علائم کرمک در کودکان، درمان و پیشگیری از آن

در مورد عفونت کرمک چه می دانید؟ آیا با علائم این بیماری در کودکان آشنایی دارید؟ آیا فرزند شما به علت خارش مکرر مقعد، بی قرار است؟ این مهم، می تواند ناشی از عفونت کرمک اطراف مقعد باشد. کرمک در کودکان بسیار شایع است اما به راحتی با مصرف داروهای خوراکی و موضعی می تواند درمان شود. کرمک در کودکان، معمولا به سبب کمبود بهداشت اتفاق می افتد. این مقاله، علل، علائم، درمان های خانگی و پیش گیری از این مشکل در کودکان، اطلاعاتی در اختیارتان قرار می دهد.

عفونت کرمک چیست؟
عفونت کرمک، اغلب در روده کودکان خردسال بین پنج تا ده سال دیده می شود. کرمک ها، بسیار کوچکند اما با چشم غیر مسلح نیز قابل رویت اند. آن ها داخل روده بزرگ انسان زندگی می کنند و با تخم گذاری کرم های ماده در طول شب، تکثیر می شوند. بنابراین خارش کودک، طی زمان خواب، به بیشترین میزان خود می رسد.

کرمک ها به چه شکل اند؟
کرمک ها شبیه به قطعات کوچک نخ دندان یا نخ پنبه ی سفید هستند. از این رو، به عنوان کرم های نخی یا سنجاقی نیز نام گذاری می شوند. کرمک ها حدود نیم اینچ اند و ساختار ژله مانندی دارند.

آیا عفونت کرمک برای کودکان مضر است؟
خیر، کرم ها برای کودکان آسیبی نمی رسانند و یا زندگی آن ها را تهدید نمی کنند. عفونت ناشی از کرمک، تنها باعث خارش و شب بیداری می شود. اما همواره توصیه ما بر این است که احتیاط کنید و به دنبال مشاوره تخصصی باشید.
داروهای مختلفی برای درمان عفونت کرمک موجودند. مراجعه به یک پزشک می تواند روند بهبودتان را تسریع بخشد.

آیا عفونت کرمک مسری است؟
بله، عفونت ناشی از کرمک، مسری است و به سرعت در میان کودکان- به ویژه آن هایی که در سنین مدرسه اند- گسترش می یابد. این عفونت می تواند از طریق توالت فرنگی- در صورت رعایت نکردن بهداشت محیط- و راه های دیگر، که بعدا به آن ها خواهیم پرداخت، منتقل شود.

عفونت کرمک چگونه گسترش می یابد؟
بهداشت ضعیف، دلیل اصلی ابتلا به عفونت کرمک است. کرم های نخی در کودکان ممکن است به شیوه های زیر گسترش یابند:
انتقال با تخم
هنگامی که یک کودک آلوده، مقعد خود را می خاراند و شیئی را لمس می کند، تخم ها از دستان او به شی مذکور منتقل می شوند و با لمس کودکان دیگر، به آن ها نیز سرایت می کند.
انتقال از طریق هوا
تخم کرم در فضای اطراف فرد آلوده نیز می تواند وجود داشته باشد. بنابراین، عفونت کرمک حتی از طریق تخم کرمی که بر روی یک ماده غذایی انباشته می شود نیز می تواند گسترش یابد و کودکی از آن غذا بخورد.
تخم کرمک، پس از اینکه روی لباس، میز و یا هر جسم دیگری قرار گرفت، در حدود دو هفته زنده می ماند. بنابراین، رعایت بهداشت و پاکیزگی برای مصون ماندن کودک از هر گونه آلودگی موضوع مهمی است.

علائم عفونت کرمک
در ادامه شایع ترین علائم عفونت انگلی در کودکان آورده شده است:
علائم رایج
- تحریک و خارش اطراف مخرج
- روده تحریک پذیر
- بی خوابی
علائم شدید
- از دست دادن اشتها
- ترشحات واژن دختران در تمام سنین
- کاهش شدید وزن
- اختلال رفتاری

عفونت کرمک چگونه شخیص داده می شود؟
تست نوار چسب، برای شناسایی این عفونت در کودکان مورد استفاده قرار می گیرد. این تست را می توان در خانه یا در کلینیک پزشکی انجام داد و نیازی به آماده سازی ندارد و به سرعت برای شناسایی تخم های کرمک در اطراف ناحیه مقعدی استفاده می شود. تست نوار چسب، نام رایج این تست است، اصطلاحات پزشکی آن، تست اکسیوریازیس یا انتروبیازیس است.
به منظور تشخیص بهتر، این تست در سه روز متناوب انجام می شود. تست مذکور شامل سه مرحله ساده است:
- یک اینچ از نوار سلفون را برش دهید و آن را به مدت چند ثانیه نزدیک مقعد بچسبانید.
- نوار را به آرامی بردارید و آن را در یک کیسه سربسته قرار دهید. فراموش نکنید که دست ها را پس از برداشتن نوار بشویید.
- برای نمونه برداری از کرم ها و تخم آن ها، نمونه را به پزشک خود ارجاع دهید.

