مشکل ناباروری در زنان، چگونه به باروری تبدیل می شود؟

هیچ تردیدی نیست که ناباروری زنان مشکل رو به رشد در جامعه امروز است. و در حالی که بعضی از زنان هیچ مشکلی برای بارداری ندارند، طبق آمار CDC حدود ۱۰ درصد زنان آمریکا در سنین ۴۴-۱۵ سال برای باردار شدن یا بارداری تلاش می‌کنند. دلایل بسیاری برای این امر وجود دارد (و البته ما همه دلایل را نمی‌دانیم) اما می‌دانیم که این مساله چقدر در زندگی شخصی مشکل ایجاد کرده و تلفات مالی زیادی را به بار می‌آورد که این افراد را تحت تاثیر قرار می‌دهد.
خوشبختانه بسیاری از موارد ناباروی در صورت استفاده از منابع درست، به طور طبیعی توسط بدن برطرف خواهد شد.
نکته: لازم است که با یک پزشک متخصص واجد شرایط برای بررسی مشکلاتی مانند ناباروری و هر گونه مشکلات بالقوه جدی مربوط به سلامت، مشورت کنید. بسیاری از زنان نیز با استفاده از راهنمایی‌ها و درمانهای فیزیوتراپ یا متخصص تغذیه برای تغذیه درست و استفاده از مکملها و همچنین تغییر در سبک زندگی این مشکلات را رفع کنند.

نازایی چیست و چرا در حال افزایش است؟
به گفته CDC، اصطلاح نازا یا نابارور معمولا برای زنی استفاده می‌شود که پس از یک سال تلاش (یا شش ماه برای یک زن بالای ۳۵ سال)، قادر به باردار شدن نیست.
ناباروری مثل بیماری‌های دیگر، نشانه این است که چیزی در بدن درست نیست و باید اصلاح شود. این مشکل، کمبود در داروهای باروی و یا کمبود باروی IVF نیست. باروری یک فرایند طبیعی در بدن است اما کسی که بدنش آن را به حالت خاموش درآورده است احساس نمی‌کند که می‌تواند بارداری مطمئنی داشته باشد.
اغلب ما افرادی را دور و برمان می‌شناسیم که آرزو دارند فرزندی را در آغوش بگیرند و برای باردار شدن تلاش زیادی می‌کنند و دیدن آنها بسیار ناراحت کننده است. خوشبختانه تقریبا در هر مورد این افراد در نهایت می‌توانند با تمرکز بر حمایت از بدن با رژیم غذایی مناسب، مکمل‌ها و شیوه زندگی بر مشکل خود غلبه کنند.
عوامل متعددی وجود دارند که می‌توانند موجب ناباروری شوند یا در آن دخیل هستند، به همین دلیل است که درمان معمول آن می‌تواند در موارد مختلف، اثربخشی متفاوتی داشته باشد و در نتیجه به سادگی نمی‌توان همه علل احتمالی را حل کرد.
داروهای باروری و هورمون‌های مصنوعی از هر نوع از جمله کنترل موالید، می‌تواند مشکلات زمینه‌ای را بهتر کند اما همچنین می‌تواند باروری را در آینده بدتر و مشکلتر کند. داروهای جلوگیری از بارداری اغلب برای عدم تعادل هورمونی مختلف و علائم آن تجویز می‌شود اما هورمونهای مصنوعی فراتر از رفع مشکلات هورمونی موجود، لزوما موفقیت خاصی را ایجاد نمی‌کنند.

در وهله اول چه چیزی باعث ناباروری می‌شود؟
نازایی می‌تواند ناشی از عوامل متعددی باشد از جمله عدم تعادل هورمون، سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS)، اندومتریوز، قاعدگی‌های نامنظم بدون تخمک گذاری، انسداد فیزیکی، تولید ناکافی هورمون، نقص فاز لوتئال، عدم وجود هورمون آزاد کننده، سطح بالای پرولاکتین و بسیاری از موارد دیگر است.
تغذیه نامناسب در اغلب اوقات نقش مهمی ایفا می‌کند که مثل قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی خاص است. سن قبل از یائسگی کمتر از گذشته در نظر گرفته می‌شود. در حالی که متخصصان باروری بسیاری وجود دارد که فوق العاده هستند اما تنها بعضی از پزشکان می‌دانند که چگونه باید رسیدگی به هر یک از این مشکلات احتمالی را آزمایش کرد. درمان‌های باروری شدید برای بعضی از افراد خیلی خوب عمل می‌کنند اما می‌توانند بسیار طاقت فرسا و خسته کننده باشند البته لزوما گران نیستند.
