مشکلات دوران شیردهی، علت زخم پستانها چیست؟

زخم سینه در زمان شیردهی، اتفاقی رایج است که معمولا به علت موقعیت یا مکیدن نادرست سینه مادر توسط نوزاد اتفاق می‌افتد. این اتفاق خوشبختانه با روش‌های خانگی قابل درمان است و می‌توان با اصلاح وضعیت شیردهی از آن پیشگیری کرد.
اگر مادر شیرده هستید، احتمالا تجربه ترک یا شقاق سینه را داشته‌اید. این پیشامد، اتفاق رایجی است که می‌تواند بخاطر شیردهی و موقعیت نادرست کودک شما در هنگام شیرخوردن اتفاق افتد. درمان زخم سینه در زمان شیردهی به روش‌های خانگی و اصلاح شیوه‌ی شیردهی امکان پذیر است که در ادامه این مطلب به همه‌ی این روش‌ها اشاره خواهد شد.

علت و علائم زخم سینه
زخم یا شقاق سینه اغلب با علائم زیر توصیف می‌شود:
-زخم
-ترشحات
-خونریزی
-ترک
دو دلیل رایج برای زخم سینه در زمان شیردهی وجود دارد، اول عدم گرفتن نوک سینه مادر به درستی توسط نوزاد و مشکل در مکیدن به علت موقعیت نامناسب کودک که علل مختلفی برای قرار گرفتن نوزاد در موقعیت نامناسب وجود دارد. شیردهی یک مهارت است که هم مادر و هم کودک باید در طول زمان یاد بگیرند و این کار به زمان و تمرین نیاز دارد تا کودک بتواند به درستی سینه‌ی مادر را بگیرد و شیر بخورد.

نگرفتن سینه مادر
نوزادانی که به خوبی سینه مادر را نمی‌گیرند، ممکن است برای نگاه داشتن نوک پستان در دهان، با لثه سینه را فشار دهند. در این صورت به علت عدم تغذیه کافی در هر وعده، نوزاد شما به تعداد دفعات بیشتری به شیر خوردن نیاز پیدا می‌کند. نوزادان ممکن است به دلایل دیگری نیز نوک سینه مادر را با لثه بگیرند؛ این دلایل عبارتند از:
-دهان کوچک
-چسبندگی زبان به کف دهان نوزاد
-عقب بودن فک نوزاد
-فرنولوم (پوست زیر زبان) کوتاه
-سقف دهان بالا
-مشکل در مکیدن
-حرکات زبان کودک در هنگام شیر خوردن
تشخیص اینکه علت زخم سینه در زمان شیردهی چیست، بسیار مهم است؛ زیرا با دانستن این موضوع ممکن است بتوانید برای متوقف شدن این عارضه، پیشگیری به عمل آورید. برای اینکار می‌توانید با پزشک خود مشورت کنید، آن‌ها به شما نحوه‌ی درست شیر دادن به نوزاد را آموزش خواهند داد و همچنین می‌توانند کودک شما را برای تشخیص مشکلات دهانی معاینه کنند.

