باد شکم کودکان، علل و راهکارهای رفع آن

باد شکم یا گاز روده‌‌ها اتفاقی کاملاً طبیعی در کودکان و بزرگسالان است. بزرگسالان به طور متوسط ۲ لیتر گاز در روز دفع می‌کنند و این مقدار می‌تواند به ۸ لیتر در روز نیز برسد. در اغلب موارد، گاز رودهٔ کودک جایی برای نگرانی ندارد، مگر اینکه فرزند شما چیزی بیش از یک ناراحتی جزئی را تجربه کند و بیشتر از حد معمول اذیت شود. در این مطلب می‌توانید با این موضوع بیشتر آشنا شوید.

علل باد شکم در کودک و راهکارهای رفع آن
عوامل متعددی می‌تواند باعث شود که کودک شما بیش از حد معمول گاز روده یا سوء‌هاضمه داشته باشد. برخی از این عوامل شامل موارد زیر است:
راه رفتن هنگام غذا خوردن
بسیاری از والدین پرمشغله ممکن است هر کاری را برای تشویق بچه‌هایشان به غذا خوردن انجام دهند. از جمله‌ به آنها اجازه می‌دهند در طول وعده‌های غذایی در خانه بچرخند، تلویزیون تماشا کنند یا حتی بازی‌هاى پرسروصدا انجام دهند. وقتی بچه‌ها در حین غذا خوردن راه می‌روند و بازی می‌کنند، می‌توانند هیجان‌زده شوند و هوا را بلع کنند. همچنین اگر فرزند شما یک پرسه‌زن بی‌قرار است، احتمالاً سریع غذا می‌خورد یا آن را می‌بلعد تا جویدن نتواند مانع بازی‌ کردنش شود که این کار برای هضم غذا هم خوب نیست.
پس کودک خود را تشویق کنید که در طول غذا خوردن کنار شما و دور میز بماند، غذایش را خوب بجود و همیشه باحوصله و آرام غذا بخورد. ساده‌ترین راه یاد دادن هر چیزی به کودک، انجام آن کار در برابر اوست، البته نباید همراه با اصرار باشد، بلکه بیشتر باید طوری باشد که انگار یک اتفاق معمولی است تا او به مرور با دیدن هر رفتار درستی از خود شما تقلید کند. همچنین او را مطمئن کنید که وقتی غذایش را خورد، می‌تواند هر قدر که خواست بازی کند.
خوردن مقدار زیادی غذاهای حاوی فیبر بالا
خوردن زیاد غذاهایی مانند غلات یا غذاهای چرب مثل سیب‌زمینی سرخ‌کرده می‌تواند دلیل این اتفاق باشد. دستگاه گوارش بعضی از بچه‌ها به فیبر یا چربی حساس است. به نوع غذاهایی که باعث بروز ناراحتی گوارشی در کودک شما می‌شوند توجه و سعی کنید مصرف آنها را محدود کنید. همچنین می‌توانید در مورد رژیم غذایی کودک با پزشک کودک صحبت کنید، چون پزشک ممکن است پیشنهادهای مفیدی داشته باشد.
نوشیدن مقدار زیادی نوشابه
نوشیدنی‌های گازدار مانند نوشابه حاوی اسید فسفریک هستند که می‌تواند گاز روده‌ای بیش از حد و سوءهاضمه ایجاد کند. همچنین، نوشابه معمولاً باعث می‌شود که کودکان احساس سیری کنند و در نتیجه آنها دیگر شیر و آب لازم در طول روز را نمی‌نوشند یا تمام مواد مغذی مورد نیاز خود را نخواهند خورد. پس سعی کنید تمام نوشابه را از رژیم غذایی کودک خود حذف کنید.
خوردن برخی سبزیجات
کودکان نیز مانند بزرگسالان می‌توانند بعد از خوردن برخی سبزیجات مانند بروکلی و گل‌کلم دچار نفخ شکم شوند. خیلی خوب است که کودک شما این مواد غذایی سالم را می‌خورد، فقط مراقب باشید که در وعده‌های غذایی متوالی، بیش از حد سبزیجات نفخ‌آور به او ندهید یا مواد غذایی مشکل‌ساز و عادت غذایی‌ای را که باعث ایجاد نفخ شکم در فرزند شما می‌شود، حذف یا مدیریت کنید.
نوشیدن آب‌میوهٔ زیاد
شیرخواران کوچک نباید چیزی غیر از شیر مادر یا شیر خشک بخورند و حتی برای آب دادن به کودک باید تا شش ماهگی‌اش صبر کنید. به احتمال زیاد هضم فروکتوز و ساکارز موجود در آب‌میوه‌های مختلف برای آنها دشوار خواهد بود و در نتیجه، ممکن است دچار نفخ شکم یا حتی اسهال در کودک شود.
آب ننوشیدن به میزان لازم
نوشیدن آب برای شیرخواران زیر شش ماه توصیه نمی‌شود و آب آشامیدنی هم مشکل نفخ شکم را از بین نمی‌برد، اما یبوست نوزادان اغلب با گاز معده و درد شکمی همراه است و نوشیدن آب به رفع یبوست یا هر گونه مشکلی در دفع کمک می‌کند. به شیرخواران شش ماهه، علاوه بر شیر مادر یا شیر خشک، روزانه یک چهارم تا نصف یک لیوان؛ معادل ۶۰ تا ۱۲۰ میلی‌لیتر آب بدهید. هرچه کودک شما به ۱۲ ماهگی نزدیک‌تر می‌شود، مقدار آب را به نصف لیوان تا سه چهارم لیوان یعنی ۱۲۰ تا ۱۸۰ میلی‌لیتر در روز افزایش دهید.
جویدن آدامس
هضم شیرین‌کننده‌های مصنوعی موجود در آدامس‌های بدون قند برای بعضی از کودکان مشکل است. این مواد در رودهٔ بزرگ به دام می‌افتد و باعث ایجاد گاز روده می‌شوند. همچنین جویدن آدامس احتمال بلع هوای بیش از حد را نیز افزایش می‌دهد. پس تمام تلاش خود را برای محدود کردن جویدن آدامس توسط کودکتان انجام دهید.

درمان درد زیاد ناشی از گاز روده در کودک
به طور معمول، کودکی که گاز رودهٔ زیادی دفع می‌کند، علائم دیگری مثل نفخ، درد یا سوزش در ناحیهٔ شکم و آروغ زدن مکرر، احساس تهوع یا خروج باد شکم را هم دارد. گاز روده به احتمال زیاد تنها گهگاه رخ می‌دهد، برای مثال، پس از پرخوری کودک در یک مهمانی، اما این احتمال هم هست که خوردن برخی غذاها یا برخی عادات غذایی علت مشکل گاز روده باشد.
اگر فرزند شما این علائم را دارد و توصیه‌ها و راهکارهای کاهش نفخی که در این مطلب ذکر شد هم کمکی به بهبود او نکرد، بهتر است او را نزد پزشکش ببرید. پزشک می‌تواند یک داروی ضداسید یا داروی ضدگاز را برای کاهش ناراحتی دستگاه گوارش فوقانی و تحتانی کودکتان تجویز کند. البته این موضوع به سن کودک شما نیز ارتباط دارد. همچنین یادتان باشد هیچ دارویی را خودسرانه به کودک ندهید و به ویژه از هیچ آنتی‌اسیدی استفاده نکنید، زیرا آنتی‌اسیدها اغلب حاوی آلومینیوم است که هرگز برای کودکان توصیه نمی‌شود.