سونوگرافی واژینال در بارداری، چیست و چگونه انجام میشود؟

سونوگرافی واژینال یا Vaginal ultrasonography به فرآیندی اطلاق می‌گردد که به تشخیص پزشک معالج با هدف بررسی دقیق‌تری بر روی دستگاه تناسلی زنانه (کلیه‌ها و مثانه)، اندام‌های درون حفرهٔ لگن و کسب اطلاعات بیشتر از اندام‌های درون شکم بیمار صورت می‌گیرد. نام دیگر این سونوگرافی ترنس واژینال می‌باشد. در این سونوگرافی با امواج فراصوتی سراسر دیواره واژن و بافت‌های اطراف واژن مورد بررسی قرار می‌گیرند.

در چه شرایطی سونوگرافی واژینال توصیه می‌گردد؟
معمولا در موارد زیر پزشک جهت اطلاعات دقیق‌تر از شکم بیمار یا در هنگام بارداری این نوع از سونوگرافی را تجویز می‌کند.
در موارد ناباروری، تایید جاگذاری صحیح IUD، احساس درد در قسمت لگن، خونریزی بدون علت از واژن، وجود مسئله‌ای نامشخص در معاینه لگن یا شکم یا بررسی وجود فیبروئید، کیست تخمدان یا وجود تومور در تخمدان یا رحم سونوگرافی صورت می‌گیرد. همچنین در برخی از موارد که در پستان غده مشاهده می‌شود ممکن است پزشک به منظور بررسی دقیق‌تر واژن و دهانهٔ رحم و تخمدان‌ها، سونوگرافی از نوع واژینال را تجویز کند.
گاهی ممکن است خانم‌های باردار نیز به این سونوگرافی نیاز داشته باشند که موارد آن به شرح زیر است:
ارزیابی وضعیت جفت
مراقبت از حاملگی با خطر سقط
تایید تاریخ بارداری
ضربان قلب جنین
حاملگی خارج از رحم (اکتوپیک)
با استفاده از سونوگرافی واژینال، به راحتی می‎توان به بارداری‎های دو قلویی و یا چند قلویی پی برد.

در زمان این نوع سونوگرافی چه اندام‌هایی مورد بررسی قرار می‌گیرند؟
در سونوگرافی واژینال اندام‌هایی از قبیل واژن، مثانه، دهانه رحم، تخمدان‌ها، رحم، لوله‌های فالوپ یا لوله‌های رحمی توسط پزشک مورد بررسی قرار می‌گیرند.

آمادگی جهت انجام سونوگرافی واژینال
اگر از تامپون استفاده می‌کنید، قبل از سونوگرافی تامپون می‌بایست برداشته شود.
قبل از انجام سونوگرافی واژینال شما می‌بایست فرم رضایت‌نامه ای را جهت اعلام رضایت‌تان نسبت به انجام این آزمایش پر کنید.
لباس پایین تنه راحتی بپوشید تا در زمان انجام سونوگرافی واژینال بتوانید به راحتی لباس پایین تنه خود را دربیاورید. همچنین کفش هایی بپوشید که درآوردن آن‌ها نیز برای شما مشکل نباشد.
در مورد پر یا خالی بودن مثانه برای سونوگرافی از پزشک خود سوال کنید تا در صورت نیاز به مثانه پر قبل از آزمایش آب بنوشید، توجه داشتید باشید که پر بودن مثانه نباید به اندازه‌ای باشد که موجب درد مثانه در شما گردد.

