ویتامین دی در بارداری، علائم کمبود آن

در دوران بارداری تامین ویتامین دی بسیار مهم است. نیاز جنین به ویتامین دی در طول نیمه دوم بارداری بیشتر میشود زمانی که استخوانها رشد میکنند. ویتامین D از طریق مادر به جنین منتقل میشود بنابراین مادر باید این نیاز را تامین کند تا بتواند آن را به جنین برساند و دچار کمبود ویتامین دی در بارداری.

ویتامین D لازم در بدن چقدر است؟
ویتامین D را میتوان در نانوگرم در هر میلی لیتر یا در نانو مول در لیتر اندازه گرفت. یک نانوگرم در میلی لیتر برابر ۲.۴۴ نانومول در میلی لیتر است. محدوده طبیعی ویتامین D ۳۲ نانوگرم بر میلی لیتر یا ۷۵ نانومول بر لیتر است. البته میزان ویتامین دی توصیه شده در بارداری از سوی سازمان غذا و داروی آمریکا ۶۰۰ واحد بین المللی است.

عوارض کمبود ویتامین دی بر بارداری
ویتامین دی و پره اکلامپسی: کمبود ویتامین دی ممکن است خطر ابتلا به پره اکلامپسی را افزایش دهد. اما با وجود این شواهد کافی برای مصرف ویتامین دی و پیشگیری از این عارضه وجود ندارد.
ویتامین دی و دیابت بارداری: تحقیقات نشان میدهد کمبود ویتامین D ممکن است در بروز دیابت بارداری اثر داشته باشد. مطالعات اخیر نشان میدهد تعادل قند خون به راحتی با مقدار کافی ویتامین D به دست می آید.
ویتامین دی و سزارین: افزایش قند خون و بالا رفتن فشار خون احتمال سزارین را بالا میبرد و این مشکلات با کمبود ویتامین دی مرتبط است. یک مطالعه نشان داد زنان باردار مبتلا به کمبود ویتامین دی در مقایسه با زنان باردار با سطوح بالاتر ویتامین دی تقریبا دوبرابر احتمال ابتلا به سزارین دارند. محققان دیگر احتمال آن را چهاربرابر میدانند.
ویتامین دی و زایمان زودرس: کمبود ویتامین دی در بارداری با زایمان زودرس مرتبط است. مطالعات نشان میدهد سطح کافی ویتامین دی احتمال زایمان زودرس را تا 40 درصد کاهش میدهد.
ویتامین دی و وزن هنگام تولد: وزن کم هنگام تولد، قد جنین و دور سر جنین با میزان ویتامین دی بدن مرتبط است. تحقیقات نشان میدهد میزان بالای ویتامین دی با وزن تولد ارتباط دارد.

علائم کمبود ویتامین دی در بدن
مقدار کم ویتامین دی در دوران بارداری با کاهش توده استخوانی در نوزادی ارتباط دارد. سلامت تنفس نوزاد تا ۳ سالگی نیز به مصرف ویتامین دی مادر در بارداری مرتبط است. گرچه عوارض کمبود ویتامین دی در بارداری نگران کننده است اما خبر خوب این است که به راحتی این ماده غذایی حیاتی را در رژیم غذایی، نور آفتاب و مکملها میتوان تامین کرد.

دریافت ویتامین دی از طریق رژیم غذایی
غذاهای بسیار کمی حاوی ویتامین دی هستند و بسیاری از آنها گران هستند. در جدول زیر فهرستی از غذاهای حاوی ویتامین دی را می‌بینید.
ویتامین دی ویتامینی جادویی است که بدن از نور آفتاب آن را تامین میکند. در دنیای ایده آل هر زن باردار باید ویتامین دی مورد نیازش را در طول نه ماه در جایی گرمسیری تامین کند. اما خارج از این دنیای ایده آل و در مناطق مختلف دنیا بهتر است از مکمل ویتامین دی استفاده شود احتمال استفاده از نور آفتاب در طول روز برای شما در طول بارداری کمتر است و به همین دلیل نیاز به مکمل ویتامین دی وجود دارد.

خانم باردار چه مقدار ویتامین دی نیاز دارد؟
تقریبا تمام مکملهای بارداری حاوی ویتامین دی هستند که بین ۴۰۰ تا ۸۰۰ واحد بین المللی است. متاسفانه خانمهای باردار که در خانه و دور از نور آفتاب هستند این تنها مقدار ویتامین دی است که دریافت میکنند.
براساس آخرین تحقیقات زنان باردار حداقل 2 هزار واحد در روز باید ویتامین دی دریافت کنند که این مقدار دوبرابر مقدار معمول در مکملهایی است که پیش از تولد مصرف میشود.
این ویتامین محلول در چربی است و بنابراین مصرف بیش از حد نیاز به دوز بسیار بالای این ویتامین دارد که معمولا اتفاق نمی افتد.

آیا ویتامین دی واقعا ویتامین D است؟
سالها ویتامین D را تنها مرتبط با متابولیسم استخوان و جذب دانسته می‌شد و کمبود آن توسط متخصصان غدد و زنان درمان میشد. مطالعات اخیر نشان میدهد ویتامین دی نقش مهمی در سیستمهای غدد درون ریز دارد. در واقع ویتامین دی ممکن است به عنوان یک هورمون در نظر گرفته شود زیرا ماده ای است که توسط پوست جذب شده و از طریق جریان خون به بدن منتقل میشود. گیرنده های ویتامین D در استخوانها، سینه‌ها، مغز، روده بزرگ، ماهیچه‌ها و بافت پانکراس یافت میشود. ویتامین دی نه تنها بر متابولیسم استخوان تاثیر میگذارد بلکه همچنین در متابولیسم گلوکز و پاسخهای ایمنی نیز موثر است. گیرنده های ویتامین D نیز در جفت وجود دارد.