لکنت زبان کودکان، راه های درمان خانگی

لکنت زبان یک اختلال گفتاری است که در کودکان شیوع بسیاری دارد. اگرچه اغلب درمان لکنت زبان کودکان در خانه امکان پذیر است، اما بسته به شرایط گاهی برای درمان باید به متخصص مراجعه شود.
زبان یک اختلال گفتاری است که افراد مبتلا به آن یک کلمه، هجا یا بخشی از یک کلمه را تکرار می‌کنند. این اختلال در کودکان بسیار شایع است، لکنت زبان موقت در کودکان ۲ تا ۵ ساله اتفاق نادری نیست و احتمالا پس از چند هفته تا چند ماه رفع می‌شود. در این مدت که کودک دچار لکنت است، والدین باید با رفتار خود به فرزندشان در رفع لکنت زبان کمک کنند. در این مقاله به علت، نحوه تشخیص لکنت و چگونگی رفتار والدین برای درمان لکنت زبان کودکان در خانه می‌پردازیم، با ما همراه باشید.

علت لکنت زبان در کودکان
متخصصان هنوز نمی‌تواند با اطمینان بگویند که علت لکنت زبان در کودکان چه می‌تواند باشد، اما بسیاری باور دارند که اختلال گفتاری به عنوان یک نتیجه از عوامل مختلف رخ می‌دهد. این عوامل ممکن است است شامل یک یا چند مورد از موارد زیر باشند:
۱. ژنتیک
بیشتر متخصصان معتقدند که ژنتیک یک عامل موثر در ایجاد لکنت زبان است. یکی از اعضای خانواده ۶۰ درصد از مبتلایان به این اختلال گفتاری، از لکنت زبان رنج می‌برند.
۲. لکنت زبان رشدی
بسیاری از کودکان در طول رشد خود، حدود ۱۸ ماهگی تا ۲ سالگی یک دوره از لکنت زبان را سپری می‌کنند، چرا که آن‌ها در این مدت در حال یادگیری مهارت‌های زبانی هستند. این نوع لکنت زبان معمولا موقتی است.
۳. عوامل عصبی
تحقیقات نشان داده است که افراد مبتلا به این اختلال، زبان را متفاوت از کسانی که اختلال گفتاری ندارند پردازش می‌کنند. در برخی موارد، به نظر می‌رسد که مشکل به انتقال زبان از مغز برمی گیرد، اما دانشمندان هنوز نمی‌دانند که چرا این اتفاق رخ می‌دهد.
۴. عوامل روانی
پیش‌تر تصور بر این بود که علت لکنت زبان طولانی مدت، مسائل روانی هستند، اما خوشبختانه این موضوع دیگر مورد تایید نیست. با این حال، عوامل روانشناختی می‌توانند لکنت زبان را در افرادی که از قبل به آن مبتلا هستند بدتر کند. برای مثال، استرس، خجالت و تنش می‌تواند باعث تشدید لکنت شود، اما این موارد را نمی‌توان لکنت زبان دانست.

علائم لکنت زبان
فردی که لکنت دارد، اغلب کلمات یا بخش‌هایی از کلمات را تکرار می‌کند و برخی از آوا‌ها را کش می‌دهد. او برای شروع برخی کلمات دچار مشکل می‌شود. بعضی از افراد ممکن است در شروع صحبت پرتنش عمل کنند، مدام پلک بزنند یا احساس لرزش در لب‌ها و فک داشته باشند.
به گفته انجمن آمریکایی گفتار - زبان - شنوایی، برخی از افرادی مبتلا به لکنت، هنگام صحبت به شدت دچار تنش می‌شوند و ممکن است حتی در طول حرف زدن تنفس نکنند، در نتیجه صحبت آن‌ها کاملا مسدود و متوقف شود.
مسدود شدن صحبت یعنی فرد زبان و لب را برای بیان یک کلمه آماده می‌کند، اما هیچ صدایی از آن خارج نمی‌شود. این ممکن است چند ثانیه طول بکشد و هیچ صدایی شنیده نشود. گاهی اوقات فرد ممکن است برای جلوگیری از تاخیر در شروع یک صحبت از یک تکه کلام یا یک آوای معمول مثل اممم...، مثلا، منظورم اینه که، خب و غیره استفاده کند.
به طور کلی علائم رایج لکنت زبان عبارتند از:
- مشکل در شروع یک کلمه، عبارت یا جمله
- تردید کردن قبل از بیان یک آوای خاص
- تکرار یک صدا، کلمه یا هجا
- طولانی شدن برخی صداهایاگفتار‌ها
- بیان ناگهانی و با شدت یک گفتار
- کلمات با صدا‌های خاصی جایگزین می‌شوند
- پلک زدن مداوم و سریع
- لرزش لب‌ها
- ضرب پا
- لرزش فک
- فشار در صورت یا در قسمتی از بالاتنه

