت کوتاهی توجه دارد.
- اغلب با بچه‌های کوچکتر ارتباط برقرار می‌کند، زیرا هم سن و سالان خودش او را نمی‌پذیرند.
- کم پیش می‌آید که فوراً غرق فعالیتی شود.
- بیش از آنکه با دیگران مشارکت کند، آنها را تماشا می‌کند.
- نمی‌تواند فقط روی یک فعالیت متمرکز شود.
موارد زیر از جمله اثرات این نوع رفتار است:
- مدام یادگیری‌اش قطع می‌شود
- والدین، معلمان و هم‌سن و سالان همیشه درگیر عوامل بازدارنده‌اند. این کودک توجه دائمی افراد را میخواهد.
- بزرگترها و سایر کودکان از رفتار او ناراحت می‌شوند.
- ممکن‌است در مدرسه، فشار روحی ایجاد شود؛ وقتی تلاش‌ها برای واداشتن کودک به‌مشارکت منجر به‌شکست می‌شود.

علت اصلی
کودکی که نمی‌تواند تمرکز کند، ممکن است‌هرگز یاد نگیرد چگونه تمرکز کند یا نتوان از او انتظار داشت که مدت زمان طولانی تمرکز داشته باشد. او ممکن‌است مدرسه را بسیار دشوار ببیند. مجبور است برای تکالیفش فرصت بگیرد.
گاهی اوقات کودک سعی می‌کند با مشارکت در رفتاری مزاحم از فکر شکست اجتناب کند. کودک نیاز دارد وابسته باشد و توجه ناشی از نیاز برای موقعیت‌ها و خودارزشمندی را به‌دست آورد. در این موارد هدف از مزاحمت‌های پی در پیِ او در واقع این است: به‌من نگاه کنید! من هم هستم!

اشتباهات شایع
والدین در رفتار با کودکی که نمی‌تواند تمرکز کند، اغلب اشتباهات گوناگونی مرتکب می‌شوند. مثلاً:
- به‌جای حفظ بی‌طرفی، اجازه می‌دهند که کودکان آنها را به‌طور شخصی تحت تاثیر قرار دهند.
- وقتی مشکل بروز می‌کند، از انجام اقدامی فوری عاجز می‌مانند.
- بر رفتار کودک تمرکز می‌کنند یا علناً با آن رودررو می‌شوند.
- فقط عکس‌العمل تند نشان می‌دهند یا کنترل خود را از دست می‌دهند.
- در نیروی مثبت دادن به‌کودک به‌خاطر رفتار مناسب، کوتاهی می‌کنند.
- احساس می‌کنند هیچ کاری برای کمک به۲کودک نمی‌توان انجام داد.
- کودک را از فعالیتها محروم می‌کنند.
- به‌جای اینکه با نیاز کودک مواجه شوند، با آن مقابله می‌کنند.

راه‌حل‌ها
مزاحمت، حالتی از قدرت است. اگر می‌خواهید مسلط بمانید، باید تلاش کودک شما به‌طور مثبت هدایت شود. شیوه‌های دیگر برای واکنش مؤثر بر کودکی که نمی‌تواند تمرکز کند:
- با دادن کارهای جسمی یا مسئولیت‌های روزانه، کودک‌تان را سرگرم نگه دارید.
- کارهایی مناسب با حوصله‌اش به‌او بدهید و به‌تدریج میزان آن را افزایش دهید.
- با فرزندتان در مورد رفتاری که از او توقع می‌رود، قراردادی ببندید و برای رفتار مناسب پاداش دهید.
- با او گفتگو کنید تا آنچه شما از او توقع دارید و اینکه چرا مهم است که او به‌روشی معین رفتار کند، روشن باشد.
- بردن فرزندتان برای معاینۀ پزشکی را مدنظر قرار دهید. توجه کوتاه مدت و ناتوانی در تمرکز ممکن است نتیجۀ یک مشکل جسمی، غذایی یا زیستی باشد.
- مثبت بمانید و صادقانه و به‌طور خاص تحسین کنید. موفقیت‌های کوچک ممکن است‌به کاهش رفتار مزاحم کمک کند.
- وقتی کودکتان کار روزمره یا تکالیفش را انجام میدهد از یک زمان‌سنج استفاده کنید. کودکان حواس پرت اغلب رقابت با ساعت را دوست دارند.