علائم سرطان پستانها، راجعه یا برگشت کننده چیست؟
سرطان پستان راجعه هنگامی بروز می‌کند که سلول‌هایی که بخشی از سرطان پستان اولیه بودند از تومور اولیه به جا مانده باشد.
سرطان پستان راجعه سرطان پستانی است که پس از درمان اولیه برگشت می‌کند. با وجودی که درمان اولیه با هدف ریشه‌کن کردن تمامی سلول‌های سرطانی انجام می‌شود تعدادی از این سلول‌ها ممکن است از درمان مصون مانده و زنده بمانند. این سلول‌های سرطانی کشف نشده تکثیر شده به سرطان پستان راجعه تبدیل می‌شوند.
سرطان پستان راجعه می‌تواند ماه‌ها یا سال‌ها پس از درمان اولیه بروز کند. سرطان ممکن است در همان موضع قبلی سرطان اولیه ظاهر شود (برگشت موضعی) یا ممکن است به دیگر نواحی بدن گسترش پیدا کند (برگشت با فاصله).
مواجهه با سرطان پستان راجعه ممکن است دشوارتر از مقابله با تشخیص اولیه باشد. اما دچار شدن به سرطان پستان راجعه بسیار دور از نامایدی است. درمان می‌تواند شامل ریشه‌کن کردن سرطان پستان راجعه موضعی، منطقه‌ای یا با فاصله باشد. حتی اگر علاج بیمار ناممکن باشد، درمان می‌تواند برای زمانی طولانی بیماری را کنترل کند.
علایم سرطان پستان راجعه
نشانه‌ها و علایم سرطان پستان راجعه بسیار وابسته به محل برگشت سرطان است.
برگشت موضعی
در برگشت موضعی، سرطان در همان محل بروز اولیه سرطان ظاهر می‌شود.
اگر بیمار تحت لامپکتومی (لومپکتومی) قرار گرفته باشد، سرطان می‌تواند در بافت باقی مانده پستان بروز کند. اگر بیمار تحت ماستکتومی قرار گرفته باشد، سرطان می‌تواند در بافت جدار داخلی قفسه سینه یا در پوست ظاهر شود.
نشانه‌ها و علایم برگشت موضعی در همان پستان قبلی شامل موارد زیر است:
- برآمدگی تازه‌ای در پستان یا بروز نواحی سفت نامنظم
- تغییرات پوست سرطان
- التهاب یا نواحی قرمز در پوست
- ترشح از نوک پستان
نشانه‌ها و علایم برگشت موضعی بر روی دیواره قفسه سینه پس از انجام ماستکتومی می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- یک مورد ندول بدون درد یا بیشتر در قسمت روی پوست یا زیر پوست دیواره قفسه سینه
- ناحیه تازه زبر شده در کنار یا نزدیک به جای زخم به جا مانده از ماستکتومی
برگشت منطقه‌ای
سرطان پستان راجعه منطقه‌ای به این معنی است که سرطان در گره‌های لنفاوی نزدیک برگشت کرده است.
نشانه‌ها و علایم برگشت منطقه‌ای می‌تواند شامل بروز برآمدگی یا ورم در گره‌های لنفاوی محدوده‌های زیر باشد:
- زیر بازو
- نزدیکی استخوان ترقوه
- در شیار بالای استخوان ترقوه
- گردن
برگشت با فاصله
برگشت با فاصله (متاستاتیک) به این معنی است که سرطان به قسمت‌های دور از پستان در بدن رسیده است که عموماً شامل استخوان‌ها، کبد و ریه‌ها می‌شود.
نشانه‌ها و علایم در این مورد عبارتند از:
- درد مداوم و تشدید یابنده مثل درد قفسه سینه یا درد استخوان
- سرفه مداوم
- مشکلات تنفسی
- فقدان اشتها
- کاهش وزن
- سردرد شدید
- تشنج
چه هنگامی به دکتر مراجعه کنیم
وقتی درمان سرطان پستان به پایان می‌رسد پزشک یک جدول‌بندی زمانی برای ویزیت‌های پیگیری بیماری تنظیم می‌کند. در طول آزمون‌های مربوط به این ویزیت‌ها، پزشک تمامی نشانه‌های مربوط به برگشت سرطان را بررسی می‌کند.
بیمار در عین حال می‌تواند بروز هر گونه نشانه یا علامت تازه را به پزشک اطلاع دهد. در صورت مواجه شدن با هر علامتی از تداوم نشانه‌ها و علایم که موجب نگرانی هستند مردم باید به پزشک مراجعه کنند.