تشخیص لکنت زبان
برخی جنبه‌های لکنت زبان برای همه واضح است، اما این مشکل وجوه دیگری نیز دارد که برای بسیاری شناخته شده نیستند. برای تشخیص جامع و مطمئن، بیمار باید توسط یک پاتولوژیست زبان گفتار (SLP) مورد بررسی قرار گیرد.
پاتولوژیست انواع مشکلاتی که فرد هنگام صحبت کرن دارد و دفعاتی که این مشکل رخ می‌دهد را یاداشت می‌کند. همچنین نحوه‌ رویارویی فرد با این مشکلات نیز در طول معاینه مورد بررسی قرار می‌گیرند.
SLP ممکن است با توجه به سن و سابقه پزشکی فرد برخی ارزیابی‌های دیگری مانند اندازه گیری سرعت گفتار و مهارت‌های زبانی را نیز انجام دهد و تمام داده‌ها را تجزیه و تحلیل می‌کند. در نهایت با اطلاعاتی که به دست آمده است، متخصص تشخیص می‌دهد که آیا اختلالی در سلاست گفتار فرد وجود دارد یاخیر. درصورت تشخیص اختلال پزشک تعیین می‌کند که این مشکل تا چه حد بر توانایی عملکرد فرد و فعالیت‌های روزانه او تاثیرگذار خواهد بود.
تشخیص این موضوع که لکنت زبان کودکان کوتاه مدت است یا بلند مدت، اهمیت بسیاری دارد. با انجام آزمایشات و بعضی مشاهدات، می‌توان با دقت بالایی این موضوع را مشخص کرد. در کودکان در سن‌های بالاتر و بزرگسالان، ارزیابی‌ها با هدف سنجش شدت اختلال و تاثیرات آن بر توانایی فرد برای برقراری ارتباط و عملکرد مناسب در فعالیت‌های روزانه انجام می‌گیرند.