عفونت کرمک چگونه درمان می شود؟
پزشک به محض تشخیص عفونت انگلی در کودک، ممکن است داروهایی چون مبندازول یا آلبندازول و پیرانتل پاموآت را تجویز کند که بدون نسخه نیز در دسترس اند، یا احتمال دارد به ازای هر پوند از وزن کودک، ۵ میلی گرم ترامایسین را برای وی تجویز کند.
برای بهبود سریع، داروها را طبق دستور پزشک مصرف کنید و دوره درمانی را تکمیل کنید. به سبب مسری بودن این بیماری، پزشک پیشنهاد می کند که تمام اعضای خانواده از این داروهای پیش گیرانه مصرف کنند.
توجه داشته باشید که مصرف داروهای بدون نسخه برای کودکان توصیه نمی شود. بنابراین، قبل از مصرف هر دارویی حتما با پزشک خود مشورت کنید.

درمان های خانگی برای درمان عفونت کرمک
برخی از رایج ترین درمان های خانگی برای درمان عفونت کرمک عبارت اند از:
سرکه سیب سرخ (ACV)
ماهیت اسیدی سرکه به مبارزه با عفونت ها کمک می کند. دو قاشق غذاخوری ACV را با یک لیوان آب مخلوط کنید و آن را دو بار در روز به کودک خود بخورانید. این کار باعث می شود که کرم ها از بدن کودک خارج شوند.
سیر
سیر، کرم ها و تخمشان را می کشد. سیر می تواند به غذا اضافه شود و یا به صورت موضعی به مخرج کودک اعمال شود تا عفونت های باکتریایی محل را از بین ببرد. در صورت حساس بودن پوست کودکتان- هر چند جزئی- از مصرف سیر بپزهیزید.
روغن نارگیل ویرجین
روغن نارگیل دارای خواص ضد قارچی و ضد باکتریایی است که به برطرف شدن عفونت ناشی از کرمک کمک می کند. بلعیدن یک قاشق چای خوری روغن نارگیل خالص در صبح و استفاده از آن به صورت موضعی در پیرامون ناحیه مقعدی قبل از رفتن به رختخواب، برای کودک مفید است.
هیچ تحقیق علمی برای اثبات درمان کرمک از طریق اقدامات خانگی وجود ندارد، اما اثربخشی آن نیز، غیر قابل اغماض است. ممکن است یک درمان خانگی برای یک نفر اثر بخش باشد اما برای دیگری چنین نباشد. علاوه بر این، در صورتی که کودک شما نسبت به هر یک از درمان های خانگی حساسیت نشان داد از مصرف آن ها اجتناب کنید.

چگونه باید از ابتلای کودکان به بیماری کرمک اجتناب کرد؟
در صورتی که اقدامات احتیاطی لازم به عمل نیاید، تخم های کرمک به سرعت تکثیر می شوند. در ادامه برخی از اقدامات پیشگیرانه ضروری آورده شده است:
بهداشت شخصی
حوله، ملحفه های رختخواب و یا لباس های کودکتان را در اختیار فرد آلوده قرار ندهید. دستان کودکتان را مرتبا بشویید و او را به حمام ببرید. لباس های زیر آن ها را حداقل دو بار در روز عوض کنید و بلافاصله آن ها را بشویید.
نور خورشید: تخم های کرمک به هنگام تابش نور آفتاب به سطوح در حال رشد آن ها، از بین می روند. بنابراین، تا جایی که ممکن است درب ها و پنجره ها را باز کنید تا نور خورشید به اتاق کودکتان بتابد.
خارش ندهید
حتی در صورتی که خارش کودک غیر قابل تحمل و خارج از کنترل او بود، از کودک بخواهید که این کار را نکند. خارش زیاد، پوست را تحریک می کند و فرآیند بهبود را دشوارتر می سازد. شما همچنین می توانید ناخن های کودکتان را کوتاه کنید تا اثرات جانبی خارش را کاهش دهید. همچنین آن ها را مجاب کنید تا دست هایشان را بلافاصله پس از خارش بشویند.
رخت های شستنی
لباس ها و ملافه های فرد آلوده را با آب گرم بشویید تا مطمئن شوید عفونت کاملا برطرف شده است.
در ادامه به برخی از سوالات متداول خوانندگان پاسخی ارائه شده است.

سوالات متداول
آیا احتمال ابتلا به کرمک از حیوانات خانگی وجود دارد؟
خیر. کرمک یا انتروبیوس ورمیکولاریس تنها در بدن انسان زندگی می کند. بنابراین، احتمال انتقال عفونت از حیوان خانگی به شما یا بالعکس، وجود ندارد.
آیا ابتلا به عفونت کرمک تکرار پذیر است؟
بله، عفونت کرمک به آسانی شیوع می یابد و در صورتی که کودک شما بهداشت روزانه خود را رعایت نکند و در محیط آلوده ای زندگی کند ممکن است بیماری او تکرار شود.
عفونت کرمک، بیماری جدی تلقی نمی شود، به طوریکه از طریق اقدامات ساده بهداشتی قابل پیشگیری است. بهترین روش برای جلوگیری از گسترش عفونت، تمیز نگه داشتن محیط خانه و استحمام منظم کودک است و مهم تر از همه، شستشوی مرتب دستان کودک بعد از استفاده از توالت و قبل از خوردن غذاست.