علل سرطان پستان راجعه
سرطان پستان راجعه هنگامی بروز می‌کند سلول‌هایی که بخشی از سرطان پستان اولیه بودند از تومور اولیه به جا مانده و در در ناحیه پستان یا در بخش دیگری از بدن پنهان می‌شوند. بعدها این سلول‌ها مجدداً رشد می‌کنند.
شیمی درمانی، اشعه درمانی، هورمون درمانی یا دیگر درمان‌های مورد استفاده در سرطان اولیه به قصد کشتن تمامی سلول‌های سرطانی مورد استفاده قرار می‌گیرند که احتمال زنده ماندن آنها پس از عمل جراحی وجود دارد. اما در برخی مواقع درمان‌های مورد اشاره از کشتن تمامی سلول‌های سرطانی ناتوان هستند.
برخی از اوقات سلول‌های سرطانی سالیان سال بدون ایجاد هر گونه ضرری به حالت نهفته باقی می‌مانند. بعد چیزی اتفاق می‌افتد که باعث فعال شدن این سلول‌ها می‌شود، به طوری که آنها رشد کرده و به دیگر قسمت‌های بدن سرایت می‌کنند. علت بروز این اتفاق روشن نیست.
ریسک فاکتورهای سرطان پستان راجعه
برای بازماندگان سرطان پستان عوامل تشدید کننده خطر برگشت سرطان شامل موارد زیر است:
- درگیر بودن گره لنفاوی. مشاهده وجود سرطان در گره‌های لنفاوی مجاور در زمان تشخیص اولیه سرطان خطر بازگشت سرطان را افزایش می‌دهد.
- بزرگ بودن اندازه تومور. زنان دچار تومورهای بزرگ‌تر در ریسک بالاتری برای سرطان پستان راجعه قرار دارند.
- تومورهای حاشیه‌ای مثبت یا نزدیک. در طول عمل جراحی سرطان پستان، جراح تلاش می‌کند تا تومور را به همراه مقداری از بافت نرمال اطراف تومور از بدن خارج کند. متخصص آسیب‌شناسی حاشیه‌های بافت خارج شده را در جستجوی سرطان بررسی می‌کند.
- اگر حاشیه‌های مزبور عاری از سرطان باشند، این وضعیت به عنوان حاشیه منفی تلقی می‌شود. اگر هر قسمتی از این حاشیه دارای سلول‌های سرطانی باشد (حاشیه مثبت)، یا حاشیه بین تومور و بافت نرمال نزدیک به هم باشد ریسک سرطان پستان راجعه افزایش خواهد یافت.
- عدم انجام اشعه درمانی پس از لومپکتومی. اغلب زنانی که تحت عمل لومپکتومی انتخابی قرار می‌گیرند برای کاهش خطر برگشت سرطان اشعه درمانی نیز می‌شوند. زنانی که تحت اشعه درمانی قرار نمی‌گیرند در معرض افزایش ریسک سرطان پستان راجعه قرار دارند.
- سن پایین. زنان جوان‌تر، مشخصاً زنان زیر ۳۵ سال در زمان تشخیص ابتلاء به سرطان اولیه، با ریسک بالاتری برای سرطان پستان راجعه مواجه هستند.
- سرطان التهابی پستان. زنان دچار این نوع سرطان در ریسک بالاتری برای برگشت موضعی سرطان قرار دارند.
- سلول‌های سرطانی با برخی مشخصات. اگر سرطان پستان نسبت به هورمون درمانی درمان‌های متمرکز شده بر ژن HER۲ جوابگو نباشند (سرطان پستان سه‌گانه منفی)، زنان با افزایش ریسک سرطان پستان راجعه مواجه خواهند بود.
پیشگیری از سرطان پستان راجعه
راهکارهای مرتبط به کاهش ریسک سرطان پستان راجعه شامل موارد زیر است:
- هورمون درمانی
- شیمی درمانی
- اشعه درمانی
- درمان هدفمند. در مورد زنانی که سرطان در آنان پروتئین HER۲ زیادی تولید می‌کند، داروی تراستوزومب (هرسپتین) می‌تواند شانس برگشت سرطان را کاهش دهد.
- داروهای تشکیل استخوان. مصرف داروهای استخوان‌ساز ریسک برگشت سرطان را در استخوان‌ها (متاستاز استخوان) در زنان دچار افزایش ریسک سرطان پستان راجعه کاهش می‌دهد.
- حفظ وزن در محدوه سالم. داشتن وزن در محدوده سالم به کاهش خطر سرطان پستان راجعه کمک می‌کند.
- ورزش. ورزش به شکل منظم می‌تواند ریسک سرطان پستان راجعه را کاهش دهد.
- تغذیه سالم. تمرکز بر مصرف مقدار زیاد سبزیجات، میوه و غلات کامل در رژیم غذایی مفید است. در صورتی که زن عادت به نوشیدن الکل دارد باید مقدار این نوشیدن را به یک گیلاس در روز محدود کند.