خبر خوب این است که تغییر در رژیم غذایی و سبک زندگی می‌تواند تفاوت اساسی در امکان باروری ایجاد کند و اغلب به مسائل دیگر مانند وزن اضافی، کمبود انرژی، مشکلات قند خون، مشکلات پوستی و بی خوابی در روند درمان کمک می‌کند. حتی کسانی که استفاده از درمانهای معمولی را انتخاب می‌کنند می‌توانند به بهبود جسمانی خود به چندین روش کمک کنند.

چگونگی معکوس کردن نازایی و ایجاد بارداری
این سیستم ویژه برای زنان برای بارداری استفاده می‌شود اما برای کمک به زنان دارای پریودهای سنگین، خستگی، گرفتگی عضلات و سندرم پیش از قاعدگی و دیگر مشکلات مربوط به هورمون نیز بسیار سودمند است. این روش برای همه مشکلاتی که به ناباروری مرتبط می‌شود، طراحی شده است. ناتوانی جسمانی رفع خواهد شد تا بارداری صورت گیرد.
مرحله اول: تغذیه
این مرحله مهمترین مرحله است. در دوران امروزی، بسیاری از مردم دچار سوء تغذیه هستند و عده‌ای هم دچار اضافه وزن. اگر اصولی که برای حاملگی نیازمند است وجود نداشته باشد، بدن به سادگی اجازه نخواهد که باروری صورت بگیرد.
بسیاری از زنان به منظور بهبود سلامتی و کاهش وزن به یک رژیم کم چربی و پر فیبر رو می‌آورند. مشخص شده است که کاهش وزن، باروری را افزایش می‌دهد اما کاهش وزن به این روش به ندرت برای افزایش باروی موثر است چون بدن به پروتئین‌های ضروری برای تولید هورمون نیازمند است.
بعضی از روشهای تغذیه‌ای برای کمک به بهینه کردن باروری
- حذف غلات فراوری شده، غذاهای فراوری شده دیگر و نشاسته‌ای از رژیم غذایی.
- کسب کربوهیدراتهای مغذی‌تر از سبزیجات، میوه‌ها و منابع نشاسته همچون سیب زمینی شیرین و کدوی اسکواش.
- افزایش چربی‌های سالم در رژیم غذایی به ویژه از منابعی همچون نارگیل، روغن نارگیل و زیتون، کره، گوشت گاو علفخوار، تخم مرغ، آووکادو و مغزهای آجیلی.
- جذب پروتئین کافی به ویژه از گوشت گاو علفخوار، تخم مرغ و مغزهای خوراکی. این امر در دوران بارداری نیز مهم است؛ زیرا پروتئین کافی می‌تواند به کاهش خطر عوارض حاملگی کمک کند.
- مصرف زیاد سبزیجات، به خصوص سبزیجات سبز برگ مثل کاهو، اسفناج، بروکلی، گل کلم، کیل، کاهوی سوئیسی، کاهوی قرمز، کلم بروکسل و سبزیجات مشابه.
- نوشیدن مقدار زیادی آب. آبرسانی برای بسیاری از عملکردهای بدن مهم است از جمله باروری.
- کنترل میزان انسولین. حتی اگر دیابت نوع ۲ نداشته باشید، یک رژیم غذایی سرشار از کربوهیدرات اغلب موجب مقاومت به انسولین می‌شود. بهینه سازی عوامل تغذیه‌ای با روشهای فوق کمک خواهد کرد که بدن شما حساسیت بیشتری نسبت به انسولین پیدا کند که به تولید هورمونهای دیگر و عملکرد مناسب بدن کمک می‌کند.
- برای بعضی از زنان تغذیه به تنهایی می‌تواند برای حمایت بدن برای باروری موثر باشد. لازم است تا این چیزها را تا زمان حاملگی انجام دهید و جذب مواد غذایی مهم را متوقف نکنید زیرا برای رشد جنین بسیار حیاتی است.