چگونگی انجام سونوگرافی واژینال
روش انجام سونوگرافی نوع واژینال به این صورت است که می‌‌بایست لباس پایین تنه خود را درآورده و لباس مخصوص بپوشید. سپس بر روی تخت یا صندلی مخصوص دراز بکشید و پاهای خود را به سمت شکم خود جمع کنید به صورتی که کف پاهایتان بر روی تخت قرار گیرد. سپس یک روکش از جنس لاتکس که مشابه کاندوم می‌باشد توسط تکنسین سونوگرافی بر روی مبدل (پراب) کشیده می‌شود و به ژل مخصوص روان ساز آغشته می‌گردد تا دستگاه مبدل راحت تر وارد واژن گردد و تصاویر مورد نیاز از داخل واژن و لگن گرفته شود.
پس از این مراحل متخصص سونوگرافی مبدل دستگاه (پراب) را در حدود ۵ تا ۸ سانتیمتر در داخل کانال واژن وارد می‌کند و مبدل با ساطع نمودن امواج صوتی فراصوت در نهایت تصاویری را (که به موجب برخورد با موانع و اعضای داخلی شکل می‌گیرد) بر روی مانیتور ارسال می‌کند. متخصص سونوگرافی با حرکت دادن پراب اندام‌ها و مناطق مختلف واقع در لگن را مورد مشاهده و بررسی قرار می‌دهد.
به دلیل استفاده از روکش با جنس لاتکس بر روی پراب (مبدل دستگاه) در صورتی که به لاتکس حساسیت دارید حتما این موضوع را به پزشک خود یا متخصص سونوگرافی اطلاع دهید.
پراب یا مبدل دستگاه از تامپون بزرگتر بوده و به نحوی طراحی شده است که به راحتی داخل واژن قرار گیرد و هیچ دردی را برای بیمار به همراه نداشته باشد البته ممکن است درد و فشار اندکی همانند درد پاپ اسمیر را احساس کنید. در هر صورت اگر حین انجام این آزمایش احساس درد شدید داشتید، امکان تحمل آن برایتان مشکل بود و حتی پس از پایان سونوگرافی باز هم احساس درد داشتید حتما متخصص سونوگرافی را در جریان این موضوع قرار دهید.
توجه داشته باشید که بر خلاف سونوگرافی شکمی که با مثانه پر انجام می‌گیرد، پیش از آزمایش سونوگرافی از نوع واژینال طبق تشخیص پزشک ممکن است سونوگرافی با مثانه خالی یا پر صورت گیرد اما به طور معمول این آزمایش با مثانه خالی انجام می‌شود.

این نوع از سونوگرافی چقدر طول می‌کشد؟
معمولا کل پروسه انجام سونوگرافی واژینال ۱۵ الی ۳۰ دقیقه به طول می‌انجامد.

سونوگرافی واژینال سالین اینفوزیون چیست؟
این نوع خاص از سونوگرافی به این صورت است که ابتدا محلول استریل آب و نمک درون رحم وارد می‌گردد تا تصویر بهتری از رحم به دست آید. همانطور که مشخص است این نوع سونوگرافی برای خانم‌های باردار تجویز نمی‌گردد.

سونوگرافی واژینال چه خطراتی برای بیمار به همراه دارد؟
سونوگرافی واژینال هیچگونه عارضه یا خطری برای شما ندارد تا جایی که این نوع از سونوگرافی برای خانم‌های باردار نیز تجویز می‌گردد و هیچگونه خطری را برای جنین به همراه نخواهد داشت.
تمامی فرآیند و تصویرسازی از اندام‌های درون بدن در این سونوگرافی تنها به وسیله امواج فراصوت بوده و با اطمینان بسیار بالا می‌توان گفت که شما در معرض هیچگونه اشعه یا تشعشعی قرار نخواهید گرفت.

آیا سونوگرافی واژینال در زمان پریود امکان پذیر است؟
بله در زمان پریود انجام سونوگرافی واژینال امکان پذیر خواهد بود. حتی ممکن است انجام این آزمایش در زمان پریود برای تشخیص بهتر مشکلات زنان و زایمان شما فرصت بسیار خوبی فرآهم آورد.
اگر زمان انجام آزمایش سونوگرافی واژینال شما در دوره قاعدگی شما قرار گرفت، از به همراه داشتن تامپون یا نوار بهداشتی اضافی اطمینان حاصل کنید، زیرا قبل از انجام سونوگرافی واژینال باید تامپون را خارج نمایید.

طی چه مدت زمانی جواب سونوگرافی واژینال آماده خواهد شد؟
معمولا جواب آزمایش پس از پایان سونوگرافی به شما تحویل داده می‌شود، اما در نهایت ممکن است با تاخیر چند روزه جواب آماده گردد.