تشخیص سرطان پستان راجعه
اگر بر مبنای نتایج ماموگرام یا معاینه فیزیکی، یا نشانه‌ها و علایم، پزشک به ابتلاء بیمار به سرطان پستان راجعه مشکوک شود، برای تأیید تشخیص از تست‌های تکمیلی استفاده می‌کند. تست‌ها و اقدامات پزشکی در این مورد عبارتند از:
- تست‌های تصویربرداری مثل MRI، عکسبرداری اشعه X، اسکن استخوان، CT اسکن و یا اسکن توموگرافی انتشار پوزیترون (PET).
- تمامی بیماران به همه این تست‌ها نیازی ندارند. پزشک تعیین می‌کند که با توجه به شرایط خاص هر شخص کدام تست‌ها برای وی مفید خواهند بود.
- بیوپسی
درمان سرطان پستان راجعه
گزینه‌های درمان به چند عامل مختلف شامل میزان گسترش بیماری، وضعیت گیرنده هورمونی، نوع درمان مورد استفاده برای سرطان پستان اولیه و وضعیت سلامت عمومی شخص بستگی دارد. پزشک در عین حال اهداف و ترجیحات شخصی بیمار را در مد نظر قرار می‌دهد.
درمان برگشت موضعی سرطان
درمان برگشت موضعی به طور معمول با عمل جراحی شروع می‌شود و در صورت عدم انجام آن در قبل می‌تواند شامل اشعه درمانی باشد. امکان توصیه شیمی درمانی و هورمون درمانی نیز وجود دارد.
- عمل جراحی
- اشعه درمانی
- شیمی درمانی
- هورمون درمانی
- درمان هدفمند.
درمان برگشت منطقه‌ای سرطان
درمان سرطان پستان راجعه منطقه‌ای شامل موارد زیر است:
- عمل جراحی
- اشعه درمانی
- دارودرمانی
درمان برگشت متاستاتیک سرطان
در مورد درمان سرطان پستان متاستاتیک گزینه‌های درمانی متعددی وجود دارد. درمان به محدوده گسترش سرطان بستگی دارد. اگر یک درمان کارآیی نداشته یا اثربخشی آن متوقف شده باشد، بیمار می‌تواند از گزینه دیگری استفاده کند.
در مجموع هدف درمان سرطان پستان متاستاتیک معالجه بیماری نیست. درمان در این وضعیت به بیمار کمک می‌کند تا مدت طولانی‌تری زنده بماند و می‌تواند به تخفیف علایم ایجاد شده توسط سرطان کمک کند. دکتر تلاش می‌کند تا تعادلی میان کنترل علایم بیماری و همزمان به حداقل رساندن اثرات سمی ناشی از درمان ایجاد کند. درمان هدف زنده نگه داشتن بیمار و نیز طولانی‌تر کردن عمر وی را دنبال می‌کند.
گزینه‌های درمانی در این مورد عبارتند از:
- هورمون درمانی
- شیمی درمانی
- درمان هدفمند. اگر سلول‌های سرطانی دارای برخی مشخصات باشند که آنها را نسبت به درمان هدفمند آسیب‌پذیر می‌کند، دکتر ممکن است داروهای مربوط به این روش را توصیه کند.
- داروهای سازنده استخوان.
- دیگر درمان‌ها. در برخی موقعیت‌ها برای کنترل نشانه‌ها و علایم سرطان پستان پیشرفته امکان استفاده از اشعه درمانی و عمل جراحی وجود دارد.
طب جایگزین
هیچ طب جایگزینی برای علاج سرطان پستان وجود ندارد. اما درمان‌های طب مکمل و جایگزین می‌توانند در صورت ترکیب با درمان‌های مرسوم به مقابله با عوارض جانبی درمان کمک کنند.
برای مثال، بسیاری از مردم دچار سرطان به دیسترس مبتلاء می‌شوند. اگر کسی دچار دیسترس باشد به احساس اندوه و نگرانی دچار خواهد شد. ممکن است خوابیدن، غذا خوردن یا تمرکز بر فعالیت‌های معمول برای بیمار دشوار شود.
درمان‌های مکمل و یکپارچه که می‌توانند در این موقعیت کمک کننده باشند عبارتند از:
- هنردرمانی
- رقص یا حرکت درمانی
- ورزش
- مدیتیشن
- موسیقی درمانی
- تمرینات ریلکسیشن
- یوگا
پزشک می‌تواند بیمار را به فرد متخصص در استفاده از درمان‌های جایگزین معرفی کند. در صورت مواجه شدن با دیسترس بیمار باید با پزشک خود در این مورد مشورت کند.
برای ارسال نظر کلیک کنید
▼