مرحله ۲: عوامل سبک زندگی
هر پزشکی یا حتی یک جستجو در گوگل به ما می‌گوید که سیگار کشیدن، استفاده از دارو و جذب بالای کافئین می‌تواند به شدت بر باروری اثر منفی داشته باشد. بسیاری از عوامل دیگر سبک زندگی که به این موضوع مربوط هستند عبارتند از:
- کمبود خواب
- قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی مضر
- کمبود ورزش (یا ورزش شدید)
- استرس بالا
- داروهای خاص یا مکمل‌ها
اکثر عوامل موثر سبک زندگی نیز با کمی تلاش به راحتی اصلاح می‌شوند. متداولترین عوامل سبک زندگی که می‌تواند باروری را افزایش دهند به قرار زیر هستند:
داشتن خواب کافی
خواب برای سلامت بدن و تولید بسیاری از هورمونها حیاتی است. تحقیقات نشان می‌دهد که زنانی با ملاتونین و سروتونین پایین، فاز لوتئال (زمان بین تخمک گذاری و قاعدگی) کوتاهتری دارند. و در نتیجه شانس کمتری برای بارداری دارند. کمبود خواب همچنین توانایی بدن را در تنظیم آدرنالین، کورتیزول و انسولین را مختل می‌کند که به معنای وضعیتی بسیار دشوار در بدن است.
خواب را در اولویت بگذارید و به اندازه کافی بخوابید تا زمانی که احساس کنید که آرامش دارید نه اینکه فقط بیدار شوید. این ممکن است به معنای یک چرت در وسط روز و چند ساعت زودتر رفتن به رختخواب در شب باشد. محیط کاملا تاریک خواب نیز ممکن است به تنظیم سطح ملاتونین و خواب کمک کند.
به حداقل رساندن قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی
این موضوع خودش به اندازه یک کتاب نیاز به توضیح دارد اما بیشترین چیزی که در طول روز زنان با آن مواجه می‌شوند و باید از آن دوری کنند ابزار و مواد روزمره در خانه است که به این ترتیب باید مواد شیمیایی مربوط به آشپزخانه مثل بطری‌های پلاستیکی آب معدنی، مواد آرایشی و محصولات زیبایی را محدود کنید. به منظور آگاهی از لوازم آرایشی و زیبایی مجاز در دوران بارداری با پزشک پوست خود مشورت کنید، هم اکنون چندین شرکت معتبر محصولات مراقبت پوستی، اقدام به تولید محصولات آرایشی و زیبایی مناسب دوران بارداری و شیردهی کرده‌اند.
انجام ورزش کافی
انجام ورزش و تحرک جسمانی برای باروری بسیار مهم است، اما زیادی آن هم می‌تواند اثر منفی داشته باشد. اکثر زنانی که چندین ساعت فعالیت بدنی در طول یک هفته (پیاده روی، ورزشهای تفریحی یا شنا) و چند جلسه تمرین وزنه دارند به وضعیت خوبی می‌رسند. ورزش بیش از اندازه یعنی در حد متوسط تا شدید اگر به طور منظم انجام شود می‌تواند از تخمک گذاری جلوگیری کند. در حالی که کاهش وزن می‌تواند تا حد زیادی به باروری کمک کند، کمبود چربی بدن (کمتر از ۱۵ تا ۱۸ درصد) می‌تواند بدن را به وضعیت ناباروری (نه تخمک گذاری) ببرد.
کاهش استرس
گفتن آن آسانتر از عمل است به خصوص برای کسانی که ناباروری آنها ناشی از مشکلات احساسی است. احتمالا به شما گفته شده که اگر آرام و ریلکس باشید، باردار خواهید شد. در حالی که این موضوع قطعا برای همه درست نیست، کاهش استرس واقعا ایده خوبی است. قطعا ایده‌های بالا به همراه عوامل فیزیکی استرس کمک خواهند کرد تا شما زمان بیشتری به دور از استرس باشید.
بررسی عوارض جانبی داروها
با پزشک خود بررسی کنید و ببینید که آیا داروهایی که مصرف می‌کنید می‌تواند باروری را مختل کند. استروئیدها و داروهای ضد افسردگی مشخص شده است که از این جهت همانند هر نوع ماده حاوی هورمون و یا داروی موثر دیگر، بر بارداری و یا ایجاد ناباروری موثر است.
