موهای پیشانی نوزاد، موضوع نگران کننده‌ای است؟

مو‌های پیشانی نوزاد تازه متولد شده، پوشش طبیعی پوست در دوران جنینی بوده اند. این مو‌ها معمولا پس از گذشت چند روز یا چند هفته پس از تولد می‌ریزند.
اگر تا کنون نوزادان تازه متولد شده را ندیده باشید، دیدن نوزاد پوشیده از مو برایتان تکان دهنده است! نگران نباشید! وجود مو روی صورت و پیشانی نوزادان طبیعی است. مو‌های پیشانی نوزاد در دوران جنینی کارکرد زیادی برای آن‌ها داشته و پس از تولد به تدریج می‌ریزد و از بین می‌رود.

مو‌های پیشانی نوزاد
Lanugo یا پوشش مویی جنین در رحم مادر، شامل مو‌های نرم و ریزی است که تمام بدن را می‌پوشاند. این اولین مویی است که از فولیکول‌های مو رشد می‌کند؛ در حالی که جنین هنوز در رحم مادر است.
این پوشش مویی ممکن است بی رنگ یا تیره باشد. Lanugo بیشتر در پشت کمر، شانه، بازو، پیشانی و گونه نوزاد قابل مشاهده است. البته در هر قسمت دیگر بدن به جز نواحی که فولیکول مو ندارند مانند لب‌ها، کف دست‌ها، پا‌ها و ناخن‌ها دیده می‌شوند.
این لایه مو جنین را گرم نگه داشته و موجب تنظیم دمای بدن او می‌شود تا هنگامی که به مقدار کافی چربی زیر پوست نوزاد تشکیل شود. جنین بیشتر مو‌های خود را در پایان بارداری از دست می‌دهد، اما گاهی ممکن است ریختن این مو‌ها تا هفته‌ها و ماه‌ها پس از تولد به طول بیانجامد.
اگرچه موی پیشانی در بیشتر نوزادان دیده می‌شود، اما مو‌های پیشانی نوزادان نارس بیشتر است.
زمان رویش و ریزش
مو‌های پیشانی جنین در ماه چهارم یا پنجم بارداری (حدود هفته ۱۶ تا ۲۰) می‌رویند. در ۲۸ هفتگی، بیشترین مقدار را دارند و پس از آن شروع به ریختن می‌کنند.
در ماه‌های هفتم یا هشتم بارداری پوشش مویی بدن نوزاد شروع به ریختن می‌کند. برخی از نوزادان پیش از تولد تمام مو‌های زائد خود را از دست می‌دهند.
اگر مو‌های پیشانی نوزاد پیش از تولد نریخته باشد، به احتمال زیاد یک یا دو هفته پس از تولد از بین خواهد رفت. البته گاهی اوقات ریختن مو‌های زائد ممکن است تا ماه‌ها طول بکشد و کاملا طبیعی است، به ویژه اگر نوزاد زودتر از موعد متولد شده باشد.
روش از بین بردن
برای از بین بردن مو‌های پیشانی نوزاد، نیازی نیست کار خاصی انجام دهید. تنها کافیست صبور باشید. مو‌های زائد نوزادی بالاخره می‌ریزند. ممکن است چند روز یا چند هفته طول بکشد.
برخی افراد تصور می‌کنند که با ساییدن آن‌ها از شرشان خلاص می‌شوند، در صورتی که این کار با توجه به شل بودن سر نوزادان به هیچ وجه توصیه نمی‌شود. از سویی دیگر پوست نوزادان بسیار لطیف و حساس است و هر نوع سایش پوستی موجب خراش و آسیب دیدگی آن می‌شود.
هرگز از موبر، وکس و شیو کردن با تیغ برای از بین بردن این مو‌ها استفاده نکنید. استفاده از این روش ها، ضرر‌های جبران ناپذیری به نوزاد وارد می‌کند. فقط کافی است اندکی صبر کنید، مو‌های پیشانی نوزاد خود به خود می‌ریزند و از بین می‌روند.

کارکرد Lanugo پوشش مویی بدن نوزاد
پوشش مویی بدن نوزاد در دوران جنینی کاربردهای زیادی برای او دارد. برخی از آنها عبارتند از:
تنظیم دمای بدن
جنین در ماه‌های آخر بارداری شروع به وزن گیری و تشکیل لایه چربی زیر پوست می‌کند. پوشش مویی بدن جنین به او کمک می‌کند که دمای بدنش را تنظیم کند و در داخل رحم گرم بماند.
محافظت از پوست نوزاد
جنین در رحم با مایعات موجود در کیسه آمنیوتیک احاطه شده است. قرار گرفتن در معرض مایع آمنیوتیک، دمای پوست و بدن او را تحت تاثیر قرار می‌دهد. یک لایه ضخیم، سفید و چرب به نام vernix caseosa، روی پوست او را می پوشاند و مانع از تماس مایع آمنیوتیک با آن می‌شود. لایه vernix به پوشش مویی نیاز دارد تا به آن بچسبد و بر روی پوست بماند. بدون وجود مو لایه vernix از روی پوست جدا می‌شود. با نزدیک شدن موعد زایمان (۴۰ هفتگی)، پوشش مویی بدن و لایه vernix کاهش می‌یابد و پوست جنین در معرض مایع آمنیوتیک قرار می‌گیرد. اگر به پوست نوزادان دقت کنید، اغلب چروکیده شده که در اثر تماس با مایع آمنیوتیک است.
تحریک رشد
مطالعات نشان می‌دهد که حضور پوشش مویی روی بدن، در انتشار هورمون‌هایی که سبب کاهش استرس و تحریک رشد جنین در داخل رحم می‌شوند، نقش مهمی دارد.

ارتباط میان زمان تولد نوزاد و حجم مو‌های زائد او
به طور کلی می‌توان گفت:
- نوزادانی که سر موعد متولد شده اند (بین هفته‌های ۳۷ تا ۴۲ بارداری) ممکن است به مقدار کمی مو‌های زائد و مو‌های پیشانی داشته باشد.
- نوزادانی که پس از ۴۲ هفته بارداری متولد شده اند، معمولا موی زائد پیشانی ندارند.
- نوزادانی که نارس (پیش از ۳۷ هفته بارداری) متولد شده اند، موی زائد بیشتری دارند.
- نوزادانی که پوست روشن دارند مو‌های زائد بی رنگ یا کمرنگی دارند.
- نوزادانی که پوست تیره دارند مو‌های زائد تیره و قابل توجهی دارند.

سخن آخر
اگر تاکنون نوزاد تازه متولد شده را از نزدیک ندیده اید، اولین دیدار با نوزادتان احتمالا شما را شوکه می‌کند. نوزاد شما اصلا شبیه عکس‌های مجلات و تبلیغات تلویزیونی نیست. مشاهده او با چشم‌ها و صورت پف کرده، مو‌های روی صورت و پیشانی و چهره برافروخته برایتان عجیب خواهد بود. اما بدانید که نوزاد برای انطباق با شرایط جدید به کمی زمان نیاز دارد. به تدریج پف صورتش می‌خوابد و پوستش رنگ طبیعی پیدا می‌کند. مو‌های زائد پیشانی هم از بین می‌روند. اگر پس از دو ماه از تولد، هنوز مو‌های زائد باقی مانده اند، بهتر است مساله را با پزشک نوزاد مطرح کنید.