هورمون درمانی یائسگی، چه مزایا و معایبی دارد؟

اخباری وجود دارند که حاکی از افزایش خطر سرطان سینه، بیماری قلبی، سکته مغزی و لخته شدن خون در اثر استفاده از درمان جایگزینی هورمون یا HRT هستند. با این حال، سازمان‌های پزشکی معتبر می‌گویند که مزایای درمان جایگزینی هورمون بیشتر از خطرات آن می‌باشند.
براساس گزارش یک مطالعه که توسط کلینیک مایو انجام شده و بیش از هشت سال جمع‌آوری داده کرده است، حتی بعد از سن ۶۰ سالگی، زنان آمریکایی اغلب گرگرفتگی‌های مکرر و تعریق شبانه را تجربه می‌کنند. این مطالعه نشان داده است که درمان جایگزینی هورمون برای پیشگیری از این مشکلات موثر می‌باشد.
بهترین کار این است که با یک متخصص زنان دربارۀ خطرات و مزایای این روش درمانی مشورت کنید.
علاوه بر گرگرفتگی، خشکی واژن بعد از قاعدگی نیز می‌تواند رابطۀ جنسی را دردناک کرده و مشکلات ادراری به وجود آورد. استفاده موضعی از استروژن به طور مستقیم بر روی واژن می‌تواند به رفع این مشکل کمک کند و هیچ خطری هم ندارد.
با اینکه حدود یک‌سوم زنان خشکی ناخوشایند واژن را تجربه می‌کنند، پژوهشی جدید نشان می‌دهد که تنها نیمی از آنها این موضوع را با پزشک خود درمیان می‌گذارند و کمتر از ۴ درصد از این زنان با استروژن واژنی درمان می‌شوند.

درمان جایگزینی هورمون برای یائسگی
اگرچه درمان جایگزینی هورمون موثرترین روش برای درمان علائم یائسگی است، اما این روش چندان برای زنان مسن ایمن نمی‌باشد.
یک متخصص زنان می‌گوید: « برای زنانی که این روش را ۱۰ سال یا به خصوص ۲۰ سال بعد از شروع یائسگی انجام می‌دهند، یا زنانی که بالای ۶۰ سال سن دارند، خطرات درمان جایگزینی هورمون بیشتر از مزایای آن هستند.»

پچ‌ها کم‌خطرتر هستند
متخصصین می‌گویند که دریافت هورمون از طریق پوست - با استفاده از پچ یا ژل - بسیار کم‌خطرتر است.
مشکل مصرف قرص‌های حاوی هورمون این است که این قرص‌ها توسط کبد سنتز می‌شوند.
یک متخصص می‌گوید که او دربارۀ درمان جایگزینی هورمون از طریق پچ‌های ترشحی، با تمام بیماران خود صحبت می‌کند. پژوهشی که در فنلاند انجام شده، نشان می‌دهد که این روش ممکن است از زنان در برابر سرطان سینه محافظت کند.
این پژوهش نشان می‌دهد که مصرف استروژن به تنهایی - به جای ترکیب کردن آن با پروژسترون - به محافظت از زنان فنلاندی در برابر بیماری قلبی و سکته مغزی کمک کرده است.
یک متخصص می‌گوید: «برای شروع این روش باید تنها چند سال از آخرین دورۀ قاعدگی شما گذشته باشد. مشخص نیست که این روش برای کسانی که دیرتر آن را شروع می‌کنند موثر باشد.»
شواهد کمی وجود دارند که استروژن را با بیماری قلبی ارتباط می‌دهند، اما در این مورد همچنان نگرانی وجود دارد؛ به ویژه برای زنانی که مسن‌تر هستند.
انجمن یائسگی آمریکای شمالی (NAMS) استفاده از استروژن (خوراکی یا به صورت پچ ترشحی) را برای پیشگیری از بیماری قلبی توصیه نمی‌کند.
مطالعات مشاهده‌ای نشان می‌دهند که استفاده از پچ ترشحی باعث کاهش خطر لخته‌های خونی و سکته مغزی می‌شود، اما این به معنای پیشگیری از سکته مغزی نیست.
همچنین داده‌هایی وجود دارند که به کاهش خطر زوال عقل در اثر مصرف استروژن اشاره دارند.
تعدادی از محققین به بررسی مطالعاتی پرداختند که بر روی داده‌های آمریکا و درمان جایگزینی هورمون خوراکی تمرکز داشت. این محققین در سال ۲۰۱۷ گزارشی منتشر کردند که در آن مصرف استروژن به تنهایی با کاهش خطر سرطان سینه و شکستگی‌های استخوان در ارتباط بود و خطر بیماری قلبی را افزایش نداده بود.
با این حال، اینطور به نظر می‌رسد که این داده‌ها نشانگر افزایش خطر لخته‌های خونی، سکته مغزی و بیماری کیسه صفرا بودند.
روش‌های درمانی ترکیبی نیز خطر حمله قلبی، سرطان سینه، بیماری کیسه صفرا و مرگ ناشی از سرطان ریه را افزایش داده بودند.

چه کسانی نباید به سراغ درمان جایگزینی هورمون بروند؟
یک متخصص می‌گوید: «نگرانی ما مربوط به زنانی است که در خطر بیماری قلبی قرار داشته، فشارخون بالای آنها درمان نشده، تصلب شرایین داشته و در خطر زوال عقل هستند، یا اسکن‌های MRI تغییراتی را در مغز آنها نشان می‌دهد.»
همچنین افرادی که با افزایش خطر لخته‌های خونی یا سکته مغزی مواجه هستند، سینۀ حساس به استروژن داشته یا سرطان‌ رحم و مشکلات کبدی دارند نیز باید نگران خطرات HRT باشند.این خطرات ممکن است با مصرف دارو در مقادیر زیاد و در درازمدت یا با افزایش سن، افزایش یابند.
وقتی به دنبال یک روش جایگزین برای درمان گرگرفتگی هستید که هورمون‌ها را شامل نشود، بهتر است دارویی را انتخاب کنید که به روش دیگری برای شما مفید باشد. یک متخصص می‌گوید: «اگر بیمار اختلال خلقی داشته باشد، احتمالا Effexor یا SSRI دیگری را تجویز می‌کنم. اگر بیمار درد مزمن داشته باشد، gabapentin مناسب است.»
روش‌های درمانی غیرتجویزی که فواید آنها در مطالعات بالینی مشخص شده است عبارتند از: هیپنوتیزم، درمان شناختی-رفتاری و احتمالا طب سوزنی.

آیا هورمون درمانی برای شما مناسب است؟
یک متخصص می‌گوید که تنها یک‌چهارم از زنان یائسه به درمان نیاز دارند.
اگر هورمون درمانی را امتحان کنید، ممکن نیازی به ادامۀ آن در درازمدت نباشد.
یک متخصص می‌گوید: «اغلب زنان، حتی اگر هورمون درمانی را شروع کنند، این روش را تا یکسال هم ادامه نخواهند داد.»

کلام آخر
اغلب زنان می‌توانند بدون خطر از درمان جایگزینی هورمون تا ۱۰ سال بعد از یائسگی یا گرگرفتگی استفاده کنند. همچنین استروژن در واژن یک روش بی‌خطر برای رفع سایر علائم است.
حتما با پزشک خود در این‌باره مشورت داشته باشید و از مزایا و خطرات هورمون درمانی آگاه شوید تا بتوانید بهترین انتخاب را انجام دهید.