مرحله ۳: مکمل‌ها و گیاهان دارویی
اگر چه رژیم غذایی و سبک زندگی اغلب اوقات باعث رفع ناباروری می‌شوند اما برخی از زنان با کمک مکمل های طبیعی و گیاهان دارویی نتیجه بهتر یا سریعتری می‌گیرند.
روغن ماهی
یکی از مهم‌ترین مکملهایی که به زنان برای افزایش بارداری کمک می‌کند، مصرف کافی امگا۳ روغن جگر ماهی است که برای رشد جنین و سلامت در دوران باداری نیز عالی است.
گیاهان
گیاهان مناسب بارداری طبیعی و مصرف آنها به شکل طبیعی موارد زیر هستند:
- برگ تمشک قرمز: یک گیاه شناخته شده برای باروری که برای مصرف در دوران باداری نیز بسیار خوب است. این گیاه بسیار غنی بوده و کلسیم بالایی دارد و یک تقویت کننده رحم است. این ماده به شکل کپسول موجود است اما اگر به صورت چای سرد یا گرم مصرف شود عالی است. چای برگ تمشک قرمز هم اکنون در اکثر سایتهای فروشنده محصولات گیاهی و طبیعی موجود است.
- برگ گزنه: این گیاه حاوی مواد معدنی زیادی است. مقدار زیادی کلروفیل دارد که تغذیه کننده آدرنال‌ها و کلیه‌ها است. این ماده به کاهش استرس کمک می‌کند و یک تقویت کننده رحم است. برای بهره بردن از مواد مغذی کافی در دوران باداری بسیار عالی است و میزان بالایی از ویتامین K را دارد که از خونریزی جلوگیری می‌کند. شما می‌توانید برگ گزنه را به یک چای اضافه کنید و قبل از بارداری و در دوره حاملگی بنوشید.
- قاصدک: حاوی ویتامین A و C و مواد معدنی بسیار است. ریشه آن برای کبد مفید است و برگ آن ماده مدر ملایمی است. می‌تواند به پاکسازی بدن و خروج سموم کمک کند.
- یونجه: حاوی ویتامین‌های A، D، E و K و هشت آنزیم گوارشی است. حاوی مواد معدنی و ویتامین K است و اغلب به دلیل میزان بالای ویتامین به اغلب ویتامین‌های تجاری اضافه می‌شود.
- شبدر قرمز: میزان بالایی از ویتامین و تقریبا هر ماده معدنی را دارد. برای کمک به تعادل هورمون‌ها و بازگرداندن باروری مشهور است.
- ماکا: یک گیاه متعادل کننده هورمونی که در سراسر دنیا بخاطر خواص تقویت کننده بارداری و سیستم حیاتی مشهور است. هم برای مردان و هم برای زنان برای افزایش باروری خوب است، البته زنان تنها باید بین دوره قاعدگی و تخمگذاری از آن استفاده کنند و آن را قطع کنند تا مطمئن شوند که در دوران باداری مصرف نمی‌شود. این گیاه بسیار قوی است و اغلب اثرات قابل توجهی بر باروری دارد. معمولا به شکل پودر یا کپسول موجود است، البته چای آن را هم می‌توان استفاده کرد.
- گیاه پنج انگشت یا بنگرو: غده هیپوفیز را تغذیه می‌کند و به فاز لوتئال کمک می‌کند. پرولاکتین را کاهش داده و پروژسترون را افزایش می‌دهد. برای برخی از زنان این کار به تنهایی باعث افزایش باروری می‌شود.
نکته مهم: هیچ کدام از این گیاهان را در ترکیب با داروهای باروری، درمانهای هورمونی یا داروهای جلوگیری از بارداری هورمونی مصرف نکنید. همانطور که در مورد هر گیاه، مکمل و یا دارو با پزشک یا متخصص مراقبت‌های بهداشتی خود مشورت می‌کنید در مورد این گیاهان خاص نیز پس از مشورت و تحقیق کامل اقدام به مصرف نمایید.
ویتامین‌ها
شما نمی‌توانید بدون مکمل یک رژیم غذایی درست داشته باشید اما هنگام سعی کردن برای بهبود وضعیت، این موارد را هم در نظر بگیرید:
- ویتامین D: کمبود ویتامین D بسیار شایع است بخصوص به هنگام زمستان، و می‌تواند به سلامت کلی بدن آسیب برساند. مطالعات اخیر رابطه ویتامین D با ناباروری و سقط جنین را نشان می‌دهد. سطح ویتامین D خود را بررسی کنید تا ببینید نیاز شما به آن چقدر است.