راه های درمان لکنت زبان کودکان در خانه
والدین نقش تاثیرگذاری در چگونگی روبه‌رویی کودک با لکنت زبان و اختلالی که دارد ایفا می‌کنند. پدر و مادر باعث می‌شوند او از صحبت در مقابل اطرافیان احساس خجالت نداشته باشد.
راهکاریی که والدین برای کمک به درمان لکنت زبان کودکان در خانه می‌توانند انجام دهند، عبارتند از:
۱. با کودک شمرده صحبت کنید
بعد از اینکه کودک کلام خود را تمام کرد، چند ثانیه صبر کنید و بعد صحبت خود را شروع کنید. سخنان آرام و شمرده برای درمان لکنت زبان کودک شما بسیار موثرتر از جملات انتقادی و تند مثل آرام صحبت کند یا دوباره آرام تلاش کن است.
۲. سوالاتی که از کودک می‌پرسید را کاهش دهید
کودکان زمانیکه ایده‌های خود را بیان می‌کنند، ترجیح می‌دهند آزادانه سخن بگویند تا اینکه به سوالات بزرگسالان جواب دهند. به جای مطرح کردن سوالات زیاد، نظر خود را نسبت به حرف‌های کودک بیان کنید و به این ترتیب او را مطلع می‌سازید که به او گوش می‌دهید.
۳. از زبان بدن و حرکات صورت کمک بگیرید
حرکات بدن و صورت می‌توانند به کودک این پیام را منتقل کنند که شما به محتوای کلام او گوش می‌دهید و نحوه‌ صحبت کردن او برای شما اهمیتی ندارد.
۴. در طول روز زمانی تنها به کودک اختصاص دهید
در طول روز اجازه دهید کودک خود تصمیم بگیرد که چه کاری می‌خواهد انجام دهد. کودک باید خودش تصمیم بگیرد که شما را در فعالیت‌ها دخیل کند یا خیر، به علاوه اجازه دهید او تصمیم بگیرد که در مورد موضوع خاصی صحبت کند یا خیر. هنگامی که او برای صحبت به سراغ شما آمد، در این زمان خاص از سخنان آرام، شمرده و همراه با مکث‌های زیاد استفاده کنید. این زمان می‌تواند به تقویت اعتماد به نفس کودک شما کمک کند و به او می‌گوید که پدر و مادرش از همنشینی با او لذت می‌برند. به این ترتیب، همینطور که کودک بزرگتر می‌شود، برای صحبت کردن درمورد احساسات و تجارب خود راحت خواهد بود و آنها را با شما در میان می‌گذارد.
۵. اعضای خانواده را تشویق کنید به کودک گوش دهند
کودکانی که به لکنت زبان دچار هستند، زمانی که نگران وقفه میان صحبت نباشند و بدانند که شنوندگان با آرامش به او گوش می‌کنند، بسیار آسان‌تر صحبت می‌کنند. بنابراین به اعضای خانواده بیاموزید که میان صحبت کودک حرف نزنند و کلام او را قطع نکنند.
۶. شیوه‌ ارتباط با فرزند را تحت نظر بگیرید
سعی کنید زمان‌هایی که برای شنیدن و برقراری ارتباط با کودک اختصاص می‌دهید را افزایش دهید. انتقادات، الگوی سریع صحبت کردن، پریدن وسط حرف او و سوال پرسیدن را کاهش دهید.
۷. به کودک انتقال دهید که او را همانطور که هست می‌پذیرید
پذیرش کودک توسط پدر و مادر، قویترین نیرویی است که می‌تواند از او حمایت کند. این حس را به او منتقل کنید که چه لکنت داشته باشد، چه بتواند عادی صحبت کند، برای شما فرقی ندارد و او را دوست خواهید داشت.

زمان مراجعه به پزشک
بسیاری از والدین نسبت به کمک گرفتن از گفتار درمانی برای لکنت زبان کودک خود، بی میل هستند چرا که نمی‌خواهند با این کار آگاهی کودک را از اختلال خود افزایش دهند. کارشناسان معتقدند که اگر کودک بیش از سه سال سن دارد و بین سه تا شش ماه است که لکنت دارد، وقت آن است که به دنبال درمان و معاینات پزشکی باشید. این بدان دلیل است که کودک ممکن است مشکل فراتر از یک اختلال گفتاری موقت داشته باشد. یک گفتار درمانگر متخصص در امر لکنت پیدا کنید، او می‌تواند به شما کمک کند که تصمیم بگیرید آیا دخالت در روند صحبت کردن کودک ضروری هست یا خیر.
بیشتر کودکان مبتلا به لکنت که دوره‌ گرفتگی زبان آنها طولانی شده است می‌توانند از گفتار درمانی بهره‌مند شوند. در برخی موارد، مشکل به طور کامل از بین می‌رود و در موارد دیگر بسیار بهتر می‌شود. گفتار درمانی قطعا اعتماد به نفس کودک را افزایش می‌دهد، زیرا به او یاد می‌دهد چگونه لکنت را کنترل کند و مهارت‌های گفتاری خود را چطور می‌تواند بهبود بخشد.

سخن پایانی
برای درمان لکنت کودکانه در خانه نباید کودک را سرزنش کنید. رفتار شما در مواجه با لکنت کودک نقش بسیاری در درمان این اختلال دارد، کودک باید اطمینان حاصل کند که شما مشتاقانه به حرف‌های او گوش می‌دهید. با وجود رعایت نکاتی که در این مقاله ذکر شد، اگر لکنت کودک شما بین سه تا شش ماده به طول انجامیده است باید به یک متخصص مراجعه کنید. در این صورت توصیه می‌کنیم که مطلب درمان لکنت زبان به روش‌های موثر و کاربردی را نیز مطالعه کنید. در پایان فراموش نکنید که تجربیات خود را در مورد نحوه برخورد و درمان لکنت زبان کودکان در خانه با ما و سایر همراهان ستاره در بخش ارسال نظر به اشتراک بگذارید.