راه های درمان زخم سینه در زمان شیردهی
موقعیت بدنی درست، اولین نکته مهم در جلوگیری از شقاق سینه در زمان شیردهی است. اگر این موضوع را رعایت می‌کنید، ولی بازهم نوک سینه شما دردناک است، با برخی درمان‌های خانگی و روش‌های اصلاحی دیگر می‌توانید مشکل را حل کنید. در ادامه به این روش‌ها اشاره خواهیم کرد.
۱. شیر تازه دوشیده شده اعمال کنید
شیر مادر، به علت دارا بودن مواد آنتی باکتریال، می‌تواند به درمان زخم سینه شما کمک کند. اگر خود، شیرده هستید، مقداری از شیر خود را روی نوک سینه بمالید. اما قبل از انجام این کار، دست خود را به خوبی بشویید و سپس چند قطره از شیر خود را بر روی نوک سینه خود بمالید.
توجه داشته باشید که اگر به برفک نوک سینه مبتلا هستید، باید از انجام این روش باید اجتناب کنید و بعد از هر بار شیردهی، نوک سینه خود را آبکشی کنید. مخمر در شیر انسان به سرعت رشد می‌کند.
۲. استفاده از کمپرس گرم
یک روش ساده و قابل دسترس دیگر برای درمان زخم سینه در زمان شیردهی، استفاده از کمپرس گرم است. این روش اگرچه به ضدعفونی کردن نوک پستان کمکی نمی‌کند، اما درد و جراحت را کاهش می‌دهد. برای این کار، یک پارچه تمیز را درون آب گرم خیس کنید و بعد آب آن را بگیرید و سپس آن را روی سینه خود بگذارید.
۳. شستشو با آب نمک
محلول آب نمک، به زخم شما آبرسانی می‌کند و به درمان ترک سینه سرعت می‌بخشد؛ برای استفاده از این محلول مراحل زیر را دنبال کنید:
-نصف قاشق چای خوری نمک را در یک لیوان آب گرم حل کنید.
-نوک سینه را درون یک کاسه کوچک از محلول قرار دهید و اجازه دهید بعد از شیردهی، یک دقیقه در محلول بماند.
-سپس به آرامی با یک دستمال سینه را خشک کنید.
حتما روزانه مقداری آب نمک تازه درست کنید تا از احتمال آلودگی جلوگیری شود. اگر کودک بعد از این‌کار از گرفتن سینه سرباز می‌زند، سینه خود را آبکشی کنید.
۴. استفاده از پماد لانولین
پماد لانولین به طور خاص برای درمان شقاق سینه طراحی شده است. این پماد به درمان زخم‌های مرطوب کمک می‌کند. پس از شیردهی آن را به نوک پستان اعمال کنید و لازم نیست قبل از شیردهی، آن را بشوئید.
۵. لباس زیر خود را عوض کنید
به محض اینکه لباس زیرتان مرطوب شد، آن را عوض کنید. رطوبت دائمی می‌تواند بهبود زخم سینه را به تاخیر بیاندازد. همچنین می‌توانید از پد‌های مخصوص شیردهی که از جنس نخ هستند استفاده کنید و هربار آن‌ها را عوض کنید.
۶. استفاده از اسباب بازی‌های مخصوص دندان در آوردن
اگر نوزاد شما درحال دندان درآوردن است، و شما در این زمان دچار زخم سینه شده‌اید، این موضوع ممکن است به خاطر خارش لثه‌های کودک باشد که باعث می‌شود بیشتر نوک سینه شما را گاز بگیرد. برای حل این مشکل می‌توانید از ابزار‌هایی استفاده کنید که از گاز گرفتن سینه توسط کودک جلوگیری می‌کند.
۷. از تجمع شیر جلوگیری کنید
این اتفاق زمانی می‌افتد که سینه شما بیش از حد از شیر پر باشد. در صورتی که وعده‌های شیرخوردن کودک با فاصله است و یا اگر در کنار شیر کودک از غذا‌های دیگر نیز استفاده می‌کند، سینه شما ممکن است به خاطر شیر زیاد، متورم شود. اگر این اتفاق افتاد، می‌توانید از این روش‌ها استفاده کنید:
-روی سینک خم شوید، و یک حوله گرم و مرطوب روی سینه قرار دهید
-با استفاده از شیردوش، مقداری از شیر را بدوشید.
-در حالیکه در حمام هستید، به آرامی سینه را ماساژ دهید تا کمی شیر از آن خارج شود

از این درمان‌ها اجتناب کنید
ممکن است از دیگران، توصیه‌هایی برای درمان زخم سینه در زمان شیردهی بشنوید. اما برخی از این‌ها می‌توانند زخم را بدتر کنند و لازم است از آن‌ها دوری شود:
چای کیسه‌ای مرطوب
اگرچه استفاده از چای کیسه‌ای روشی رایج در همه جای دنیاست، اما اسید تانیک موجود در چای می‌تواند موجب جمع شدگی نوک پستان شود که نتیجه آن موجب خشکی و ترک بیشتر در نوک سینه است. اگر رطوبت گرم موجب تسکین درد شما می‌شود، از کمپرس گرم استفاده کنید.
استفاده از پماد‌های بدون نسخه
پماد‌هایی که صد درصد از لانولین ساخته نشده‌اند، نباید برای درمان زخم سینه استفاده شوند. بعضی از محصولاتی که به مادران شیرده عرضه می‌شوند، می‌توانند از گردش هوا در اطراف زخم جلوگیری کنند و در نتیجه باعث خشکی نوک سینه گردند. همچنین از استفاده از آن‌ها قبل از شیردهی خودداری کنید؛ چرا که ممکن است برای کودک مضر باشد.

سخن پایانی
به یاد دارشته باشید که زخم نوک سینه، اغلب در میان مادران شیرده رایج است. درحالیکه برای درمان آن باید سریعا اقدام کنید، اما حل کردن علت آن نیز بسیار مهم است. اگر سوال یا نگرانی خاصی در رابطه با زخم سینه خود در هنگام شیردهی دارید، حتما با یک متخصص مشورت کنید.