- ویتامین C: آنتی اکسیدان قوی و ویتامین C برای هر مرد یا زنی که مشکلات ناباروری دارد، مناسب است. میزان مناسب حداقل ۲۰۰۰ میلی گرم در روز قبل از تخمک گذاری است.
- فولات: فولات (منظور اسید فولیک نیست) به عنوان یک ویتامین ضروری در اوایل بارداری برای جلوگیری از عوارض شناخته شده است اما برای چند ماه قبل از بارداری و همچنین در طول آن مفید است. این ویتامین به تقسیم سلولی کمک می‌کند و تخمک گذاری را تقویت می‌کند. بعضی از پزشکان طبیعی مصرف روزانه ۵۰۰۰ میکروگرم در روز را توصیه می‌کنند و زنانی که مایل به حاملگی هستند باید حداقل ۲۰۰۰ میکروگرم در روز مصرف داشته باشند. لازم که توجه کنید که بسیاری از افراد با استفاده از فرم مصنوعی اسید فولیک مشکل دارند و فولات یا متیل فولات برای آنها بهتر است.
- روی: برای تقسیم سلولی از جمله تولید اسپرم و تخمک گذاری بسیار مهم است. بهترین وضعیت برای جذب روی، مصرف آن همراه با ویتامین‌های گروه B است.
- سلنیوم: به محافظت از بدن در برابر رادیکال‌های آزاد و محافظت از اسپرم و سلول تخم کمک می‌کند. برای کمک به تقسیم سلول و جلوگیری از سقط جنین مشهور است.
- ویتامین‌های B: کمبود ویتامین‌های B در افرادی که از غذاهای فرآوری شده، غلات یا قندها استفاده می‌کنند. بهینه سازی ویتامین B می‌تواند باعث افزایش هورمون لوتئنیزه و هورمون محرک فولیکول برای بهبود باروری شود.
کرم پروژسترون طبیعی
مقابله با ناباروری در اغلب موارد می‌تواند با عدم تعادل هورمون خاص مرتبط باشد. به خصوص برای افرادی که دارای چرخه‌های کوتاه قاعدگی یا کوتاهی فاز دوم چرخه قاعدگی (تخمک گذاری در این دوره شروع می‌شود) هستند، پروژسترون می‌تواند مساله ایجاد کند. بعضی از افرادی که تنها کرم پروژسترون طبیعی را به مراقبتهای خودشان اضافه می‌کنند و باردار می‌شوند و طی یک یا دو ماه حاملگی سالمی را تجربه می‌کنند.
هنگام استفاده از کرم پروژسترون، لازم است که تحقیق کنید و از یک متخصص بپرسید تا مطمئن شوید که یک مارک خوب و بدون سویا را استفاده می‌کنید. از این کرم تنها برای نیمه دوم سیکل قاعدگی یا در طول تخمک گذاری (از روز چهاردهم به بعد) استفاده کنید.
برخی از پزشکان و ماماها پیشنهاد می‌کنند که کرم پروژسترون را در طول سه ماه اول بارداری ادامه دهید و سپس کنار بگذارید تا مطمئن شوید که پروژسترون کافی برای ادامه بارداری تا زمانی که جفت در سه ماهه سوم تولید می‌شود. باز هم توصیه می‌کنیم که تحقیق کنید و از متخصص بپرسید.

کلام آخر: آیا می‌توانید با وجود نازایی، باردار شوید؟
درمان نازایی می‌تواند برای زوجین دردسرساز باشد، اما امید وجود دارد. رژیم غذایی و تغذیه مناسب می‌تواند تا حد زیادی به بدن در باردار شدن و نگهداری یک جنین سالم کمک کند (و در سلامت کلی بدن نیز موثر است).
در حالی که گاهی اوقات درمان طبی لازم است، زوجین ابتدا باید به تغذیه خود توجه کنند تا بدن را تامین کنند. سیستم فوق همچنین برای زنانی که مایل به تسکین علائم سندرم تخمدان پلی کیستیک و سندرم پیش از قاعدگی، اندومتریوز، پریودهای شدید و یا سایر مشکلات هورمونی هستند، مفید است.